230 likes | 1.46k Views
HEDD WYN. bardd. mab / brawd. ffrind. Ellis Humphrey Evans (1887 – 1917). cariad. Cymro. merchetwr (?). ffermwr / bugail. milwr.
E N D
HEDD WYN bardd mab / brawd ffrind Ellis Humphrey Evans (1887 – 1917) cariad Cymro merchetwr(?) ffermwr / bugail milwr CafoddeieniynNhrawsfynyddarIonawr 13, 1887. Fe oedd yr hynaf o unarddegplentyn Evan a Mary Evans. Roedd y teuluynbywarffermanghysbell, sef Yr Ysgwrn. Cafoddeiaddysggynnaryn yr ysgolleola’rYsgolSul, ondburhaididdoadael yr ysgolyn 14 oed a dechraugweithiofelbugailar y fferm. Dechreuoddysgrifennubarddoniaethynunarddegoedonddoedd dim llawer o ddiddordebgydafemewngwaithysgol. Dechreuoddgymrydrhanmewn Eisteddfodau yn 19 oed ac enilloddeigadairgyntafyn 1907 yn y Bala. Eifreuddwydoeddennill y gadairyn yr Eisteddfod Genedlaethol. Daethyn ail yn 1916 ondwedynaeth e i’rrhyfel. Serchhynny, ysgrifennoddawdlo’renw “Yr Arwr” ac enillodd yr Eisteddfod Genedlaetholyn 1917. Beth bynnagbufarwar 31 Gorffennaf, cyniddogaelgwybod. Dyma felly Eisteddfod y GadairDdu. Eiaberthnidâheibio – eiwyneb Annwylnidâ’nango Eri’rAlmaenystaenio Eidwrnduryneiwaed o (Yr englynareigoffebynNhrawsfynydd.) Gerald, naiHeddWynsy’ncadw’rYsgwrn. Agoriad y ffilm
HEDD WYN TRAWSFYNYDD (Rhyfel 2 – y cyfnod) TRAWSFYNYDD Mae’rffilmwedirhoiTrawsfynyddar y map. Mae poblwediclywedmwy am HeddWyn ac maennhweisiaugweldeigartrefa’iardal. Mae’rardalynfalchiawnohono. Mae’namlwgachoseubodnhwwedienwi’rysgolgynraddynYsgol Bro HeddWyn. Mae cofgolofniHeddWynyn y pentref. Mae naiHeddWynwedicadw Yr YsgwrnfelynnyddiauHeddWyn. Mae tua 86% o boblardalTrawsfynyddynsiaradCymraegheddiw. Y FFILM Dysgwn am hanesCymruynardal Gwynedd amser y rhyfelbydcyntaf. Dysgwn am arferionteuluol yr adege.e. y tad yncymrydcyfrifoldebdros y gwaitha’rfamyncadw’r tŷ a gofalu am yr ardd a’r anifeiliaid ... Gallwn weld y tai, yr adeiladau, y capeli, y gwisgoedd, yr offer fferm, achlysuron arbennig fel y ffair a’r steddfod ... Gallwn werthfawrogi aberth Hedd Wyn a deall mwy am ei fywyd a’i dalent.
HEDD WYN Y barddtrwmdanbriddtramor – y dwylaw Na ddidolirrhagor; Y llygaiddwysdanddwysddôr, Y llygaidna all agor. Wedieifyw y maedyfywyd – dyrawd Wedieirhedeghefyd; Daethawrifyndi’thweryd, A daethibendeithiobyd. HEDD WYN gan R. Williams Parry Tyner yw’rlleuadheno – trosFawnog Trawsfynyddyndringo; Tithau’ndrist a than dyro Ger y ffosddu’ngorffwyso. Trawsfynydd! Troseifeini – trafaeliaist ArfoelyddEryri; Troediownesteirhedyn hi, Hunaistymhellohoni.
