340 likes | 586 Views
Elektryczno ść i Magnetyzm. Wykład: Jan Gaj Pokazy: Tomasz Kazimierczuk/Karol Nogajewski, Tomasz Jakubczyk. Wykład jedenasty 23 marca 2010. Z ostatniego wykładu. Ogniwo paliwowe Detektor macierzowy CCD II prawo Kirchhoffa Ładowanie kondensatora przez opornik
E N D
Elektryczność i Magnetyzm Wykład: Jan Gaj Pokazy: Tomasz Kazimierczuk/Karol Nogajewski, Tomasz Jakubczyk Wykład jedenasty 23 marca 2010
Z ostatniego wykładu • Ogniwo paliwowe • Detektor macierzowy CCD • II prawo Kirchhoffa • Ładowanie kondensatora przez opornik • Obwody RC: całkujący i różniczkujący • Praca i moc prądu elektrycznego • Dopasowanie oporowe • Oddziaływanie przewodów z prądem
7/12/2007 A.P. Møller
Pole magnetyczne wokół przewodów z prądem http://scripts.mit.edu/~tsg/www/demo.php?letnum=G%2012&show=0 I Prosty przewód
Pole magnetyczne wokół przewodów z prądem http://scripts.mit.edu/~tsg/www/demo.php?letnum=G%2013&show=0 Pętla
dF dl’ Siła elektrodynamiczna I’ Oddziaływanie przewodów z prądem Prawo Biota-Savarta Co z III zasadą dynamiki? gdzie dB r dl I Wzór niesymetryczny! Wyjaśnienie (na dziś): obwody powinny być zamknięte i traktowane jako całość
Pole magnetyczne • Pośrednictwo: prąd pole magnetyczne prąd • Indukcja B zdefiniowana przez siłę działającą na przewodnik z prądem • Jednostka: tesla 1 T = 1 N/(Am) • Rzędy wielkości: pole Ziemi 310-5 T, przy powierzchni silnych magnesów stałych 1 T, magnesy nadprzewodzące 10 T, pola impulsowe 102 T, metody z eksplozją 103 T • W prawie Biota-Savarta 0 = 410-7 N/A2 • dlaczego wartość umowna?
Zobaczyć pole magnetyczne: nanomagnes w nanorurce węglowej http://www.rafaldb.com/gallery/index.html
Magnesy – najsilniejsze pola • Nadprzewodnikowe 20 T • Bittera 35 T • Hybrydowe 45 T • Impulsowe 90 T • Niszczące ~1000 T • Ośrodki: • NMFL: Floryda, Los Alamos http://www.magnet.fsu.edu/ • Grenoble http://ghmfl.grenoble.cnrs.fr/ • Toulouse http://www.lncmp.org/ • Nijmegen http://www.hfml.ru.nl/
Magnes nadprzewodzący Warszawa, Hoża 69 Standard w laboratorium 8 T split coil
Wyłącznik nadprzewodnikowy grzanie
New World Record for Superconducting Coil Performance (2007) The recent test of the small coil is a first demonstration that HTS/YBCO conductor development has advanced to produce long lengths of high quality conductor required for magnet applications. A superconducting coil made from YBCO conductor, also known as 2G second generation or Y123, was operated recently to a world record field of 26.8 Tesla. The coil, fabricated by SuperPower Inc. in collaboration with the NHMFL, was tested at a temperature of 4 Kelvin in the Large Bore Resistive Magnet in a background field of 19 Tesla. The so-called High Temperature Superconductors (HTS), including YBCO, when used at very low temperatures have properties that will allow superconducting magnets to operate at fields much higher than previously, ultimately X2 and X3 times greater. The availability of such high fields will dramatically increase the performance of traditional applications of superconducting magnets such as NMR and will make feasible entirely new applications for medicine and high energy physics. Solenoid magnet of YBCO superconductor with 82 mm winding diameter and 52 mm winding height.
Laboratory Sets Two New World Records for Magnet Strength (2009) October 2008: 33.8 tesla when tested in a small-bore 31-tesla magnet July 2009: 10.4 tesla on its own; 27.4 tesla when tested in a large-bore 19.9-tesla magnet The world-record YBCO coil is test-fitted onto the probe in June 2009. National High Magnetic Field Laboratory, TALLAHASSEE, Fla.
Magnes Bittera 35 T w NHMFL National High Magnetic Field Laboratory
Impulsowe pole magnetyczne http://www.lncmp.org/facilities/GB/coils.htm Toulouse, Francja
Impulsowe pola magnetyczne http://www.magnet.fsu.edu/usershub/scientificdivisions/pulsedfield/overview.html Florida State University
Pole odcinka przewodu y I el A więc w granicy nieskończenie długiego przewodu 2 1 x Siła działająca na równoległy przewód o długości l’ Awięc siła przyciągająca przy zgodnych kierunkach prądu!
Amper absolutny • Definicja: natężenie prądu, który płynąc w równoległych przewodach oddalonych o 1 m wytwarza siłę 210-7 N • Ta definicja wyjaśnia umowny charakter wartości 0 • Konsekwencja: 1 C = 1 As
Pole na powierzchni drutu W zależności od wektora gęstości prądu • Ograniczenia w zastosowaniu drutu nadprzewodnikowego • Krytyczna gęstość prądu • Krytyczna indukcja pola magnetycznego Wniosek: opłaca się podzielić prąd między wiele drutów
Symetria pola magnetycznego przewodnika prostoliniowego Pseudowektor B I = = A co z symetrią?
Pole przewodnika prostoliniowego I B Symetria respektowana
Pole w środku pierścienia z prądem czyli B r A więc dl Wniosek: przybliżenie długiego przewodu ma sens
B/Bmax z/r Pole na osi pierścienia z prądem B R czyli r dl albo
d/R = 0.8 d/R = 1.0 1% d/R = 1.2 Cewki Helmholtza d B/B0 z/R
Siła Lorentza Siła elektrodynamiczna Siła Lorenza
Siła Lorentza Hendrik Antoon Lorentz(1853-1928)
Fl = qvB B v q + - + - + - + - + - - + - + + - - + - + + - + - + - + - - + Efekt Halla Fe = qe Koncentracja i znak nośników Pomiar indukcji pola magnetycznego