260 likes | 737 Views
EPİLEPSİ. S.B . DR. NAFİZ KÖREZ SİNCAN DEVLET HASTANESİ. EPİLEPSİ. Epilepsi genel populasyonun yaklaşık %0.6’sını etkileyen ve en sık rastlanılan nörolojik hastalıklardan biridir. EPİLEPSİ.
E N D
EPİLEPSİ S.B . DR. NAFİZ KÖREZ SİNCAN DEVLET HASTANESİ
EPİLEPSİ • Epilepsi genel populasyonun yaklaşık %0.6’sını etkileyen ve en sık rastlanılan nörolojik hastalıklardan biridir.
EPİLEPSİ • Epileptik nöbet, paroksismal olarak beyinden aşırı nöron deşarjları nedeniyle ortaya çıkan şuur değişiklikleri ile birlikte olan ya da olmayan, motor, duyusal, otonomik ya da psişik semptomlar ile karakterize bir durumdur. • Nöbet epilepsiden farklıdır. • Epilepsi, provake olmamış tekrarlayıcı epileptik nöbet ataklarıdır.
ETİOLOJİ • Kafa travması • Stroke • SSS enfeksiyonları • Dejeneratif beyin hastalıkları • Serebral palsi • Primer ya da metastatik beyin tümörü • Alkol ve ilaç alışkanlığı • Prenatal ve perinatal olaylar • Kesin etyoloji yeni tanı alan vakaların sadece üçte birinde saptanabilmektedir.
SINIFLAMA • Fokal Basit Parsiyel Kompleks Parsiyel Sekonder jeneralize • Jeneralize Absans Myoklonik Klonik Tonik Tonik- klonik Atonik • Sınıflandırılamayan
AYIRICI TANI • Senkopal ataklar • Kardiyak kaynaklı, refleks,ortostatik • Psikojen ataklar • Migren • Diğer damarsal hastalıklar • Geçici iskemik atak • Geçici global amnezi • Uyku hastalıkları: • Narkolepsi, uyku paralizisi, katapleksi, parasomniler • Metabolik, endokrin ve toksik nedenler • Paroksismal hareket bozukluklar ve ataksiler
Vazovagal senkop ile nöbet arasındaki farklar SENKOP NÖBET • Tetikleyici sık • Prodrom daima (presenkop) • Ortaya çıkış dakikalar • Süre 1-30 sn • Konvulsif sık (kısa) kasılma • İnkontinas nadir • Dil ısırma çok nadir • Renk çok soluk • Postiktal nadir (yerde uyanır) • Düzelme hızlı (tam oryante) • Nadir • Sık (aura) • Genelikle ani • 1-3 dakika • Sıklıkla daha uzun • Sık • Sık • Soluk, mor • Sık (ambulansta uyanır) • Yavaş (konfuze)
HASTAYA YAKLAŞIM • Öykü alma, fizik ve nörolojik muayene, tanısal testler • Olay bir nöbet midir? • Eğer nöbetse tipi nedir? • Nedeni nedir? • Tekrar ortaya çıkış olasılığı nedir? • Tedaviye başlanmalı mıdır?
OLAYIN ÖYKÜSÜ • Gören kişi tanımlamalı • Olay öncesi, olay anı ve olay sonrası ayrıntılı sorgulanmalı • Provake nöbet mi? Alkol kesimi, ilaç bağımlılığı, ateş, elektrolit dengesizliği, hipoglisemi, uyku yoksunluğu gibi … • Provake nöbet tipleri sonrası epilepsi oluşma ihtimalı daha düşüktür.
