ERGONOMİ

1. 5° 50-100 cm 35° 60° 90° m c 5 2 - 8 1 18 cm m c m ) c 5 7 2 m - 7 6 c 6 ( 3 5 - 70 cm 2 4 ERGONOMİ Hüseyin HAMARAT Teknik Öğretmen Emekli Yönetici

2. Eğitimin Amacı Katılımcıların, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmelerini ve işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma ortamı tasarımları hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır.

3. Öğrenme Hedefleri Bu dersin sonunda katılımcılar;

4. KONU BAŞLIKLARI

5. Fiziksel Faktörler Çevresel Faktörler Psikolojik Faktörler ERGONOMİK RİSK FAKTÖRLERİ STRES BEL VE OMURGA RAHATSIZLIKLARI

6. FİZİKSEL FAKTÖRLER İşten kaynaklanan etkiler • İşyeri yerleşim planı • Tekrarlayan işler • İş sırasında gereken ekipmanların yerleşimi • Uygunsuz duruş gerektiren işler • Statik duruş gerektiren işler

7. ÇEVRESEL FAKTÖRLER Çalışma ortamından kaynaklanan etkiler • Gürültü • Sıcaklık, nem ve hava akımı • Aydınlatması • Titreşim • Kimyasallar

8. PSİKOLOJİK FAKTÖRLER Çalışan kaynaklı etkiler • Uyuşmazlıklar (şaşırma, yanılma, unutkanlık) • Üzüntüler • Ailevi sorunlar • Meslek sorunları • Ekonomik zorluklar • Güvensizlik • Sınırlı kariyer • İşyerinde negatif sosyal iletişim • Grup içerisinde çalışma baskısı

9. İŞ İLE İLGİLİ * Ağır fiziksel aktivite ile çalışmak* Uzun süreli aynı pozisyonda çalışmak*Öne eğilerek çalışmak* Kalçalar sabitken beli, gövdeyi döndürmek* Ağır kaldırmakve taşımak*Ayaklar sabit dönmek* Tekrarlamalı iş * Titreşime maruz kalmak

10. KİŞİSEL * Kondisyon eksikliği (hareket azlığı) * Sırt-bel kaslarının güçsüzlüğü * Şişmanlık *Sigara içmek

11. PSİKOLOJİK * İş memnuniyetsizliği * Yetersiz psikolojik destek * Monoton iş * Aile ve iş hayatındaki sorunlar

12. Stresten Uzaklaşmak İçin Yapabileceklerimiz 1. Olumlu alışkanlıklar edininiz. 2. Ayrıntılarla uğraşmayınız. 3. Günlük, haftalık, aylık yapılacak işleri sıraya dizerken önce zor ve sevimsiz işlere öncelik vererek onları bitirmeye çalışınız. 4. Mükemmeliyetçilikten kaçınınız. 5. Yorucu ve zor işleri sabah saatlerine bırakınız. 6. İşinize konsantre olunuz.

13. Stresten Uzaklaşmak İçin Yapabileceklerimiz 7. Dinlenmek için de kendinize zaman ayırınız. Bütün gününüzü işle doldurmayınız. 8. Televizyonun esiri olmayınız. Program seçiniz. 9. Kendinize ve ailenize de zaman ayırınız. Yıllık tatile çıkınız. 10. Her gün yarım saat önce uykudan kalkmayı deneyiniz. 11. Planlamaya önem veriniz

14. RAHAT AYAKTA DURUŞ KONUMU • Bu duruşta bacaklar arasında 30 derece açı vardır, ayaklar dışa açık, topuklar arası mesafe 20cm. kollar vücudun iki yanında aşağı sarkık, gözler sonsuza bakar durumda, gövde iki bacakla eşit şekilde desteklenmiş vaziyette kaslar gevşek olacaktır.

15. RAHAT OTURMA KONUMU Kollar iki yana sarkık ve bacaklar üzerine konmuş durumda, kalça ile bacak arasındaki açı 70 derece, ayaklar yere düz basmış durumdadır.

16. ELLE TAŞIMA • Uygulanan güç • Biçimsiz duruş • Tekrarlanan hareketler • Sırt • El • Bilek • Omuz • Boyun

17. kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg Sınır Değerler Tavsiye edilen Sınır Değerler

18. SIRT Vücudun hemen hemen her hareketinde sırt kullanılmakta olduğundan en sıklıkla incinen bölgedir. Bir çok sırt problemi omurga ile ilgilidir

19. SIRT İNCİNMELERİNİN SEBEPLERİ

21. Doğru Kaldırma Yanlış Kaldırma KALDIRMA TEKNİKLERİ

22. BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Durun ve düşünün. • Yük kaldırımını planlayın. • Yük nereye yerleştirilecek sorgulayın • Uygun yardımcı ekipmanlar kullanın • Yardıma ihtiyaç olup olmadığını sorgulayın • Yük üzerinde varsa engelleri çıkarın

23. BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Ayaklarınızı bacaklarınızı açarak dengeli şekilde yerleştirin • Eğilirken dizler bükülmeli ve sırt düz tutulmalıdır. Bu durumda vücudun dengesini sağlamak için harcanacak güç an aza indirilecektir.

24. BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Sağlam şekilde kavrayın • Kollarınızı bacaklarınız tarafından oluşturulan sınırlar içinde tutmaya çalışın • Kanca kavrayışı yaparak parmaklarınızı düz tutun. • Taşınacak gereçler bütün avuç içiyle kavranıp kollar düz tutulduğunda yük bütün vücuda dağılacağından harcanacak kuvvet daha az olacaktır. • Çene içeride tutulmalıdır. Boynu uzatarak çeneyi içeri çekmek omurgayı kilitleyecektir. Böylece belde meydana gelebilecek sakatlıklar önlenir. • Sırt düz tutulmalıdır. Böylece karın bölgesindeki baskı azalacak, diskler üzerindeki basınç eşit derecede olacak ve sırt kaslarının çalışması tehlikeli bir pozisyonda olmayacaktır.

25. BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Yükü ani itmeyin, çekmeyin ve kaldırmayın • Yük taşıma hareketini yavaşça yapın • Kalkarken yükün kontrolünüz altında kalmasını sağlayın

26. BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Yükü kendinize yakın tutun • Dönüş yaparken gövdenizi döndürmeyin • Yükün ağır kısmını gövdenize yakın tutun

27. BEDENEN YAPILAN TAŞIMACILIKTA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Yükü bırakın • Yerleştirmeyi sonrasında yapın

28. OFİSTE ERGONOMİ

29. a)Yanlış b)Yanlış 1m 1m A B A B 2 KİŞİLİK ODALAR

30. c)Doğru d)Doğru 1m B A A B 1m 2 KİŞİLİK ODALAR

31. Ekranlı araçlardan kaynaklanan tehlikeler • Göz yorgunluğu, • Zihinsel stres, • Kas problemleri, • Baş ağrısı, • Radyasyon, • Epileptik nöbetler vb...

32. 5° 50-100 cm 35° 60° 90° m c 5 2 - 8 1 18 cm m c m ) c 5 7 2 m - 7 6 c 6 ( 3 5 - 70 cm 2 4 BÜRODA BİLGİSAYAR İLE ÇALIŞMALARDA DOĞAL DURUŞ

33. DÖNEREK EĞİLMEKTEN SAKININIZ Koltuğunuzun dönebilirliğini kullanıp, belinize ayrıca yük bindirmeyiniz.

34. OTURMA-DİKİLME-DİNAMİKLİĞİ • Duruşlarınızı saatte en az 2 - 4 kez değiştiriniz. • Kısa süreli bir kaç kez ayağa kalkma, sadece oturmaktan çok daha iyidir. • Ayakta durma 20 dakikadan fazla olmamalıdır.

35. HAREKET POTANSİYELLERİNDEN FAYDALANINIZ • Yazıcılara • Fakslara kendiniz gidiniz. • Kısa görüşmeleri ayakta yapınız.

36. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Gerek ayakta yapılan çalışmalarda, gerekse de oturarak yapılan çalışmalarda omurganın nötral pozisyonu olan “S” şeklini korumak önemlidir.

37. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • “S” tipi duruş yerine “C” tipi duruşlar omurgada aşırı zorlanmalara neden olacaktır.

38. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • “V” tipi duruşlar ise daha kötü sonuçlara sebep olabilir.

39. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Bu konumda ise sürekli dönüşler omurgada zorlanmalara yol açacaktır. Mümkünse çalışma noktası değiştirilmelidir.

40. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Doğal duruşu korumak için yükleme noktası kişinin ölçülerine göre ayarlanmalıdır. Bunun için ayarlanabilir sehpalar kullanılabilir.

41. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Mümkün olmayan durumlar için ise değişik çözümler izlenebilir. Önemli olan nokta işyerinizin kişilere uygun hale getirilmesidir.

42. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Günlük rutin işlerde bile omurganın “S” biçimini koruması basit temel hareketler ile sağlanabilir.

43. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Aksi takdirde anlık zorlanmalar omurgada hasara yol açabilir.

44. OMURGANIN S BİÇİMİNİ KORU • Başka bir örnek vermek gerekirse, her gün kullandığımız telefonları boyun ve omuz arasına sıkıştırmayın. Kablosuz kulaklıklar kullanmak en uygun çözümdür.

45. DİRSEKLERİ İÇTE OMUZLARI GEVŞEK TUT • Doğal pozisyonu sağlamak için dirsekler vücut kenarlarında olmalı, omuzlar gevşek olarak bırakılmalıdır. Kolay görünüyor, ama her zaman uyguluyor musunuz?

46. DİRSEKLERİ İÇTE OMUZLARI GEVŞEK TUT • Çalışma alanı inceleyecek olursak, sol resimde ürünlerin çok yüksekte olduğunu, omuzların kasıldığını, dirseklerin kanat gibi açıldığı görülmektedir. Zamanla vücutta yorgunluk başlayacaktır. Sağdaki resimde ise basit pozisyon değişiklikleri ile aşırı zorlanmalardan kaçınılmaktadır.

47. BİLEKLERİ DOĞAL TUT • Bilek duruşunda ise eli ön kol ile aynı düzlem üzerinde tutmak gerekir.Fareyi kullanırken bileğin zorlanmalardan kaçınmasını sağlarsınız.

48. BİLEKLERİ DOĞAL TUT • Araç kullanırken bileklerin ön kol ile aynı pozisyonda olması zorlanmaları ortadan kaldırır.

49. DOĞAL DURUŞUNU KORU Boyun düz Omuzlar gevşek Dirsekler yanda Bilekler nötral Sırtta S eğrisi

50. AŞIRI ZORLANMAYI ÖNLEMEK • Ağır yükleri çekmek aşırı zorlanmalara neden olur. Bu nedenle zemin düzgün olmalı, tekerlekler sürtünmeyi yeterli derecede azaltmalı, arabanın tutma kulpları olmalıdır.