Magdalena Komar Katarzyna Zientarska

1. Przykłady zastosowania emisji papierów komercyjnych i bankowych papierów wartościowych na rynku polskim i za granicą (rynek niemiecki i duński) Magdalena Komar Katarzyna Zientarska

2. Papiery komercyjne (ang. commercial papers) • Komercyjne Weksle Inwestycyjno-Terminowe (KWIT) • Bon Komercyjny • Bon Handlowy Cel emisji: dostarczenie ich emitentom taniego finansowania krótkoterminowego

3. Papiery komercyjne w praktyce • Możliwe jest odnawianie zapadających transz, tzw. "rolowanie", co w praktyce umożliwia wykorzystanie tych papierów jako średnio lub długoterminowego źródła finansowania. Z tej możliwości korzysta większość emitentów. • W przypadku gdy również inwestor chce przedłużyć lokatę w papiery na kolejne okresy, w ramach zapłaty za zapadające instrumenty otrzymuje on inne papiery, o późniejszej dacie wykupu. Wykorzystuje się wtedy instytucję potrącenia.

4. Papiery komercyjne – przykład teoretyczny W wyniku wprowadzania do produkcji nowych wyrobów i wzrostu sprzedaży zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto w spółce wzrosło o 30 000 000 zł. Niedobory środków zamierza ona pokryć emisją KPD. Bank będący agentem emisji proponuje następujące warunki transakcji: • dyskonto 5,3% (rentowność bonów skarbowych + marża), • prowizja za uplasowanie emisji 0,9% wartości emisji, • koszty przygotowania i obsługi emisji równe 0,83% kwoty emisji.

5. Papiery komercyjne – przykład teoretyczny • Kwota emisji, na jaką musi się zdecydować spółka, aby otrzymać 30 mln zł, będzie wynosić: • Kwota emisji = 30 000 000 / (1 – 0,053 – 0,009 – 0,0083) = 32 268 473 zł • Koszty emisji: • dyskonto 5,3% od kwoty 32 268 473 = 1 710 229 zł prowizja za uplasowanie emisji 0,9% = 290 416 zł koszty przygotowania i obsługi emisji 0,83% = 267 828 zł razem = 2 268 473 zł • Stopa procentowa emisji wyniesie: 2 268 473 / 32 268 473 = 0,0703 = 7,03% • Spółka rozważa alternatywne źródło finansowania w postaci kredytu krótkoterminowego o stopie dyskontowej wynoszącej 7% w skali roku i prowizji 0,75% płatnej w momencie zaciągania kredytu.

6. Papiery komercyjne – przykład teoretyczny Co jest lepszym rozwiązaniem: KPD czy kredyt? • Aby uzyskać 30 milionów złotych musi ona zaciągnąć kredyt w wysokości: 30 000 000 / (1 – 0,07 – 0,0075) = 32 520 325 zł • Łączne koszty kredytu wyniosą: • z tytułu prowizji: 32 520 325 x 0,0075 = 243 902 zł • z tytułu odsetek: 32 520 325 x 0,07 = 2 276 423 zł Kwota emisji KPD wyniosła 32 268 473 zł, zaś kredyt — 32 520 325. KPD jest tańsze, jest więc lepszym rozwiązaniem w tym przypadku.

7. Bankowe papiery wartościowe • Listy zastawne • Certyfikaty depozytowe • Bony oszczędnościowe

8. Bankowe papiery wartościowe Różnice między BPW a lokatami sprawiają, że te pierwsze są bardziej ryzykowne i mniej płynne a w zamian oferują wyższe oprocentowanie: *brak gwarancji dotyczy niezdematerializowanych papierów na okaziciela.

9. Emisja BPW: Getin Bank Emisja serii BPW o oznaczeniu P1S6 okres emisji: od 15 czerwca 2009 r. do 31 sierpnia 2009 r. wartość emisji: 400 mln zł adresaci oferty: osoby fizyczne okres inwestycji: 12 miesięcy rodzaj oprocentowania: zmienne częstotliwość zmiany oprocentowania: kwartalnie wysokość oprocentowania (w skali roku): WIBOR 3M + 1 pkt % sposób liczenia stopy WIBOR: średnia z dziesięciu ostatnich dni roboczych miesiąca poprzedzającego datę zmiany oprocentowania sprzedaż: w placówkach GETIN Banku

