canancetineylul@gmail esincanmutlu@gmail

2. canancetineylul@gmail.comesincanmutlu@gmail.com www.canancetin.com

3. www.canancetin.com

4. Ahmet Bey, 40 yıllık baba işletmesinde marangozluk yapmaktadır. Ortaokulda eğitimini yarıda bırakmış, baba ocağı bu atölyede yıllarını vererek marangozlukta ustalık derecesine yükselmiştir. Çevresinde çok sevilen ve sayılan Ahmet Bey, ne yazık ki son yıllarda eskisi gibi iş yapamamakta ve eskiyen tezgahları da sürekli arıza yapınca aldığı siparişleri de yetiştiremez duruma gelmektedir. Yanında çalışan çırağını ve kalfasını artık besleyemez duruma gelmiştir. Tüm sermayesi atölye dediği küçük depo ve buradaki iki tezgahtır. Elindeki malzeme tükendiğinde yerine koymak ise onu en çok zorlayan konudur. www.canancetin.com

5. Eski bir baba dostu, kendisine bir devlet bankasının verdiği küçük esnaf kredisinden ve uzun vadeli, düşük faizli geri ödemesinden bahsettiğinde, bu krediyle işine yatırım yaparak yeni tezgah ve malzemeler ile tekrar eski günlerine dönebileceğini düşünür. Böylece, yeni siparişlere cevap verebilecek duruma gelecek ve elemanlarını da kendini de geçindirebilecektir. Ahmet Bey, işletme faaliyet sürecinin en önemli girdilerinden birinin parasal kaynak bulmak olduğunu tecrübe ederek öğrenmiştir. Sizce bir işletmenin faaliyetlerini sürdürmesi için her zaman sadece girişimcinin koyduğu sermaye yeterli midir? Yoksa bazen işletmenin diğer kaynaklardan borçlanması mı gerekir? www.canancetin.com

6. 1.İŞLETMELERDE KAYNAK BULMANIN ÖNEMİ VE KAYNAK SAĞLAMA SİSTEMİ OLARAK FİNANSMAN 1.1. İşletmelerde Kaynak Bulmanın Önemi ve Likidite Kavramı • Bütün işletmeler amaçlarını gerçekleştirmek için temel olarak üç ana çalışmayı yürütürler. Bu çalışmalar; • kaynak bulma, • yatırım, • üretim-satış faaliyetleridir. www.canancetin.com

7. “İşletmelerin Mali Faaliyetleri” olarak adlandırılan faaliyetler aşağıdaki şekilde gösterilmiştir: www.canancetin.com

8. Şekilde de görüldüğü gibi her işletme, faaliyetlerine başlamak ve bu faaliyetleri devam ettirmek için yeterli sermayeye sahip olmalıdır. Bu sermaye birincil olarak girişimcilerden, başka deyişle; işletme sahiplerinden ve yatırımcılardan alınacak borçla karşılanır. İkincil olarak işletmeler; finans kaynaklarına (banka, kredi kuruluşları, kredi verenler vb.) başvurabilirler. İşletmeler için işe başlamak ve devam ettirmek ancak bu şekilde mümkün olabilmektedir. Bu safha; işletmenin birinci mali faaliyeti olarak adlandırılır. www.canancetin.com

9. Finansman faaliyetleri olarak da ifade edilen bu işlemlerden sonra, ikinci aşama; sermayenin ve yatırımcıdan sağlanan dış finans kaynaklarının (borç olarak temin edilen kaynakların) yatırıma dönüştürülmesi aşamasıdır. Bu aşamada; işletmenin amaçlarının etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi ve ana hedeflerine uygun bir şekilde faaliyetlerini yürütülebilmesi için gerekli olan bina, makine, taşıt aracı, bilgisayar gibi varlıklar sağlanır. Böylece, işletme, faaliyetlerine başlayabilmek için hazır bir konuma getirilir. www.canancetin.com

10. Üçüncü aşama; işletme faaliyetlerinin hayata geçirilmesi, diğer bir ifadeyle işletmenin çalışmaya başlama aşamasıdır. Bu aşamada, genel olarak üretim için gerekli olan üretim faktörleri bir araya getirilerek, gerekli olan (hammadde, malzeme ya da ara mallar satın alınarak çalışacak elemanlar istihdam edilir), faaliyet konusuna uygun mal ve hizmet üretilerek satılır, müşterilerden tahsilat yapılır, gerekli vergiler ödenir. Böylece işletme faaliyet hayatına resmen başlamış olur. www.canancetin.com

