Rozwój regionalny

1. Rozwój regionalny Lubelskie zaliczane jest do najbiedniejszych i najbardziej zapóźnionych regionów europejskich. Celem samorządu wojewódzkiego jest radykalna zmiana tego niekorzystnego wizerunku i wyprowadzenie regionu ze strefy spadkowej bliżej stabilnego środka regionów Polski i Unii Europejskiej. Mamy szansę na osiągnięcie takiego rezultatu przy rozsądnej polityce rozwojowej, wykorzystującej posiadane atuty regionu oraz wsparcie unijnych funduszy, przede wszystkim w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego i Programu Rozwoju Polski Wschodniej.

2. Ostatnie lata pokazały • Ostatnie lata pokazały, że potrafimy wykorzystywać pomoc UE. Zagospodarowaliśmy niemal całą pulę – 99,8 % środków ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006, plasując się pod tym względem wśród najlepszych w kraju (średnia w Polsce wyniosła 94%). • Obecnie, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego 2007-2013, mamy do zagospodarowania dużo większe środki - 1 mld 156 mln euro, a z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej - 508,57 mln euro.

3. Osiagnięcia i ich utrzymanie! • Jednak osiągnięcie i utrzymanie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego w naszym regionie zależeć będzie nie tylko od poprawy infrastruktury, ale przede wszystkim od kondycji przedsiębiorstw i możliwości tworzenia nowych miejsc pracy. Nic więc dziwnego, że na rozwój przedsiębiorczości i innowacje mamy w Regionalnym Programie Operacyjnym najwięcej środków - 317,9 mln euro (27,5 proc.). • Samorząd Województwa wśród priorytetowych inwestycji z Programu RPO realizuje m.in.: regionalne lotnisko w Świdniku, Centrum Spotkań Kultur w Lublinie, System Informacji Przestrzennej Lubelszczyzny. • Główne założenia RPO WL oraz PRPW są zbieżne z kierunkami zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006-2020, przyjętej prze Sejmik Województwa Lubelskiego w dniu 27 kwietnia 2009 r.

4. Opis krajoznawczy! • Województwo Lubelskie, liczące sobie już ponad 530 lat, jest regionem czystej, nieskażonej przyrody (chronionej w dwu parkach narodowych i 17 krajobrazowych), żywych ludowych tradycji i rzemiosła, a do tego wspaniałych, nie spotykanych nigdzie poza tym regionem zabytków przeszłości. Takie są np. unikalne w skali Europy kredowe podziemia w Chełmie, jedyne w swoim rodzaju muzeum wnętrz pałacowych w Kozłówce, najstarszy w Polsce sakralny zespół monastyczny w Jabłecznej. By poznać urodę Regionu Lubelskiego, rozkoszować się jego niepowtarzalnymi klimatami i smakami, najlepiej przyjechać tu na dłużej, aby mieć dość czasu na długie spacery, rowerowe wycieczki, a może na wczasy w siodle. Bo tylko wówczas można zobaczyć z bliska najbardziej rozległe w kraju torfowiska Polesia, poczuć siłę potężnych jodeł i buków w borach Roztocza, dać się ponieść magii cichego, nostalgicznego Pobuża.

5. Filary Lubelskiej Gospodarki • Zakłady Azotowe Puławy S.A. • Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL Świdnik” S.A. • Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. • Fabryka Łożysk Tocznych – Kraśnik S.A. • Zakłady Mięsne „Łmeat-Łuków” S.A. • Mostostal Puławy S.A. • Herbapol Lublin S.A. • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Krasnystaw • Pol-Skone Sp. z o. o. • Nałęczowianka Sp. z o. o. • Nałęczów Zdrój Sp. z o. o.

6. Rolnictwo i obszary wiejskie • Lubelszczyzna to region o charakterze rolniczym. Na blisko 4300 wsi i osad wiejskich przypada tylko 41 miast. Mieszkańcami wsi jest ponad połowa ludności - 53,5% (przy średniej w kraju 39,9%). Obszary wiejskie zajmują 96,2% terytorium regionu, a 71,8% związane jest z działalnością rolniczą. Około 40% gruntów rolnych stanowią gleby najżyźniejsze, występujące przede wszystkim na Wyżynie Lubelskiej i Wołyńskiej. Dla lubelskiego rolnictwa charakterystyczny jest tradycyjny model gospodarowania, związany z rodzinnym przekazywaniem gospodarstw o niewielkiej powierzchni. W 2008 r. funkcjonowało 283 tys. indywidualnych gospodarstw rolnych o średnim areale 7,7 ha (w kraju 8,9 ha).