RHYFEL Gwaefifymywmewnoesmorddreng, A Duwardraiarorwelpell; O’iôlmaedyn. Yndeyrn a gwreng, Yncodieiawdurdod hell. Pan deimloddfynedymaithDduw, Cyfododdgleddiladdeifrawd; Mae sŵn yr ymladdareinclyw, A’igysgodarfythynnodtlawd. Mae’r hen delynaugenidgynt Ynghrogargangau’rhelyg draw, A gwaedd y bechgynlond y gwynt A’ugwaedyngymysgefo’rglaw. Ellis Humphrey Evans (HeddWyn) RHYFEL Rhyfel 1914 - 1918
BARDDONIAETH HEDD WYN • BreuddwydHeddWynoeddennill y Gadairyn yr Eisteddfod Genedlaetholondroeddsawl problem o’iflaen. • Doedd dim addysgddaganddo. • Doedd dim trefnganddo. • Doedd dim amserganddo. Roeddynffermiodrwy’rdydd. • RoeddardalTrawsfynyddynnewidgyda’rmilwyrynoynymarfer ac yncreusŵn. Felly roeddynanoddiddoganolbwyntio. • Roeddproblemauyn y teulu ac roeddpoblynmarwe.e. Gruff. • Doedd y swyddogionrhyfelddimyndealleifarddoniaeth. PROBLEM :Diffygtrefn / diffygaddysg PROBLEM :Diffygllonydd PROBLEM : Marw Gruff PROBLEM : Tribiwnlys / SwyddogSensro
“Y barddtrwmdanbriddtramor – y ddwy law Na ddidolirrhagor Y llygaiddwysdanddwysddôr Y llygaidna all agor” (Englyn R. Williams Parry iHeddWyn) “Gwaefifymywmewnoesmorddreng” DYFYNIADAU HEDD WYN “Dymagariadfel y moroedd” (Cymry) “When this bloody war is over” (Saeson) Mae eichangen chi. Ymunwch (y ficer) “Cabledd” (Mr Morris) “How are we going to win this bloody war with a bunch of ignorant Welsh peasants?” Y gwirynerbyn y byd. A oesheddwch? Heddwch. He says he’ll do his best Syr! CaudygegSarjiant! Lizzie : “Dwiddimeisiauitigaeldygadeiriohebimifodgydati” Elsyn : “Dwi’naddo” (Lizzie ynmarwachossalwch. Ellis ynmarwyn y rhyfel. Erbyni Ellis ennill y gadairmae’rddauwedimarw.) Saesondiawl “Fieisiaumynd a dydy Ellis ddim. Mae morsymlâhynny.(Bob) “Dwyttiddimwedidechraubyweto” (Ellis) Mae gynnoch chi enwhyfryd. “Byddai’nmeddwlmaiArianrhodsy’nsgwennu … yngafelynfyllaw a sgwennu” (Ellis ynesbonioArianrhodi’wchwaerganedrychar y lleuad) Mary Catherine wrth y bont. Ellis wrth yr afonarôlcolli’rpysgodyn
JINI OWEN • Jiniydycariad real Ellis. Roeddennhwwedidyweddio. • Maennhw’ncwrddar y trênyn y ffilm ac maehynynwirhefyd. • Mae Ellis a Jiniyncaelperthynas normal. • Maennhw’ndebygiawn o ran oedran ac o ran diddordebau. • DydyJiniddimynrhedegarôl Ellis feloedd Lizzie. Mae hi’nfwy o sialensiddo. • Mae hi’ngymeriadeithaannibynnol. Mae hi’ndangossutmaerôl y