940 likes | 1.63k Views
CELDELING. celcyclus. celcyclus. De celcyclus kunnen we indelen in 2 fasen : interfase : lichtmicroscopisch gebeurt er weinig, maar er is een intense biochemische activiteit mitotische fase : de celdeling kan gevolgd worden met de lichtmicroscoop. interfase.
E N D
celcyclus • De celcyclus kunnen we indelen in 2 fasen: • interfase: lichtmicroscopisch gebeurt er weinig, maar er is een intense biochemische activiteit • mitotische fase: de celdeling kan gevolgd worden met de lichtmicroscoop
interfase • De interfase duurt het langst in de celcyclus • De interfase wordt in 3 subfasen verdeeld • G1-fase: de cel groeit door productie van eiwitten en cytoplasmatische organellen • S-fase: het DNA van de celkern wordt gedupliceerd • G2-fase: de cel bereidt zich voor op de deling, er worden microtubuli gemaakt, membraanvermeerdering
Synthesefase (S – fase) • verdubbeling van DNA:replicatie • despiralisatie van helix • waterstofbruggen verbroken • opbouw complementaire ketens • 2 identieke chromatiden
einde G2-fase (G=groei) • in de kern: DNA reeds verdubbeld, en in de vorm van chromatine. • centrosoom is zichtbaar, bestaande uit een paar centriolen. • rond het centrosoom: stervormige rangschikking van microtubuli; hieruit ontstaat later de spoelfiguur • nucleolusis zichtbaar
mitotische fase • Hierin onderscheiden we twee subfasen: • mitose of kerndeling: de kern wordt gedeeld en het DNA verdeeld over de twee dochterkernen. Deze wordt in vier fasen verdeeld (zie verder) • cytokinese of celdeling: de cel deelt in twee dochtercellen
mitose • De mitose is een doorlopend proces. Het wordt ingedeeld in 4 fasen: • 1. profase • 2. metafase • 3. anafase • 4. telofase
profase • Nucleolus verdwijnt • De chromosomen worden zichtbaar • Centrosoom deelt zich • Centrosomen begeven zich naar tegenovergestelde plaatsen in de cel. • Spoelfiguur ontstaat (begin) • Kernmembraan verdwijnt
metafase • Chromosomen zijn gearriveerd op de equatorplaat. • De ‘trekdraden’ hechten vast ter hoogte van het centromeer ; ze gaan beide chromatiden los’trekken’ van elkaar (= kinetochore microtubuli)
anafase • De zusterchromatiden migreren naar de polen. • Hierbij bewegen de centromeren eerst, omdat ze aan de microtubuli van de spoelfiguur gehecht zijn. • De “armen” van het chromatide worden passief meegesleurd • De cel rekt uit in de richting van de polen
telofase • de chromosomen arriveren bij de polen • een nieuw kernmembraan ontstaat • chromosomen ontwinden tot chromatine • er vormt zich een nieuwe nucleolus • tegelijk start de cytokinese reeds • .
overzicht mitose
BENOEM DE FASEN A B C D
cytokinese • De celdeling start met de vorming van eendelingsgroef. • In de cytoplasmakant van de bodem van de groef zit een ring van filamenten, verwant aan microtubuli. • Deze ring trekt samen, waardoor de cel ingesnoerd wordt
synthese celcyclus >>DNA
A. vegetatief • bij de voortplanting zijn geen gespecialiseerde geslachtscellen betrokken • alle individuen hebben dezelfde erfelijke kenmerken (KLONEN van elkaar) • voortplanting ontstaat door mitosedeling • voorbeelden:
voorbeelden • celdeling bij bacteriën en ééncelligen • regeneratievermogen bij dieren en planten • stekken en scheuren van planten • uitlopers van planten
B. ongeslachtelijk • Het nieuwe individu ontwikkelt zich uit één gespecialiseerde voortplantingscel. • Deze cel wordt spore genoemd • vele organismen wisselen ongeslachtelijke voortplanting af met geslachtelijke voortplanting vb. mossen, varens, koralen, poliepen,…