380 likes | 570 Views
يکي از روش هاي تهيه نقشه ،نقشه برداري زميني است. Special Data base. process. Real world. observation & measurement. روش ديگر براي تهيه نقشه سنجش از دوراست. Image data. Special Data base. Real world. observation & measurement. sensor. مقدمه
E N D
يکي از روش هاي تهيه نقشه ،نقشه برداري زميني است Special Data base process Real world observation & measurement
روش ديگر براي تهيه نقشه سنجش از دوراست Image data Special Data base Real world observation & measurement sensor
مقدمه • سنجش از دور يعني تشخيص و جمعآوري داده از فاصله دور[1] و عمدتاً به عنوان فناوري و علمي تعريف ميشود که به وسيله آن ميتوان بدون تماس مستقيم، مشخصههاي (مکاني، طيفي، زماني) يک شيء يا پديده را تعيين، اندازهگيري و يا تجزيه و تحليل نمود[2]. با نداشتن تماس مستقيم، بايد روشي براي انتقال اطلاعات از طريق فضا مورد استفاده قرار گيرد. براي اين منظور، واسطههاي مختلفي مانند ميدان جاذبه، ميدان مغناطيسي، امواج صوتي و انرژي الکترومغناطيسي مورد استفاده قرار ميگيرد. با اين وجود، فناوري رايج در سنجش از دور، استفاده از امواج الکترومغناطيس است. • در حالت کلي، تعريف فوق دامنه وسيعي از کاربردها نظير مشاهدات زميني، تصويربرداري پزشکي از طريق مافوق صوت، تصويربرداري تشديد مغناطيسي (MRI)، توموگرافي گسيل پوزيترون (PET) و تصويربرداري صنعتي را شامل ميشود. در مفهوم مدرن، اين اصطلاح عموماً به کاربرد فناوريهاي سنجندههاي تصويربردار نصبشده بر روي هواپيماها و فضاپيماها گفته ميشود که از زمينههاي ديگر مرتبط با تصويربرداري مانند تصويربرداري پزشکي جداست[2]. • سنجش از دور اين امکان را فراهم ميکند که از مناطق غيرقابل دسترس و خطرناک اطلاعات جمعآوري شود. نمونههايي از کاربردهاي سنجش از دور شامل پايش جنگلزدايي، بررسي تاثير تغيير اقليم بر روي يخچالها در مناطق قطبي، تعيين عمق بدنههاي آبي و جمعآوري اطلاعات نظامي از مناطق پرخطر مرزي است. همچنين سنجش از دور ميتواند جايگزين روشهاي پرهزينه جمعآوري اطلاعات ميداني شود. • .
مهمترين قابليتهاي داده هاي سنجش از دور داده هاي سنجش از دور به دليل يکپارچه و وسيع بودن، تنوع طيفي، تهيه پوشش هاي تکراري و ارزان بودن، در مقايسه با ساير روشهاي گردآوري اطلاعات از قابليت هاي ويژه اي برخوردار است که امروزه عامل نخستين در مطالعه سطح زمين و عوامل تشکيل دهنده آن محسوب مي شود. امکان رقومي بودن داده ها موجب شده است که سيستم هاي کامپيوتري بتوانند از اين داده ها به طور مستقيم استفاده کنند و سيستم هاي داده ها جغرافيايي و سيستم هاي پردازش داده ها ماهواره اي با استفاده از اين قابليت طراحي و تهيه شده است. سهل الوصول بودن داده ها، دسترسي سريع به نقاط دور افتاده و دقت بالاي آنها از امتيازات خاص اين فن محسوب مي شود.
مراحل تاريخي رشد سنجش از دوردر سال 1859 اولين عکس هوايي توسط گاسپارد فليکس از يک بالون هوايي تهيه شد. در سال 1903 از کبوترهاي جاسوس در ماموريت هاي نظامي استفاده شد. در سال 1908 ويلبر رايت اولين هواپيماي عکاس را رهبري نمود و بونويلان عکسهاي هوايي را تهيه کرد. در سالهاي آخر جنگ جهاني اول عکسهاي هوايي به سرعت براي اهداف شناسايي بکار گرفته شدند. اما جنگ جهاني دوم دوره جديدي براي عکسبرداري هاي هوايي به همراه داشت. در دهه 1960 آمريکا بر عليه کوبا و شوروي سابق شروع به جمع آوري اطلاعات از طريق ماهواره هاي جاسوسي نمود.
