E N D
Katılan bölümler TTD Astım ve Allerji ÇG dönem Başkanı ve üyeleriEskisehir Osmangazi Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD,Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Halk Sağlığı AD, Kocaeli Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Abant Izzet Baysal Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Duzce,Celal Bayar Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Manisa,Ondokuz Mayıs Üniversitesi Halk Sağlığı AD, Samsun,Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Elazig,Kocatepe Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Afyon,Ataturk Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Erzurum,Uludag Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Bursa,Yüzüncüyıl Üniversitesi İç Hastalıkları AD, Van, Pamukkale Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Denizli,Acıbadem Hastanesi, Istanbul, Devlet Hastanesi, Tarsus,Suleyman Demirel Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Isparta.
Amaçlar • Yurt genelinde tüm merkezlerde aynı zaman aralığı içinde ve aynı anket kullanılarak, • Astım ve eşlik eden allerji hastalıkların prevalansını, • Prevalans üzerine etkili olabilecek mikro ve makro çevre risk etmenlerini belirlemek.
Çok merkezli Kesitsel Anket çalışması Merkezler Her bölgeyi temsil edebilecek gönüllü merkezlerdir. İlköğretim okulları kent ve kırsal alandan random seçildi. Örnek büyüklüğü her bölgeden en az 1825 anket olarak hesaplandı. Çalışma Düzeni
Anketler Astım, wheezing, ve diğer allerji hastalıklarının şimdiki (current) prevalansı aşağıdaki sorulara verilen ‘evet’ cevabı ile belirlenmiştir. • Astım: Çocuğunuz hiç; astım, spastik bronşit veya allerjik bronşit geçirdi mi? • Hırıltı: Çocuğunuzun göğsünden hiç ıslık sesi veya hırıltı/hışıltı geldiğini duydunuz mu? • Allerjik nezle: Yılboyu veya baharda olan türden mevsimsel allerjik nezle (saman nezlesi) oldu mu? • Egzema:Vücudundaveya diz veya dirsek eklemleri çevresinde egzeması oldu mu? Geçtiğimiz yıl içinde:
Genetik ve erken çocukluk dönemi bilgileri • Anne-babada atopik hastalık varlığı, • Kardeş sayısı, • Atopik kardeş sayısı, • Anne sütü alıp-almama ve süresi, • Haftada tüketilen süt miktarı, • BCG aşısı varlığı, • Geçmişteki akciğer infeksiyonu (Ateşli bronşit, zatürre veya verem hastalığı)
Mikro çevre (ev) özellikleri ile ilgili bilgiler • Evin tipi hangisidir? 1.Apartman dairesi 2.Müstakil ev 3. gecekondu ……................................. • Evin yapı malzemesi hangisi ? Beton,tahta, kerpiç, diğer ….. • Oda sayısı: 1…2….3… • Odalardaki yer malzemesi hangisi? Tahta 2. Beton 3. Diğer • Evde halı varsa toplam halı miktarı : yüzölçümünün yarısı, yarısından fazla • Ev bitkisi • Ev hayvanı • Evde görünür küf varlığı • Evde kaç kişi birlikte oturuyorsunuz......... • Evde sigara içiliyor mu? Evetse kaç kişi içiyor ......... • Evde günde içilen toplam sigara kaç tanedir?........ • Isınma tipi (santral, soba, diğer..) ve türü (doğalgaz, kömür, odun, diğer..) • Yemek pişirmek için kullanılan malzeme? 1.Tüpgaz 2. Doğalgaz 3. Odun 4. Elektrik • Yemek pişirmede kullanılan yağ?1. Tereyağı 2. Sıvı yağ 3. Margarin • Evde yaşayan herhangi birisinde son bir yıl içinde barsak kurdu veya solucan görüldü mü
Makro çevre (jeo-klimatik) etmenleri • (http://www.meteor.gov.tr, http://www.die.gov.tr, • http://www.cevreorman.gov.tr). • Ek olarak illerdeki bölge müdürlüklerinden bilgi edinildi: Rakım Yıllık ortalama nem Yıllık ortalama sıcaklık Ortalama hava basıncı
SONUÇLAR • 14 merkezden 25.843 anket değerlendirme için uygun bulundu. • Anketlerin geri dönüş oranı %92.3.
Kırsal ve kent alanında yaşlara göre prevalans hızları Kent Kırsal alan 1. Astım, allerjik rinit ve egzema prevalansı kırsal alanda daha fazlaydı. 2. Astım ve wheezing yaşla negatif korele idi. 3. Egzema kırsal alanda yaşla korele idi.
Multivariate logistik regresyon analizlerinde allerji hastalıklarına etkili risk etmenleri.(Demografik, genetik ve erken çocukluk dönemi)
Multivariate logistik regresyon analizlerinde allerji hastalıklarına etkili risk etmenleri.(Ev içi ve makroçevre etmenleri)
Çevre - Genetik etkileşimi allerji hastalıkları için önemlidir • Aynı aile üyeleri arasında benzer çevrenin paylaşımı da çevre etmenlerinin etkisini güçlendirir. Çevre etmenleri • Makro çevre • (geoclimatic effects) • Mikroçevre • (Erken çocukluk, • ev özellikleri, • diğer yaşam tipi…
SONUÇLAR • Kırsal alanın koruyucu özellik taşıdığını gösterilemedi. • Bunun için muhtemel açıklamalar; • ‘Kırsal’ tanımı farklılıkları: Türkiye’de nüfusu 10.000 altında olan yerleşim yeri • Kültürel ve yaşam tipi farklılıkları: Santral ısıtma yokluğu, yakacak olarak biomass veya odun kullanımı • Genetik etkinin kırsal alanda belirgin etkisi; akraba evlilikleri?? • Kırsal alanda geniş aile tipi: Viral infeksiyon veya ev içi kirleticilere daha fazla maruz kalma (başta tütün)
Makroçevre etmenleri (jeo-klimatik etkiler) ISAAC çalışmasında iklim değişikliklerinin (rakım, yıllık sıcaklık farkı ve dış ortam nemi) astım semptomları ile ilgisi gösterilmişti (Weiland SK Occup Environ Med 2004; 61) • Bu çalışmada diğer iklim özelliklerinin; • Yüksek ortalama sıcaklık, • Yüksek dış ortam nemi, • Yüksek dış ortam atmosfer basıncı, • Düşük rakımın astım ve allerji hastalıkları üzerine etkisi gösterildi.
Yorum Ülkemizdeki çocukluk dönemi allerji hastalıkları prevalansı üzerine, genetik ve bazı mikro çevre etmenlerinin yanısıra, bazı makro çevre etmenleri de etkilidir. Bu araştırma, ileride gündeme gelebilecek bazı koruma önlemleri yönünden temel bilgiler içermektedir. Ebeveyn araştırması ERJ dergisinde halen incelenmektedir.