Warszawa, 10 lipca 2014 r.

1. Projekt zmiany ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Warszawa, 10 lipca 2014 r.

2. Zgodnie z wyrokiem TK – K 13/11: • wpłaty mogą być dokonywane tylko w takim zakresie, w jakim gwarantują województwom zachowanie istotnej części dochodów własnych dla realizacji zadań własnych • mechanizm powinien uwzględniać rzeczywistą kondycję finansową województwa w chwili dokonywania wpłat • mechanizm powinien zabezpieczać województwa przed istotnym spadkiem dochodów • te same kryteria identyfikowania beneficjentów i płatników Warszawa, 10 lipca 2014 r.

3. Cel nowelizacji: • przywrócenie konstytucyjności • systemowa, trwała i stabilna regulacja prawna • złagodzenie skutków obowiązywania niekonstytucyjnego aktu • obowiązywanie nowych regulacji już od dnia 1 stycznia 2015 r. Warszawa, 10 lipca 2014 r.

4. Podstawowe założenia projektu nowelizacji (1): • obniżenie wysokości wpłaty w obu przedziałach: 110 - 170% Wwr powyżej 170% Wwr • ustalanie „zamożności” województw po podziale subwencji wyrównawczej (obecnie odbywa się to równocześnie) • wprowadzenie realnego ograniczenia wysokości wpłaty – max25% bieżących dochodów podatkowych Warszawa, 10 lipca 2014 r.

5. Podstawowe założenia projektu nowelizacji (2): • do podziału tylko 95% dokonanych wpłat, natomiast 5% na Wojewódzki Fundusz Solidarnościowy • podział części regionalnej wg tego samego kryterium – dochód podatkowy na mieszkańca • odejście od równych miesięcznych rat na rzecz systemu zaliczek, rozliczanych po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego • zniesienie braku możliwości korzystania z ulg we wpłacie Warszawa, 10 lipca 2014 r.

6. Podstawowe założenia projektu nowelizacji (3): • wpłata do budżetu państwa nie jest wydatkiem bieżącym, ale korektą dochodów samorządu • w okresie przejściowym 2015 – 2017 utworzenie części korygującej subwencji ogólnej dla województw • wprowadzenie przepisów przejściowych – w odniesieniu do okresu, gdy domniemanie konstytucyjności było już obalone. • umorzenie „ekstra” pożyczki dla Mazowsza udzielonej w roku 2014 Warszawa, 10 lipca 2014 r.

7. Wpłata do budżetu państwa w obu przedziałach Obecnie: 80% nadwyżki wskaźnika W ponad 110% wskaźnika Ww 48% wskaźnika Ww + 95% nadwyżki W ponad 170% Ww Propozycja: 40% nadwyżki wskaźnika Wr ponad 110% wskaźnika Wwr 24% wskaźnika Wwr + 47,50% nadwyżki Wr ponad 170% Wwr Max 25% dochodów podatkowych województwa otrzymanych w roku budżetowym, w którym dokonywana jest wpłata Dzięki temu województwo będzie zabezpieczone przed istotnym spadkiem dochodów! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

8. Nowe wskaźniki Wr i Wwr • Wr – indywidualny wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w województwie, skorygowany o dochody z tytułu części wyrównawczej subwencji ogólnej dla tego województwa. • Wwr - wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca dla wszystkich województw, skorygowany o dochody z tytułu części wyrównawczej subwencji ogólnej dla województw. Dzięki temu mechanizm będzie miał charakter uzupełniający, a nie podstawowy! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

9. Podział środków z części regionalnej: • do podziału tylko 95% wpłat (5% wpływa na Wojewódzki Fundusz Solidarnościowy) • otrzymują tylko województwa, w których Wr < Wwr • część regionalna ma służyć wyrównaniu wskaźników Wr i zbliżeniu do wskaźnika Wwr Dzięki temu subwencję otrzymają rzeczywiście biedniejsi! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

10. Utworzenie Wojewódzkiego Funduszu Solidarnościowego • przychody Funduszu = 5% wpłat województw + odsetki • przeznaczenie – pokrycie brakującej różnicy pomiędzy wpłatami, a tym, co zostało zaplanowane w ustawie budżetowej • dysponent Funduszu - Minister Administracji i Cyfryzacji po uzgodnieniu z reprezentacją jst • ustawowo określony sposób podziału środków Dzięki temu powstanie „poduszka finansowa” na czas dekoniunktury! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

11. Możliwość korzystania z ulg we wpłacie możliwość korzystania przez samorządy z ulg w spłacie zobowiązań, a przez to możliwość miarkowania wysokości wpłaty w sytuacjach nieprzewidzianych, które powodują, że pozostająca do dyspozycji samorządu pula dochodów po dokonaniu wpłaty jest niewystarczająca dla realizacji zadań własnych. Dzięki temu powstanie możliwość reagowania w indywidualnych sytuacjach nadzwyczajnych! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