كاربردهاي سنجش از دور • اگر از كاربرد قديمي سنجش از دور در حوزه شناسايي نظامي صرفنظر كنيم، سنتيترين و معروفترين كاربرد سنجش از دور در نقشهبرداري و سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) است. اصولاً اختراع هواپيما و بهويژه دستيابي بشر به ماهواره، دنياي نقشهبرداري را متحول كرد. • امروزه اين امكان وجود دارد كه دقيقترين نقشههاي جغرافيايي در حداقل زمان ممكن در مقياسهاي محلي و جهاني تهيه شده و تغييرات آن بهطور مداوم ثبت و ضبط شوند. با پيشرفت فناوري سنجندهها و پردازش داده، سنجش از دور علاوه بر نقشهبرداري توانست دنياي هواشناسي را نيز با جهش مواجه كند. امروزه سنجش از دور طيف بسيار وسيعي از كاربردها را پيدا كرده است. • بررسي و شناخت فضاي بيكران، پايش محيط زيست، اقيانوسشناسي، رصد و كمك به پيشگيري و مديريت بلاياي طبيعي (سيل، زلزله، سونامي و ...)، كويرزدايي، اكتشاف و استخراج منابع زيرزميني، امداد و نجات و رصد تغييرات آب و هواي جهان از ديگر زمينههاي كاربردهاي سنجش از دور هستند.
امروزه فناوري سنجش از دور گسترش بسيار زيادي يافته است. سنجش از دور علاوه بر جايگاه علمي ويژه خود به عنوان ابزاري در دست دانشمندان علوم مختلف، به عنوان يک تجارت گسترده نيز مطرح است و کشورهاي بسياري وارد اين حوزه شدهاند. نقطه كليدي توسعه اين فناوري، پيشرفت در ساخت انواع سنجندهها و توسعه علم پردازش دادهها است. در جهان امروز، نقشهبرداري، هواشناسي، اقيانوسشناسي، زمينشناسي و بسياري از حوزههاي مشابه كاملاً وابسته به دانش سنجش از دور هستند. • در آغاز قرن بيست و يكم و با پيشرفت بيسابقه و سريع در حوزه ارتباطات ديجيتالي، سنجش از دور حتي به خانههاي مردم عادي نيز وارد شده است. مردم امروزه ميتوانند با استفاده از برخي خدمات اينترنتي، تصاوير ماهوارهاي موردنظر خود را بر روي رايانه شخصي خود دريافت كنند. حتي امكان ديدن تصاويري از وضعيت خورشيد و سيارات منظومه شمسي نيز براي عموم وجود دارد. شايد اين پيشرفت را بتوان نشانهاي از يك جهش در فناوري سنجش از دور دانست.
ايران • سابقه تهيه عکسهاي هوايي سراسري از ايران به دهه 40 بازميگردد. در كشور ما اولين فعاليت متمركز براي وارد شدن در حوزه سنجش از دور ماهوارهاي در سال 1353 به دنبال پرتاب اولين ماهواره منابع زميني با تاسيس دفتر جمعآوري اطلاعات ماهوارهاي در سازمان برنامه و بودجه وقت صورت گرفت که پس از مدتي دفتر مذکور به مرکز سنجش از دور تغييرنام داد. اين مجموعه، در سال 1356، در قالب طرح استفاده از ماهواره، اقدام به خريد و نصب يک ايستگاه گيرنده تصاوير ماهوارهاي در ماهدشت کرج نمود. • در سال 1371، طبق ماده واحده مصوب مجلس شوراي اسلامي، مرکز سنجش از دور ايران در قالب يک شرکت دولتي به وزارت پست و تلگراف و تلفن سابق واگذار شد. متعاقباً در سال 1382، به منظور انجام مصوبات شوراي عالي فضايي کشور، تمامي فعاليتهاي حاکميتي مرکز سنجش از دور ايران به سازمان فضايي ايران محول شد[3].
