1 / 10

MYŚL POLITYCZNA ŚREDNIOWIECZA

ZAJĘCIA III – dr I. Barwicka-Tylek. MYŚL POLITYCZNA ŚREDNIOWIECZA. Wczesna doktryna chrześcijańska. Augustyn z Hippony (354-430). PIERWSI CHRZEŚCIJANIE. moralna odnowa świata: kluczowe pojęcia: grzech, nawrócenie, odkupienie;

petula
Download Presentation

MYŚL POLITYCZNA ŚREDNIOWIECZA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ZAJĘCIA III – dr I. Barwicka-Tylek MYŚL POLITYCZNA ŚREDNIOWIECZA Wczesna doktryna chrześcijańska. Augustyn z Hippony (354-430)

  2. PIERWSI CHRZEŚCIJANIE • moralna odnowa świata: • kluczowe pojęcia: grzech, nawrócenie, odkupienie; • oczekiwanie na paruzję (powtórne przyjście Chrystusa) i Sąd Ostateczny; • brak zainteresowania dla spraw doczesnych (w tym polityki); • organizacja: niezależne gminy. • debata: • ekskluzywizm vs. (św. Paweł); • organizacja: horyzontalizm vs. (hierarchiczny Kościół – sobór w Nicei, 325 r.) • przedłużający się okres oczekiwania; • prześladowania; • trudności z utrzymaniem spójnościdoktryny i jedności. uniwersalizm wertykalizm

  3. RZYM WOBEC CHRZEŚCIJAŃSTWA politeizm i etatyzacjasfery religijnej w ramachimperium monoteizm obcy,interpretowany jako brak szacunku dla władzy politycznej • prześladowania (najbardziej okrutna fala: pocz. IV w., rządy Dioklecjana); • edykt tolerancyjny Konstantyna Wielkiego – 313 r.; • Teodozjusz Wielki: • chrześcijaństwo religią państwową – 380 r.; • delegalizacja pozostałych religii – 392 r.; • chrystianizacja cesarstwa sprzężona z rozbudową dostosowanej do rzymskiej administracji strukturą organizacyjną Kościoła

  4. Fundamenty myśli chrześcijańskiej • prymat celów wiecznych (zbawienie) – wtórność polityki wobec moralności; • organicyzm i uniwersalizm; • więzi typu solidarystycznego (wybór wspólnych wartości) i hierarchiczna budowa społeczeństwa; • obowiązki chrześcijanina ważniejsze od obowiązków obywatela;

  5. Św. Augustyn – założenia filozoficzne • ontologia platońska – świat idealny (boski) „prawdziwszy” od rzeczywistości zmysłowej (np. istnienie aniołów pewniejsze niż istnienie dyplomu UJ); • „ciało więzieniem duszy”; • iluminacja – „oświecenie”, (dany od Boga, natychmiastowy akt poznania całej prawdy o czymś; bardzo przydatny na egzaminie z historii doktryn, ale wyjątkowo rzadki ); • „wolna wola” contra „łaska”.

  6. Podstawowy wybór polityczny: miłość do… BOGA „doczesności”(właściwie zaprzeczenie miłości, pożądliwość) CIVITAS TERRENAlub nawet:DIABOLI CIVITAS DEI plan eschatologiczny CIVITAS TERRENA świat doczesny:wspólny cel: POKÓJ Główna funkcja władzy świeckiej: KARANIE ZŁYCH (naruszają bezpieczeństwo pozostałych) AUGUSTYN – koncepcja 2 państw • podstawą więzi politycznej (obywatelstwa) „umiłowanie tych samych rzeczy” (te same cele);

  7. AUGUSTYN – państwo c.d. • zakwestionowanie cycerońskiej definicji państwa jako gromady ludzi złączonej węzłem prawnym (por. wykład na temat republiki rzymskiej); • władza i państwo powstało „przez grzech” – propter peccatum – (ale są „dobre”!); • możliwość odróżnienia samej zasady władzy (zawsze dobrej) od osób ją sprawujących (mogą wykonywać ją źle); • posłuszeństwo Bogu wyklucza jakąkolwiek czynną formę oporu wobec władzy (co najwyżej odmowa działania wbrew moralności).

  8. ŚREDNIOWIECZNY IDEAŁ • inspiracje platońsko-augustiańskie (stabilność, niezmienność oznaką doskonałości); • uniwersalizm i organicyzm – wspólnota chrześcijan ważniejsza niż państwa narodowe (główne podmioty polityczne: papiestwo i cesarstwo) • struktura społeczna: • oratores(„modlący się” – najbliżej Boga, więc posiadają wiedzę niezbędną do rządzenia); • bellatores(„wojujący” – obrońcy i krzewiciele prawdy/wiary); • laboratores(„pracujący” – zapewniający zaplecze materialne dla dwóch wyższych grup).

  9. Modele relacji między władzą świecką a duchowną „Bogu, co boskie, cesarzowi, co cesarskie”Jezus z Nazaretu wszelka władza pochodzi od BogaPaweł z Tarsu Problem praktyczny: komu Bóg częściej zdradza swe plany co do świata? Jak rozstrzygać konflikty (rozbieżności zdań) między papieżem a cesarzem? dualizm(nadrzędność w swojej sferze działania, podległość w drugiej)- Gelazy I (koniec V w.) uniwersalizmy(równość „ze wskazaniem”) uniwersalizmcesarski- idea karolińska; Anonim z Yorku;- Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego (tytuł do 1806 r.!); - cesarz spadkobiercą praw przelanych przezlud rzymski na władców imperium rzymskiego papalizm- Dictatus Papae – spór o inwestyturę(Grzegorz VII contra Henryk IV – XI w.);- koncepcja tyranii i prawa oporu;- teoria „dwóch mieczy” (Idzi Rzymianin – XIII/XIV w.) hierokratyzm (papież królem)sprawowanie władzy świeckiej przez papieża z pominięciem instytucji państwa – Innocenty IV (1243-1254) cezaropapizm (król kapłanem)- Euzebiusz z Cezarei (263-340);- Bizancjum (395-1453).

  10. PYTANIA POD ROZWAGĘ  • Czy zgoda na argumentację Augustyna, podnoszącego wiarę do rangi przynależności politycznej, ma jakieś praktyczne konsekwencje dla chrześcijanina, będącego jednocześnie obywatelem Polski? • Dlaczego dla św. Augustyna heretycy są większym zagrożeniem dla chrześcijan niż poganie? Pod jakimi warunkami można założyć, że ich fizyczna likwidacja jest także działaniem dla ich dobra?

More Related