540 likes | 1.27k Views
Celestyn F reinet. „Dziecko chce i potrafi się samodzielnie uczyć, jeżeli tylko stworzy się mu warunki sprzyjające rozwojowi .” C.Freinet. Plan pracy. Życiorys Dzieła Celestyna Freineta Koncepcje pedagogiczne Techniki nauczania Uczeń Nauczyciel Szkoła Bibliografia.
E N D
Celestyn Freinet „Dziecko chce i potrafi się samodzielnie uczyć, jeżeli tylko stworzy się mu warunki sprzyjające rozwojowi.” C.Freinet
Plan pracy • Życiorys • Dzieła Celestyna Freineta • Koncepcje pedagogiczne • Techniki nauczania • Uczeń • Nauczyciel • Szkoła • Bibliografia
Życie Celestyna Freineta Urodził się 15 października 1896 roku w małym ubogim miasteczku Gars we Francji, a zmarł 8 października 1966 roku w wieku 70 lat w Vence. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych pedagogów. Pochodził z biednej rodziny chłopskiej, dzięki której zaczerpnął prawdę o życiu oraz umiłowanie do przyrody i wrażliwość na los drugiego człowieka. Edukację szkolną rozpoczął w czwartym roku życia. Kształci się w szkole wyższej w EcoleNormale w Nicei, przygotowującej nauczycieli do pracy w szkołach podstawowych. Dyplom ukończenia EcoleNormaleotrzymał 9 listopada 1914 r. w wieku 18 lat.
Gdy rozpoczęła się pierwsza wojna światowa, Celestyna powołano do wojska. Jako młody oficer uczestniczył w działaniach frontowych. W roku 1915 został ciężko ranny pod Verdun. Przeszedł kilka operacji ponieważ miał uszkodzone płuca. Wrócił w ojczyste strony jako inwalida wojenny i starał się o pracę w szkole. Długo nie otrzymał pozwolenia na pracę z powodu stanu zdrowia. W 1920 roku rozpoczął działalność pedagogiczną jako młody nauczyciel w szkole wiejskiej w Bar-sur-Loup do 1928 roku. Okres ten był ważnym etapem dla Freineta jako pedagoga i twórcy nowej koncepcji pedagogicznej. Tu eksperymentował, opracowywał i sprawdzał swoje pomysły pedagogiczne mając na uwadze sytuację dzieci wiejskich i zaniedbanych.
W latach 1934-1935 dużym kosztem osobistym zbudował prywatną szkołę w Vence. 1940 r. został aresztowany przez Niemieckich okupantów i osadzony w obozie. Po opuszczeniu obozu przyłączył się do Ruchu Oporu. W pierwszych dniach po wyzwoleniu Freinet organizuje Komitet Departamentalny Wyzwolenia Gap, który opiekuje się dziećmi - ofiarami wojny. Dwa lata zajmuje mu odbudowa kompletnie zrujnowanej szkoły. W 1947 r. szkoła rozpoczyna normalne funkcjonowanie. Reorganizację przechodzi Spółdzielnia Nauczania Świeckiego i w 1948r. powstaje Instytut Spółdzielczy Nowoczesnej Szkoły, placówka organizująca działalność Ruchu Freinetowskiego, a w 1957 r. powstaje FJMEM (Międzynarodowa Federacja Ruchów Nowoczesnej Szkoły), która na początku skupia Ruchy Freinetowskie z 10 krajów. Po śmierci Freineta opiekę nad szkołą sprawuje jego żona Eliza kontynuując jego dzieło aż do swojej śmierci w 1981 r. Następnie córka - Madeleine Bens-Freinet (dziennikarka) przyjmuje odpowiedzialność za funkcjonowanie szkoły, a dzięki staranią przyjaciół rodziny szkoła zostaje wykupiona przez państwo francuskie i staje się szkołą publiczną. źródło: http://www.freinet.pl/
