Layout Edwin Kindermans

1. “Van studietoelagen tot spijbelen”Vernieuwingen in onderwijsland met impact op het lokaal sociaal en flankerend onderwijsbeleid Layout Edwin Kindermans

2. Van studietoelagen tot spijbelen Welkomstwoord Layout Edwin Kindermans

3. Van studietoelagen tot spijbelen Maximumfacturen basisonderwijs Layout Edwin Kindermans

4. Maximumfacturen • Decreet kostenbeheersing • Waarom? • Grondwet, internationale verdragen • Gelijke kansen Layout Edwin Kindermans

5. Maximumfacturen Twee fasen: • Kosteloosheid ODET (1-9-2007) • Maximumfacturen (1-9-2008) Layout Edwin Kindermans

6. Maximumfacturen Kosteloosheid ODET: • verduidelijkende lijst • extra werkingsmiddelen (45 euro / lln) Layout Edwin Kindermans

7. Maximumfacturen • Scherpe maximumfactuur voor verlevendiging • Maximumfactuur voor meerdaagse uitstappen Layout Edwin Kindermans

8. Maximumfacturen Scherpe maximumfactuur: verlevendiging • Activiteiten / verplichte materialen nièt ODET • Ouders bepalen de kostprijs niet • Kleuteronderwijs: 20 euro per leerjaar • Lager onderwijs: 60 euro per leerjaar Layout Edwin Kindermans

9. Maximumfacturen Maximumfactuur meerdaagse: • Kleuteronderwijs: 0 euro • Lager onderwijs: 360 euro / 6 leerjaren Layout Edwin Kindermans

10. Maximumfacturen • Verschraling? Neen! • Minder kosten voor de ouders meer middelen vanuit de overheid = nieuwe financiering (+ gemiddeld 130 euro per lln) Layout Edwin Kindermans

11. Maximumfacturen Pro memorie: • ‘Diensten’ (opvang, drankjes, ..) = redelijke prijs (bijdrageregeling) • Kosten voor schooluitrusting • Link met schooltoelagen Layout Edwin Kindermans

12. Van studietoelagen tot spijbelen Een kansenpas voor het onderwijs Praktijkvoorbeeld maximumfactuur Layout Edwin Kindermans

13. Een kansenpas voor het onderwijs • De kansenpas • OK-pas (Oudenaardse Kansenpas) • Schoolkosten en cultuurparticipatie • De OK-pas in het onderwijs Layout Edwin Kindermans

14. De kansenpas • Kansenpas • Prijsreductie op socio-culturele activiteiten • Preventief en systematisch • Toeleiding: niet alleen financiële drempel • Keuzevrijheid 2. Werking • Fonds(en) cultuurparticipatie • Verdeelsleutel: gebruikers – aanbieders – OCMW Layout Edwin Kindermans

15. OK-pas (Oudenaardse Kansenpas) • Werkgroep Kansen voor Cultuur • Werking • Aanbieders • Gebruikers • Verdeelsleutel • Toeleiding & informatie

16. Schoolkosten en cultuurparticipatie • Schoolkosten en cultuurparticipatie • Niet-participatie • Onbetaalde schoolrekeningen • Preventieve maatregelen • Vlaamse overheid • Lokale overheid • Stimulans in plaats van vangnet

17. De OK-pas in het onderwijs • Uitbreiding OK-pas naar onderwijs • Convenant • Engagementsverklaring • Concrete werking • Partners & verdeelsleutel • Toeleiding & informatie • Administratie • Het LOP als forum voor overleg en evaluatie

18. Van studietoelagen tot spijbelen Praktijkvoorbeeld schooltoelagen

19. Schooltoelagen LOP Gent • Pilootproject voor LOP Gent (basis en secundair) • LOP-werkgroep Schooltoelagen • Actiepunten: • Uitbouwen van netwerk • Vorming • S-team • Sensibilisering

20. Schooltoelagen LOP Gent • Netwerk schooltoelagen • Oproep naar onderwijs en welzijn • grote respons • 60 verenigingen (OCMW, zelfhulporganisaties, vakbond, …) • basis- en secundaire scholen

21. Schooltoelagen LOP Gent • vorming • 4 sessies met gemiddeld 25 deelnemers • ism dienst schooltoelagen in Oost-Vlaanderen • regelgeving – online invullen

22. Schooltoelagen LOP Gent • S-team • Vrijwilligers vanuit netwerk • Ondersteunen van scholen/organisaties • Invullen van schooltoelagen.