EN SON TIBBİ ÖYKÜ • Menenjit, ensefalit, kafa travması, svo • metabolik bozukluklar (kş, Na,K, Mg, hipoparatiroidizm..) • ilaçlar ( teofilin,meperidin hcl,izoniazid,antipsikotik,beta laktam antibiotikler,lidokain,tca,bupropion,asiklovir, dekonjestanlar …) • kardiak aritmi
NÖBET TETİKLEYİCİLERİ • Stress • Uykusuzluk • AEİ düzgün almama • Alkol/ilaç kullanımı • Menstrual dönem • Aşırı ışıklı uyarı • İlaç etkileşimleri • Hiperventilasyon • Ani gürültü
FİZİK VE NÖROLOJİK MUAYENE-TANISAL TESTLER • Nörolojik ve sistemik muayene yapılmalıdır. • Rutin: Hematoloji, biokimya, ekg, gerekirse nörogörüntüleme ve LP, EEG • Özel Tetkikler: Uyku deprivasyonlu EEG, video/EEG monitorizasyon • İleri tetkikler: PET, SPECT, MR Spektroskopi
TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLANMALI? • İlk nöbet ve ilaç başlanacak mı? • Tek tonik- klonik nöbet sonrası 2. nöbet gelişme riski %15-60 (ilk 6 ayda ), ikinci tonik-klonik nöbet sonrası 3. nöbet riski %85’tir. • Epilepsi riski ( provake olmamış tekrarlayıcı ) bir insanda yaşam boyu % 3 iken, nöbet riski %9 dür. • Hasta bireysel olarak değerlendirilmelidir. • Tanıda süphe varsa epilepsi tanısı koyarken dikkatli olunmalı
Tekrar olasılığını artıran nedenler değerlendirilmeli • Semptomatik nöbet • Nörolojik muayenede fokal bulgu • Görüntülemede lezyon varlığı • EEG de epileptiform anormallik
STATUS EPİLEPTİKUS • En önemli tıbbi acillerden biridir. • 30 dk veya daha uzun süren nöbet aktivitesi veya arasında bilincin açılmadığı iki veya daha fazla ardıl nöbet • Nöbetin 5 -10 dk. sürmesi büyük oranda SE dönüşmektedir! • SE ilişkili mortalite %20-25
STATUS EPİLEPTİKUS • Primer santal sinir sistemi(SSS) bozuklukları • *Serebrovasküler olaylar • -İntraserebral hemoraji • -SAK • -Subdural hemoraji • -İskemik stroke • -Vasküler malformasyon • *Epilepsi • -Tedavi değiştirilmesinin başlangıcı • -Tedaviye uyumsuzluk • -Yandaş hastalıklara bağlı alevlenmeler (enfeksyon,uyku bozuklukları, alkol, metabolik bozukluklar) • *Santral sinir sistemi travması • *Santral sinir sistemi tümörleri • *Santral sinir sistemi enfeksiyonları • -Menenjit (viral, bakteriyel, atipik) • -Ensefalit (genelde viral ve sıklıkla Herpes simpleks) • -Diğer ( HIV,CJD )uzun adları”””” • *Konjenital anomaliler • -Heterotropi- disgenezis
Sekonder Santral sinir sistemi bozuklukları • *Anoksi • *İlaç kötüye kullanım • -Alkol • -Kokain • -Ekstazi- amfetamin • -Barbitürat- benzodiazepin çekilmesi • *Medikasyon • -Cipro, imipenem,baklofen, flunarizin, INF, isofosfamid, TSA, wellbutrin • *Metabolik anormallikler • -Hipo/hiperglisemi • -Hiponatremi • -Hipokalsemi / Hipoparatiroidizm • -Hipomagnezemi • - Akut üremi • -Hemodializ başlangıcı • -Troid hastalıkları • *Sistemik ateş- enfeksiyon • *İdipatik (Tespit edilemeyen anoksi, metabolik toksik olaylar, tanı konulamamış primer epilepsi)
STATUS EPİLEPTİKUS • Konvülzif SE • Non-konvülzif SE • Jeneralize • Fokal • limbik
STATUS EPİLEPTİKUS • İlk 5 dk tanıya gidiş • Hava yolu (A) • Solunumu (B) • Damar yolu (C) • Bu arada hastada vital bulgular (ateş!) spot kş,cbc,biokimya ( glu,ca dahil elektrolitler,bft, kcft,toksik ajan, kan ilaç düzeyi), ekg,
STATUS EPİLEPTİKUS • 6-10 DK • Diazepam ıv 10-20 mg (2-5 mg/dk hızda yavaş infüzyon) Kronik alkol kullanımı tiamin 100 mg,hipoglisemi şüphesi 50 ml %50 dekstroz Lorazepam-midazolam
STATUS EPİLEPTİKUS • 10-20 dk • Fenitoin 15-20 mg/kg (50 mg/dk hızı geçemeyecek) (Mümkünse monitorize) • NÖROLOJİ kons • Fenitoin ek 5 mg/kg • Fenitoin bir kez daha ek 5 mg/kg
Bu ilk aşama tedavi ile durdurulamayan status tablosuna refrakter status denir. • 20-60 dk 4 seçenekten biri • ıv valproat 10 dk’da 40 mg/kg nöbet devam ederse 5 dk 20 mg/kg ek doz • Midazolam infüzyonu (entubasyon) • Profobol infüzyonu (entubasyon) • Fenobarbital infüzyonu (entubasyon)
STATUS EPİLEPTİKUS • > 60 dk • Pentobarbital infüzyonu yükleme dozu:5-10 mg/kg ,50 mg/dk hızda ve nöbet durana kadar 5 mg/kg ek bolus