790 likes | 1.32k Views
PLEVRA HASTALIKLARINDA TANISAL ALGORİTMA. DOÇ. DR. ÖMER ÖZBUDAK AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI. PLEVRA HASTALIKLARI. PLEVRAL EFÜZYON. DİĞER PLEVRA HASTALIKLARI. PLEVRA HASTALIKLARI. PLEVRAL EFÜZYON. DİĞER PLEVRA HASTALIKLARI.
E N D
PLEVRA HASTALIKLARINDA TANISAL ALGORİTMA DOÇ. DR. ÖMER ÖZBUDAK AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI
PLEVRA HASTALIKLARI PLEVRAL EFÜZYON DİĞER PLEVRA HASTALIKLARI
PLEVRA HASTALIKLARI PLEVRAL EFÜZYON DİĞER PLEVRA HASTALIKLARI
Türkiye plevral sıvı insidensi KKY 80 000Bakteriyel pnömoni 40 000Metastatik malign plevral sıvı 30 000Tüberküloz plörezi 1 500Mezotelyoma 600 Diğerleri 50 000 Toplam >200,000 / yıl Metintaş S. P. Hastalıkları, Toraks D erneği Yayınları; 2003
Plevral Efüzyon Sıklıkla hastalıkların bir komplikasyonudur. Semptomatiktir. Tanı zaman alıp uğraştırıcı olabilir.
Öykü ve FM Öykü:Öksürük Nefes Darlığı Göğüs Ağrısı Özgeçmiş: Soygeçmiş: FM: Normal Solunuma katılım VT CD sinus kapalı ve matite Solunum sesi azalmış ve frotman Bronşial solunum sesi
Altta Yatan Hastalık ve Plevral Patoloji Konjestif Kalp Yetmezliği Nefes darlığı, ortopne, PND İnce raller, S3 galo , hepatomegali, PTÖ, venöz dolgunluk Pnömoni Yüksek ateş, üşüme titreme,pürülan balgam VT (konsolidasyon), raller P.Emboli Ani başlangıç, risk faktörleri varlığı Koroner arter cerrahisi Romatoid artrit öyküsü
Toraks Ultrasonografisi Sıvının tesbitinde Torasentez yapılmasında Plevral nodül, kalınlaşma saptanması Biyopsi yerinin belirlenmesi
Bilgisayarlı Tomografi Plevra, akciğer ve mediasten hakkında bilgi Kontras madde desteği ile detay bilgiler Temel patolojiyi gösterme
Plevral sıvı (PS) Bir plazma ultrafiltratı 5-15ml. (0.1-0.2 mlt/kg) Turnover hızı >0.7lt / gün Protein miktarı : 1.2 gr/dl Glukoz = Plazma düzeyi LDH < %50 Plazma düzeyi pH > Plazma düzeyi Parietal plevradan salınım ve çoğunluğu parietal plevradan emilir
Plevral efüzyon varlığında klinik olarak cevap verilmesi gereken sorular şunlardır. 1. Torasentez yapılmasının gerekliliği 2. Plevral sıvının eksüda/transüda ayırımı 3. Plevral sıvının nedenini araştırmaya yönelik ileri tetkiklerin gerekliliği
1. Torasentez yapılması gereklimidir? İki durumda torasentezendikasyonu yoktur. Çok az olması durumunda işlemin riski yüksektir. Lateraldecubitus filminde ve/veya ultrasonografide sıvının kalınlığı 10 mm.den daha az ise Kalp yetmezliği + plevralefüzyon tanısı kesin olan hastalar Eğer tedavi ile günler içinde sıvı gerilemez veya ateşi, plöretik göğüs ağrısı, asimetrik sıvısı olan hastalara tanısal torasentez yapılabilir.
2.Plevral Sıvının Eksüda/Transüda Ayırımı Etiyolojik tanıya katkı Dr. Richard Light Light kriterleri; üç kriterdir ki; Eksüdatif sıvılar için dogru pozitiflik oranı %95-99 Transüdatif sıvılar için ise % 70-75 Light RW. N Engl J Med. 2002 Jun20;346(25):1971-7. Porcel JM. Am Fam Physician. 2006 Apr 1;73(7):1211-20.