مراحل سنجش از دور • منبع انرژي با شدت روشنائي ): اولين نياز سنجش از دور داشتن يك منبع انرژي است كه انرژي الكترو مغناطيس را بسمت سطح (هدف) مورد نظر ميتاباند. • تشعشعات و اتمسفر ): هنگامي كه انرژي (امواج) الكترو مغناطيس از منبع بسمت سطح زمين گسيل ميشوند با اتسمفر مسير حركت خود در تماس و تقابل است البته اين تقابل در هنگام ارسال انرژي (امواج) از سطح زمين به سمت سنجنده نيز ممكن است رخ دهد. • اثر متقابل در برخورد با سطح زمين : وقتي انرژي به سمت سطح زمين (هدف) از ميان جو ارسال ميشود اثر متقابل ايندو بر همديگر بستگي به مشخصات سطح زمين و تشعشعات دارد. • (ثبت انرژي بوسيله سنجنده ): پس از اينكه انرژي بوسيله زمين پراكنده و منعكس گرديد ما به يك سنجندهاي كه امواج تشعشعات الكترو مغناطيس را جمعآوري و ثبت نمايد نياز داريم. • (ارسال، دريافت و پردازش ): امواج انرژي ثبت شده بوسيله سنجنده اغلب به فرم الكترونيكي به سطح زمين ارسال ميگردد و در مرحله دريافت و پردازش اين دادههاي الكترونيكي به تصوير (كپي سخت يا رقومي) تبديل ميگردد. • (تفسير و آناليز ): تصوير پردازش شده بصورت بصري يا رقومي و يا الكترونيكي تفسير ميشود تا اطلاعات سطح زمين استخراج گردد. • كاربرد): آخرين جزء از مراحل سنجش از دور استفاده از اطلاعات است كه اين اطلاعات از تصوير سطح زمين بمنظور درك بهتر آن استخراج ميگردد. • دستيابي به اطلاعات جديد و حل يكسري از مشكلات به ما كمك ميكند اين هفت اصل مراحل سنجش از دور از هنگام شروع تا پايان را شامل ميشود.0
انواع سنجش از دور • الف- سيستم فعال: همان طور كه در شكل زير ميبينيد، در سيستم فعال، سنجنده خود داراي منبع انرژي است و با ارسال انرژي به پديده ها و دريافت بازتاب آنها از اين پديده ها، داده ها را جمع آوري مي كند. رادارها نمونه هايي از اين سنجنده ها هستند. به شكل زير دقت كنيد! در اين شكل مي بينيد كه هواپيماي مجهز به رادار در ارتفاع بالا مي تواند به عنوان سكويي براي ارسال انرژي و دريافت بازتاب امواج اراسلي آن از سطح زمين عمل كند. • ب- سيستم غير فعال: در سيستم غير فعال، سنجنده فاقد منبع اراسل انرژي از خود است و براي سنجش ميزان انرژي بازتاب شده از ژديده ها، از انرژي خورشيدي استفاده مي كند. • وقتي امواج نور خورشيد به اشياء (آبها، جنگل ها و...) مي تابد، انرژي مشخصي بازتاب مي شود اما هر پديده با شدت وضعف خاصي نور خورشيد را منعكس مي كند. سنجنده ها اين امواج گوناگون را دريافت كرده و پژوهشگران از طريق مقايسه ي ويژگي هاي بازتاب طيفي پديده هاي مختلف نوع آن را مشخص مي كنند. .
در سنجش از دور( (R.S از دستگاهي استفاده مي شود به نام سنجنده که بر روي سکوهايي قرار دارند که امروزه از ماهواره ها به عنوان سکوهاي نگهداري و انتقال سنجنده ها استفاده مي شود تا بتوان انها را در فضا نگهداري کرد ،حرکت داد و يا در صورت لزوم تغيير وضعيت ( مثلا دوران و يا تغيير جهت) داد. • اساس کار سنجنده ها بر اندازه گيري نوعي ازانرژي است که انرژي الکترومعناطيس ناميده ميشود انرژي الکترومغناطيس از طرف اشيا به سمت سنجنده نصب شده بر روي ماهواره حرکت مي کند توسط سنجنده دريافت –اندازه گيري و ثبت مي شود و به صورت imageبه کاربران ارائه مي گردد. • که ما در اين تحقيق در مورد انرژي الکترومغناطيس که ورودي سنجنده هاست و سکوهاي سنجنده که ماهواره هاست صحبت خواهيم کرد.
