Inteligencja

1. Inteligencja w rozumieniu klasycznym (IQ) i inteligencja emocjonalna

2. Inteligencja w ujęciu klasycznym • Adaptacja do nowych sytuacji i zmiennych wymogów zadania • Optymalne uczenie się lub wykorzystywanie doświadczeń i treningu • Myślenie abstrakcyjne przy użyciu symboli i pojęć • Zdolność do korzystania z doświadczeń i wykraczania poza to, co jest bezpośrednio spostrzegane dla wyobrażenia sobie symbolicznych możliwości

3. Iloraz inteligencji • I.I. = WU : WŻ x 100 (wg L. Termana w Stanfordzkiej Skali Bineta) • Dzisiaj sumuje się punkty w teście i porównuje do wyników w populacji Źródło: Zimbardo, 1999, s.562

4. Psychometryczne (czynnikowe) teorie inteligencji (1): • Teoria R. Cattella (1971) – przykład hierarchicznej teorii inteligencji • Czynnik g (inteligencja ogólna), na który składają się 2 czynniki grupowe • Inteligencja płynna (Gf) • Zdolność dostrzegania złożonych relacji między symbolami i wykonywania manipulacji na symbolach, niezależnie od doświadczenia osobniczego i znaczenia tych symboli (zadania abstrakcyjne: uzupełnianie serii [test Ravena], klasyfikowanie obiektów, dostrzeganie analogii) • Inteligencja skrystalizowana (Gc) • Dysponowanie wiedzą i umiejętnościami ważnymi w danym kontekście kulturowym (testy znajomości słów, znaczenia pojęć)

5. Psychometryczne (czynnikowe) teorie inteligencji (2) • operacje – proces • Poznawanie (kodowanie informacji) • Operacje pamięciowe • Wytwarzanie dywergencyjne (tworzenie wielu pomysłów) • Wytwarzanie konwergencyjne (poszukiwanie jednego prawidłowego rozwiązania) • Ocena efektów myślenia • 4x6x5=120 • Teoria J. Guilforda – przykład teorii czynników równorzędnych • Trzy cechy zadania intelektualnego: • treść – materiał • Figuralny • Symboliczny • Semantyczny • Behawioralny • produkt – wytwór • Jednostki • Klasy • Relacje • Systemy • Przekształcenia • Implikacje

6. źródło: Zimbardo, 1999, s. 564

7. Czy inteligencję dziedziczymy? (źródło: Zimbardo, 1999, s. 568)

8. Związki pomiędzy dziedzicznością, środowiskiem a ilorazem inteligencji(źródło: Zimbardo, 1999, s. 569) Badania z lat 70 XX wieku

9. Matryce Ravena • dr John C. Ravena - 1938 r • Pytania wielokrotnego wyboru. Zadania są prezentowane w kształcie macierzy (matrycy) 3x3, (rzadziej 2x2 lub 4x4) z jednym brakującym elementem. • Aby poprawnie rozwiązać zadanie należy odgadnąć logiczną zasadę, która dotyczy danej matrycy i wskazać brakujący element spośród wskazanych wariantów odpowiedzi. • Użycie matryc Ravena minimalizuje różnice kulturowe i językowe testowanych dlatego często są stosowane w testach inteligencji.

10. Psychometryczne teorie inteligencji cd: • Hovard Gardner – wieloczynnikowa teoria • Zdolności językowe • Zdolności logiczno-matematyczne • Zdolności przestrzenne • Zdolności muzyczne • Zdolności cielesno-kinestetyczne • Zdolności interpersonalne • Zdolności intrapersonalne

11. „Kiedy śledzono losy dzieci o wysokim ilorazie inteligencji, cecha ta miała zaledwie 10-20% wpływ na ich sukces zawodowy. Jednocześnie cecha ta nic nie znaczy w osiągnięciu sukcesu w życiu osobistym - nie ma żadnego wpływu na to jak dobrze funkcjonuje nasze małżeństwo, jak dobrze wychowamy dzieci. To po prostu wymaga innego rodzaju zdolności. Te pozostałe 80% sukcesu przypisuje się umiejętnościom z zakresu inteligencji emocjonalnej.” Goleman, 2007, s. 198

12. Inteligencja emocjonalnato zdolność do: • rozpoznawania uczuć własnych i innych osób • motywowaniasię i kierowania emocjamizarówno własnymi, jak i osób znaczących. • panowania nad emocjami • wykorzystywania ich do osiągania własnych celów

13. Teoria Salovey’ai Mayera: • percepcja i ekspresja emocjonalna - zdolność spostrzegania i wyrażania uczuć • zrozumienie emocjonalne - wgląd i wiedza na temat uczuć • kierowanie emocjami - regulacja emocji u siebie i innych; wychodzenie i wyprowadzanie z nastrojów w jakimś celu • emocjonalne wspomaganie myślenia - wykorzystywanie emocji jako składnika procesów poznawczych; rozumienie roli emocji w procesach poznawczych

14. Kiedy zaczynamy uczyć się umiejętności emocjonalnych ? • Od samego urodzenia • Mózg kształtuje się pod wpływem powtarzających się doświadczeń • Nasz repertuar emocjonalny tworzy się i powiększa w ciągu całego życia, ale największe możliwości istnieją do 14 roku życia • Centra emocjonalne są ostatnimi częściami mózgu, które osiągają anatomiczną dojrzałość

15. Dwa mózgi? Dwie inteligencje? • dwa odmienne systemy pracy mózgu • zwykła droga postrzegania świata: wzgórze (ośrodki zmysłów) - kora (myślenie) • droga na skróty: wzgórze - ciało migdałowate (emocje)

16. Mózg emocjonalny • jest starszy niż racjonalny (kora nowa) • mocniej na nas działa • wywołuje gwałtowniejsze zachowania

17. Mózg racjonalny może nie pamiętaćco się zdarzyło, podczas gdyemocjonalny pamięta. Dlatego może nas ostrzec nawet w sytuacji, gdy nie mamy wiedzy o zagrożeniu. On też zapisze atmosferęświąt, zapach wody po goleniu, której używał ojciec czy smak pierwszego pocałunku.