ferchyndechraunewid. Dydy hi ddimyngaethi’r tŷ fel mam Ellis. Dydy hi ddim yn gweini fel Lizzie. Mae hi’n byw mewn cartref reit fodern. • Mae Jiniyntroilanyn y tribiwnal ac maehi’npoeni am benderfyniad Ellis ifyndi’rrhyfel. Maennhw’ndadlau ac mae hi eisiauiddoadael Bob ifynd. • Mae Jiniynderbyn telegram arddiwedd y ffilm (felmam Ellis). Mae’r telegram yndweudbod Ellis wedimarwyn y rhyfel. ASTUDIO GOLYGFEYDD JINI
MARY • CATHERINE • Athrawes Enid (chwaerfach Ellis) ydy hi. • Mae hi’nifanc (ynrhyifanci Ellis ynôleichwaer) • Mae hi’nhoffiHeddWyn y bardd ac nid Ellis, y dyn. • Mae hi’nacademaidd ac ynmwynhaubarddoniaeth. Felly maehi’ngalludeallcerddiHeddWyn. Mae hi’ngallutrafodbarddoniaethgydafe. • Mae hi’nhoffienwbarddol Ellis ac maehi’nhoffitrafodcerddi’r Eisteddfod gydafe. • Hi ydy’rferchfodernyn y ffilm. Mae gyrfagyda hi. Mae rhyddidgyda hi. • Mae hi’ncaelperthynasgydaHeddWyn. • Dydynniddimyncael yr argrafffodHeddWynyneicharu. Mae hi’nifanc ac ynawyddusi’wblesio. Efallaieifode’ncymrydmantais o hynny. • Mae NiaDryhurst (Mary Catherine) wedinewideiswydderbynheddiw ac ynhapusachtuôl y camera ynllegweithiofelactores. ASTUDIO GOLYGFEYDD : MARY
ARIANRHOD • DuwiesGeltaiddydyArianrhod. • Dyma hen enw’rCymry am y lleuad. • Gwisgaiorchuddfelarwydd o ddirgelwchefallai. • AwenHeddWynydy hi. • TeimlaiHeddWynarbrydiaumaiArianrhodsy’nysgrifennu, Mae e’nteimloeibodhi’ncydioynei law ac ysgrifennucerdd. • Arddiwedd y ffilmrydynni’nsylweddolieibodhi’ngyfuniado’rmerchedyneifywyd. • (Mae hi’nychwanegu at y storigyda’rochrddirgelondieraillmaihi’nychwanegiadrhyfedd. Does dim pwyntiddi) • YmddangosiadauArianrhod • Wrthi Ellis rhedegarôl Lizzie wrth yr afon • WrthiJiniadael y trên • Wrthi Ellis chwilio am syniadautuaallani’rYsgwrn • Wrthi Ellis deithioi’r “Training Camp” • Yn yr ysbyty pan mae Ellis ar fin marw. Mae’ndodynnesatowedyn ac yneigusanu. • Fel montage o’rmerched • Cryfder y fam / ochracademaidd Mary Catherine / • normalrwyddJini / hwyl a chysur Lizzie = y ferchberffaith PWY YW ARIANRHOD? YMDDANGOSIADAU ARIANRHOD
