Ankara Üniversitesi Açık Arşiv Uygulaması

1. Ankara Üniversitesi Açık Arşiv Uygulaması Doç. Dr. Doğan Atılgan Yard.Doç.Dr.Sacit Arslantekin Yard. Doç. Dr. Özlem Bayram AB’06 Pamukkale Üniversitesi

2. Plan • Tanım • Amaç • Gerekçe • Kapsam • Yararları • Yayınlanma ve yararlanma hakkı • Ankara Üniversitesi Açık Arşivi AB’06 Pamukkale Üniversitesi

3. Tanım • Açık erişim :Bilimsel içerikli çalışmalara internet ortamında serbest erişimin sağlanmasıdır. • Açık erişim arşivi :Bir kurum yada kuruluşun çalışanları tarafından üretilen bilimsel bilginin derlendiği bir veri tabanının internet ortamında isteyen herkesin erişimine serbestçe izin verilen bir arşiv sistemidir AB’06 Pamukkale Üniversitesi

4. Amaç • Ankara Üniversitesi bünyesinde oluşturulan açık arşiv ile, bilgi teknolojilerinin sunduğu olanaklardan yararlanarak internet ortamında isteyen herkesin Üniversitemiz akademisyenleri tarafından üretilmiş bilgilere serbest erişiminin sağlanması, • Oluşturulacak açık arşiv ile sadece bilgiye erişim değil, aynı zamanda kurumsal boyutta üretilen bilginin saklanması, depolanması ve gelecek nesillere aktarılması ile, Üniversitemizin ulusal ve uluslararası yayın performansını ortaya koyarak daha fazla tanınmasını sağlamak da amaçlanmaktadır. AB’06 Pamukkale Üniversitesi

5. Gerekçe • Yayıncılıktaki hızlı gelişmeler ve yayın fiyatlarının hızla artması ile yayıncılıktaki tekelleşme bilgi merkezlerinin bilgi kaynaklarına yaptıkları harcamaları da oldukça yükseltmiştir. • Bilim kuruluşları ve kimi sivil toplum örgütlerinin(AIP,IOP vb.) yayıncılıktaki tekellere karşı bir girişim ve kendi bilimsel çalışmalarına ücretsiz erişimi gerçekleştirmek için açık arşiv oluşumlarını gerçekleştirmekte ve/veya desteklemektedir. (Sparc) AB’06 Pamukkale Üniversitesi

6. Kapsam • Uluslararası indekslerde yer alan bilimsel dergiler ile yurt içi ve dışı başka hakemli dergilerde yayınlanmış veya yayınlanabilir kararı verilmiş çalışmalar öncelikli olarak yer almaktadır. Ayrıca, bildiriler, proje metinleri, konferans bildirileri, raporlar, ders notları ve kitaplarda yer almış bölümler ile sunumlar Ankara Üniversitesi açık arşivini oluşturmaktadır. AB’06 Pamukkale Üniversitesi

7. Yararları-1 • Açık arşiv çalışmaları ile Üniversitemiz elemanlarının yayınlarının elektronik arşivinin oluşturulması, • Üniversitemiz elemanları tarafından üretilmiş bilgilere serbest, kolay, hızlı ve ücretsiz olarak erişim sağlanarak Üniversitemizin bilimsel çalışmalarının daha geniş bir kitle tarafından tanınması ve kullanılması, • Araştırıcıların açık arşivde yer alan bilimsel çalışmalarının daha yaygın kullanılmasıyla daha çok atıf almalarında yönlendirici olunması, AB’06 Pamukkale Üniversitesi

8. Yararları-2 • Üniversitemiz elemanları tarafından yurt içi ve yurt dışında yayınlanan bilimsel çalışmalarıyla her türlü bilimsel etkinliklere yaptıkları katkılardan evrensel düzeyde haberdar olunmasını sağlayarak üniversitemizin gerçek bilimsel performansının yansıtılması, • Üniversitemiz akademisyenlerini bilimsel yayın yapmaya ve yayınlamaya özendirilmesi, AB’06 Pamukkale Üniversitesi

9. Yararları-3 • Uluslararası açık arşiv protokol ve projelerinde Ankara Üniversitesi’nin katılım ve katkılarının sağlanması ve ulusal anlamada bu yöndeki çalışmalara önderlik edilmesi • Üniversitemiz akademisyenlerinin daha önce yayınlanmamış, ancak bilimsel içerikte olduğu düşünülen konferans, bildiri ve ders notu gibi bilimsel etkinliklerinin elektronik ortamda yayınlanmasına olanak tanınması. AB’06 Pamukkale Üniversitesi

10. Yayınlanma ve yararlanma hakkı-1 • Açık arşivdeki çalışmaların tam metin olarak yer alması ve maddi hatalardan dolayı arşivden çıkarılması, yazarının kararına bağlıdır. • Açık arşive gönderilen çalışmalar değişik formatlarda arşivde yer almaktadır. (PDF, HTML, PPT) • Ankara Üniversitesi akademisyenleri web adresindeki arayüzde kendilerine verilen şifre ile giriş yaparak ürettikleri her türlü bilimsel çalışmanın arşivde yer almasını sağlayabileceklerdir. AB’06 Pamukkale Üniversitesi

11. Yayınlanma ve yararlanma hakkı-2 • Herhangi bir dergide yayınlanmış veya yayınlanma kararı alınmış çalışmaların dergideki formatı ile arşivde yer almaması koşulunda telif hakları ihlali söz konusu değildir. (Diğer bir deyişle dergideki yayınlanan formatı ile PDF halinde kopyalanmaması ifade edilmektedir.) • Açık arşivde yer alacak yayınlara anahtar kelime, yayına ilişkin bibliyografik bilgiler ve metin içinde geçen anlamlı kelimelerden (doğal dil) tarama yapılarak erişim sağlanmaktadır. AB’06 Pamukkale Üniversitesi

12. Yayınlanma ve yararlanma hakkı-3 • İsteyen herkes bilimsel arşivde yer alan çalışmalara serbestçe erişip, kullanabilir. • Açık arşivde yer alan çalışmalar kullanıldığında, kullanılan kişi tarafından kaynak gösterilmesi bilimsel etik açısından gerekli ve zorunludur. Kaynak gösterilmesinde kullanılan çalışmanın adı ve yazarıyla birlikte açık arşivin URL adresi verilecektir. AB’06 Pamukkale Üniversitesi

13. Açık Arşiv Programı • Ankara Üniversitesi Açık Arşiv Sistemi Html, Php ve Javascript dilleri kullanılarak web tabanlı olarak inşa edilmiştir. • Yazılımı kullanmak için herhangi bir ek program kurulumuna da ihtiyaç yoktur. Sisteme gönderilen çalışmalar KDDB tarafından onaylandığı anda herkesin kullanımına açılmaktadır.

14. Açık Arşiv Programı • Veritabanı, olabildiğince esnek ve ileriye dönük yapıda oluşturulmuştur. İleride yazılıma eklenebilecek yeni alan ve bölümler kolaylıkla sisteme dahil edilebilecektir. • Database olarak mysql tercih edilmiştir. Bunun nedeni hızlı olmasının yanında sistemin programlanması sırasında kullanılan dillerin yapı taşı olan Php dili ile de uyumlu bir şekilde çalışmasıdır. • Arşivimiz uluslararası arşiv platformunda yer almak ve DOI kodu almak için başvurusunu yapmıştır.

35. DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM