Robert Godek Starosta Strzyżowski

1. Robert Godek Starosta Strzyżowski SAMORZĄD POWIATOWY JAKO WYRAZ TOŻSAMOŚCI LOKALNEJ

2. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Polski samorząd terytorialny ukształtowany został na podstawie rodzimej tradycji administracyjnej w okresie tworzenia podstaw demokratycznej III Rzeczypospolitej. Wybory do nowopowołanych Rad Gmin były pierwszymi po II wojnie światowej wolnymi wyborami i odbyły się 27 maja 1990 r.

3. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Powstały wówczas samorząd gminny poprzez wyłonienie autentycznej reprezentacji mieszkańców w Radzie Gminy oraz jej organu wykonawczego – Zarządu Gminy dysponujących budżetem gminy – czyli środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację przypisanych zadań, stał się rzeczywistym kreatorem zmian w społeczności lokalnej

4. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej Z punktu widzenia historycznego powstałe gminy były kontynuacją utworzonych w 1973 r. gmin zbiorowych – wcześniej bowiem istniały gminy jednostkowe – każda miejscowość stanowiła odrębną jednostkę administracyjną – ta struktura istnieje do dzisiaj np.. Na Słowacji

5. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości W 1999 r. gdy powstały samorządowe powiaty i województwa gminy zbiorowe były już okrzepłymi i utrwalonymi w świadomości społecznej organizmami administracyjnymi

6. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Samorządy powiatowe powstawały w odpowiedzi na znaczne zapotrzebowanie społeczne, wiele społeczności gminnych podejmowało liczne zabiegi w celu utworzenia powiatu, najczęściej nawiązującego swoim terytorium do tych funkcjonujących przed 1975 r.

7. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Wśród najważniejszych zadań samorządu powiatowego znalazły się m.in. zadania w dziedzinie edukacji, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, dróg publicznych, kultury, ochrony środowiska, przeciwdziałania bezrobociu i wiele innych

8. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Podobnie jak w przypadku samorządów gminnych powiaty jako struktury samorządowe dysponują organem stanowiącym, jakim jest Rada Powiatu, organem wykonawczym, jakim jest Zarząd Powiatu oraz samodzielnym budżetem

9. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Szczególną kompetencją powiatów stało się utworzenie powiatowej administracji zespolonej; w skład powiatu w 1999 r. weszły nie tylko jednostki organizacyjne samorządu, ale również powiatowe inspekcje, służby i straże, tj. Komendy Powiatowe Policji i Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcja Sanitarna i Weterynaryjna oraz Nadzoru Budowlanego, nad którymi nadzór sprawuje Starosta, Zarząd Powiatu wykonuje swoje zadania przy pomocy Starostwa Powiatowego, centralnego urzędu całej administracji powiatowej

10. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Funkcje kontrolne i nadzorcze w stosunku do wszystkich szczebli samorządu pełni wojewoda, w zakresie gospodarki finansowej Regionalna Izba Obrachunkowa, działalność samorządów poddana jest też kontroli wielu innych instytucji kontrolnych, kontrolę wewnętrzną pełnią funkcjonujące w Radach Komisje Rewizyjne

11. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej Powstały w 1999 r. Powiat Strzyżowski zajmuje obszar 503 km2, w 2001 r. mieszkało na tym terenie 62633 mieszkańców, tworzy go pięć gmin zbiorowych powstałych na obszarach dawnych gromad w 1973 r., jedno miasto Strzyżów. Tradycyjnie jest to typowy dla Podkarpacia obszar rolniczy z funkcjami przemysłowymi

12. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Dla powstałego samorządu koniecznym stało się opracowanie nowych zasad funkcjonowania w sytuacji, w której nie było aktualnych wzorców – należało m.in.. skonstruować pierwszy budżet, ustalić wszystkie akty prawa miejscowego, w tym statut powiatu i regulamin organizacyjny Starostwa Powiatowego, znaleźć siedziby dla nowych urzędów i instytucji

13. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej • Powiat Strzyżowski położony jest w obszarze problemowym środkowo – zachodnim województwa podkarpackiego, charakteryzującym się wg Strategii rozwoju województwa podekarpackiego dominacją obszarów wiejskich oraz wieloma barierami wewnętrznymi utrudniającymi jego rozwój

14. WYSOKA 1.000.000.000 ZŁ RZESZÓW (MIASTO) KROSNO (MIASTO) POW. MIELECKI POW. DĘBICKI POW. STALOWOWOLSKI POW. JASIELSKI ŚREDNIA 400.000.000 ZŁ POW. KROŚNIEŃSKI POW. SANOCKI POW. JAROSŁAWSKI POW. LEŻAJSKI POW. ROPCZYCKO - SĘDZISZOWSKI NISKA POW. RZESZOWSKI POW. PRZEWORSKI POW. PRZEMYSKI TARNOBRZEG (MIASTO) POW. TARNOBRZESKI POW. ŁAŃCUCKI PRZEMYŚL (MIASTO) POW. KOLBUSZOWSKI POW. BIESZCZADZKI POW. STRZYŻOWSKI POW. BRZOZOWSKI POW. NIŻAŃSKI POW. LUBACZOWSKI PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (1) Pod względem rozwoju gospodarczego Powiat Strzyżowski zajmuje niską pozycję konkurencyjną na tle innych powiatów Województwa Podkarpackiego 10 14 STOPA BEZROBOCIA (2)

15. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Największa grupa ludności Powiatu związana jest z rolnictwem. W r. 1996 było to 17.836 osób, w tym roku 8935 osób pracowało na terenie Powiatu poza rolnictwem indywidualnym a 5858 było zarejestrowanych jako bezrobotne 5858 1593 17836 8935 poza rolnictwem indywidualnym w rolnictwie indywidualnym bezrobotni pozostali

16. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Bezrobocie jest niewątpliwie największym problemem społecznym Powiatu w ciągu ostatniego dziesięciolecia 20% 19,70% 19,80% 19% 18,70% 17,90% 17,90% 18,10% 17,10% 17,40% 16,90% 16,40% 15,30% 16,20% 15,30% 17,80% 14,60% 17% 16,90% 14,50% 17,30% 15,30% 13,50% 16% 15,70% 13,30% 12,30% 14,90% 12,30% 15% 14,30% 13,10% 13,20% 12,50% 10,40% 7,00% 10,30% 6,60% 6,50% 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

17. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Udział podmiotów gospodarczych w stosunku do liczby ludności jest w powiecie stosunkowo niski w odniesieniu do udziału wojewódzkiego i ogólnokrajowego Wykres nr 8 - Udział podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON w stosunku do liczby ludności w 1999 r. 10 7,92 8 5,9 6 4,15 4 2 0 Polska Województwo Powiat udział podmiotów gospodarczych

18. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości 3500 Jednym z największych sukcesów naszej społeczności ostatnich kilkunastu lat jest wzrastająca liczba podmiotów gospodarczych, dzięki którym w znacznym stopniu łagodzone są skutki bezrobocia na tym terenie 3009 2808 3000 2502 2376 2323 2500 2134 1958 1850 1774 1628 2000 1444 1173 1500 883 1000 500 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Liczba podmiotów gospodarczych

19. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Podmioty gospodarcze zlokalizowane w powiecie działają w różnych branżach. Najwięcej zarejestrowanych podmiotów w zdecydowanej większości prywatnych funkcjonuje w handlu, następnie w budownictwie i przemyśle 47 117 59 241 368 146 102 414 217 217 932 Rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo Przemysł Budownictwo Handel i naprawy Transport, gospodarka magazynowa i łączność Obsługa nieruchomości i firm Wycinek 7 Edukacja Ochrona zdrowia i opieka społeczna Hotele i restauracje Pośrednictwo finansowe Pozostali

20. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Aktywność gospodarcza przekłada się na wzrastającą liczbę osób pracujących na terenie powiatu – dane wg informacji własnej Urzędu Statystycznego w Rzeszowie 11279 11162 12000 10881 11000 10067 9530 9362 10000 8935 8286 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Liczba pracujących na terenie powiatu

21. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Pod względem liczby pracujących najwięcej osób zatrudniają firmy prowadzące działalność produkcyjną, następnie działające w handlu, edukacji, opiece społecznej i ochronie zdrowia oraz budownictwie 119 441 539 110 1217 2907 1354 496 427 942 396 2331 Rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo Działalność produkcyjna Budownictwo Handel i naprawy Transport, gospodarka magazynowa i łączność Obsługa nieruchomości i firm Administracja publiczna i obrona narodowa Edukacja Ochrona zdrowia i opieka społeczna Hotele i restauracje Pośrednictwo finansowe Pozostali

22. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA W RZESZOWIESTAROSTWO POWIATOWE W STRZYŻOWIE • W roku 2002 Rada Powiatu przyjęła Strategię rozwoju powiatu strzyżowskiego na lata 2002 – 2010, wyznaczając m.in. mocne i słabe strony powiatu, strategiczne pola rozwoju, kierunki zmian i oczekiwane priorytety rozwoju STRATEGIA ROZWOJU POWIATU STRZYŻOWSKIEGO W LATACH 2002 - 2010

23. 1 3 4 Rolnictwo, turystyka i agroturystyka Edukacja ogólna, zawodowa i menedżerska Infrastruktura komunikacyjna i ochrona środowiska 5 Inicjatywy lokalne i współpraca regionalna 2 Gospodarka i przedsiębiorczość Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Wyznaczone w wizji rozwoju powiatu strzyżowskiego pola strategiczne rozwoju powiatu stanowią komplementarną całość i odpowiadają potrzebom społecznym występującym na tym terenie

24. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Strategia rozwoju powiatu dostosowana jest również do potencjałów rozwojowych występujących na tym terenie – jednym z nich jest turystyka i rekreacja

25. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Jednym z najważniejszych atutów powiatu strzyżowskiego są jego walory przyrodniczo – krajobrazowe – ponad 80% obszaru powiatu objęte jest różnymi formami ochrony przyrody

26. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Na tym terenie zachowały się do dzisiaj unikalne elementy dziedzictwa kulturowego – m.in.. włączone do szlaku architektury drewnianej obiekty sakralne

27. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Pojawiają się też w ostatnim okresie nowe elementy mogące tworzyć wkrótce produkt turystyczny powiatu – powyżej wykopaliska odtwarzające zarys ruin zamczyska średniowiecznego w Czudcu

28. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Ciekawostką są obiekty fortyfikacyjne – schrony kolejowe z okresu II wojny światowej w Stępinie i Strzyżowie – z roku na rok lepiej przygotowane dla turystów i zwiedzających

29. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Instrumentem w realizacji zadań samorządu powiatowego jest budżet powiatu, którego dochody w 2000 r. przedstawiały się następująco

30. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Po stronie wydatkowej w tym roku budżet mojego powiatu zaś wyglądał w ten sposób

31. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Środki finansowe w budżecie samorządowym, złożone wnioski do programów pomocowych (PAOW, SAPARD, PHARE), rezerwy celowe w budżecie państwa pozwoliły naszemu samorządowi na realizację wielu zadań prorozwojowych

32. Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości Ćwiczenie: • kwota nadwyżki – 500.000. zł, • Potrzeby: • -drogi powiatowe 25 mln zł, 1km ok.. 150.000. Zł, • Budynki oświatowe: 4 mln zł, 1 zadanie ok.. 400.000 zł, • Szpital powiatowy – 4 mln zł – 1 zadanie 300.000. zł, • Wnioski organizacji pozarządowych – remonty zabytkowych kościołów – ogółem wnioski na 60.000 zł, jedno zadanie ok. 6.000. zł, działalność zespołów muzycznych (3)– 10.000 zł, stowarzyszeń działających na rzecz osób niepełnosprawnych 20.000. Zł, • Uruchomienie nowego wydziału programów pomocowych w Starostwie 50.000 zł, • Organizacja imprez kulturalnych przez cały rok przez powiat – 25.000. zł,