YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİMFAKÜLTESİ BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ

1. YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİATATÜRK EĞİTİMFAKÜLTESİBİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ Bilgisayar Ağ Topolojileri ile İlgili Protokol ve Standartlar Ceit 316 BİLGİSAYAR AĞLARI Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Murat Tezer Hazırlayanlar Serdar Aşıkzadeler 20071415 Aygün Öztürk 20040163

2. Topoloji nedir? Bir ağdaki bilgisayarların nasıl yerleşeceğini, nasıl bağlanacağını, veri iletiminin nasıl olacağını belirleyen genel yapıdır. • Fiziksel topoloji: Ağın fiziksel olarak nasıl görüneceğini belirler (Fiziksel katman) • Mantıksal topoloji: Bir ağdaki veri akışının nasıl olacağını belirler (Veri iletim katmanı)

3. Ağ topoloji türleri • Doğrusal (Bus Topology) • Yıldız (Star Topology) • Ağaç (Tree Topology) • Halka (Ring Topology)

4. Doğrusal(BUS) Topoloji • Bir kablo yol olarak düşünülürse, bu yol üzerindeki her bir durak ağda bir düğümü (node-terminali/cihazı) temsil etmektedir. • Bu tek kabloya; bölüm (segment), omurga (backbone), trunk denilebilir

5. (+) daha az kablo gerekli (yıldızla karşılaştırıldığında). Bilgisayar ya da başka bir birim (ör., yazıcı) bağlamak kolay • (-) Ana kabloda bir arıza tüm ağı çökertir. Sorunun kaynağını bulmak zor • Tek iletişim kanalından meydana geliyor

7. Doğrusal Topoloji - (Avantaj ve Dezavantajları) • Avantajları: • Ağa bir bilgisayarı bağlamak oldukça kolaydır • Daha az uzunlukta kablo gerektirir. • Dezavantajları • Omurga kabloda bir bozulma veya kesilme olursa tüm ağ bağlantısı kesilir. • Kablonun sonunda sonlandırıcı (Terminator) olmalıdır. • Ağda sorun olduğunda sorunun nerden kaynaklandığını bulmak zaman alıcı olabilir. • Tek başına tüm bir binanın ağ çözümü için genellikle kullanılmamaktadır. • Çarpışma

8. Yıldız Topolojisi • Tüm düğümlerin ortak bir merkeze (örneğin, hub, switch) bağlanmasıdır.

9. En fazla kullanılan yerel ağ türü • Merkezi bir yönlendirme sistemine (hub) dayanıyor • Çoklayıcı görevi görüyor - paketlertüm port’lara yönlendiriliyor

10. Yıldız Topoloji (Avantaj ve Dezavantajları) • Avantajları: • Ağı kurmak kolaydır • Bir bilgisayara bağlı kablo bozulduğunda ağın çalışması etkilenmez. • Ağdaki sorunları tespit etmek kolaydır. • Dezavantajları • Hub kullanıldığında ağ trafiği artar. • Doğrusala göre daha fazla uzunlukta kablo gerektirir. • Hub veya Switch bozulduğunda tüm ağ çalışmaz hale gelir. • Hub ve Switch gibi cihazlar nedeniyle doğrusala göre kurulumu daha pahalıdır.

11. Halka Topolojisi • Doğrusal (bus) ağa benzer. Tüm aygıtlar ortak bir omurga kabloya bağlı. Ama kablo ağdaki son bilgisayardan ilk bilgisayara devam ettiği için kapalı bir döngü oluşturur. IBM tarafından geliştirilmiştir

12. (+) daha kısa kablo gerekli • (-) ana kablodaki bir aksaklık tüm hub’ı çökertir (hub “zeki” değilse ve fiziksel devreyi kapatamıyorsa). Sorunun kaynağını saptamak zor.

