Download
1 / 38
E N D
La lingua italiana Język włoski
Język włoski Język włoski - (La lingua italiana, l'italiano) jeden z języków romańskich. Język urzędowy we Włoszech, San Marino, Watykanie, Szwajcarii oraz na Istrii, należącej do Chorwacji i Słowenii. Używany również we Francji (zwłaszcza na Korsyce) i na Malcie. Ciekawostka: Najdłuższy wyraz w języku włoskim oznacza na łeb, na szyję i jest to wyraz: precipitevolissimevolménte
Alfabet włoski Alfabet włoski - alfabet oparty na alfabecie łacińskim, służący do zapisu języka włoskiego. Składa się z następujących liter: a [a]b [bi]c [czi] d [di] e [e] f [effe]g [dżi]h [akka]i [i] l[elle] m [emme] n [enne] o [o] p [pi] q [ku] r [erre] s [esse] t [ti] u [u] v [wu] z [dzeta] Litery występujące jedynie w wyrazach pochodzenia obcego: j [i lunga] k [kappa] w [vudoppia] x [iks] y [ipsilon]
Akcent włoski W języku włoskim akcent wyrazowy jest ruchomy, co oznacza, że może on padać na każdą sylabę. Język włoskim charakteryzuje się tym, że istnieją słowa akcentowane na ostatnią sylabę. Wśród tego rodzaju słów są między innymi nazwy dni tygodnia: lunedì(poniedziałek), martedì(wtorek) itd.
Włoskie słówka Si tak No nie Boungiorno! Dzień dobry! Buonasera! Dobry wieczór! Arrivederci! Do widzenia! Buonanotte! Dobranoc! Scusa! Przepraszam! (przykro mi) Scusi! Przepraszam! (np.zaczepiając osobę nieznajomą) Grazie Dziękuję Parlaitaliano? Czy mówi Pan po włosku? Cometichiami? Jak się nazywasz? Mi chiamo Anna. Mam na imię Anna. Di dovesei? Skąd jesteś Vengodalla Polonia. Jestem z Polski. Cheore sono? Która godzina? Sono lecinque. Jest piąta.
Coś o powitaniu i spędzaniu czasu W kontaktach z rodowitymi Włochami nie sposób nie zauważyć ich otwartości oraz pozytywnego nastawienia do życia. Przyjaciele, znajomi, sąsiedzi, a nawet tzw. "znajomi z widzenia" wszyscy pozdrawiają się używając popularnych zwrotów: Buongiorno - Ciao - Salve Powszechne jest zapraszanie swoich znajomych czy nawet osób dopiero poznanych na obiad lub kolację. Serdeczność mieszkańców Italii potrafi urzekać.
Pod względem zaludnienia (56,7 mln), Włochy zajmują 4 miejsce w Europie (22 na świecie), średnia gęstość zaludnienia wynosi tutaj ponad 190 osób/km2. Podobnie jak inne kraje Europy Zachodniej, Włochy mają ujemny przyrost naturalny. Ponad 1,2 mln ludzi z włoskim paszportem to cudzoziemcy (w tym z polskimi korzeniami - ponad 38 tys.). 72% Włochów mieszka w miastach, a najwięcej w Rzymie, Mediolanie, Neapolu, Turynie i Palermo.
Ok. 91% Włochów wyznaje religię rzymskokatolicką, resztę stanowią nieliczni protestanci i żydzi. Z kolei ponad 250 tys. imigrantów to muzułmanie. Językiem urzędowym Włoch jest rzecz jasna włoski, jednak rodowici Włosi posługują się licznymi dialektami i odmianami języka włoskiego.
La tradicione tradycje
KARNAWAŁ Co roku karnawałowe szaleństwo rozpoczyna się od efektownego pochodu, który wyrusza spod Arsenału, wiedzie wzdłuż Zatoki Świętego Marka i kończy się przy bazylice. W Wenecji prawie wszystkie bale były maskowe. Karnawały w Wenecji trwały długo, coraz dłużej. Jakby plątały się pory roku. Otulano w czarne peleryny. Nakładano maski. Balowanie stało się sposobem na życie.
Jak Włosi obchodzą Boże Narodzenie Wigilia Bożego Narodzenia nie jest najważniejszym świętem dla Włochów, lecz dzień następny, kiedy spotykają się z bliskimi na tradycyjnym obiedzie, w trakcie którego otwiera się otrzymane prezenty. Na południu kraju w Boże Narodzenie spożywa się makaron zwany lasagna z sosem pomidorowym i wieprzowymi mięsem oraz kilkoma rodzajami serów. Na północy natomiast je się tzw. Tortellini. Niezwykle popularny jest włoski deser –panettone.
Wielkanoc Wielkanoc we Włoszech zawiera się w ich słynnym powiedzeniu: „Natalecon i tuoi, Pasquacon chi vuoi” co oznacza, że Boże Narodzenie spędza się z rodziną, natomiast Wielkanoc z kim się chce”. Ale zanim te masowe wyjazdy się zaczną to Włosi przez cały Wielki Tydzień organizują w całym kraju procesje i misteria pasyjne, które stały się także atrakcją turystyczną.
Wielkanoc Niedziela Wielkanocna to przede wszystkim uroczysta msza na Placu Św. Piotra w Watykanie.