10. Emisja BPW: Getin Bank Emisja serii BPW o oznaczeniu P1S7 okres emisji: od 15 czerwca 2009 r. do 31 sierpnia 2009 r. wartość emisji: 400 mln zł adresaci oferty: osoby fizyczne okres inwestycji: 36 miesięcy rodzaj oprocentowania: zmienne częstotliwość zmiany oprocentowania: kwartalnie wysokość oprocentowania (w skali roku): WIBOR 3M + 1 pkt % sposób liczenia stopy WIBOR: średnia z dziesięciu ostatnich dni roboczych miesiąca poprzedzającego datę zmiany oprocentowania sprzedaż: w placówkach GETIN Banku

11. 1. Listy zastawne • Listy zastawne stanowią instrument pozyskiwania przez bank hipoteczny środków pieniężnych niezbędnych do finansowania inwestycji budowlanych w drodze udzielania kredytów hipotecznych.

12. Listy zastawne: Bank BPH • 29 grudnia 2000 roku HypoVereinsbank Bank Hipoteczny SA przeprowadził I Emisję hipotecznych listów zastawnych, która stanowiła pierwszą niematerialną emisję listów zastawnych w Polsce. Emisja nominowana była w euro, a jej łączna wartość wynosiła 3.630.000€. • Pierwsza emisja listów zastawnych HypoVereinsbankBanku Hipotecznego SA została dokonana w trybie emisji zamkniętej. Agentem i pierwszym nabywcą listów był Bank BPH SA. • W latach 2003 - 2004 Bank przeprowadził kolejne emisje listów zastawnych na łączną kwotę 140 mln PLN.

13. Listy zastawne: Bank BPH • 18 sierpnia 2005 roku uruchomiono niepubliczną Emisję Hipotecznych Listów Zastawnych na kwotę 150 000 000 PLN. • 28 kwietnia 2005 roku Komisja Papierów Wartościowych i Giełd dopuściła do publicznego obrotu Program Emisji Hipotecznych Listów Zastawnych na okaziciela o łącznej wartości nominalnej 3 000 000 000 PLN. W ramach programu BPH Bank Hipoteczny dokonał kilku emisji hipotecznych listów zastawnych, które są kwotowane na Rynku Papierów Wartościowych CeTO.

14. Listy zastawne: BRE Bank • W 2000 r. BRE Bank Hipoteczny jako pierwszy wprowadził na powojenny polski rynek kapitałowy hipoteczne listy zastawne, a wartość tej historycznej emisji wyniosła 5 mln PLN. • W ciągu swojej dziesięcioletniej działalności, w ramach pięciu Programów emisji Bank dokonał łącznie 25 emisji - w tym 11 niepublicznych i 14 publicznych, utrzymując pozycję lidera z udziałem sięgającym 70% w polskim rynku listów zastawnych. Wartość wszystkich listów zastawnych Banku znajdujących się w obrocie przekracza obecnie 2 mld PLN.

15. Listy zastawne: BRE Bank • 29 lipca br. BRE Bank Hipoteczny, część Grupy BRE Banku,  wyemitował hipoteczne listy zastawne w kwocie 200 mln PLN i z czteroletnim terminem zapadalności. Oprocentowanie kuponu, ustalone w wyniku zgłoszeń od inwestorów zebranych podczas budowy księgi popytu osiągnęło wartość 140 punktów bazowych ponad 6-miesięczny WIBOR. • Emisja cieszyła się dużym powodzeniem, poziom nadsubskrypcji wyniósł 65 % a zainteresowanie listami zgłosiły fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, banki oraz towarzystwa ubezpieczeniowe.

16. Listy zastawne: BRE Bank Ostateczna struktura nabywców nowej transzy hipotecznych listów zastawnych BRE Banku Handlowego przedstawia się następująco: • fundusze inwestycyjne 50% • otwarte fundusze emerytalne 38,5% • banki 11,5% Wyemitowane listy są notowane na równoległych rynkach regulowanych BondSpot i Catalyst.

17. Wyemitowane listy zastawne (stan na grudzień 2008r.)

18. Listy zastawne: rynek niemiecki i duński • bankowość hipotecznaw odmianie uniwersalnej z licencją • obecnie kraje te poszerzają możliwości refinansowania udzielanych kredytów • przy polskich uwarunkowaniach takie rozwiązanie wydaje się wysoce ryzykowne, gdyż może prowadzić do zmniejszenia konkurencji wśród instytucji finansowych i nieefektywności systemu finansowego z negatywnym skutkiem dla klientów.