AGORIAD Y FFILM THEMAU HEDD WYN - RHYFEL Doedd Ellis ddimeisiaulladdunrhyw un. Doedd e ddimeisiaumyndi’rrhyfel. HEDD WYN – enwyndynodiheddwch, purdeb, glendid, tawelwch, harmoni … Rhyfel 2 : Y Cyfnod Rhyfel 3 : Hyfforddi / GwersyllLitherland RHYFEL 4 : CefnPilkem “When this bloody war is over, O how happy we shall be …” “Dymagariadfel y moroedd, Tosturiaethaufel y lli” Ffilmio’rcoesaua’rtraedynunig. Dynionanhysbys. Pawbyndilynpawbarall. Pawbynmyndi’r un cyfeiriad. • Yr effaitharardalTrawsfynydd • sŵn y milwyrynymarferar y bryniau • ffenestr y capelyntorri • y ficerynannog y dynionifanciymunoâ’rfyddin • ardalTrawsfynyddyncollidros 80% o’iddynionifancyn y rhyfel Griff – “y ffwlgwirion” Ellis ynmeddwlbyddai’rrhyfeldrosoddcyniGriffadael y gwersyllhyforddi! • Yr effaitharboblwahanol • Lizzie yngadaelElsyn am “ddynmewniwnifform”. Doedd hi ddimynhoffi “dillad” Ellis. • teulu Ellis yndioddefachos barn y gymunede.e. Bob ynymladdgydabechgyn y pentref, y famyndioddefachosgeiriaupobl y pentref … • tensiwnrhwng Bob ac Ellis • tensiwnrhwng Ellis a Jiniarôl y tribiwnal a chlywedbod un mabyngorfodmyndi’rfyddin. • rhyfelynrhwygoteuluoedd – cymaint o deuluoeddyngalaru, bechgynynmyndi’rfyddin, merchedynmyndi’r Land Army … “Gwaefifymywmewnoesmorddreng …” • Y Fyddin • Triniaetho’rCymryyn y gwersyllmilwrol • Problemauiaith ac agweddauswyddogion • Ffilmio’rrhyfel – lliw / diffyglliw, sain, cerddoriaeth, siotiauagosyndangosemosiwn … • Ffilmio’rfrwydrolafyndangosdewrder ac anobaith “Y barddtrwmdanbriddtramor”
THEMAU HEDD WYN - CREFYDD Trawsfynydd Mae’r Eisteddfod yn y capel / Roedd Lizzie yncanuyn y capel / Roedd y ficerynannog y dynionifanciymunoâ’rfyddin / Doedd Mr Morris ddimyncytunogydafe / Roedd Mr Morris ynacademaidd ac ynhelpucywirocerddiHeddWyn / Mae ffenestr y capelyntorrifelarwyddfod y rhyfelwedicyrraeddTrawsfynydd • Crefyddyn y gymuned • Mae pawbynmyndi’rcapel. • Y capelydycanolbwynt y gymuned. Dyma’r man cyfarfod. Dyma’rlleiaddolia’rlleigymdeithasu. • Mae pawbyndibynnuar y capel. • Mae poblynparchu’rficera’rgweinidog. • Mae’rcapelynrhanbwysig o fywyd y teulua’rgymuned. CRISTNOGAETH “Duwcariadyw” (gorchymynCrist) “Dim lladd” (10 gorchymyn) “HelpuEraill” (SamariadTrugarog) • Yn y rhyfel • Mae’rmilwrifancyndarllen y Beibl ac ynrhoi’rBeibldroseigaloncynmyndallaniymladd. • Mae’rmilwyr o Gymruyncanuemynau – “Dymagariadfel y moroedd” (ynwahanoliawni’rSaesonsy’ncanu “When this bloody war is over”). Mae’ndangosdylanwad y capelareubywydau. • Mae poblyngadaelblodauwrth y groesynFfrainc / gwladBelg. Roeddennhw’nparchucrefydd. • Mae’rmilwyryngweddio. Heydmaennhw’ngalwarDduwi’whelpu.