23. Schooltoelagen LOP Gent • Sensibiliseren • uitdeeldag materiaal • blijvend onder de aandacht brengen • brugfiguren in Basisonderwijs • scholen informeren ouders • aandacht vanuit organisaties • …

24. Van studietoelagen tot spijbelen Een sluitende aanpak voor spijbelen en schoolverzuim

25. Inhoud • Waarom aandacht voor spijbelen? • Probleem werd opgepikt door het beleid • Spijbelactieplan • Lokale aanpak van spijbelen

26. Waarom aandacht voor spijbelen? • Spijbelen = belangrijk probleem binnen onderwijs: leerplicht betekent nog niet dat iedereen ook naar school gaat • Absoluut verzuim • Relatief verzuim • Leerrecht en gelijke kansen: vooral bij sociaal achtergestelde leerlingen of leerlingen met moeilijkheden op school

27. Probleem werd dan ook opgepikt door het beleid • Huidige regeerakkoord Vlaamse Regering: aandacht voor spijbelproblematiek • Beleidsnota Vandenbroucke: verdere uitwerking – vraag om globale aanpak • Evaluatie van de bestaande situatie • Van daaruit: plan van aanpak = spijbelactieplan

28. Spijbelactieplan Rekening houden met volledige context om symptoombestrijdingen te vermijden: • Integraal beleid nodig: • Sensibilisering • Preventie • Begeleiding • Sanctionering • Samenwerking met verschillende actoren/sectoren Daarom: 12 acties

29. 12 actiepunten • Gerichte informatiecampagnes • Betere registratie afwezigheden • Ondersteunen positief schoolklimaat • Duidelijke afspraken school - CLB • Leerlingen en ouders betrekken • Beleid op maat van doelgroepen • Afspraken medische attesten • Sterkere samenwerking met welzijn • Projecten voor ernstige problemen • Streng als het moet • Controle door lokale besturen • Efficiëntere procedures departement

30. Actie 1: Gerichte informatiecampagnes • Probleem: • Gevolgen spijbelen onderschat • Betrokkenen onderschatten hun verantwoordelijkheid • Actie: gerichte campagnes voor huisartsen, hulpverleners, migrantenorganisaties, ouders van kleuters, … • Reeds gerealiseerd: • Ronde van Vlaanderen voor secretariaten (7/2008) • Website omtrent leerplicht (online 11/2007) • Brochure over spijbelen (11/2007) • Proefproject Mechelen • Persconferentie Turkse en Marokkaanse media • Studiedagen ism VVSG

31. Actie 5: Leerlingen en ouders betrekken • Probleem: gebrekkig contact met kwetsbare groepen verhoogt spijbelkans Betrokkenheid : het creëren en onderhouden van een band met leerlingen en ouders is essentieel om schooluitval te vermijden. • Actie: • LOP’s zoeken structurele samenwerking met organisaties allochtonen en kansarmen • 200 extra Jo-Jo’s (= meer dan maal 2) • Ouderkoepels stimuleren grotere betrokkenheid ouders bij spijbelproblemen • Reeds gerealiseerd: • In kaart gebracht welke LOP’s nu reeds samenwerken met organisaties allochtonen en kansarmen. Nagaan hoe deze samenwerking nog kan worden uitgebreid • Wijzigingen aan regelgeving schooltoelagen