19. 2. Certyfikaty depozytowe • Cel emisji: pozyskanie przez banki pieniądza • Certyfikat depozytowy jest dokumentem lub zapisem potwierdzającym przyjęcie środków przez bank. Takie zaświadczenie określa miejsce zdeponowania środków, nazwę banku oraz czas zdeponowania i wysokość stopy procentowej.

20. 10 tys. euro niemiecki bank Hamburger Sparkasse (Haspa) musiał oddać klientowi, który za jego pośrednictwem zainwestował w certyfikaty inwestycyjne amerykańskiego banku Lehman Brothers Papiery stały się bezwartościowe po upadku Lehmana. Niefortunny inwestor, emerytowany nauczyciel BerndKrupsky, oskarżył pracowników banku, że podjął decyzję pod wpływem ich błędnych rad. Sąd przychylił się do argumentacji Krupsky'ego, dowodząc, że Hamburger Sparkasse powinna była poinformować o tym, że Lehman Brothers nie jest chroniony niemieckimi gwarancjami depozytowymi. Niemiecki bank nie poinformował także o występującym w sprawie konflikcie interesów - Haspa posiadała w 2006 r. certyfikaty Lehmana, które sprzedawała z zyskiem klientom. Niesprzedane papiery musiały być zwrócone ze stratą dla niemieckiego pośrednika. Według różnych szacunków od 30 do 50 tys. Niemców straciło pieniądze po upadku Lehman Brothers. Około 25 podobnych spraw jest rozpatrywanych przez niemieckie sądy.

21. Certyfikaty depozytowe: Bank Rozwoju Eksportu SA • W 1996 roku Bank Rozwoju Eksportu SA wyemitował certyfikaty depozytowe w nominałach po 100.000 DEM. • Certyfikaty te posiadały trzymiesięczny kupon (oprocentowany według stawki LIBOR), dla trzymiesięcznych depozytów, w DEM minus 0,2%. • Certyfikaty depozytowe emitowane przez Bank Rozwoju Eksportu umożliwiały w warunkach wysokiej inflacji znaczną gwarancję zachowania realnej wartości lokaty

22. Certyfikaty depozytowe: Bank Zachodni vs Bank Handlowy • Szczególnym rodzajem papierów wartościowych były certyfikaty depozytowe Banku Zachodniego, ponieważ można było nimi zapłacić za mieszkanie. Oznaczało to, że tylko najemca, który był właścicielem CD (jedynie przy ich użyciu) mógł dokonać zapłaty ceny mieszkania komunalnego, które wynajmował . • Porównanie subskrypcji pierwotnej certyfikatów depozytowych Banku Zachodniego oraz Banku Handlowego

23. 3. Bony oszczędnościowe • Dokument potwierdzający założenie w banku wkładu oszczędnościowego o określonej wartości. • Emitowany jest w odcinkach o różnej wartości, może być dokumentem imiennym lub na okaziciela. • Oprocentowany w różnej wysokości, w zależności od okresu i warunków, na jakich ulokowano oszczędności.

24. Bony oszczędnościowe PKO • Pewna kobieta w 1971r. Kupiła bony oszczędnościowe PKO, na które wydała 5600zł (ok. 2 ówczesne pensje) • Bon bardziej przypominał jednak los z loterii niż produkt oszczędnościowy: wpłacone pieniądze nie były oprocentowane, za to klient cyklicznie brał udział w losowaniu nagród pieniężnych • Zgodnie z regulaminem , po 30 czerwca 1991r. Niewykorzystane bony miały być wykupione wg wartości nominalnej • Kobieta w 2008r. zgłosiła się do banku w celu odzyskania pieniędzy, jednak została poinformowana, że PKO BP to teraz zupełnie inny, sprywatyzowany bank, w związku z czym bony są nieważne • Obecnie bony o wartości nominalnej 1000zł można sprzedać za pośrednictwem serwisów aukcyjnych za ok. 5-6zł

25. 3. Bony oszczędnościowe - Premiowe Bony Oszczędnościowe z 11 lipca1971 roku

26. 3. Bony oszczędnościowe - Premiowe Bony Oszczędnościowe z 11 lipca1971 roku

27. Dziękujemy za uwagę!