500 likes | 1.94k Views
LENFORETİKÜLER SİSTEM HİSTOLOJİSİ. Amaç. Lenfoid doku ve organların histolojik yapısını öğrenmek. Öğrenim Hedefleri. Lenf damarlarının histolojik yapısını kavramak Diffüz lenfoid doku ve lenf nodüllerinin histolojik özelliklerini tanımlamak
E N D
Amaç • Lenfoid doku ve organların histolojik yapısını öğrenmek
Öğrenim Hedefleri • Lenf damarlarının histolojik yapısını kavramak • Diffüz lenfoid doku ve lenf nodüllerinin histolojik özelliklerini tanımlamak • Lenf nodları, timus ve dalak histolojik yapısı ve fonksiyonlarını kavramak
Lenfatik Sistem • Lenf Damarları • Diffüz Lenfatik Doku • Lenfatik nodüller • Lenf nodları • Dalak • Kemik iliği • Timus
İmmün sistem • Lenfositlerin çoğalması, farklılaşması ve maturasyonu • Timus, Kemik iliği, GALT (gut-associated lymphatic tissue); spesifik antijenlere karşı eğitim
Retiküler bağ dokusu; retiküler lifler, retiküler hücreler ve serbest hücreler • Lenfositler • Destekleyici hücreler; • Monosit, makrofaj, nötrofil, bazofil, eozinofil, retiküler hücreler, folliküler dendritik hücreler, langerhans hücreleri, epitelyoretiküler hücreler
Primer lenfoid organlar • Kemik iliği • Timus • Sekonder lenfoid organlar • Lenf düğümleri • Tonsillalar • Dalak • Mukozaların diffüz ve folliküler lenfoid dokuları
Lenf Damarları • Lenfatik damarlar gevşek bağ dokuda kör kapiller ağları şeklinde başlarlar • Lenf
Lenfositler hem lenfatik damarlar ve hem de kan damarlarında sirküle olurlar
Diffüz Lenfatik Doku • Sindirim kanalı, solunum sistemi ve genitoüriner sistem • Kapsül Ø • Lamina propriada • Diffüz lenfatik doku veya mukoza-ilişkili lenfatik doku (MALT)
Antijenlere karşı immün cevap başlatmak • Bölgesel lenf nodlarına yolculuk • Effektör B ve T lenfositler • Diffüz lenfatik dokuda plazma hücresi ve eozinofillerin sayısı fazladır
Lenfatik nodüller veya lenfatik folliküller • Sindirim kanalı, solunum sistemi ve genitoüriner sistem • Kapsül içermezler • Primer nodül • Sekonder nodül
Germinal merkez • Korona zon veya örtü zonu
Tonsil, ileum ve appendiks • Kümeler halinde
Tonsiller • Orofarinks girişinde bulunurlar • Faringeal (adenoid), palatin, lingual tonsiller • Tonsiller afferent lenfatik damarlara sahip değildir
TonsillaPalatina • Glossopalatin ve faringopalatin arkuslar arasında • Çok katlı yassı epitel • Epitel altında ince bir kapsül
Kripta (Tonsillar crypt) • Kalın fibröz bağ dokusu kapsülü • Nodüler ya da diffüz lenfoid doku
Peyer yamalarıileumda lokalizedir • T ve B lenfosit içeren çok sayıda nodülden oluşurlar
Appendixçekumdan köken alır • Lamina propria lenfositler ile yoğun bir şekilde infiltre edilmiştir • Çok sayıda lenfatik nodül içerir
Diffüz lenfatik doku ve lenfatik nodüller bulundukları bölgeye göre isimlendirilirler • Sindirim kanalında; GALT • Bronşlarda; BALT (bronkus-ilişkili lenfatik doku) • MALT (mukoza-ilişkili lenfatik doku)
Afferent lenfatik damarlar • Efferent lenfatik damarlar
Destekleyici elemanlar: • Kapsül • Trabeküla
Retikulum hücreleri ve liflerinden oluşan retiküler ağ ve serbest hücreler
Retiküler ağın hücreleri: Lenf nodunun retiküler ağı immün cevaplarda farklı fonksiyonları yerine getiren birkaç hücre tipini içerir • Retiküler hücreler • Dendritik hücreler • Makrofajlar • Folliküler dendritik hücreler
Retikülerhücreler • Fibroblastlara çok benzerler
Tip III kollajen (retiküler lifler) ve temel maddeyi sentezlerler
Dendritikhücreler • Kemik iliğinden köken alan tek antijen sunan hücredir
MHC I ve MHC II içerirler • MHC II ve kostimülatör molekülleri yüksek seviyede içerirler • Genellikle lenf nodu içinde T lenfositten zengin alanlarda lokalizedir
Makrofajlar • Hem fagositik ve hem de antijen sunan hücrelerdir • MHC II ve kostimülatör moleküllerin seviyeleri dendritik hücrelerinkinden daha az orandadır
Follikülerdendritikhücreler • Çok sayıda sitoplazmik uzantıya sahiptirler • Germinal merkezlerde B lenfositler arasında uzanırlar
Antijen endositozla hücre içine alınmaz • Antijen sunan hücre değildir • MHC II molekülleri eksiktir
Lenf nodunun parankiması • Korteks • Dış Korteks • İç Korteks (Parakorteks) • Medulla
Korteksin dış kısmında lenfositler nodüller şeklinde organize olmuşlardır
Süperfisyel korteks ve medulla arasındaki korteks bölgesi nodüllerden uzaktır • Derin korteks veya parakorteks
Parakorteks lenf nodundaki T hücrelerinin çoğunu içerir (Timus-bağımlı korteks)
Medullar kordonlar; retiküler hücreler, lenfositler, makrofajlar, dendritik hücreler ve plazma hücrelerini içerirler
Subkapsüler sinüs veya kortikal sinüs • Trabekülar sinüs • Medullar sinüs
Özelleşmiş yüksek endotelli venüller (HEV) sıvı absorbsiyon bölgeleridir ve sirküle olan lenfositlerin lenf noduna giriş bölgeleridir (%90)
Postkapiller venüller küboidal veya kolumnar endotel ile döşelidirler (yüksek endotelli venül)
HEV hücreleri lenfin konsantre edilimi ve sirkülasyonunda önemli rol oynarlar
B ve T lenfositler HEV aracılığıyla kan akımından ayrılırlar (T hücreleri derin kortekste kalır, B hücreleri nodüler kortekse göç eder)
Lenf nodu immün cevabın başlatılması ve fagositoz için önemli bir bölgedir • Lenf içinde taşınan antijenler sinüsler aracılığıyla süzülür ve immün cevap başlatmak için lenf nodülüne girer • Lenf nodları antijene yanıt sırasında genişler
ÖRNEK SORU • 1. Lenf nodları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? • a) Lenf nodlarının yapısında bulunan dendritik hücreler antijen sunan hücrelerdir. • b) Lenfatik nodüller yüzeysel kortekste bulunurlar. • c) Parakortekse “timus-bağımlı korteks” de denir. • d) Medulla, medullar kordonlar ve sinuslardan oluşur • e) Sirkülasyondaki lenfositler lenf noduna medulladaki yüksek endotelli venüllerden girerler.