11. Finansman ile ilgili temel kavramlar • Likidite, “varlıkların paraya dönüştürülme yeteneğini ifade eder’’. Hem işletmeler, hem de borç ve kredi veren kurumlar için likidite oranları önem taşımaktadır. Likiditenin temel göstergeleri işletme sermayesi, cari oran ve likidite oranıdır. • İşletmelerde likiditenin iki boyutu vardır. • Birinci boyut; bunlardan biri varlığın paraya dönüştürülmesinde geçecek süre olarak ifade edilmektedir. • İkinci boyut ise; varlığın paraya dönüştürülmesi sırasında değerinde meydana gelecek değişmedir. Varlığın paraya dönüşüm süresi ne kadar kısa ise ve değerinden ne kadar az kaybederek paraya dönüştürülebiliyorsa likiditesi o kadar yüksektir. www.canancetin.com

12. 1.2. Kaynak Sağlama Sistemi Olarak Finansman İşletmeler, yüksek performans gösterebilmek için finans işlevine gereksinim duymaktadırlar. Ancak çok az sayıda işletme finans fonksiyonunu gerçekten en üst seviyede performans gösterebilecek şekilde çalıştırabilmektedir. Finansal faaliyetlerini başarı ile yürüten bu işletmelerin ortak noktası, çok güçlü sermaye yapılarına sahip olmaları ve sermayelerini en iyi şekilde işleterek kendilerine yüksek oranda getiri sağlayacak yatırımlara dönüştürmeleridir. Bu nedenle, aşağıdaki bölümlerde önce “işletmenin sermaye yapısı” kısaca ele alınacak, daha sonra “işletmelerde yatırım kararları” konusu tartışılacaktır. www.canancetin.com

13. 1.2.1. İşletmenin Sermaye Yapısı • İşletmenin sermaye yapısı “öz sermaye” ve “yabancı sermaye” olmak üzere ikiye ayrılır. • Öz Sermaye Ekonomik ve hukuki açıdan işletmenin riskini taşıyan, işletme sahibi veya sahiplerinin işletmenin kullanımına ayırdıkları sermayedir. • Yabancı Sermaye (Borçlar) İşletmenin dışarıdan sağladığı fonlara denir. Kullanım süresi bakımından “kısa süreli borçlar” ve “uzun süreli borçlar” olarak ikiye ayrılır. Geri ödeme süresi 1 yıla kadar olan borçlar kısa süreli, 1 yıldan daha uzun olan borçlar uzun süreli borçlar olarak kabul edilir www.canancetin.com

14. Öz Sermaye Öz sermaye, üç kalemden oluşmaktadır; • Temel Sermaye (Ödenmiş Sermaye): İşletmenin kuruluşunda işletme sahibi tarafından işletmeye getirilen veya getirilmesi taahhüt edilen fonlardır. Nominal sermaye ya da kayıtlı sermaye olarak da ifade edilen temel sermaye, yönetim kurulunca çıkarılmış sermaye payları toplamıdır. • Yedek Sermaye (Dağıtılmamış Sermaye): İşletmenin çalışmaları sonucu elde edilen kazançtan ayrılarak işletmede alıkonulan kısımdır. Diğer bir deyişle, geçmiş dönem kazançlarından işletme sahibi veya sahiplerine dağıtılmayarak işletmede bırakılan kısımdır. Türk Ticaret Kanuna göre her yıl edilen kazancın 1/20'si yedek sermayeye ayrılır ve bu işlemler şirketin ödenmiş sermayesinin beşte birine ulaşıncaya kadar devam edilir. • Kar veya Zarar: İşletmenin dönemi karlı kapatması halinde, vergiden sonraki ticari karı bilançoda dönem net karı olarak yer alır. Zarar ile kapatması halinde ise bu durum, öz sermayede bir azalışa neden olacaktır. www.canancetin.com

15. Oran Hesaplamaları www.canancetin.com

16. 1.2.2. İşletmelerde Yatırım Kararları • Finansman ve ilgili işlemler, kaynakların tedariki ve bu kaynakların yönetimi başlıkları ile yakından ilişkilidir. Tüm bu kaynakların yönetimi ve kullanımı faaliyetlerini, kısaca, yatırım olarak ifade edebiliriz. • İşletmelerin yatırım yapma kararları bir çok amaca dayanmaktadır. Yatırım kararları bu amaçlara göre üç ana grupta toplanabilir. • Kâr Amaçlı Yatırımlar • Kanunen veya Toplu Sözleşmeler Gereği Yapılan Yatırımlar • İşletme Verimliliğini Arttırmaya Yönelik Yatırımlar www.canancetin.com

