Histori e psikologjis ë

1. Histori e psikologjisë • Lindja e psikologjisë eksperimentale • Helmholtz • Inatizmi fenomenologjik i Hering • Wundt dhe psikologjia fiziologjike • Teoria e ndjenjave • Psikologjia e popujve • Përdorim dhe keqpërdorim i kohëve tëreagimit • Titchener dhe strukturalizmi amerikan

2. Titchener • Përhapësi i ideve tëWundt nëSHBA • Qëllimi i psikologjisëeksperimentale është tëanalizojë strukturën e mendjes • Detyra ështëseksioni, por që tëjape rezultate strukturale dhe jo funksionale • Metoda: introspeksioni • Detyra themelore: izolimi i elementeve individuale që përbëjnëgjendjet e ndërgjegjesizolim i mijëra elementeve ndijore

3. Titchener • Gabimi i stimulit: gabimi qëndodh kur subjekti kur analizon eksperiencen e vet direkte, shkëmben elementet ndijore primare me atë qëështëasocimi i tyre për shkak të eksperiencës: shkëmben objektet me elementet qëi përbëjnë • Cornell University

4. Titchener • 1898 postulatet e psikologjise strukturale • 1905 psikologjia eksperimentale • Objekti i psikologjise: eksperienca, si në fizikë • Studion eksperiencën e varur nga subjekti përjetues • Mendja dhe ndërgjegjia: dy kategori qëi referohen eksperiencës së menjëhershme

5. Titchener • Mendja: shuma e gjithëproceseve mendore qëndodhin nëjeten e njëindividi • Ndërgjegjia: shuma e gjithëproceseve mendore qëndodhin hic et nunc në njëmoment tëcaktuar të jetës sësubjektit • Uni: dimension qënuk mund t’i nënshtrohet kërkimit eksperimental

6. Titchener • Objekti i hulumtimit psikologjik: përshkrimi i përmbajtjeve elementare të ndërgjegjes. Evidentimi i ligjeve që organizojnëkombinimin dhe frekuencen e tyre • «struktura» mendore: rezultati kompleks i shumës sëelementeve tëlarmishem të ndërgjegjshem e të thjeshtë.

7. Tre elementet e ndërgjegjes • Eksperienca e ndërgjegjshme prezantohet nëformen e ideve, perceptimeve, emocioneve, sentimenteve • Interesi i psikologut: ndijimet (elementët e thjeshtë tëperceptimeve), imazhet mendore (elementët e thjeshtëose përbëres tëideve), gjendjet mendore (elementët e thjeshtëose përbërës tëemocioneve)

8. Karakteristika tëelementeve të ndërgjegjes • Për sensacionet dhe imazhet kemi: • Cilësia • Intensiteti • Kohëzgjatja • Qartësia Për gjëndjet afektive mungon qartësia

9. Introspeksioni • Ashtu si fizika, psikologjia procedon me vëzhgimin empirik • Fizika: vëzhgimi ështëinspektim i elementeve të botës sëjashtme • Psikologjia: vëzhgimi ështëinspektim i elementeve të brendshëm, ndërgjegjes individuale • Të dhënat objektive empirike bëhen psikologjike vetëm nëse mund të interpretohen me introspeksion

10. Introspeksioni • Psikologu duhet të adoptojëkriterin elementistik • Psikologu vazhdimisht duhet të ketëkujdes nga gabimi i stimulit

11. Paralelizëm • Biologjia artikulohet nëtre dëge, autonome dhe ndërdipendente. Edhe psikologjia mund tëndahet nëstudime për strukturën psikike, tëfunksioneve tëfenomeneve psikike dhe nëzhvillimin e tyre

12. Titchener • Prandaj themi se psikologjia eksperimentale kish si qëllim tëanalizonte strukturën e mëndjes, duke izoluar elementet përbërës të eksperiencës së ndërgjegjshme. Strukturalizmi mundohet të përkufizoje atë qëështë nëmendje duke anashkaluar funksionet e elementeve tëgjetur. • Frakturëmes psikologjise së përmbajtjes dhe psikologjisë sëaktit

13. Titchener • Theksimi i objektit tëstudimit: psikologjia shkencëautonomeshkenca e ligjeve të përgjithshme tëmendjes • 4 vëllime tëpsikologjise eksperimentale • U vendos unanimisht rregulli i trajnimit rigoroz i psikologut me metodën eksperimentale dhe me përdorimin e laboratorëve

14. Përmbledhje • Helmholtz: kontribut teorik. Duke ndjekur Muller, studioi perceptimin (percpetimi i ngjyrave dhe lartesive tonale). Sistemi nervor ka në bazë njëaktivitet psikologjik: perceptimin. • Pozicione empiriste

15. Përmbledhje • Hering: pozicione fenomenologjike dhe inatiste duke iu referuar karakteristikave strukturale të të përjetuarit psikologjik, tëpavarura nga eksperienca

16. Përmbledhje • Wundt: psikologjia fiziologjike. idrejtohet fiziologjise së jetës, jo patologjisë • Objekti i studimit: eksperienca direkte ose e menjëhershme, ndërkohë qëshkencat ekzakte studiojnë eksperiencën e ndërmjetësuar. metoda e preferuar për eksperiencen e menjëhershme: introspeksioni me anë të së cilës individi ështëi aftë të kuptojëçfarëndodh pikërisht nëmomentin kur menjëhrë përjeton realitetin

17. Wundt • Baza tëpsikologjise fiziologjike • U studiuan të njëjtat dukuri qëWundt studionte në laboratorët e fiziologjise vetëm emërtimi ndryshontepërcaktoi pavarësinëinstitucionale të psikologjisë • Teoria e Wundt: konceptim spiritual

18. 4 fusha studimi • Psikofiziologjia e ndjenjave • Vëmendja e matur me teknikën e kohëve tëreagimit • Psikofizika • Asosacionet mendore

19. Përmbledhje • Sipas Wundt janë4 faza ku artikulohet procesi psikologjik - Stimulimi, nëpërmjet tëcilit ndijimet i prezantohen si tëtilla ndërgjegjes • Perceptimi, bën të ndërgjegjshëm eksperiencën psikike • Aperceptimi, , nëpërmjet tëcilit, me anë tëaktit të sintezës krijuese, elementet e ndijimeve organizohen nëkomplekse. Eksperienca e ndërgjëgjshme identifikohet dhe sintetizohet nga mendja (0,1 sek) • Vullneti i reagimit, nëpermjet tëcilit arrihet tek veprimi