7. Nowy kierunek gospodarki • Nowym i bardzo rozwojowym kierunkiem gospodarki rolnej regionu jest rolnictwo ekologiczne. Według Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w 2008 roku w województwie lubelskim było 1609 producentów ekologicznych oraz 30 przetwórni rolno-spożywczych, dostarczających na krajowy i europejski rynek zdrową certyfikowaną żywność. Stawia to Lubelszczyznę na wysokim trzecim miejscu w kraju.

8. Ekologia i środowisko naturalne • Województwo lubelskie położone jest we wschodniej części Polski, na pograniczu - z jednej strony Niżu Środkowoeuropejskiego, a z drugiej starych gór Europy Środkowej, w międzyrzeczu największej rzeki Polski – Wisły i granicznego Bugu.  Powierzchnia województwa wynosi 25 122 km kw. (8 % pow. Polski), z czego ok. 62 % stanowią użytki rolne, a 22,7 % pow. województwa to lasy. Liczba mieszkańców województwa lubelskiego  wynosi ponad 2,161 mln os., co stanowi 5,7 % ludności Polski.  Intensywniej zaludniona jest część wyżynna Lubelszczyzny i ma ona charakter strefy rolniczo–osadniczej z wyspowo lub pasmowo rozmieszczonymi fragmentami pełniącymi rolę leśnych, wodno–łąkowych lub stepowych „węzłów ekologicznych”. Tereny te tworzą zewnętrzny (zielony) pierścień województwa o szczególnie wysokiej aktywności ekologicznej. W środkowej części strefy wyżynnej jest wewnętrzny pierścień – tworzy go Dolina Ciemięgi, Lasy Prawiednickie i kompleks: Zalew Zemborzycki – Dąbrowa – Lasy Świdnickie. Część  nizinna województwa ma charakter strefy rolniczo–leśnej, której szczególnym bogactwem przyrodniczym wyróżnia się wodno–torfowiskowo–leśna podstrefa Pojezierza Łęczyńsko–Włodawskiego związana z doliną Wieprza, stanowiącą oś ekologiczną i krajobrazową tej części województwa.

9. Lubelskie - bogactwo kultury Lubelskie jest jednym z najzasobniejszych w kraju regionów pod względem liczby obiektów i zespołów zabytkowych. Osobliwością na skalę europejską są, pochodzące z II-IV w., cmentarzyska Gotów, odkryte na terenie gminy Hrubieszów, oraz podziemia kredowe w Chełmie. Wiele jest dawnych magnackich zamków i pałaców, ziemiańskich rezydencji, szlacheckich dworów, m.in. w Lublinie, Kozłówce, Puławach, Radzyniu Podlaskim, Janowcu i Krupem. Są one pamiątkami po dawnych polskich rodach: Zamoyskich, Lubomirskich, Radziwiłłach, Czartoryskich, Sobieskich, Tarnowskich, Firlejach, Sapiehach. Muzeum Zamoyskich w dawnej rezydencji tego rodu w Kozłówce koło Lubartowa należy do czołówki najpopularniejszych muzeów w Polsce - w 2003 roku przyjęło 260 tys. turystów.Liczne zabytki architektury sakralnej różnych wyznań: kościoły, cerkwie, dawne synagogi, są z kolei przykładem przenikania wielu kultur i religijnej tolerancji. Najwybitniejszym obiektem sakralnym regionu jest gotycka Kaplica Świętej Trójcy na Zamku w Lublinie z wnętrzem w całości pokrytym rusko-bizantyjskimi freskami z pocz. XV w. Typowe dla regionu są kościoły tzw. renesansu lubelskiego, bogato zdobione sztukateriami, które zachowały się m.in. w Lublinie, Kazimierzu Dolnym, Końskowoli. We Włodawie zachował się jeden z najwspanialszych w kraju zespołów synagog, a w niedalekiej Jabłecznej bardzo ważne dla prawosławia sanktuarium św. Onufrego.