شناخته ترين نوع انرژي الکترومغناطيس همان نور است که براي ساکنان زمين عمده ترين منبع توليد آن خورشيد ميباشد(البته لازم به ذکر مي باشد که سنجنده ها نيز خود يکي از منابع توليد انرژي الکترومغناطيس مي باشند) که در 150 ميليون کيلومتري آنها قرار دارد. تبديل هيدروژن به هليم در هسته آن باعث توليد انرژي مي گرددکه از لايه هاي خارجي به سمت بيرون منتشر مي گرددکه اين انرژي از خلا وارد لايه ازون مي شود در همان جا لايه ازون مانند يک فيلتر از عبور برخي از امواج جلوگيري کرده مابقي وارد هوا مي شوند در هوا ذرات مختلفي مانندCO2,CO,O2......وجود دارند که ذرات نيز روي امواج اثر مي گذارند يعني امواج را جذب يا دفع مي کنند از مقدار انرژي رسيده به زمين 35 درصد منعکس شده 17 درصد توسط اتمسفر و 47 درصد توسط زمين و اشيا روي آن جذب مي شودکه بخشي از انرژي جذب شده توسط اشيا به سمت سنجنده هدايت مي گردد که بخش جذب شده باعث بالا رفتن درجه حرارت شيي گشته به گونه اي که قابل تشخيص توسط سنجنده باشد.
ماهواره • فضاپيمائي است که در حول جسمي ديگر گردش مي کند. ماهواره ها مي توانند به صورت فعال يا غير فعال باشند. ماهواره هاي غير فعال هيچگونه فرستنده راديويي يا منبع ديگري همراه ندارند و در عوض تنها علائم ارسال شده از زمين را باز مي تابانند
ماهواره هاي موجود در فضا ماهواره هاي موجود در فضا خورشيد آهنگ ovs SyncrovsSUN زمين آهنگ
اولين ماهواره هاي سنجش از دور به نام لندست(LANDSET) يا ماهواره هاي منابع زميني در سال 1972 توسط ايالات متحده ي آمريكا به فضا فرستاده شد.اين سري ماهواره ها در پيشرفت فن سنجش از دور نقش مؤثري داشتند. اكنون لندست 7 هنوز در حال كار است. اين ماهواره در ارتفاع 705 كيلومتري فراز زمين حركت مي كند و در هر 16 روز يك بار داده ها را از سراسر زمين جمع آوري مي كند. بايد بگوييم كه ماهواره ها در مدارهاي معين، در ارتفاع هاي مختلف و در مسيرهاي گوناگون به دور زمين گردش مي كنند اولين ماهواره سنجش از دور
ماهواره ها بر حسب ارتفاع خود، ميدان ديدهاي متفاوتي دارند. مثلاً ماهواره ي لندست، در هر گونه خود تقريباً داده هاي پهنه اي برابر 185×185 كيلومتر با حدود 35000 كيلومترمربع را سنجش مي كند. اين ماهواره ها مي توانند انرژي پديده هايي كوچك در ابعاد 5/28×5/28 متر را روي سطح زمين ثبت كنند. به اين پهنه ي اندازه گيري يك پيكسل (PIXEL) گويند. در برخي از ماهواره ها اندازه هر پيكسل ممكن است به 1×1 متر و كمتر از آن نيز برسد، هر چه اندازه يك پيكسل كوچكتر باشد، قدرت تفكيك تصوير آن بيشتر و پديده هاي كوچتري در آن قابل مشاهده و بررسي است. در اين تصوير رنگ سياه آب ها، رنگ آبي بارتاب رسوبات ساحلي ، رنگ قرمز پوشش گياهي، رنگ سفيد ابر و برف و رنگ سبز جنس زمين را نشان مي دهد.
ماهواره هاي ديگري به نام اسپات(SPOT) توسط فرانسه به فضا پرتاب شده اند كه مدار آنها در ارتفاع830 كيلومتري زمين قرار دارد وداراي ويژگي برجسته نمايي و تصوير برداري مايل نيز هستند.