12. Zmiana ustawy o finansach publicznych • wpłata nie jest wydatkiem budżetu jednostki samorządu terytorialnego, nie służy realizacji zadań tego samorządu • wpłata jest korektą dochodów podatkowych samorządu i powinna być ujmowana po stronie dochodów „ze znakiem minus” Dzięki temu zobaczymy ile pieniędzy faktycznie zostaje w województwie na zadania własne! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

13. Umorzenie „ekstra” pożyczki dla Mazowsza udzielonej w roku 2014 • przewidziana w art. 3 ust. 3 ustawy z 13.12.2013 r. o zmianie ustawy o dochodach jst • dotyczy województw, w których wpłata do budżetu z przeznaczeniem na część regionalną w roku 2014 r. przekracza 400 mln zł • pożyczka ma ekstraordynaryjny charakter i przeznaczenie, związana jest z nadmiernymi wpłatami dokonywanymi w latach ubiegłych i trudną sytuacją Mazowsza w roku 2013 Dzięki temu zminimalizowane zostaną skutki uprzedniego działania niekonstytucyjnych przepisów! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

14. Przepisy wprowadzające • w latach 2015-2017 subwencja ogólna dla województw będzie złożona z 3 części: wyrównawczej, regionalnej i korygującej • w kolejnych latach coraz mniejsza kwota części korygującej: • 2015 – 75% różnicy • 2016 – 50% różnicy między subwencją regionalną wg starych i nowych przepisów • 2017 – 25% różnicy Dzięki temu nowy mechanizm wejdzie w życie stopniowo i łagodnie! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

15. Przepisy przejściowe • nowe prawo stosujemy do wszystkich postępowań „w toku” • z dniem wejścia w życie ustawy egzekucje „w toku” ulegają umorzeniu z mocy prawa, jeśli stanowią wykonanie decyzji wydanych po 4.03.2014 r. • prawo wznowienia postępowań zakończonych decyzją wydaną po 4.03.2014 r. • prawo żądania stwierdzenia nadpłaty w stosunku do rat wpłaconych po 4.03.2014 r. Dzięki temu przywrócona zostanie konstytucyjność mechanizmu! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

16. Wejście ustawy w życie • termin wejścia w życie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem przepisów dot. wypłaty środków z Wojewódzkiego Funduszu Solidarnościowego – z dniem 1.01.2018 r. • przepisy stosuje się po raz pierwszy do opracowania ustawy budżetowej i uchwał budżetowych na 2015 r. Dzięki temu w możliwie najkrótszym terminie dojdzie do wykonania wyroku TK! Warszawa, 10 lipca 2014 r.

17. Efekty finansowe propozycja Zespołu Ekspertów powołanego przez Marszałka Województwa Mazowieckiego v. propozycja Ministerstwa Finansów 17 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

18. MODYFIKACJA ALGORYTMU – art. 31 ustawy o dochodach jst AKTUALNY: L.MIESZKAŃCÓW * [(0,48*Ww)+0,95*(W – 1,7*Ww)] PROJEKT MAZOWIECKIEGO ZESPOŁU EKSPERTÓW: L.MIESZKAŃCÓW * [(0,24*Ww)+0,475*(W – 1,7*Ww)] Próg ostrożnościowy: 25% dochodów podatkowych roku bieżącego. PROJEKT MF: L.MIESZKAŃCÓW * [(0,15*Ww)+0,85*(W – 1,5*Ww)] Próg ostrożnościowy: 35% dochodów podatkowych roku poprzedzającego rok bazowy. 18 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

19. MODYFIKACJA ALGORYTMU – art. 31 ustawy o dochodach jst Proponowany w projekcie MF algorytm wprowadza zmiany w algorytmie obliczania wpłaty do budżetu państwa nieprzyczyniające się do istotnego obniżenia obciążenia wpłatą do budżetu państwa dochodów podatkowych województwa dokonującego wpłaty. 19 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

20. PORÓWNANIE ALGORYTMÓW: Zespołu Ekspertów i MF * W obliczeniach wpłaty do budżetu państwa dla roku 2017, 2018 i 2019 według algorytmu Zespołu Ekspertów uwzględniono przepisy przejściowe, zgodnie z którymi wskaźniki W i Ww ustalane są z uwzględnieniem otrzymanej przez województwa części korygującej subwencji ogólnej w roku poprzedzającym rok bazowy 20 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

21. SYMULACJA WPŁAT z ALGORYTMU MF dla Województwa Mazowieckiego w odniesieniu do dochodów podatkowych= odpowiedź, jaki próg ostrożnościowy (25% DP) max. 25% DP Mechanizm algorytmu proponowanego przez MF powoduje, że przy założeniu wzrostu dochodów podatkowych zgodnie ze wskaźnikiem PKB, wpłata nie przekroczy 25% dochodów podatkowych. Na takim zatem poziomie powinien zostać ustalony próg ostrożnościowy na wypadek spadku dochodów płatnika. 21 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

22. SYMULACJE SKUTKÓW NOWEGO ALGORYTMU dla Województwa Mazowieckiego – od 2014 roku 22 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