10. kompleksy urbanistyczne • Poza pojedynczymi obiektami na uwagę zasługują miejskie kompleksy urbanistyczne: renesansowy Zamość, zwany Padwą Północy - wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO, nadwiślańskie miasto artystów Kazimierz Dolny - łączące krajobrazowe i przyrodnicze walory Małopolskiego Przełomu Wisły z pięknem licznych zabytków architektury i sztuki, średniowieczny Lublin z oryginalnym, zachowanym w niezmienionym stanie Starym Miastem. Ogółem na terenie województwa skatalogowano ponad 20 tys. obiektów o historycznej wartości kulturowej, wśród nich wiele niepowtarzalnych przykładów budownictwa ludowego, chronionych i eksponowanych m.in. w Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie oraz mniejszych skansenach w Holi, Guciowie, Biłgoraju, czy Zaborku koło Janowa Podlaskiego.

11. Centra kulturowe • Centrum kulturalnym regionu jest Lublin, a do ważniejszych ośrodków należą również Biała Podlaska, Puławy, Chełm i Zamość. Działalność prowadzi tu kilkanaście teatrów, w tym jedyne w regionie: Teatr im. J. Osterwy, Teatr Muzyczny oraz Teatr im. Ch. Andersena. Od lat działają też, znane na całym świecie, teatry alternatywne: Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice (założony i prowadzony przez Włodzimierza Staniewskiego), Scena Plastyczna KUL Leszka Mądzika, Teatr Provisorium (prowadzony przez Janusza Opryńskiego) czy Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN Tomasza Pietrasiewicza. Lublin jest gospodarzem teatralnych imprez o wielkim znaczeniu - Międzynarodowego Festiwalu Konfrontacje Teatralne i Międzynarodowych Lubelskich Spotkań Teatrów Tańca, Gardzienice zapraszają na Akademię Praktyk Teatralnych, w Puławach odbywają się Ogólnopolskie Spotkania Lalkarzy, a w Zamościu Festiwal Teatru i Sztuki Intuitywnej Fortalicje oraz Zamojskie Lato Teatralne.

12. Sport w regionie • Piłkarki ręczne SPR Lublin to od lat najbardziej rozpoznawalny zespół sportowy z Lubelszczyzny. Do krajowej elity należą piłkarze ręczni Azotów Puławy. Klasą dla siebie na torach krajowych są motocrossowcy KM Cross Ekoklinkier. Wizytówką regionu są także przedstawiciele wschodnich sztuk walki: taekwondo, karate. Od lat najlepszymi w kraju i z sukcesami odnoszonymi za granicami są zapaśnicy z Chełma, Łęcznej, Zamościa, Kraśnika. W kadrach narodowych nie brakuje też pływaków, lekkoatletów. Osobny rozdział to sportowcy spod znaku LZS. Należą oni do ścisłej czołówki tego zrzeszenia, w punktacji ogólnopolskiej plasując się od kilku lat na podium.

13. „Moje Boisko Orlik 2012” • Z inicjatywy Ministra Sportu i Turystyki został powołany program „Moje Boisko Orlik 2012”, który zakłada budowę kompleksów sportowych, umożliwiających uprawianie różnych dyscyplin sportowych, przez wszystkie grupy wiekowe na bezpiecznych i nowoczesnych boiskach sportowych. • Głównymi celami programu są:•  udostępnienie dzieciom i młodzieży nowoczesnej infrastruktury sportowej w celu aktywnego uprawiania sportu i rozwoju fizycznego pod okiem trenera – animatora, •  popularyzacja aktywnego stylu życia, a więc rodzinnych zawodów sportowych, weekendów ze sportem i turystyką.Podstawowym warunkiem przystąpienia do programu jest założenie, że wybudowany obiekt będzie dofinansowywany z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, ogólnodostępny, korzystanie z niego będzie nieodpłatne oraz pod nadzorem trenera – animatora sportu. Adresatem projektu są jednostki samorządu terytorialnego, które aplikują o udział w programie do właściwych terenowo urzędów marszałkowskich. Urzędy Marszałkowskie dokonują wyboru beneficjentów do programu, przekazując ich wykaz do zatwierdzenia przez Ministra Sportu i Turystyki.

14. Ochrona zdrowia w województwie lubelskim • Województwo lubelskie jest jednym z najczystszych regionów Unii Europejskiej. Przyjazne człowiekowi środowisko korzystnie wpływa na zdrowie mieszkańców. Przede wszystkim jednak zdrowie mieszkańców jest chronione poprzez liczne placówki opieki zdrowotnej, które realizują swoje zadania podejmowane w celu polepszenia sytuacji zdrowotnej mieszkańców województwa. W niniejszym artykule znajdą Państwo informacje dotyczące zasobów lubelskiej ochrony zdrowia, sytuacji zdrowotnej w województwie, realizowanych programach zdrowotnych i zadań Samorządu Województwa Lubelskiego.

15. Lubelskie - Przestrzeń Ekopozytywna • Ta EKOPOZYTYWNA PRZESTRZEŃ jest dla Lubelszczyzny nadrzędną wartością, która w połączeniu z różnorodnością przyrodniczo-krajobrazową oraz bogactwem miejsc i zabytków związanych z wieloreligijną i wielokulturową przeszłością stanowi potencjał Marki Regionu. Potencjał ten zdecydowanie rośnie w połączeniu z Marką Lublina jako najsilniejszego we Wschodniej Polsce ośrodka kulturalnego i akademickiego. • Pamiętamy o naszej przeszłości, szczególnie w odniesieniu do złotej epoki jagiellońskiej (z tak doniosłymi wydarzeniami polskiej historii, jak dwie międzynarodowe unie - w 1413 roku w Horodle oraz w 1569 w Lublinie!), szczycimy się nią, ale myślimy też o przyszłości. Tym bardziej, że od 2004 roku to tu - na wschodniej granicy Regionu Lubelskiego - zaczyna się Unia Europejska! Mówiąc o EKOPOZYTYWNEJ PRZESTRZENI Lubelszczyzny, nie zamykamy się w tradycyjnym rozumieniu ekologii, z pominięciem sfery high-tech, otwierającej nowe możliwości zarówno ochrony, jak i korzystania ze środowiska - i to na różnych polach ludzkiej aktywności. Włącznie z wypoczynkiem, zamieszkaniem, rozwijaniem działalności gospodarczej, społecznej, kulturalnej...

16. Współpraca międzynarodowa • Województwo Lubelskie, zarówno w poprzedniej perspektywie finansowej 2004-2006, jak i w bieżącym okresie 2007-2013, aktywnie uczestniczy w ponadnarodowych i międzyregionalnych sieciach partnerstwa z regionami Unii Europejskiej. W latach 2004-2006 wspólnie z 35 innymi regionami UE Województwo Lubelskie zrealizowało dwa projekty  współpracy międzyregionalnej w ramach Inicjatywy Wspólnotowej Interreg IIIC: RFO Hanse Passage oraz RFO Change on Borders, których celem było stymulowanie kontaktów międzynarodowych w różnych aspektach. W tym samym czasie realizowane były dwa projekty współfinansowane ze środków Szóstego Ramowego Programu Komisji Europejskiej, tj. Regionalna Strategia Innowacji dla Województwa Lubelskiego oraz Ocena wpływu regionalnej polityki innowacyjnej i proces pomiaru wskaźników: współpraca dla stałego rozwoju innowacji w regionach – EUROCOOP, których celem był rozwój systemu innowacji oraz badań wpływu polityki innowacyjnej na rozwój regionu.  • W bieżącej perspektywie finansowej Województwo Lubelskie uczestniczy w dwóch projektach o charakterze międzynarodowym, współfinansowanych z programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej: MITKE oraz BALTFOOD. Łącznie w wymienionych projektach zaangażowanych jest 21 partnerów z krajów Unii Europejskiej.

17. Projekt lotniska

18. Projekt Centrum Spotkania Kultur

19. Projekt „Orlik 2012!”

20. źródła Internet Encyklopedia PWN Gazety i Czasopisma

21. Podziękowania! • Dziękuję wszystkim za wsparcie i pomoc przy tworzeniu tego dzieła. • Pozdrawiam całą rodzinę i wszystkich przyjaciół.