120 likes | 297 Views
De machten van deze tijd. De oermechanismen van de Politiek Rik Coolsaet Binnenlandse Francqui Leerstoel 2008-2009 VUB 3 maart 2009. Macht in de 21 e eeuw (1). Staten niet langer de pijlers van internationaal systeem (‘post-Westfaals’ of ‘nonpolar’)
E N D
De machten van deze tijd De oermechanismen van de Politiek Rik Coolsaet Binnenlandse Francqui Leerstoel 2008-2009 VUB 3 maart 2009
Macht in de 21e eeuw (1) • Staten niet langer de pijlers van internationaal systeem (‘post-Westfaals’ of ‘nonpolar’) “a shift away from the state -- up, down, and sideways -- to supra-state, sub-state, and, above all, nonstate actors, with multiple allegiances and global reach” (Slaughter, 1997) “… a tectonic shift from the past… States are being challenged from above, by regional and global organizations; from below, by militias; and from the side, by a variety of nongovernmental organizations (NGOs) and corporations.” (Haass, 2008)
Subnationale actoren & niet-exclusiviteit MBZ/staat Supranationale actoren A-nationale actoren Ondernemingen NGO’s & ethische diplomatie Pers Publieksdiplomatie Handelaren, individuen, steden, provincies, parallelle diplomatie Paus, Keizer Fuggers Rothschilds Anti-slavernij Filheleense comités Vredessociëteiten Rode Kruis (1859) Ultramontanisme Altijd ‘Christelijk protectoraat’ Radio Free Europe Hoe nieuw is nieuw ?
Cyclisch patroon in denken over staat Einde 19de eeuw: Conservatisme en/of liberaal internationalisme Jaren 20: Liberalisering & vrijhandel Jaren 40-70: Overheidsplanning/planeconomie Jaren 70-80: ‘Washington Consensus’ Eind jaren 90: ‘Monterrey Consensus’ /’Beijing Consensus’ ? 070209
Macht in de 21e eeuw (2) • Staten nietlanger de pijlers van internationaalsysteem (‘nonpolar’ of ‘post-Westfaals’) • Staten nog steeds pijlers van internationaalsysteem • Hoofdrolspelers: grootmachten • Structuur: • Unipolair • Bipolair • Multipolair
Vereistenvoor status ‘grootmacht’ (1) Structurele machtsbronnen Militaire macht Economische macht Politieke macht Invloed Legitimiteit ‘Hard power’ ‘Soft power’
Vereistenvoor status ‘grootmacht’(2) • Duurzame, autonome en gediversifieerde economische basis • Militaire middelen in overeenkomst met doelstellingen • Internationale/regionale erkenning als grootmacht • ‘Soft power’ vereiste? • Binnenlandse stabiliteit • Mondiale/regionale ambitie • Instemming publieke opinie
Grootmachten van deze tijd (1) Economie Militaire macht Invloed en legitimiteit ? Sedentaire macht & mondiale invloed Mondiale ambitie ? Regionale/mondiale macht Binnenlandse stabiliteit ? Invloed en legitimiteit ? Regionale macht Economische macht ? Invloed en legitimiteit?
Grootmachten van deze tijd (2) Bertelsmann 2007
Gedeelde doelstelling ? • Omvat alle grootmachten • Drijfveer • Binnenlandspolitiek belang • Bevestiging leiderspositie • Attractief voor secundaire staten • Proeve van gedeelde doelstelling (‘sociaal contract’) • ‘Bretton Woods II’ • Energietransitie & klimaatverandering • Beheer schaarse hulpbronnen • Millennium Development Goals