در مورد ماهواره ايراني زهره چه مي دانيد؟ماهواره زهره يک ماهواره غير نظامي و مخابراتي است که قرار داد ساخت و پرتاب آن در بهمن ماه سال 1383 به مبلغ 132 ميليون دلار بين ايران و روسيه منعقد گرديد. مدت قرارداد سي ماه پيش بيني شده و قرار است ماهواره از پايگاه فضايي قزاقستان پرتاب و در يکي ازنقاط مداري متعلق به ايران قرار گيرد. طراحي و ساخت ماهواره توسط روسيه و با همکاري کشورهاي آلمان و فرانسه صورت خواهد گرفت. ساخت بيس ماهواره و مونتاژ قطعات آن بعهده روسيه مي باشد. عمر اين ماهواره 15 سال و محل استقرار آن در ارتفاع 36000 کيلومتري از زمين خواهد بود. اين ماهواره قابليت ارائه خدمات در زمينه ارتباطات تلفن، ارتباطات داده ها (ديتا)، نمابر و پخش برنامه هاي راديو و تلويزيوني در تمام نقاط ايران را دارد
عامل اصلي و مهم در انتخاب نوع تصوير ماهواره اي، حدتشخيص مکاني و همچنين محدوده پوشش هر فريم تصوير مي باشد و مشابه با دوربين عکس برداري که شما امکان Zoom داريد و در صورت استفاده از اين امکان محدوده کمتري پوشش مي يابد, در مورد تصاوير ماهواره اي نيز مصداق دارد و تصاوير با حد تشخيص بالاي مکاني 60 سانتيمتري, جزييات بيشترو محدوه کمتري را پوشش مي دهند(حجم فايل بالاتري دارند) و تصاوير با حد تشخيص پايين مکاني, جزييات کمتر و محدوده بيشتري را در بر مي گيرند. بنابراين انتخاب تصوير, بايستي بر مبناي اين عوامل صورت گيرد به طوريکه حد تشخيص مکاني به اندازه اي انتخاب گردد تا امکان تشخيص عوارض مورد نظرتان را فراهم آورد. کوچکترين عارضه قابل تشخيص بر روي تصوير به خصوصيات آن عارضه مرتبط است. خصوصياتي از قبيل شکل, ابعاد و کنتراست طيفي نسبت به عوارض ضميمه در بعضي موارد عوارض با ابعاد کوچکتر از حد تشخيص مکاني تصوير, قابل تشخيص مي گردند عوارضي از قبيل جاده ها در صورتيکه کنتراست مناسبي با ضميمه داشته باشند به راحتي قابل تشخيص مي گردند.
اولين نوع سنجنده ها به سنجنده هاي سطحي معروفند.اين گونه سنجنده ها در يک لحظه ي مشخض و کوتاه کل تضوير را اخذ و ثبت مي کنند. آشنا ترين نوع اين سنجنده ها همان دوربين هاي عکاسي است که با باز شدن شاتردر يک لحظه تصوير اخذ و ثبت مي شود.استحکام هندسي بالايي که اين سنجنده ها بهخاطر ثبت تضوير برداري خود فراهم مي آورند با عث شده است تا از آنها بيشتر براي استخراج اطلاعات توپوگرافيک استفاده شود انواع سنجنده ها از لحاظ نوع و هندسه جمع آوري داده ها
دسته دوم از سنجنده ها سنجنده هاي خطي • اين دسته از سنجنده ها در دنياي سنجش از پوش بروم و ويش بروم ناميده مي شوند. در حالت پوش بروم جهت برداشت خط عمود بر جهت حرکت سنجنده مي باشد. ولي در حالت ويش بروم جهت برداشت خط عمود بر جهت حرکت ماهواره مي باشد. در اين نوع سنجنده ها صدها آشکارساز در کنار يکديگر و بطور دقيق و در يک خط در کنار يکديگر قرار مي گيرند. سنجنده بر روي سکو نصب شده و با هر بار تصوير برداري يک خط از تصوير تشکيل مي شود.پس از تخليه آشکار سازها و آمادگي براي اخذ خط بعدي سکو نيز به جلو حرکت کرده است و بنابراين خط بعدي بلا فاصله برداشت مي شود،بدين ترتيب خط هاي پشت سر هم يک تصوير کامل را تشکيل مي دهند.هواپيما و يا ماهواره در هنگام اخذ هر سطر از تصوير داراي وضعيتي جداگانه است.
LINE1 LINE2
دسته سوم از سنجنده ها ،سنجنده هاي نقطه اي مي باشند. اين سنجنده ها درآن واحد تنها يک نقطه از زمين را برداشت مي نمايند
نوع چهارم از سنجنده ها سنجنده هاي راداري هستند اين نوع سنجنده ها تصويربرداري را به صورت مايل انجام مي دهندسنجنده هاي راداري از نوع سنجنده هاي فعال مي باشند در اين سنجنده ها،سنجنده با ارسال امواج راديويي عوارض را آشکار و فاصله ي خود با انها را اندازا گيري مي کند.تصوير برداري در اين سيستم ها مثل سيستم هاي پوش بروم مي باشد اين تصوير دو بعدي در دو جهت به نام آزيموت(جهت پرواز) و رنج(عمود بر جهت پرواز) تشکيل مي گردد.