23. Przypomnienie roku 2010 – stary system 23 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

24. Przypomnienie roku 2010 – stary system, efekt końcowy 24 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

25. Symulacja dla roku 2010 – efekt systemu zaprojektowanego przez MAZOWIECKI ZESPÓŁ EKSPERTÓW W projekcie ustawy wypracowanej przez Zespół widoczny jest efekt wyrównawczy wskaźnika dochodowości województw najuboższych, bez nadmiernej ingerencji w pozycję płatników wpłaty do budżetu państwa. Tym samym najbogatsze województwa pozostają najbogatszymi, przy czym w istotnym stopniu zmniejszają się różnice pomiędzy poszczególnymi województwami; 25 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

26. EFEKT UBOCZNY zmiany II progu dla płatników wpłaty do budżetu państwa: ze 170% na 150%Ww Pogorszenie warunków obciążenia wpłatą za 1 mieszkańca dla województwa – płatnika, którego wskaźnik dochodowości z biegiem lat coraz bardziej zbliża się do wskaźnika dochodowości dla kraju nie zostało wyjaśnione w uzasadnieniu do projektu ustawy. 26 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

27. ILUZORYCZNA KORZYŚĆ ZE ZMIANY WSPÓŁCZYNNIKA w drugiej części wzoru algorytmu wpłaty AKTUALNY: L.MIESZKAŃCÓW * [(0,48*Ww) + 0,95* (W – 1,7*Ww)] PROJEKT MF: L.MIESZKAŃCÓW * [(0,15*Ww) + 0,85* (W – 1,5*Ww)] Dla płatnika o wskaźniku W=200 zł część wpłaty do budżetu państwa zmniejszająca nadwyżkę wskaźnika dochodowości ponad próg (druga część wzoru algorytmu) będzie przedstawiała się następująco: W obecnym algorytmie: 0,95 x (W – 1,7x Ww) = 0,95 x 30 zł = 28,5 zł W projekcie MF: 0,85 x (W – 1,5 x Ww) = 0,85 x 50 zł = 42,5 zł W uzasadnieniu do projektu ustawy MF informuje, że płatnik będzie odprowadzał mniejszą kwotę nadwyżki, tymczasem faktyczniew porównaniu do obecnego systemu, województwo płacące odprowadzi większą część nadwyżki!!!!!!!!!!!!!!! 27 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

28. ILUZORYCZNY „mechanizm bezpieczeństwa” z projektu MF Reguła wprowadzona w art. 31a ust. 4 projektu MF: JEŻELI (x < 90% y) to WPŁATA w roku n zostaje obniżona o 10%, gdzie: młodsze półrocza: x = (II półrocze n-1)+(I półrocze n) starsze półrocza: y = (II półrocze n-2)+(I półrocze n-1) Niezrozumiałe jest zapisanie w art. 31a ust. 4 reguły, zgodnie z którą województwo, którego dochody podatkowe ustalone jako suma tych dochodów uzyskanych w drugim półroczu roku bazowego i w pierwszym półroczu roku budżetowego (tj. „młodsze półrocza”) będą niższe o więcej niż 10% w porównaniu do tych dochodów uzyskanych łącznie w drugim półroczu roku poprzedzającego rok bazowy i w pierwszym półroczu roku bazowego (tj. „starsze półrocza”), dokonuje wpłat niższych jedynie o 10%, skoro skala powyższego zmniejszenia dochodów podatkowych jest znana w tym momencie i może być przyjęta do ustalenia o jaki procent województwo zobowiązane do dokonania wpłaty, może tę wpłatę obniżyć. 28 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

29. ILUZORYCZNY „mechanizm bezpieczeństwa” z projektu MF - c.d. • PRZYKŁAD: • Przypadek Województwa Mazowieckiego na przełomie lat 2007-2008, kiedy to: • dochody podatkowe spadły o 6,8% (ok. 135 mln zł), • wpłata do budżetu państwa wzrosła według obecnego algorytmu o 10,31% (ok. 66 mln zł), a według algorytmu wynikającego z projektu MF wzrosłaby aż o 21,91%, tj. ok. 100 mln zł. • W opisanym wyżej przypadku reguła z art. 31a ust. 4 nie zadziałałaby, ponieważ porównanie sum dochodów podatkowych półroczy przełomu lat 2006-2007-2008 wykazywało wzrost (x>y), natomiast faktycznie województwo traciłoby w stosunku do roku poprzedniego łącznie ok. 235 mln zł, co stanowiłoby istotne naruszenie dochodów własnych samorządu pozostałych do jego dyspozycji. Zaproponowany „mechanizm bezpieczeństwa” niezgodny z wyrokiem TK – brak odniesienia do bieżącej sytuacji finansowej płatnika, powtórzenie błędu obecnego systemu poprzez odwoływanie się do sytuacji lat ubiegłych (n-1 oraz n-2). 29 • Warszawa, 10 lipca 2014 r.

30. Dziękujemy za uwagę! Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 30 Warszawa, 10 lipca 2014 r.