Aktywni seniorzy w Metropolii Poznań

1. Aktywni seniorzy w Metropolii Poznań Projekt „Aktywni Seniorzy w Metropolii Poznań i w Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej” Maj 2018 www.senior.metropoliapoznan.pl Projekt współfinansowany ze środków Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020

2. AGENDA – Dzień 1 Metropolia Poznań. Krótko o projekcie. Ramy polityki senioralnej. Debata o polityce na rzecz osób starszych metodą Word Cafe. Gminne Rady Seniorów. Artykuł 5c bez tajemnic. Skuteczna komunikacja z Urzędem Gminy. Wolontariat w gminie okiem seniora.

3. Metropolia Poznań

4. Stowarzyszenie samorządowe • Poznańska Kolej Metropolitalna • Wspólne projekty samorządów • Dotacje unijne ze środków ZIT

5. Krótko o projekcie

6. Krótko o projekcie Projekt zakłada 40 dwudniowych warsztatów - po jednym spotkaniu: w każdym samorządzie Metropolii Poznań w każdym samorządzie Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej Ponad 800 uczestników projektu! Tematy, które poruszymy na warsztatach: polityka senioralna, gminne rady seniorów, konsultacje społeczne dla seniorów, przygotowywanie projektów przez seniorów, wykorzystywanie narzędzi elektronicznych na potrzeby partycypacji, aktywizacja seniorów do czynnego i biernego prawa wyborczego oraz wolontariat dla seniorów.

7. MAPA MYŚLI o polityce senioralnej

8. Mindmapping W latach 70 dwaj brytyjscy naukowcy Tony i Barry Buzan postanowili poszukać skuteczniejszej metody tworzenia notatek i tak powstały notatki obrazkowe. Mindmapping, bo takie miano otrzymała ta metoda, to dokładnie notatka w postaci obrazu przypominającego neuronu lub połączone drzewa, opierająca się na bardzo prostej technice rysowania i pisania haseł. Nie wymagają one talentu plastycznego, czy czasu. Do stworzenia mapy myśli niezbędne są jednak narzędzia takie jak kartka i kolorowe przybory do pisania. W centralnym punkcie kartki należy umieścić symbol tematu notatki, od którego powinny rozchodzić się co najmniej cztery grube promienie, każdy w innym kolorze oznaczające główne idee lub zagadnienia, opisane jednym słowem kluczem. Im więcej szczegółów się dodaje, tym bardziej promienie zaczynają przypominać drzewa z coraz cieńszymi gałązkami, zawierającymi kolejne słowa klucze i rysunki

10. Ramy polityki senioralnej

11. Polityka senioralna Polityka senioralna - jest to ogół celowych działań organów administracji publicznej wszystkich szczebli oraz innych organizacji i instytucji, które realizują zadania i inicjatywy kształtujące warunki godnego i zdrowego starzenia się. Cel polityki senioralnej - wspieranie i zapewnienie możliwości aktywnego starzenia się w zdrowiu oraz możliwości prowadzenia w dalszym ciągu samodzielnego, niezależnego i satysfakcjonującego życia, nawet przy pewnych ograniczeniach funkcjonalnych.

12. Ramy polityki senioralnej

13. World Cafe – metoda partycypacji Metoda służąca uporządkowaniu dyskusji – wymiany informacji i pomysłów oraz określenia potrzeb i oczekiwań wszystkich zaangażowanych stron (ale nie znalezienia konkretnych rozwiązań). Polega na jednoczesnej rozmowie o kilku aspektach danej kwestii (przypisanych do osobnych stolików) przez uczestników podzielonych na grupy; przez zmiany stolików, uczestnicy mogą omówić wszystkie tematy. Liczba uczestników: 12-1200 Moderator (a raczej gospodarz) przy każdym stoliku Grupy 8-10 osobowe Czas dyskusji w jednej turze 15-20 min 3 aspekty jednego zagadnienia Podsumowanie i wnioski przedstawia moderator z całości 3 rund