انواع سنجنده ها از لحاظ طيفي • از لحاظ طيفي نيز سنجنده ها به دسته هاي مختلفي تقسيم مي شوند آنچه که در اين تقسيم بندي مبنا قرار مي گيرد معمولا تعداد باندي است که سنجنده دارا مي باشد. سنجنده هاي تک باندي پانوراميک ناميده مي شوند اين سنجنده ها معمولا يک دامنه وسيع طيفي را برداشت مي کنند • اين سنجنده ها را که تعداد باندهاي آن کم است وليکن بيش از يکي است را را سنجنده هاي چند طيفي نامگذاري مي کنند • تعداد باندهاي سنجنده همچنان که بالا مي رود ديگر از حيطه سنجنده هاي چند طيفي خارج ميشويم و سراغ سنجنده هاي فراطيفي مي رويم. اينکه مرز ميان اين دو مجموعه کجاست دقيقا مشخص نيست ولي بطور تقريب مي توان سنجنده اي با بيش از 30 باند را به عنوان سنجنده فراطيفي در نظر گرفت.
تصويربرداري فراطيفي براي اولين بار به منظور جمعآوري دادههاي مناسب براي تهيه نقشههاي زمينشناسي و اکتشاف معادن در اواخر دهه هفتاد ميلادي در ايالات متحده آمريکا انجام شد و به سرعت توسعه و گسترش يافت. مهمترين مرحله پيشرفت و تحول اين فناوري، در سال 1989 و همزمان با ساخت [سنجنده هوابرد آويريس] توسط مرکز جيپيال ناسا صورت گرفت که قادر به نمونهبرداري در 224 باند طيفي بود و پس از آن انواع سنجندههاي فراطيفي هوابرد و فضايي ديگر نيز طراحي و ساخته شدند .
با توجه به شرايط موجود در آزمايشگاه، نمونهبرداريهاي طيف مرجع با پهناي باند بسيار کوچک در حدود يک نانومتر هم قابل انجام است که نتيجه آن يک طيف شبهپيوسته از مواد مختلف است. اما به دليل متحرک بودن سکوي حامل طيفسنجهايي که در سنجندههاي تصويربرداري چندطيفي قرار گرفتهاند و سرعت بالاي آن، زمان و فرصت کافي براي نمونهبرداري دقيق وجود نداشته و فواصل نمونهبرداري افزايش مييابد. البته اين امر مرتبط با نوع اطلاعات مورد درخواست از سنجنده بوده و فواصل نمونهبرداري در سنجندههاي مختلف که براي کاربردهاي خاص طراحي شده اند، متفاوت است. اما طي سالهاي اخير فناوري ساخت طيفسنجها اين امکان را به وجود آورده که با وجود نصب آنها در سکوهاي متحرک، قادر به نمونهبرداري با پهناي باند بسيار کوچک درحدود ده نانومتر در محدوده طيفهاي مرئي، مادونقرمز نزديک و مادونقرمز کوتاه باشند (2500-400 نانومتر) که با انجام يک محاسبه ساده رياضي مشاهده ميشود نتيجه اين نمونهبرداري، جمعآوري و ثبت اطلاعات طيفي عناصر مختلف در بيش از 200 باند طيفي بوده و منحنيهاي طيفي بازسازي شده شباهت زيادي با طيف مرجع اندازهگيري شده در محيط آزمايشگاه خواهند داشت.