Dzieła • Gawędy Mateusza • Jeden miesiąc wśród dzieci rosyjskich • Drukarnia w szkole • Wychowanie przez pracę • Nowoczesna szkoła francuska • Zarys psychologii stosowanej w wychowaniu źródło: A. Lewin, Tryptyk pedagogiczny, Warszawa 1986
Fazy rozwoju psychicznego Celestyn Freinet wyodrębnił trzy fazy rozwoju psychicznego, które trzeba uwzględnić nie tylko w pracy z każdą jednostką, ale wówczas, gdy konstruuje się cały system oświatowo-wychowawczy. źródło: A. Lewin, Tryptyk pedagogiczny str.114
Krytyka szkolnictwa francuskiego • zdecydowanie krytyczny stosunek do tradycyjnej, werbalnej, sformalizowanej szkoły, która-według jego określenia – jest „klatką”, krępującą rozwój i wolność dziecka • dystans między uczniem a nauczycielem • dominowanie rutyna • selekcja dzieci z klas uboższych i z zaniedbanych kulturalnie środowisk • mechaniczne wtłaczanie wiedzy
Nowoczesna szkoła francuska • dla ludu, • dla dzieci mas pracujących, • stwarzać ma ludzkie warunki rozwoju i możliwość ujawnienia potencjałów życiowych • głębokie zrozumienie i głęboki szacunek do osobowości dziecka, jego potrzeb i dążeń; odwoływanie się do spontanicznej aktywności • stworzenie środowiska wychowawczego na miarę dziecka, sprzyjające rozwojowi jego osobowości (uwzględnianie jego zainteresowania) • swobodna dyscyplina • zlikwidowanie klas jako audytoriów, a na ich miejscu urządzić pracownie, bądź chociaż kąciki o charakterze warsztatów • otwarta na świat • rozumienie znaczenia życia własnego i innych ludzi Źródła: A. Lewin, Tryptyk pedagogiczny, Warszawa 1986, , Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika , Warszawa 2003
Założenia • pedagogika oparta jest na prawach dziecka, szacunku do jego osoby, potrzeb i dążeń, • wrozwoju zawodowym nauczyciela ważna jest wymiana doświadczeń, • nie ma podziału na dydaktykę i wychowanie, • założenia pedagogiczne realizowane są za pomocą technik, które ułatwiają pracę nauczyciela. • szkoła nie może selekcjonować dzieci na lepsze i gorsze, • łączyć ma swobodę dzieci z troską o ich wszechstronny rozwój o raz z wysokimi wymaganiami • realizuje ideały pedagogiki współczesnej źródło: M. Szuksta, M.Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowana metodami M. Montessori, C.Freineta, R.Steinera,
"Pozwól dziecku się wypowiedzieć - pozwól mu się wyrazić". Osią pedagogiki Freineta jest swobodna ekspresja która stanowi punkt wyjścia nauczania różnych przedmiotów. Metoda ta pozwala nauczycielowi we wszystkich dziedzinach lepiej poznać ucznia, lepiej go zrozumieć i skuteczniej mu pomóc, gdy tej pomocy potrzebuje. Dziecko również poznaje siebie lepiej. Dzięki ekspresji powstają warunki do swobodnego, a jednocześnie racjonalnego myślenia, wypowiadania się i działania. M. Szuksta, M. Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta, R. Steinera,
Wyróżniamy: M. Szuksta, M. Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta, R. Steinera,
Wokół niej zbudował on całą gamę technik pozwalających na aktywizację całej osobowości wychowanka- od strony kształcącego się podmiotu – i pozwalających na wkraczanie w możliwie wiele dziedzin twórczości kulturalnej- od strony przedmiotowej.