GWRTHDARO ydyprifachosrhyfel. Prifthema’rffilmydyrhyfel ac felly mae’relfen o wrthdaroynamlwg. Gwrthgyferbyniad - Ffilmiotraed y milwyryncerdded. Pawb yr un peth ac ynmynd yr un ffordd. - Ffilmio’rcyrffarfaes y gâd. Pawbyngymysg. THEMAU HEDD WYN GWRTHDARO • Blemaegwrthdaroyn y ffilm? • Rhwng Ellis a Bob. Mae Bob eisiaumyndi’rfyddinonddydy Ellis ddim. Etoigydmae Ellis ynmyndynlle Bob arôl y tribiwnalachosmaifeoedd yr hynaf. • Rhwng Ellis a Lizzie. Mae Lizzie eisiaupriodi. I fodynonestmaehi’ndespret am briodionddydy Ellis ddimeisiau’rcyfrifoldeb. Mae e’nhapusgyda’rperthynasfelag y mae. Felly mae Lizzie ynchwilio am “ddynmewniwnifform” ac maeperthynas Ellis a Lizzie ynfregus am dipyn. • Yn y dafarnrhwng y Saesona’rCymryoherwydd yr iaiatha’rdewis o ganeuonondhefydachosbodmwyafrif y Saesonwediymunoâ’rfyddin. • Yn y gwersyllhyfforddiachosbod y SarjiantddimyndeallCymraeg. Hefyddydy e ddimynhoffi’rCymry ac yn gas ac ynanghwrtaisiddynnhw. • Rhwng y capela’reglwys. Mae’rficerynannog y dynionifanciymunoâ’rfyddinonddydy Mr Morris ddimyncytunogydafe. Yneifarn e, maerhyfelynlladd. (Bu farwcenhedlaeth o ddynionifancardalTrawsfynyddyn y RhyfelBydCyntaf) • Rhwng y milwyrcyffredina’rswyddogionyn y fyddin. Roeddhawliaugyda’rswyddogion ac roeddeubywydaunhwyn well o lawer. Roedd y milwyrcyffredinyncaelamsercaled. Mae gwrthdaroynrhannaturiol o fywydunrhywgymuned YMWELIAD Y SWYDDOG RHYFEL / Y TRIBIWNLYS Mae gwrthdaroyncadwdiddordeb y gwylwyr Mae gwrthdaroynychwanegu at densiwn y ffilm Mae gwrthdaroynhelpucreucyffro RHYFEL 3/6 : LIZZIE / 5/6 JINI RHYFEL 3 : FFRAEO
SYMBOLAETH Ffenestry capel Mae’ndangosbodeffaith y rhyfelwedicyrraeddTrawsfynydd Mae’ndinistrioheddwch yr ardal Neges y capelydycariad ac maerhyfelyntorriar draws y neges. Y lleuad / Arianrhod Roeddpoblyn yr hen ddyddiauynaddoli’rlleuad. Mae HeddWynynrhywfath o addoliArianrhod. Duwiesydy hi. Hi ydyawenHeddWyn. Cristar y groes NegesCristoeddcariadond does dim cariadmewnrhyfel. Bu farwCristdrosbobleraill. Mae HeddWynynmarwdroseraill. SYMBOLAETH Lluniau Ellis yngadael am y rhyfel Y mwgyndangosansicrwydd. A fydde’ndodynôl? Mae e’ndiflannu. Mae’rdyfodolynansicr. CadairHeddWyn Mae’rcerfioynbwysig. Mae ystyri bob rhan. Mae’rddraigar y pen yndynodiCymru. Blodau’rMerched Blodaugwyllt / ClychauGlas / Lili RHYFEL 3 : Gadael yr Ysgwrn / Rhyfe; 2 : 5/6 Ellis & Jini AGORIAD Y FFILM (canolbwyntioar y gadair) SYMBOLAETH Y BLODAU TECHNEGAU FFILM SAIN GOLEUO CAMERA EFFEITHIAU ARBENNIG
