270 likes | 2.22k Views
Монгол хэлний нэгэн эгшиг үсэг дээр ‘’ жижиг ’’ гэдэг үгний эсрэг утгатай үг залгахад ‘’ Биеийг бүрдүүлдэг хамгийн жижиг хэсгийн нэр ’’ бүтнэ. 8 – Р АНГИ Баянзүрх цогцолбор сургууль – Х.Уранцэцэг. Сэдэв: Атом ын бүтэц. Зорилго :
E N D
Монгол хэлний нэгэн эгшиг үсэг дээр ‘’жижиг’’ гэдэг үгний эсрэгутгатай үг залгахад ‘’Биеийг бүрдүүлдэгхамгийн жижиг хэсгийн нэр’’бүтнэ. 8 – Р АНГИ Баянзүрх цогцолбор сургууль – Х.Уранцэцэг
Сэдэв:Атомын бүтэц Зорилго : • Атомын загварын талаар анхны төсөө-лөлтэй болох • Цөм, протон, нейтрон, электроны талаар ойлголт өгөх, тэдгээрийг тодорхойлж сурах, бусдаас суралцах, мэдлэгээ хэрэглэх Түлхүүр үг:Цөм, протон,нейтрон, электрон
Зорилт • Үелэх тогтолцоо ашиглан химийн элементийн атомын бүтэц тодорхойлох • Эхний үеийн элементүүдийн атомын электроны хуваарилалтыг тодорхойлох, бүдүүвчээр илэрхийлэх
Мэдээлэл -1 • Атомын тодорхой дүрсийг элемент гэнэ. • Атомын төвд массын ихэнх төвлөрсөн нэмэх цөм оршино. Цөм нь нэмэх цэнэгтэй протон\p+\, цэнэггүй нейтрон \ n \ хоёроос тогтдог . • Цөмийг тойрон хасах цэнэгтэй электронууд \e \ тодорхой орон зайгаар эргэдэг.
Атомын бүрдүүлэгч эгэл хэсгүүд Эгэл хэсгүүд: ТэмдэгЭлектрон e- Протон p+ Нейтрон n Цөмийн цэнэг ц\ц LecturePLUS Timberlake
Aтомын тэмдэг • Д\Д = Ц\Ц = p+= e- • N= Ar- p • Атомыг бүрдүүлэгч эгэл хэсгүүдийг тодорхойлно уу ? АТОМ МАСС 1 H УСТӨРӨГЧ ДЭС ДУГААР1 0 нейтрон LecturePLUS Timberlake
Устөрөгчийн атомын бүтэц дэс дугаар =1 цөмийн цэнэг=1 p =+1 e-=-1 n=1-1=0 ГЕЛИЙН АТОМЫН БҮТЭЦ : цөмийн цэнэг= p= e- = n= LИТИ: Д\Д= ? цөмийн цэнэг=? p= ? e- =?n=?
Мэдээлэл-3 • Цөмөө тойрон электронууд нэг ба хэдэн давхраа үүсгэн эргэдэг.Энэ давхрааны тоо нь үелэх системийн үетэй тэнцүү. • Жнь: Н • Үе=1 учраас 1 давхраатай =Щ дэс дугаар =1 цөмийн цэнэг=1 P=+1 E=-1 N=1-1=0 1 e- +1
Хамтран бүтээцгээе. • ГЕЛИ: д\д =2, ц\ц = 2,p+=2,e- =2 Аr =4 үе=1, бүлэг =8 ,электроны давхраа – 1 +2
Li F АТОМЫН БҮТЭЦ: Li F 2 1 2 1
АТОМЫН БҮТЭЦ НЬ Li F 2 1 2 1
ДАСГАЛ - Хамтран бүтээцгээрэй. • ЦӨМ БАГ - Be. • ЭЛЕКТРОН БАГ - B • ПРОТОН БАГ - C • НЕЙТРОН БАГ – N элементүүдийн атомын бүтэц зурж тодорхойлоно уу?
МЭДЛЭГ БҮТЭЭЦГЭЭЕ. • ЦӨМ, БИЕ, ЭЛЕКТРОН, БОДИС, НЕЙТРОН ПРОТОН , МОЛЕКУЛ , АТОМ
Тест 1. Атом нь нүдэнд үзэгдэхгүй жижиг хэсэг бөгөөд протон, нейтрон, электроноос тогтдог . Энэ мэдээлэл нь • а\ Үнэн б\ Худал 2. Үелэх системийн 11-р элементийн ц\ц,p, n , e тоог олох а\ ц\ц =11 p+=11 n=11 e- =11 б\ ц\ц =23 p+ =11 n=12 e- =11 в\ ц\ц =11 p+=11 n=12 e- =11 3. Дэлгэц дээр өгөгдсөн атом гадаад давхраандаа хэдэн электронтой байна вэ? а\2 Б\ 6 в\ 8 4. Энд өгөгдсөн зураг нь ямар элементийн атомын бүтцийг илэрхийлж байна вэ? А\ С Б\О В\ N \ цөм
Танд баяр хүргэе. Номын цагаан буян хурах болтугай.