La cultura e d’arte Włochy powstały w 800r p.n.e. a stolicą Włoch był Rzym założony za Romulusa i Remusa
Romulus i Remus • Matka Romulusa i Remusa był kapłanka Rea Sylwia a ojcem sam bóg wojny –Mars • Nowy Król Lacjum obawiając się że , w przyszłości chłopcy odbiorą mu tron kazał ich włożyć do koszyka i wrzucić do Tybru • Ich kwilenie usłyszała dzika wilczyca , wyciągnęła koszyk z wody i nakarmiła własnym mlekiem
Kultura Italianie często urządzali walki gladiatorskie , chodzili do term i byli bardzo rozwinięci w budowach . Mieli wielu bogów których zapożyczyli sobie od greków. Nie lubili chrześcijan ponieważ się bali, że jak przyjmą ich religie to będą żyli w nędzy.
Sztuka W ich czasach najczęściej rzeźbiono na ścianach lub w bryłach kamienia .
Architektura • Pierwsze rzymskie świątynie powstały podczas panowania etruskich królów, to wtedy Rzymianie nauczyli się odlewać brąz, wypalać terakotę, poznali konstrukcje łukowe i sklepienia. Wpływom greckim Rzymianie zawdzięczają zaś porządek koryncki, sami wykształcili porządek kompozytowy. Wynalezienie cementu produkowanego z wapna i popiołów wulkanicznych, wody i drobnych kamieni pozwoliło na opanowanie techniki wyrobu zapraw, tynków. Opanowana w II w. p.n.e. umiejętność wypalania cegły przyczyniła się do przełomu w sztuce rzymskiej. W tym czasie (przed okresem cesarstwa) zakładane miasta miały siatkę ulic przecinających się pod kątem prostym, brukowane ulice, kanalizacje. Domy budowane były w oparciu o wzory greckie, posiadały atrium i perystyl, budowane też wille, a w miastach powstawały kamienice czynszowe (tzw. insula) mieszczące sklepy i warsztaty na parterze, mieszkania na wyższych kondygnacjach. Z tego okresu zachowały się akwedukty i drogi rzymskie (np. via Appia i AquaAppia), urządzenia kanalizacyjne (Cloaca Maxima), mosty (Most Fabrycjusza w Rzymie), budowle użyteczności publicznej: kuria, bazylika, termy, cyrki (np. rzymski Circus Maximus). Przykładem budownictwa sakralnego była niezachowana świątynia Jowisza Najlepszego Największego, zbudowana w porządku toskańskim.
Włochy to jeden z najczęściej odwiedzanych przez turystów krajów na świecie. Znajdują się tu takie słynne miejscowości jak: Wenecja, Florencja, Siena, Mediolan, Neapol, Rzym, Portofino czy Piza. Światową sławą cieszą się tak ruiny w Pompejach, koloseum w Rzymie jak i bazylika w Asyżu, czy klasztor na Monte Cassino.
L'Italia è bella… Zimą powodzeniem cieszą się: DOLOMITY ALPY
Latem natomiast Sardynia, Sycylia, Capri, czy wybrzeże Adriatyku.
DANIA NARODOWE Kuchnia włoska jest jedną z najbogatszych, zarówno w składniki jak i receptury kuchni na świecie. Jej korzenie sięgają czasów Etrusków.
La pasta czyli makaron Pierwsze miejsce na włoskiej liście potraw narodowych zajmuje makaron. nazwa powszechnie używana we Włoszech- pasta. Na Etruskich płaskorzeźbach i w piśmiennictwie greckim oraz rzymskim zachowały się dowody na obecność makaronu w diecie tych starożytnych ludów. Wiadomo też, że zanim Marco Polo w roku 1292 wrócił z Chin z opowieściami o makaronie z soi, na obszarze Morza Śródziemnego znano już, a nawet suszono kluski ze zmielonego zboża zagniecionego z wodą.
Il pomodoro- il frutto magico W dobie wielkich szesnastowiecznych wypraw zamorskich do Europy przybył pomidor. Z początku uważany za owoc magiczny. czy to jako dodatek do dań w postaci świeżej, w puszce, czy to jako dodatek w formie suszonej, koncentratu bądź keczupu. Makarony są jeszcze wyrabiane w domach, zwłaszcza w Piemoncie i Emilii.
WINO Włoska kuchnia nie może obejść się bez wina. Włoska produkcja wina jest niezwykle zróżnicowana. Wpływają na to zarówno różnice klimatyczne, jak i bogactwo uprawianych szczepów winorośli. Na ogół pije się wino młode i pochodzące z niedalekiej okolicy. Włosi na ogół piją tylko przy jedzeniu, ale nie oznacza to że sobie skąpią. Posiłki poprzedza apperitivo. Każdemu daniu towarzyszy inne wino, a musujące rezerwuje się dla deseru. Wino Chianti classico jest jednym z najsłynniejszych win włoskich
PIZZA Istnieje błędne przekonanie, że pizza jest wynalazkiem neapolitańczyków. Jednak Pizza w swym obecnym kształcie- wypiekanego w piecu i rozmaicie przyprawianego dużego, okrągłego placka- pojawiła się w Neapolu dopiero w początkach XIX w. Wcześniej pożywiano siępizzeliami smażonymi na rogach ulic w przenośnych kuchenkach. Prawdziwą pizzę neapolitańską nazwaną Margherita na cześć królowej Włoch, zdobią trzy barwy włoskiej flagi narodowej.
Włoskie przysłowie mówi… ,,Przy jedzeniu się nie zestarzejesz”, dlatego spożycie tak obfitego posiłku może zająć nawet kilka godzin.
Moda włoska la moda ITALIANA
Kilku znanych projektantów: Reggio Calabria GianiVersace Christian Dior Gabrielle Chanel (znana jako Coco Chanel) Calvin Klein MiucciaPrada Guccio Gucci Giorgio Armani
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Wykonanie: w.Sądej, w.bukowska, k.parzonka, m.swancar, f.kuriata, k.paraszczuk, sz.korzeniowski