SOLOMON A GAENOR FfilmyndilynhanesCymraes ac Iddewsy’ncwympomewncariadhebynwybodi’wteuluoedd. Storidristondgafaelgar. Ffilmboblogaiddiawn. • CARIAD • cariadrhwng Solomon a Gaenor (cariad “annerbyniol”) • cariadrhwngGaenor a Noa (cariad “oer”) • cariad a pharch y ddau at euteuluoedd • cariad at draddodiadaue.e. arferion yr Iddewon, yr iaith Yiddish, y capelCymraeg … • cariadrhieni at eu plant • CYFRIFOLDEB • cyfrifoldeb at aelodau’rteulu • cyfrifoldeb at arferion / rheolau’rteulu • cyfrifoldeb at y gymunede.e. y capel, y gymunedIddewig • cyfrifoldeb yr unigolyn at gariade.e. ffyddlondeb Solomon ergwaethafpoblfelCrad • cyfrifoldeb Solomon a Gaenor at euplentyn • CYMRU • hanesCymru a streic y glowyr • pwysigrwydddiwylliant a chrefydd • swyddigwahanol y cyfnod • gwisgoedd, ffasiwn, arferion, traddodiadau’rcyfnod
GADAEL LENIN Mae’rffilmyndilynhanessaith o fyfyrwyr a thriathroardaithysgoliRwsia. Mae’rathrawona’rboblifancyncaeleugwahanuar y fforddi St Petersburg. Felly mae’rffilmyndilynhanes yr athrawonyncroesi’rwladigyrraedd y disgybliona’rdisgyblionyneutroyndysgumwy am fywydRwsia ac amdanynnhweuhunain. Cariad – cariad at gelfyddyd / cariadathrawes at eiphwnc / cariadcoll “oeraidd” Eileen a Mostynaffêr Eileen a Merfyn / cariad Charlie a Sharon/ cariadhoywSasha a Spike … Cymru – cariad at wlad ac iaith, gwrthgyferbyniadrhwngCymrufelgwlad a Rwsia o ran diwylliant, adeiladau, traddodiadau … Cyfrifoldeb – cyfrifoldebswydd / cyfrifoldebmewnperthynas / cyfrifoldeb at eraill / cyfrifoldeb at anghenion yr hunan GADAEL LENIN
Ffilmydyhonsy’nadroddhanestaithdwyfenyw – un sy’nedrych am eigorffennol ac un sy’nedrych am y dyfodol. Mae’rffilmynsymud o un storii’rllall, ynsymud o Gymrui’rAriannin. Sêr y ffilmydy Matthew Rhys, Nia Roberts a Duffy. Ffilmramantusydy hi. Mae’ncynnwysffilmioanhygoel o Gymrua’rAriannin. Hefydmae’ncynnwyscaneuon a cherddoriaethgwych. • CARIAD • cariad at wlad ac iaith • cariad at deulu/ cariad at wreiddiau / cariad at hanes • cariad at bartner • problemaumewncariad • CYFRIFOLDEB • cyfrifoldeb at deulu / ffrindiau • cyfrifoldeb at gariad / perthynas • problemaucadwcyfrifoldeb PATAGONIA
MYNYDD GRUG • CARIAD • cariad y teulu • cariad a gofaldrosbobl y gymunede.e. pobl y chwarel, Wini … • cariad a pharch at fydnatur • cariad at hanes a diwylliante.e. dylanwad y capel, pwysigrwyddstoriau a hanes … • (Diffygcariad a pharch Mrs Huwswrthiddigaelaffêrgydadyn y siop) • CYFRIFOLDEB • cyfrifoldeb y dyniofalu am eideulua’rcartref • cyfrifoldeb y famiofalu am y teulu • cyfrifoldebhelpueraill • cyfrifoldebtuag at y capel • (diffygcyfrifoldeb Mrs Huws at eitheulua’rgymuned) • CYMRU • llun o Gymru’rgorffennol • arferion y Cymry • hanes y chwareli, y tlodia’ranhegwch • cymhariaeth y capela’rffair • tafodiaithardalarbennig • hanes Kate Roberts – brenhines y storifer