سنجنده هايپريون از فناوري [پوشبروم ] در تصويربرداري استفاده ميکند و در هر فريم تصويري محدودهاي به عرض 6/7 کيلومتر در جهت عمود بر حرکت را برداشت ميکند. به اين ترتيب با حرکت سنجنده، اطلاعات طيفي اشياء و پديدههاي گوناگون موجود در سطح زمين در فريمهاي تصويري متوالي به صورت مکعبهاي سهبعدي به عنوان داده فراطيفي ثبت و ذخيرهسازي ميشود. اما فناوري تصويربرداري پوشبروم مورد استفاده در اين سنجنده، با سنجندههاي عادي متفاوت است. به عنوان مثال، در سنجنده [ئيتيام+] مجموعهاي از آرايههاي آشکارساز خطي و يک آينه به کار گرفته ميشود که به وسيله آنها سطح زمين در جهت عمود بر حرکت، اسکن شده و تصوير چندطيفي به صورت دوبعدي ايجاد ميشود. با پيشرفت فناوري ساخت آرايههاي دوبعدي و قرارگيري آنها در صفحه کانوني سامانه نوري سنجنده، تصوير دوبعدي مذکور بدون نياز به حرکت قابل تشکيل است و بدين ترتيب، زمان تمرکز بيشتري به منظور ثبت اطلاعات در يک محدوده معين براي سنجنده فراهم شده و موجب بالا رفتن نسبت سيگنال به نويز و به عبارت ديگر کيفيت داده تصويري ميشود. اين سامانه همچنين مشکل مهم سنجندههاي پوشبروم با فناوري آشکارسازي خطي را که نيازمند [واسنجي] تعداد بسياري از پيکسلها هستند را نخواهد داشت و حل اين مسأله عاملي کليدي در موفقيت برنامه ساخت سنجنده هايپريون به شمار ميرود. در شکل (5) نحوه تشکيل مکعب تصويري در سنجنده هايپريون قابل مشاهده است.
بخش نوري سنجندههايپريون نيز از يک تلسکوپ با طراحي آستيگمات سهآينهاي و دو طيفسنج مجزا براي محدودههاي طيف مرئي- [مادون قرمز نزديک] و [مادون قرمز کوتاه] تشکيل شده است. طيفسنج [ويانآيآر] داراي آرايههايي با ابعاد 60 ميکرومتر است که از اتصال زيرآرايههاي ۳x۳با ابعاد 20 ميکرومتر به وجود آمدهاند. اين طيفسنج قادر به ثبت اطلاعات طيفي در 70 طولموج مختلف در محدوده طيفي 400 تا 1000 نانومتر، با توان تفکيک طيفي 10 نانومتر و در 256 رديف آرايههاي پيکسلي است. طيفسنج [سوئير] نيز داراي آشکارسازهايي با ابعاد 60 ميکرومتر در 256 رديف مکاني است که اطلاعات طيفي در محدوده 2500-900 نانومتر را در 172 باند طيفي نمونهبرداري ميکند که با احتساب طيفسنج ويانآيآر در مجموع در242 باند طيفي، اطلاعات ثبت خواهد شد. در شکل (6) بخشهاي مختلف سامانه نوري مورد استفاده در سنجندههاي فراطيفي قابل بررسي است.
بخشهاي ديگرسنجنده نيز شامل سامانه خنککننده، سامانه واسنجي همزمان با پرواز و صفحه کانوني الکترونيکي با سرعت بالا است. پس از دريافت تصوير ثبتشده از ماهواره توسط مرکز کنترل پردازش سطح صفر بر روي آن صورت ميگيرد که شامل حذف خطاي انتقال اطلاعات و مرتبسازي قالب داده است. داده سطح صفر به همراه دادههاي کمکي و اطلاعات پردازشي به مرکز پردازش فرستاده ميشود تا ارزيابي شده و پردازشهاي سطح يک بر روي آن انجام گيرد.از ابتداي دسامبر سال 2001 اين دادهها در سطح 1بي1 در آرشيو موجود است و به راحتي در اختيار کاربران قرار ميگيرد. همچنين امکان سفارش اخذ دادههاي جديد نيز فراهم است که البته با قيمت بسيار بالاتري نسبت به دادههاي آرشيو ارائه ميشود.حذف اثر ساير خطاها به عهده کاربر است که مهمترين آنها عبارتند از: واسنجي دوباره، همرديفسازي پيکسلها در دو ناحيه ويانآيآر و سوئير، حذف باندهاي مشترک در دو ناحيه ويانآيآر و سوئير، حذف باندهاي صفر، حذف [خطاي نواري شدن] و انجام تصحيحات اتمسفري. در نهايت، پس از حذف خطاهاي مذکور ميتوان با بهکارگيري اين داده در الگوريتمهاي گوناگون پردازش تصاوير فراطيفي به عنوان يک منبع غني اطلاعات طيفي در مورد اهداف و پديدههاي موجود در منطقه مورد نظر، به بررسي دقيق آنها پرداخت.
سنجنده TM • اين سنجنده بر روي ماهواره ي لندست و حمل مي شود از اين سنجنده به طور خاصي براي استفاده سنجش از دور در کشاورزي و زمين شناسي و ديگر کاربرد هاي علوم زمين به کار مي رود.