14. World Cafe: ćwiczenie

15. Artykuł 5c ustawy o samorządzie gminnym

16. Art. 5c Ustawy o samorządzie gminnym Art. 5c. Gminna rada seniorów 1. Gmina sprzyja solidarności międzypokoleniowej oraz tworzy warunki do pobudzania aktywności obywatelskiej osób starszych w społeczności lokalnej. 2. Rada gminy, z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk, może utworzyć gminną radę seniorów. 3. Gminna rada seniorów ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny. 4. Gminna rada seniorów składa się z przedstawicieli osób starszych oraz przedstawicieli podmiotów działających na rzecz osób starszych, w szczególności przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących uniwersytety trzeciego wieku. 5. Rada gminy, powołując gminną radę seniorów, nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i zasady działania, dążąc do wykorzystania potencjału działających organizacji osób starszych oraz podmiotów działających na rzecz osób starszych, a także zapewnienia sprawnego sposobu wyboru członków gminnej rady seniorów. 6. Rada gminy może w statucie jednostki pomocniczej upoważnić ją do utworzenia rady seniorów jednostki pomocniczej. Przepisy ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.

17. Jak powstaje Rada Seniorów Rada gminy, z inicjatywy własnej lub na wniosek zainteresowanych środowisk może utworzyć gminną radę seniorów. W jej skład wchodzą przedstawiciele osób starszych, osoby działające na rzecz osób starszych, organizacje pozarządowe i podmioty prowadzące uniwersytety trzeciego wieku. Rada gminy, powołując gminną radę seniorów, nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i zasady działania, dążąc do wykorzystania potencjału działających organizacji osób starszych oraz podmiotów działających na rzecz osób starszych, a także zapewnienia sprawnego sposobu wyboru członków gminnej rady seniorów. Rady seniorów mogą powstawać także przy jednostkach pomocniczych gmin np. w sołectwach, dzielnicach lub osiedlach – musi to jednak zaakceptować gmina. Rada gminy może w statucie jednostki pomocniczej upoważnić radę seniorów do utworzenia rady seniorów jako jednostki pomocniczej.

19. Wielkopolski e-Senior • od jesieni 2017 roku funkcjonuje utworzona z myślą o członkach Rad Seniorów w Wielkopolsce specjalna platforma edukacyjna Wielkopolski e-Senior. • Ma ona służyć pomocą w podnoszeniu jakości pracy społecznej wykonywanej na rzecz lokalnych środowisk senioralnych. • Mówiąc obrazowo, to elektroniczny ‚regał’ z wybranymi najlepszymi publikacjami dot. problematyki przydatnej w pracach Rad Seniorów. • W dniach 13-15 czerwca 2018 r.odbyło się ważne wydarzenie, służące wzmocnieniu znaczenia Wielkopolskich Rad Seniorów oraz promocji działań na rzecz osób starszych: 2. Wiosenna Szkoła Wielkopolskich Rad Seniorów

20. Wielkopolskie Porozumienie Rad Seniorów Ma na celu zwiększenie partycypacji, tj. włączaniu się osób starszych w życie społeczne, w działania, które mogą zwiększyć poziom zaspokajania ich potrzeb i wpływać na rozwiązywanie istotnych problemów środowiskowych. Realizacja ww. celu wymaga współpracy z władzami samorządami i rządowymi, instytucjami i organizacjami pozarządowymi na rzecz partnerskiego tworzenia i realizowania polityki senioralnej. Porozumienie jest niezależną reprezentacją Rad Seniorów województwa wielkopolskiego pełniącą funkcje reprezentacyjne, integracyjne, promocyjne, konsultacyjno-doradcze, monitorujące i inicjatywne.

21. Przedmiot działania Rady Seniorów cz. 1

22. Przedmiot działania Rady Seniorów cz. 2

23. Przykładyciekawych przedsięwzięć wspólnych Gminnych / Miejskich Rad Seniorów z samorządami

24. Piekarska Grupa Inicjatyw (Piekary Śląskie) „prowadzimy akcję >Twój budżet obywatelski<, mającą na celu propagowanie idei budżetu partycypacyjnego wśród seniorów naszego miasta. „Zachęcaliśmy do składania projektów w tegorocznej edycji BO, jednocześnie oferując wszelką pomoc w napisaniu wniosku.”

