310 likes | 1.53k Views
Pankreatik Koleksiyonlarda Drenaj. Devrim AKINCI Hacettepe Radyoloji. Pankreatik Koleksiyonlarda Drenaj. Akut pankreatit Pankreatik koleksiyonlar ve perkütan drenaj Pankreatite bağlı koleksiyonlar (Atlanta) APFC (akut peripankreatik sıvı koleksiyonu) ANC (akut nekrotik koleksiyon)
E N D
Pankreatik Koleksiyonlarda Drenaj Devrim AKINCI Hacettepe Radyoloji
Pankreatik Koleksiyonlarda Drenaj • Akut pankreatit • Pankreatik koleksiyonlar ve perkütan drenaj • Pankreatite bağlı koleksiyonlar (Atlanta) • APFC (akut peripankreatik sıvı koleksiyonu) • ANC (akut nekrotik koleksiyon) • Psödokist • WON (walled-off nekroz)
Akut Pankreatit • Tanı için 2 bulgu • Akut pankreatit ile uyumlu karın ağrısı akut, şiddetli, sıklıkla sırta da vuran epigastrik ağrı • Yüksek serum amilaz, lipaz • Kontrastlı BT bulguları
Akut Pankreatit • 2 tip • İnterstisiyel ödematöz pankreatit (IOP) • BT’de pankreas parankiminde homojen kontrastlanma, ödem • Peripankreatik enflamasyon ve sıvı • Çoğunluk (%80-90) • Birkaç haftada konservatif tedaviye yanıt var • Nekrotizan pankreatit • %10-20 • BT’de pankreatik-peripankreatik nekroz • Mobidite ve mortalite yüksek
Akut Pankreatit-Atlanta Klasifikasyonu • Evrensel klasifikasyon ve global konsensus (radyolog, cerrah, gastroenterolog, patolog) amaçlı ilk kez 1992 • Hastalar hafif ve şiddetli 2 gruba • Koleksiyon tanımları net ve evrensel değil • 2007’de revizyon (Acute Pancreatitis Classification Working Group) • Peripankreatik sıvı koleksiyonları • Pankreatik ve peripankreatik nekroz • 2012’de revizyon • APFC (akut peripankreatik sıvı koleksiyonu) • ANC (akut nekrotik koleksiyon) • Psödokist • WON (walled-off nekroz)
Akut Peripankretik Sıvı Koleksiyonu (APFC) • IOP’de ilk 4 haftadaki peripankreatik sıvı koleksiyonu • Nekroz yok • Çoğunlukla kendiliğinden geçer • Enfekte olmaz • Girişim gerekmez (süperenfeksiyon riski!)
Akut Nekrotik Kolleksiyon (ANC) • Nekrotizan pankreatitte oluşur • İlk 4 haftada nekroz içeren koleksiyon • APFC’dan farkı nekroz • Parankim ve/veya peripankreatik • % 75-80 beraber • Koleksiyonu çevreleyen duvar yok • Steril veya enfekte olabilir • Mortalite • Steril nekroz % 5-10 • Enfekte nekroz % 20-30 • Enfeksiyon • BT’de ekstraluminal gaz • İğne ile aspirasyon
Walled-off Nekroz (WON)-Duvar ile çevrili nekroz • Akut nekrotik koleksiyonun 4 hafta sonra olgunlaşması ve duvarının oluşması- • Duvar kontrast tutar • Nekrotik parankim ve yağ dokusu içerir • 60% hastada enfeksiyon gelişir • Mortalitenin önemli sebebi enfeksiyon • 2/3’ünde multiorgan yetmezliği • Mortalite ~%40 • Enfekte nekrotik materyalin drenajı kritik • Perkütan • Endoskopik • Laparoskopik • Cerrahi
ANC-WONPerkütan drenaj-nekrozektomi • Kalın, multipl kateterler (14-24 Fr) • Agresif irrigasyon (high volume lavage) • Her gün, 0.5-1 lt SF • Yakın takip ile sık kateter değişimi • Nekrotik doku parçalarına bağlı tıkanma • BT ile değerlendirme • Ek kateter • Mevcut kateterlerin durumu
Perkütan nekrozektomi • Perkütan nekrozektomi ile %35-60 hastada başarı-cerrahi gerektirmeyen • Cerrahi gerekirse de cerrahi öncesi temporizasyon Van Baal MG et al. , British Journal of Surgery 2011 Van Santvoort HC, NEJM 2010
Cerrahi nekrozektomi • Açık nekrozektomi yüksek morbidite mortalite (%20-58) • İlk 48-72 st.te %58 • 12 günden sonra %27 • Erken evrede septik hasta • solid nekroz • likefaksiyon 2-6 hf.da • Perkütan nekrozektomi başarısız ise • Step-up approach: • Önce perkütan sonra cerrahi nekrozektomi • Erken cerrahiden üstün Thoeni RF, Radiology 2012 Mier J, Am J Surg 1997 Freeman M, Pancreas 2012
16.02 7.03
Psödokist • Pankreatit (IOP) başlangıcından >4 hafta sonra • %10-20 hastada • Düzgün sınırlı, yuvarlak, sıvı dansitesinde • Amilaz, pankreatik kanal ilişkisi nedeni ile yüksek • ~%50’si spontan düzelir- kanal ile ilişki kesilir • Kanal ile ilişkinin bilinmesi, bütünlüğü tedaviyi etkiler • %25’i semptomatik • Ağrı, bası, enfeksiyon: drenaj • Drenaj: perkütan, endoskopik, cerrahi • EUS kılavuzluğu
EUS ile transmural drenaj 2 hafta sonra panreatik kanal değ. Penn et al.,Gastroint Endosc 2012
Perkütan kistogastrostomi Bharwani, N. 2011 Curry L, 2008
Sonuç • Pankreatik koleksiyonların tanı ve tedavisinde radyolojik görüntüleme ve girişimler kritik rol oynar • Enfekte nekrotik koleksiyonlarda ilk drenaj seçeneği artık cerrahi değildir • Multidisipliner yaklaşım ile koleksiyonların ciddi oranda minimal invaziv teknikler ile (perkütan , endoskopik, laparoskopik) tedavisi mümkündür