Lois Yn y ffilmhonmae Lois yndechraueibywydcolegonderiddifodynalluog a gweld y gwaithar y dechrauynhawdd, maellaweriawn o broblemaugyda hi. Ynbennaf, mae hi wedistopiobwyta ac ynosgoibwyta bob amseronddydyhynddimynamlwgi’rmyfyrwyreraill am hir. Mae problemau’rteuluhefydynychwanegu at y straen a dydy hi ddimynymdopiâ’ibywydnesiddigyrraedd yr ysbytyar y diwedd a gorfodwynebu’rsefyllfa a derbyncefnogaetheraillfelRhys. • CYFRIFOLDEB • Cyfrifoldeb y rhieni at Lois (problemau’rteuluyncynnwysmarwolaeth y brawdbach, problemaubwyta y fam, affêr y tad, diffygcyfathrebu …) • Cyfrifoldeb Lois yn y colegtuag at eigwaith, eichartref … • Cyfrifoldebffrindiau / cariad Lois tuagatioherwyddeisalwch / eiphroblemau • Cyfrifoldeb y seiciatrydda’rdoctoriaidihelpu Lois Prifbroblem y ffilmydyanorecsia Lois a’ihobsesiwngydabwyd. • CARIAD • Cariadteuluol – cariad y rhieni, cariad y fam at Lois, cariad y tad at Lois, cariad Lois at eimam, cariad Lois at eithad, cariad Lois at eibrawdbach … • Cariadrhwng Lois a Rhys BAFTA CYMRU ActoresOrau 1999 Diffyghunanbarch Pechod Mary Prout Rhaio’rboblifancynGadael Lenin Gail (Gail fu farw) Mae cyflwriechyd a chyflwrmeddwl Lois yneistopio hi rhagcaelbywyd normal. Dydy hi ddimyngwneudffrindiauyn y coleg. Dydy hi ddimyncyfathrebuynhawddgydaphobleraill. Mae ofncynnalperthynasgyda hi. Mae disgwyliadauuchelo’ihunangyda hi – yneigwaitha’itheulu. Dydy hi ddimynymdopigydamethiant. Diffyghunanhyder Diffyghunanwerth
MARTHA, JAC & SIANCO Addasiadydy’rffilm o nofelCaryl Lewis a enilloddLlyfr y Flwyddynyn 2005. Dymahanes Martha a’idau frawdynceisioymdopiâmarwolaetheumam a ‘r newidiadausy’ndigwyddoherwyddhynny. Martha ydy’r graiggyda’rddaufrawdyndibynnuarnimewnffyrddgwahanol. Storidristondynrealistig ac ynemosiynol. Cymru – hanesCymru / dwiylliantCymru / yr hen fforddGymreig o fyw / arferionteuluol y Cymry Cariad – cariadaelodau’rteulu / cariad at Sianco / cariadsymlSianco at eichwaera’rci / cariadfusneslydJaca’ihawyddigaelarian y fferm / cariadamheusJaca’igariad / cariadamyneddgarondcymysglyd Martha a’ichariad Cyfrifoldeb – gofaldrosSianco / cyfrifoldeb y fferma’r anifeiliaid / cyfrifoldeb yr ariana’rdyfodol SEPARADO Mae Gruff Rhys (Super Furry Animals) ynteithioiBatagoniaichwilio am hen ewythr. Rhwygwyd y teuluyn 1880 oherwyddrasioceffylauondmae Gruff eisiaugwybodmwy am haneseideulu.Cofiwchmai’rewythrwedibodynbywyngnghaerdydders 1974. Cymru – hanes y ddwy ran o’rteulu / cariad a pharchtuag at y teulu … Cariad – Cariadteuluol a’rawyddi wybodmwy am hanesei deulu coll. BERYL, CHERYL & MERYL Mae’rtairmerch (!) yntrefnugwyliaui’whunainyn Tenerife ondmae’rgwyliauynllawnproblemau – does dim stafellyn eudisgwylyn y gwestyhebsôn am y problemauperthynasa’r cyffuriau. Cymru – criw o Gymryareugwyliau / y defnyddo’rGymraeg a Chymryyngweithiotramor … Cyfrifoldeb – cyfrifoldebffrindiau / cyfrifoldeb at y gymuned / at gymdeithas o ran y cyffuriau … Cariad – cariadffrindiau / cariad at wlad / cariad at iaith / chwilio am gariad / cariad at deulu (tad mewncartref / mabwediarosadref)