32. Actie 11: Controle door lokale besturen • Probleem: niet alle overheden nemen probleem ernstig • Actie: • afspraken met steden met grote problemen (incl. Brussel), ook over rol politie en OCMW • gezamenlijke visie met VVSG • projecten in kader stedelijk onderwijsbeleid • gegevensuitwisseling versterken • Reeds gerealiseerd: • Projecten lokaal flankerend onderwijsbeleid rond spijbelen • Overleg met Centraal Meldpunt A’pen en ‘t Steunpunt Gent • Samenwerking met VVSG voor informeren lokale besturen en diensten (gemeente, OCMW, lokale politie,…) • Samenwerking met Franse Gemeenschap voor leerplichtcontrole in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

33. Pleidooi voor een lokale spijbelaanpak • Heeft een aantal voordelen t.o.v. een centrale aanpak: • Men kent de situatie en de achtergrond van de leerling en kan dus beter inspelen op de concrete toestand met een aanpak op maat; • Men kan sneller reageren en dus korter op de bal spelen; • Heel wat steden en gemeenten nemen een steeds grotere rol op in het onderwijsbeleid in hun stad/gemeente (cf. flankerend lokaal onderwijsbeleid). Dit kunnen we enkel aanmoedigen en stimuleren. Het voeren van een spijbelbeleid is hier een onderdeel van.

34. Samenwerking op lokaal vlak • Er zijn heel wat actoren waarmee een lokaal bestuur best kan samenwerken, zoals politie, onderwijsdiensten en de OCMW’s. • De steden en gemeenten spelen bovendien ook een rol in de leerplichtcontrole. Hierbij kan ook samengewerkt worden met de lokale politie.

35. Rol van een OCMW in de spijbelaanpak • Voornamelijk preventieve rol • Alert zijn voor spijbelen • Cliënten wijzen op het belang van naar school gaan • Mee stappen in lokale samenwerkingsverbanden rond spijbelen

36. Contactgegevens • Het spijbelteam: Evi Verduyckt, Katrien Bonneux en Evi Neven • 02/5538678 • spijbelen@vlaanderen.be • www.ond.vlaanderen.be/leerplicht

37. Van studietoelagen tot spijbelen Samenwerken rond spijbelproblematiek Een praktijkverhaal

38. Ontstaan van samenwerking • Ministeriële omzendbrief PLP41: aanpak jeugdcriminaliteit met specifieke aandacht voor scholen • Vast aanspreekpunt voor scholen bij lokale politie

39. Samenwerkingsprotocol • 3 actoren: onderwijs – Parket – politie • Samenwerken= communicatie tussen de actoren • Communicatie= het opbouwen van een vertrouwensrelatie tussen actoren • Vertrouwen= vroegdetectie

40. Samenwerkingsprotocol • Doel: aanpak aanhoudend spijbelgedrag en agressie/delinquent gedrag in en om de scholen • 01/01/2007 – 31/12/2009, met jaarlijks evaluatiemoment • Wie?: cel onderwijs van Stad Turnhout, coördinators van CLB’s, directies van scholen, Procureur, Politie, Time-Out, huisartsenkring, LOP

41. Samenwerkingsprotocol • Wat? • School vult meldingsformulier in en stuurt dit naar politie en parket • Politie onderneemt actie • School wordt op de hoogte gehouden

42. Aanpak door politie • Nazicht in politionele bestanden • Contactname met MJ en ouders • Gesprek indien mogelijk – laatste kans dmv afspraken • Terugkoppeling aan school • Volgende spijbelbeurt: proces-verbaal • >30 halve dagen afw: proces-verbaal • POS/MOF: proces-verbaal

43. Gevolg van pv • POS: CBJ • MOF: JRB

44. Hiaten in samenwerking • Decreet rechtspositie van de minderjarige:goedkeuring van de MJ • Weinig mogelijkheden naar aanpak van spijbelen • Slechte communicatie tussen scholen en CLB’s • Geen uniforme werking tussen verschillende PZ en parketten

45. Van studietoelagen tot spijbelen Toespraak minister Vandenbroucke “De tienkamp voor gelijke kansen, ook op lokaal niveau” www.vandenbroucke.com