25. Piekarska Grupa Inicjatyw (Piekary Śląskie)

26. Fundacja Aktywne Centrum Edukacji (Radomsko) „MPK w Radomsku założyło nowe rozkłady jazdy, które zostały stworzone z myślą o seniorach i dzieciach czy innych mieszkańców miasta Radomska. Główna zmiana to powiększona czcionka, tabliczki pojawią się na wszystkich przystankach. Nasi członkowie ze słabszym wzrokiem zgłaszali uwagi co do rozkładów wiszących na przystankach: – To nie dotyczy tylko seniorów, ale wszystkich osób, które muszą korzystać z okularów. Taka większa czcionka jednak ułatwia odczytanie, odnalezienie się w skomplikowanej tabelce.”

27. Fundacja Aktywne Centrum Edukacji (Radomsko)

28. Sołectwo Santocko „Ławki Pamięci” to pomysł zrodzony podczas spotkań z mieszkańcami, którym brakowało czegoś, z czego będziemy dumni i co przybliży nam historię oraz ciekawe postaci naszej lokalnej społeczności. Bodźcem były również zmiany w sołectwie – pojawiali się nowi mieszkańcy, którzy mieli problem z utożsamieniem się z naszą wsią – tak o pomyśle opowiada Rafał Chodkiewicz, sołtys Santocka. Mieszkańcy i mieszkanki zainteresowali swoim pomysłem media, drukowali materiały informacyjne. Jednak głównym narzędziem ich komunikacji były spotkania: ze społecznością, z seniorami i seniorkami, których pytano o ciekawe postacie z historii wsi; z władzami lokalnymi; z miejscowymi organizacjami i instytucjami; z rodzinami osób wybranych do uhonorowania.”

29. Sołectwo Santocko

30. Teren rekreacyjno-wypoczynkowy w Lubochni Seniorzy zagospodarowali przestrzeń publiczną poprzez stworzenie terenu rekreacyjno – wypoczynkowego w miejscowości Lubochnia. Zagospodarowano teren o pow. ok. 3.000 m2 , na którym zamontowano plac zabaw, siłownię zewnętrzną , boisko do siatkówki oraz elementy architektury ogrodowej. Ponadto zamontowano ławkii kosze na śmieci. Zagospodarowany w ten sposób teren pozwala na aktywny wypoczynek i integrację wszystkim grupom odbiorców, od dzieci i młodzieży po dorosłych. Bardzo dużo pracy włożyli mieszkańcy Lubochni i okolicznych wsi. Przepracowano ponad 640 godz. i 68 godz. sprzętu. Wkład rzeczowy w przeliczeniu na złotówki wyniósł ponad 5.000,00 zł. Uroczyste otwarcie terenu rekreacyjno – wypoczynkowego z władzami gminy Gniezno i zaproszonymi gośćmi nastąpiło pod koniec października.

31. Fundacja “Czyń Coś Powinien, Będzie Co Może” im. Stanisława i Wandy Niegolewskich (Psarskie, Wielkopolska) Seniorzy w Psarskim doprowadzili do podziału budżetu obywatelskiego miasta na tereny miejskie i wiejskie oraz do umożliwienia mieszkańcom głosowania elektronicznego, zaangażowali do współpracy grupę 30 mieszkańców w różnym wieku oraz zorganizowali szereg wydarzeń kulturalnych, od spotkań towarzyskich i edukacyjnych, przez wycieczki krajoznawcze, po wystawy rekonstrukcji przydrożnych kapliczek i badanie dziejów wsi. W ramach inicjatywy lokalnej uporządkowali nieużywany budynek należący do gminy i zorganizowali w nim miejsce spotkań kulturalnych dla mieszkańców.

32. Stowarzyszenie Wędkarskie Jeziora Linowskiegoi Stowarzyszenie Przystanek Łęgajny oraz władze gminy Barczewo Mieszkańcy i mieszkanki miejscowości Łęgajny w nowatorski sposób zadbali o to, by okoliczne jezioro pozostało ich wspólnym dobrem. Jako Stowarzyszenie Przystanek Łęgajny oraz Stowarzyszenie Wędkarskie Jeziora Linowskiego przejęli od władz jezioro i wydzierżawili brzeg, który zagospodarowują na Centrum Aktywizacji Społecznej – otwarte, niekomercyjne miejsce spotkań. Nad jeziorem powstają ścieżki, strefy z roślinnością, infrastruktura wypoczynkowa (także dla osób niepełnosprawnych) oraz Arboretum.