17. 2. FİNANS KAVRAMI VE FİNANS YÖNETİMİ 2.1. Finans Kavramı ve Kapsamı İşletmelerde finans işlevi, işletmenin amaçlarını gerçekleştirebilmesi için gerekli olan fonların temin edilmesi ve bu fonların uygun bir şekilde değerlendirilmesi amacına hizmet etmektedir. Finans, kısaca, “ihtiyaç duyulan fonların uygun şartlarda sağlanması ve etkin bir şekilde kullanılması ile ilgili faaliyetler” şeklinde tanımlanmaktadır www.canancetin.com

18. 2.2. Finans Yönetimi • Finans Yönetiminin temel amacı, işletmenin değerini arttırmak, karını maksimize ederken maliyetlerini minimize etmek ve böylece rekabet gücünü arttırarak varlığını sürdürmesini sağlamaktır. • Bir işletmenin mevcut veya gelecekteki para veya fon ihtiyacının planlanması finans yönetiminin temelini oluşturur. www.canancetin.com

19. 3. FİNANS YÖNETİMİNİN İŞLEVLERİ Finans yönetiminin alt işlevleri aşağıdaki gibidir; • Finansal analiz, • İşletme için gerekli fonların sağlanması, • Sağlanacak fonların kaynaklarının belirlenmesi (sermaye yapısı), • Sağlanan fonların varlık değerlerine dağıtılması (yatırım yapısı), • Finansal planlama ve denetim, • Kazanç dağıtımı. www.canancetin.com

20. 3.1. Finansal Analiz • İşletmenin geçmişteki finansal verilerinin incelenmesi yoluyla geleceğe ilişkin kararların alınmasında yöneticilere önemli yararlar sağlamayı hedefler. • Finansal analiz işletmenin; likidite durumuna, sermaye yapısına, aktiflerinin kullanım durumuna, ve karlılık durumuna ilişkin bilgiler sağlar. www.canancetin.com

21. Finansal Analizde Kullanılan Tablolar • Finansal analizde kullanılan en önemli bilgi kaynağı finansal tablolardır. Bu tablolar, genel olarak analizin yapıldığı dönemden önceki yılları kapsadığı için statik özellik gösterirler. • Bir işletmenin finansman gereksinimini belirlemede kullanılan en uygun yöntemlerden biri, proforma tablolar olarak da adlandırılan, tahmini finansal tablolardır. • Finansal analizde kullanılan bu tablolar, proforma gelir tablosu, proforma bilanço ve nakit bütçesi tabloları ’ndan oluşmaktadır www.canancetin.com

22. Finansal Analizde Kullanılan Tablolar • İşletmelerde uzun süreli finansman gereksiniminin belirlenmesinde proforma gelir tablosu ve proforma bilançolardan faydalanılır. • Kısa süreli finansman ihtiyacının belirlenmesinde nakit bütçelerinden faydalanılır. www.canancetin.com

23. Finansal Tabloların Birbirleri İle İlişkisi www.canancetin.com

24. 1. Proforma Gelir Tablosu • İşletmenin belli bir dönemdeki (genellikle bir yıllık dönem içindeki) çalışmalarının özetini gösterir. • Gelir tablosunda yer alan gelir ve gider kalemleri, işletmenin faaliyetlerini sürdürdüğü işkolunun niteliklerine göre değişiklik gösterebilir www.canancetin.com

25. 1. Proforma Gelir Tablosu Örneği www.canancetin.com

26. 2. Proforma Bilanço • Belirli bir tarih itibariyle, işletmenin sahip olduğu varlıkları ile bu varlıkların kaynağını gösteren tablodur. • varlıklar, işletmenin kaynak kullanımlarını; • borçlar; işletmenin ödemek zorunda oldukları yükümlülüklerini; • öz kaynaklar (öz sermaye) ise ortakların haklarını gösterir. • Bilanço; varlıklar, borçlar ve öz kaynaklar olarak üç ana grupta toplamasına rağmen her bir grup ayrıca kendi içinde alt gruplara ayrılmıştır. www.canancetin.com

27. 2. Proforma Bilanço • Pasif tarafta; kısa vadeli borçlar (satıcılara, bankalara, ortaklara borçlar), uzun vadeli borçlar (Uzun vadeli banka borçları, tahvil borçları) ve özsermaye yer almaktadır. • Aktif taraftaise; satışlarla doğru orantılı olarak değişen kalemler, kasa, alacaklar, stoklar yer almaktadır. www.canancetin.com