Techniki szkolne • swobodny tekst • drukarnia szkolna • gazetka szkolna • fiszki samokontrolne (autokreatywne) • doświadczenie poszukującego • korespondencja międzyszkolna
Swobodny tekst Swój punkt wyjścia znajdowała bezpośrednio w bezpośrednich przeżyciach dzieci w ich potrzebie komunikacji, kształceniu przeżyć estetycznych i wyobraźni. Tworzone indywidualne teksty były na forum klasy publicznie prezentowane, omawiane i ten, który najbardziej się im podobał, stawał się treścią zajęć łączących w sobie edukacje językową, artystyczną i światopoglądową. Teksty te, indywidualne prace dzieci, jak i całe gazetki, były powielane przez same dzieci i wymieniane między szkołami, tworząc zupełnie nowy kontakt między rówieśnikami z całego kraju, a potem i z zagranicy tak zwana korespondencja międzyszkolna, która przechowywana jest w tzw. Książce życia, która jest czymś w rodzaju pamiętnika czy kroniki szkolnej. Źródło: Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika, podręcznik akademicki, Warszawa 2003
tekst pisany (opowiadanie, wiersz, list, rymowanki, fraszki itp.), • tekst mówiony (nagrywanie ), • tekst rysowany ("pisanie" rysunkiem). źródło: http://www.sp1nsol.zgora.pl/arleta/techniki.html
Korespondencja międzyszkolna • rozwija umiejętność komunikacji • uczy nawiązywania kontaktów i przyjaźni między dziećmi różnych okolic, a nawet odległych krajów • uczy szacunku dla obyczajów i zainteresowań innych niż własne • prowadzi do spotkań odwiedzin, wspólnych wycieczek Źródło: Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika, podręcznik akademicki, Warszawa 2003
Gazetka szkolna Zawierała trzy ważne elementy: Dziecko publicznie wyrażało krytyczne opinie o innych i samym sobie. źródło: Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika, podręcznik akademicki str. 360 krytykujemy życzymy sobie winszujemy
Fiszkisamokontrolne Są to kartoniki z zadaniami dla uczniów i kartoniki z prawidłowymi odpowiedziami. Zadania mogą dotyczyć wiadomości gramatycznych lub tematyki lekcji. Każdy uczeń pracuje samodzielnie, bierze jedno zadanie i wykonuje je w specjalnym zeszycie. Po wykonaniu zadania uczeń odnosi zadanie i bierze kartonik z prawidłową odpowiedzią. Uczeń sam sprawdza poprawność wykonania, poprawia błędy. Jest to nauka samokontroli. Nauczyciel nie ocenia i nie kontroluje uczniów. Fiszki można wielokrotnie wykorzystywać, wzbogacać, zmieniać przykłady. Fiszki te gwarantowały pełne opanowanie zagadnienia przez ucznia, a jego maksymalny wysiłek wniesiony do rozwiązania problemu musiał, zdaniem Freineta, uzyskać maksymalną ocenę. źródło: Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika, podręcznik akademicki
Źródło: http://www.sp1nsol.zgora.pl/arleta/techniki.html Odciążają nauczyciela od ciągłego poprawiania Przyzwyczajają do samokontroli i samooceny pozwalają na indywidualne uzupełnianie braków i trudności dziecka w zakresie pisania i liczenia
Doświadczenie poszukującego Polega ona na różnych formach gromadzenia informacji potrzebnych do rozwiązania konkretnego problemu wynikającego z aktualnych zainteresowań i doświadczeń dziecka. Są tu wywiady terenowe, wycieczki, krótkie referaty, samodzielnie dobierane lektury. Jet techniką uczenia się przez szukanie, odkrywanie, rozwiązywanie problemówz wykorzystaniem różnych narzędzi i urządzeń: materiałów źródłowych, pomiarów, wywiadów, przeprowadzonych doświadczeń. Jest ona rozumiana w dwojaki sposób: jako technika oddzielnie realizowana, mająca na celu spontaniczne działanie poznawcze, lub jako aktywny sposób działania zintegrowanego z innymi technikami źródło: Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika, podręcznik akademicki