33. Komunikacja

35. Skuteczna komunikacja 1. Aktywne słuchanie po 1 – w ogóle słuchamy  kontakt wzrokowy zadajemy dodatkowe pytania 2. Jasne i precyzyjne komunikaty mówimy o faktach i wydarzeniach dopasowany do rozmówcy unikamy skrótów i żargonów unikamy zdań zbyt długich i wielokrotnie złożonych

36. Skuteczna komunikacja 3. Sprecyzowany cel rozmowy przed rozmową zastanówmy się co chcemy nią osiągnąć wskazane wyartykułowanie celu w trakcie rozmowy 4. Bierzemy odpowiedzialność za własny komunikat jeśli odbiorca nas nie rozumie – naszym zadaniem precyzowanie komunikatu nie wahajmy się przyznać, że czegoś nie jesteśmy pewni przyznawajmy się do błędu

37. Skuteczna komunikacja 5. Opanowanie emocji cierpliwość najwyższą cnotą w komunikacji dostateczny czas na rozmowę „ja mam rację” vs. „to jest moje zdanie/moja opinia” 6. Komunikacja niewerbalna gesty to też rozmowa postawa to szacunek 7. Informacja zwrotna (na przyszłość) np. „cieszę się, że podjąłeś ten temat bo był dla mnie ważny”

38. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg Metoda komunikacji nazywana „językiem serca” Podstawowym przesłaniem tej formy komunikacji jest zaniechanie wszelkich form nacisku i przemocy w relacjach z ludźmi Uczymy się metody poprzez częste stosowanie 4 kroki

39. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg KROKI 1. OPIS ZDARZENIA 2. OKREŚLENIE UCZUĆ 3. NAZWANIE OSOBISTYCH POTRZEB 4. WYRAŻENIE PROŚBY

40. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg KROK 1. OPIS ZDARZENIA „Kupiłeś bardzo drogi sprzęt”

41. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg KROK 2. OKREŚLENIE UCZUĆ – w sposób który nie rani! „Byłam rozczarowana (2), kiedy kupiłeś ten telewizor za 3000 zł (1), bo tak duży wydatek nie mieści się w naszym budżecie domowym w tym miesiącu i obawiam się czy starczy nam do 1-go”

42. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg KROK 3. WYRAŻENIE PROŚBY Prosty i jasny komunikat! „Proszę Cię byś w przyszłości znalazł czas by choćby telefonicznie uzgodnić tak wysokie wydatki”

43. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg KROK 4. NAZWANIE OSOBISTYCH POTRZEB Jaka niezaspokojona potrzeba kryje się za moją złością czy lękiem (za moimi uczuciami)? „Chciałabym byśmy wspólnie uzgadniali wydatki w naszej rodzinie jeśli są wyższe nić 500 zł”

44. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg „Przez tydzień pracowałaś do godziny 20.00 i prawie wcale nie mieliśmy dla siebie czasu (1). Jestem tym sfrustrowany (2), ponieważ nasz związek jest dla mnie ważny (3). Powiedz mi, czy jesteś gotowa porozmawiać o tym, co moglibyśmy zmienić ? (4)” (Jeśli osoba odmówi, należy poprosić ją, aby w sytuacji, gdy będzie gotowa, podjęła rozmowę na ten temat).

45. Model „Porozumienia bez przemocy”dr Marshall Rosenberg „Widzę, że kosz ubrań w łazience jest pełny (1). Denerwuję się tym (2). Potrzebuję pomocy w pracach domowych (3). Proszę Cię, wstawiaj pranie w piątki zaraz gdy wracasz po pracy (4). Dzięki temu zyskam więcej czasu na przygotowanie kolacji (3) .” ("Denerwuję się tą sytuacją", a nie - "Ty mnie denerwujesz". Unikamy wzbudzania poczucia winy.)

46. Dobre praktyki z komunikacji z Urzędem Gminy

47. Dobra praktyka nr 1 Regularne spotkania (najlepiej 1 w miesiącu) z osobami odpowiedzialnymi za politykę senioralną na temat konkretnych potrzeb środowiska osób starszych.

48. Dobra praktyka nr 2 Uzgodnienie kanału komunikacji między środowiskiem seniorów a Urzędem Gminy. Konkretny jeden adres e-mail lub nr telefonu pod który można kierować komunikaty. Jeden portal dla seniorów w gminie

49. Dobra praktyka nr 2

50. Dobra praktyka nr 2