8 çalışma meta analiz 1448 hasta Değişik pek çok test kullanılmış Sonuç Light kriterleri ile benzer Heffner JE, Chest 1997; 111: 970
TRANSÜDA YAPAN NEDENLER A. Konjestif kalp yetmezliği B. Siroz C. Nefrotik sendrom D. Periton diyalizi E. Glomerülonefrit F. Miks Ödem G. Pulmonertromboemboli H. Sarkoidozis I. Meig sendromu İ. Malign hastalıklar J. Vena Cava Superior Sendromu
EKSUDA YAPAN NEDENLER 5. Sjögren sendromu 6. Ailesel Akdeniz Ateşi 7. Wegener granülamatozisi F. İlaca Bağlı Plevral Hastalıklar 1. Nitrofurantoin 2. Dontrolene 3. Methysergide 4. Bromocriptine 5. Procarbazine 6. Methotrexate 7. Practolol H. Diğer Hastalıklar ve Durumlar 1. Asbeste maruz kalma 2. Post myokardial infarktus sendrornu 3. Şilotoraks 4. Sarı Tırnak Sendromu 5. Sarkoidozis 6. Üremi 7. Trapped Akciğer 8. Radyasyon tedavisi 9. Elektrik yanığı 10. Uriner sistem obstruksiyonu 11. İyatrojenik yaralanma I. Hemotoraks A. Neoplastik Hastalıklar 1. Metastatik hastalıklar 2. Mezotelyoma B. İnfeksiyoz Hastalıklar l. Bakteriyal Enfeksiyonlar 2. Tüberküloz 3. Mantar Enfeksiyonları 4. Parazitik Enfeksiyonlar 5. Viral Enfeksiyonlar C. Pulmoner Emboli D. Gastrointestinal Hastaliklar 1. Pankreatit 2. Subfrenik abse 3. İntrahepatik abse 4. Özefagus perforasyonu E. Kollagen Vaskuler Hastalıklar 1. Romatoid Artrit 2. SLE 3. İlaca bağlı lupus 4. İmmunolojik lenfangiopati
3. Plevral sıvının nedenini araştırmaya yönelik ileri tetkikler A-Görünüm B-Hücre Sayımı C-Biyokimyasal ve Genetik Tetkikler D-Mikrobiyolojik Tetkikler E-Sitolojik İnceleme
A-Görünüm Sıvı berrak-çok açık renk ve saydam ise ; Seröz Saydam ancak hafif sarı renkte ise ; Serosanginöz Kanlı görünümde ise ; Hemorajik Saydam olmayan, mat-koyu görünümde ise ; Bulanık
Kanlı görünüm kırmızı küre sayısı 5000-100.000 / mm3 Plevral sıvının kanlı görünümü üç durumda olabilir. Serohemorajik sıvı; Hemotokrit < %1 Hemotoraks; Sıvı hematokriti > kan hematokritinin %50’si Hemorajik sıvı; Hematokrit > %1 Malignplevral patoloji Pulmonertromboembolizm Travma
Plevral sıvı görünümü bulanık ise Ampiyem ; PNL Şilotoraks ; TG ve Kolesterol Psödoşilotoraks ; TG ve Kolesterol
Ampiyem Bulanık görünüm Santrifüj ile sıvının üstü berrak pH < 7.2 LDH > 1000 Beyaz küre > 50000 Glukoz < 60 Plevral sıvıda iki veya daha fazla patojen üremesi
Şilöz sıvı - Psödoşiloz sıvı Sıvı süt renginde ve opalesan Şilotoraks: Duktus torasikus rüptürü Tümörle tıkanması Şiliform veya psödoşiloz sıvı:Tb sıvısı Malignite, Romatoid artrit
Şilöz-Psödoşilöz Ayırımı TG > 110 mg/dl ise Şilotoraks TG > 50 mg/dl fakat ≤ 110 mg/dl ise Lipoprotein analizi TG ≤ 50 mg/dl ve Kolesterol > 250 mg/dl ise Psödoşilotoraks
B-Hücre Sayımı Kırmızı Küre; 5000-10000 mm³ ise sıvı kanlı görünümde 500 mlt sıvıya 1 mlt kan karışması sıvıyı kanlı hale getirir Beyaz Küre; 10 000 hücre/mm³ ise parapnömonik efüzyon 50 000 hücre/mm³ ise komplike parapnömonik efüzyon
Glikoz Glikoz düzeyinin < 60 mg/dl Tüberküloz Malign hastalık Romatoidplörit Parapnömonikefüzyon Glikoz değeri 0-30 mg/dl Romatoidplevralefüzyon
Amilaz ölçümü Amilaz Pl/S > 1 Pankreatitler Malign tümörler Özefagus rüptürü Joseph J, et al. Chest 1992; 102:1455.
Laktik Dehidrogenaz Ölçümü (LDH) LDH 4-5 izoenzimleri M.Mezotelyoma Porcel JM. Am Fam Physician. 2006 Apr1;73(7):1211-20.
Adenozin Deaminaz (ADA): ADA düzeyi > 70 U/ml tüberküloz ADA düzeyi < 40 U/ml tüberküloz ekarte edebilir Romatoid plörezi ve parapnömonik plörezide de ADA düzeyleri 40’ın üstüne çıkabilir, Liang QL, et al. Respir Med 2008; 102:744 Jimenez C et al. Eur Respir J 2003; 21:220
γ- İnterferon Tüberküloz plörezilerde ; Sensitivite %99 Spesifite %98 γ- İnterferon > 140 pg/ml Porcel JM. Am Fam Physician. 2006 Apr1;73(7):1211-20.