Spółdzielnia szkolna • stanowi podstawę wychowania freinetowskiego • jest formą i terenem swobodnej organizacji, wszystkich rodzajów działalności, jakim zajmują się dzieci zgodnie z zainteresowaniami • ma ułatwiać uczniom wykonywanie podjętej przez nich pracy • zastosowanie różnorodnych technik życia samorządu uczniowskiego M. Szuksta, M. Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta, R. Steinera,
Samorząd uczniowski • wybiera rady spółdzielni • określa program działania • wyznacza osoby odpowiedzialne za poszczególne dziedziny życia • organizacja pracy tygodniowej (zebranie) • każdy uczeń układał plan pracy samodzielnie lub w grupie zgodnie z jego zainteresowaniami • organizacja zebrań oceniających pracę wykonaną w ciągu tygodnia przez członków spółdzielni M. Szuksta, M. Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta, R. Steinera,
Zamiast pojedynczych ocen dzieci uzyskiwały sprawności, a także dyplomy tzw. arcydzieła czyli pracę wymagające szczególnie dużego nakładu starań. Taki sposób oceniania sprawiał, że znika niezdrowa rywalizacja. M. Szuksta, M. Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta, R. Steinera,
Uczeń • w przypadku wykroczenia powinien zadośćuczynić. • szanowany • rozwój osobowości • praca indywidualna dokonująca się w obrębie i na rzecz wspólnoty • obdarzony zaufaniem • posiada prawo decydowania • posiada umiejętności współdziałania • ma możliwość swobodnego wypowiadania się • posiada własne koncepcje • samowystarczalny • zorganizowany • spontaniczny • kreatywny • wszyscy uczniowie postawieni w równej pozycji • pobudzanie w nim wrażliwości na sztukę, kulturę, przyrodę oraz każdą inną dziedzinę życia
Nauczyciel Kieruję pracą uczniów, ale tak aby oni tego nie odczuwali. Jego dyskretna pomoc jest potrzebna : • merytorycznie, ma on bowiem wpływać na treść i przebieg zajęć indywidualnych czy zespołowych • moralne, wiele można uczynić, zachęcić do pracy, • obudzić wiarę we własne siły, zapobiec kompleksom czy stresom. • organizacyjne, może podsunąć lepsze formy pracy • techniczne, może dopomóc w doborze bardziej skutecznych sposobów działania. Wychowawca nie stoi, więc na uboczu życia klasy lecz inspiruje, reaguje, pomaga. Jest raczej doświadczonym partnerem, niż zwierzchnikiem. źródło: M. Szuksta, M. Mendel , Współczesne tendencje w nauczaniu…
Szkoła Celestyn Freinet uważał, że szkołę należy traktować nie jako wyizolowaną instytucję, lecz jako cząstkę życia społecznego, jako naturalne miejsce, gdzie uczeń może żyć i działać, podlegać ogólnym prawom życia społecznego, a nie sztucznym prawom życia szkolnego. Pojmował szkołę jako wspólnotę dorosłych i dzieci, wspólnie zarządzających życiem i pracą. Stwarzała warunki do ekspresji emocji i myśli, pozwalając na indywidualizację i własne tępo pracy, uwzględniając aktualne zainteresowania dziecka Rozwija wszystkie podstawowe środki ekspresji: ustną, pisemną, graficzną, muzyczną i manualną. „Nauczyciele, rodzice i dzieci są nićmi jednego kłębka, które powinny łączyć się w harmonijnym splocie”
Problemy wynikające z pedagogiki • indywidualizacja nauczania zajmuje więcej czasu • nauczyciele nabywają materiały pomocnicze na koszt własny • nauczyciele nie są przygotowani do pracy, nauczają tak jak uczono ich samych • problemy ze swobodną ekspresją w klasie w której jest więcej niż dwadzieścia dzieci
Bibliografia • M. Szuksta, M. Mendel, Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta, R. Steinera, • http://www.freinet.pl/freinet-biografia.html • Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Pedagogika, podręcznik akademicki, Warszawa 2003 • A. Lewin, Tryptyk pedagogiczny , Warszawa 1986 • http://www.sp1nsol.zgora.pl/arleta/techniki.html
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ Przygotowała: Agnieszka Mikulska