28. 2. Proforma Bilanço Örneği www.canancetin.com

29. 3. Nakit Bütçesi • Nakit bütçesi, bir işletmenin gelecekteki bir zaman döneminde nakit giriş ve çıkışlarının tahminidir. • Nakit bütçeleri 6 aylık, 3 aylık ya da aylık bazda hazırlanır. • Birçok işletme, para yönetiminde etkinliği arttırabilmek için, haftalık ya da günlük nakit bütçeleri de hazırlamaktadırlar. • Nakit bütçesinde iki ana bölüm bulunur. İlk bölüm, nakit girişlerini, ikinci bölüm ise, nakit çıkışlarını göstermektedir. www.canancetin.com

30. Fon Kaynakları ve Kullanım Alanları www.canancetin.com

31. İşletmenin fon kaynaklarını; faaliyetlerden elde edilen satışlar, varlıkların satışı, dağıtılmamış gelirler, ticari kredi ve kısa vadeli para, tahviller ile hisse senetleri oluşturmaktadır. • İşletmenin yönetimi bu fonların nasıl kullanılacağına karar vermekte ve bu fonları kira, altyapı, fabrika ve ekipman giderleri, malzeme, reklam ve promosyon harcamaları, dağıtım, ücret ve maaş ödemeleri, personelin eğitim giderleri, faiz ve kar payı ile vergi ödemelerinde kullanmaktadır. www.canancetin.com

32. 3. Nakit Bütçesi Tablosu Örneği www.canancetin.com

33. Finansal Analiz Yöntemleri 1. Karşılaştırmalı Mali Tablolar Analizi: Bir işletmenin birbirini izleyen en az iki veya daha fazla faaliyet dönemine ait mali tablolarının karşılaştırmalı olarak düzenlenmesi ve bu tablolarda yer alan kalemleri zaman içinde göstermiş olduğu gelişmelerin ve değişikliklerin tespiti ve incelenmesidir. 2. Dikey Yüzde Yöntemi ile Analiz:Dikey Yüzde Analizi ile mali tablolarda bulunan bir kalemin toplam veya grup içindeki oransal büyüklüğü irdelenir Bu yöntemle her bir mali tablo kaleminin bulunduğu grup toplamı içinde yüzde payı ile mali tablo toplamı içindeki yüze payı hesaplanır. www.canancetin.com

34. Finansal Analiz Yöntemleri 3. Eğilim (Trend) Yüzdeleri Yöntemi ile Analiz: Bu yöntemde birbirini izleyen dönemlere ait mali tablolarda yer alan kalemlerin temel (baz) alınan mali tablo kalemlerine göre gösterdiği artış veya azalışlar yüzde olarak hesaplanır. Böylece işletmenin mali tablolarında yer alan her bir kalemin temel kabul edilen yıla göre yüzde olarak gelişme trendi bulunur. 4. Oran Analizi: Oran (rasyo) analizi ile mali tablolarda yer alan tutarların nispi ilişkileri incelenerek, işletmenin mali durumu konusunda bilgi edinilir. Oran, mali tablolarda yer alan iki kalem arasındaki ilişkinin matematiksel ifadesi olarak tanımlanabilir. Hesaplanan oranlar, yüzde veya katı şeklinde ifade edilebilir. www.canancetin.com

35. 3.2. Finansal Planlama • Beklenmeyen finansal problemlerle karşılaşmamak için, finans yöneticileri para giriş ve çıkışlarının nasıl olduğunu analiz etmek, ve buna uygun finansal planlar geliştirmek zorundadırlar. • Finansal planlama süreci üç temel çalışmayı içerir. Bunlar; • Finansal gereksinimlerin tahmini, • Bu gereksinimleri karşılamak için uygun finansal planın seçimi ve bütçelerin geliştirilmesi, • Finansal kontrolün yapılmasıdır. www.canancetin.com

36. 3.3. Finansal Kontrol • Bir işletmenin kontrol sistemi yoksa, planlamanın fazla anlamı olmayacaktır. • Finansal kontrol sisteminin etkin bir şekilde uygulanması ile, finans yöneticisi gerçekleşen sonuçları önceden yapılmış tahminlerle karşılaştırarak, eğer varsa, sapmaları tespit eder ve böylece işletmede planlanmış politikaların uygulanmasını güvence altına alırken, aynı zamanda, değişikliklere hızla cevap verebilen bir örgütsel işleyiş sağlar. www.canancetin.com