450 likes | 1.38k Views
Kırık ( Fraktür ). DıĢtan (vurma, çarpma vb.) veya içten (hastalık vb.) etki eden faktörlerle kemik dokusunda anatomik bütünlüğün ve devamlılığın bozulmasına kırık ( fraktür ) denir. kemiğin etrafındaki deri, kas, tendon , ligament , damar, sinir yapıları ve
E N D
Kırık (Fraktür) • DıĢtan (vurma, çarpma vb.) veya • içten (hastalık vb.) etki eden faktörlerle • kemik dokusunda anatomik bütünlüğün ve • devamlılığın bozulmasına kırık (fraktür) denir.
kemiğin etrafındaki deri, kas, tendon, ligament, damar, sinir yapıları ve • komĢuorganları da yaralayabilir.
Kırık ÇeĢitleri • Açık kırık: • kırığın cilt ve mukoza hasarı sonucu • Kemiğin uçlarının deri yüzeyine çıkması ve • Doku bütünlüğünün bozulmasıdır.
Açık kırık • yumuĢak doku, damar ve sinirlerde de yaralanma meydana gelir. • kolaylıkla kontamine olabileceğinden enfeksiyona karĢı önlem alınmalıdır. • damar ve sinirleri yaralaması sonucu kanama ve paralizi görülebilir.
Kapalı kırık • Kapalı kırıklarda, yaralanma sonucu kemik dokusunun bütünlüğü bozulmuĢ; ancak deri bütünlüğü bozulmamıĢtır. Kapalı kırıklarda da yaralanmıĢ bölgedeki yumuĢak doku, damar ve sinirlerde hasar görülebilir.
YaĢ ağaç kırığı • Çocuklarda görülen, periostun sağlam kaldığı, kemikte bükülme ya da eğrilme Ģeklindeki kırıktır.
Çökme Kırıkları • Travma sonucu kemiklerde çökme meydana gelir. • Ancak çöken parça tamamen kopmaz. • Genellikle kafatası kemiklerinde görülür. • Beyin dokusuna baskı yapması tehlike oluşturur.
Komplike Kırık • Kırılan kemiğin komşu organların içine girmesiyle oluşur. • Genellikle; • Kaburga • Omurga ve kafatası • Pelvis kemiklerinin kırılmasıyla oluşur.
Kırık Belirti ve Bulguları • Ağrı ve hassasiyet • Palpasyon ile ortaya çıkan hassasiyet kırığın en önemli belirtilerinden biridir. • Kırığın tam üzerinin palpe edilmesi ile belirginleĢir, bu noktaya hassas nokta denir.
Ekimoz ve hematom • Siyah ve mavi renk değiĢikliği ile ekimoz; • Kırığa neden olan darbenin ve kırık kemik uçlarının • damarları zedelemesi nedeniyle ise hematomoluĢur. • Hematom ya da ödem nedeniyle ĢiĢlik gözlenir.
Hareket kaybı • hareket kısıtlılığı, hareket kaybı, hassasiyet, uyuĢma, karıncalanma ve his kaybı görülebilir.
Krepitasyon (çıtırtı sesi) • Yaralı bölgenin palpasyonu sırasında, kırık mevcut ise kemik uçlarının birbirine sürtünmesi sonucu oluĢan ses, krepitasyon olarak adlandırılır.
Deformite (Ģekil bozukluğu) • kırık ekstremite mutlaka sağlam ekstremite ile karĢılaĢtırılmalıdır. Kısalma ya da eklem olmayan bir yerde açılanma olabilir. Çoğu zaman deformite ile birlikte kırık uçlarının üst üste binmesine bağlı ekstremitede kısalma görülebilir.
Kemik ucunun deri dıĢına çıkması • Açık kırıkta, deri parçalanır ve kemik ucu dıĢarıdan görülür. Kemik ucunun dıĢarı çıkmasıyla birlikte yumuĢak dokuda yaralanma mevcuttur. Enfeksiyon görülme sıklığı yüksektir.
Patolojik hareket • Vücudun, normalde hareket olmayan bir bölgesinde hareket görülmesi, patolojik ya da yalancı hareket olarak adlandırılır. Kırıklarda bazen eklem olmayan bölgede, eklem varmıĢ gibi açılanma görülebilir.