14. Avantajlar • Çarpışma olasılığı düşüktür • Merkezi bir aygıta bağımlılık söz konusu değil(hub..) • Hata yaratan kısımlar kolayca belirlenebilir • Halka çok yüklü olduğu zaman bile erişim garantisi • Yüksek iletim oranlarına ulaşmak mümkün • Her noktada sinyal kuvvetlendirilir

15. Dezavantaj • Halka içersinde bir bilgisayar bozulursa tüm ağın bağlantısı kesilir • Kablo döşeme ve yönlendirme karmaşık • Maliyeti yüksektir.

16. Ağaç(Tree) Topolojisi • Genellikle yıldız topolojisindeki ağları birbirine bağlamak için kullanılır. Böylece ağlar büyütülebilir. • Bir ağacın dalları farklı topolojilerdeki ağları temsil eder, ağacın gövdesi ile de bunlar birbirine bağlanabilir. • (+) Genişlemesi kolay • (-) Kökte bir arıza ağı çökertir. Kurulum ve kablolama zor

17. Ağaç (Tree) Topoloji Hiyerarşik yapıdaki ağlar için kullanılır.

18. Ağaç Topoloji - (Avantaj ve Dezavantajları) • Avantajları: • Her bir bölüme (segment) ulaşmak kolaydır • Bir çok çalışma grubu bir araya getirilebilir. • Dezavantajları • Her bir bölümün uzunluğu kullanılan kablo ile sınırlıdır. • Omurga kablosu bozulduğunda bölümlerdeki ağ trafiği etkilenir. • Kurulumu ve düzenlenmesi daha zordur.

19. Özet Doğrusal (Bus) Yıldız (Star) Ağaç (Tree) Halka (Ring)

21. AĞ PROTOKOLLER VE STANDARTLAR • Ağ üzerindeki iki bilgisayarın karşılıklı veri aktarabilmesi ve ortak süreçler (processes) yürütebilmesi için bilgisayarların birlikte çalışabilme (interoperability) yeteneğinin olması gerekir. Birlikte çalışabilme, verici ve alıcı arasında kullanılacak işaretler, veri formatları ve verinin değerlendirme yöntemleri üzerinde anlaşmayla mümkün olur. Bunu sağlayan kurallar dizisi protokol olarak adlandırılır.

22. Protokol, ağın farklı parçalarının birbirleriyle nasıl etkileşimde ve iletişimde bulunacağını belirler. • Standartlar ise her üreticinin uyduğu ortak tanımlamalardır.Örneğin RS232-C seri bağlantını 9 veya 25 uçlu olması bir standarttır.

23. PROTOKOL KÜMELERİ Birçok protokol kümesi geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları yanlızca onu geliştiren üreticiler tarafından kullanılırken birçoğu açık sistem haline gelmiştir.Örneğin DECnet, SPX/IPX, SNA ve XNS protokol kümeleri sırasıyla Digital, Novell.IBM ve Xerox firmaları tarafından geliştirilmişlerdir.ve yine bu firmalar tarafından

24. kullanılmaktadır.TCP/IP gibi bazı protokol kümeleri ise bütün üreticiler tarafından desteklenen, tartışılmaz genel standartlar olmuştur. -TCP/IP -Novell NetWare -IBM SNA -AppleTalk

25. TCP/IP, ınternet uygulamasından dolayı gündemde olan protokol kümesidir.Öyle ki, kendi LAN’ında TCP/IP dışında IPX, AppleTalk gibi protokol kümesi kullannan yerler bile, ınternet bağlantısı yapabilmek için TCP/IP geçityolu kullanmak zorundadırlar.

27. TCP/IP PROTOKOL KÜMESİ • TCP/IP “Bilgi Ağı” ( Transport Control Protocol /Internet Protocol ) tüm dünyada en yaygın olarak kullanılan protokol kümesidir.Eğer farklı ağ işletim sistemlerine veya protokolüne sahip LAN’lar birbirlerine bağlanmak istenirse, büyük bir olaslıkla TCP/IP seçilir.Çünkü hemen her işletim sistemi için

28. TCP/IP protokol kümesini içeren ek yazılımlar mevcuttur ve UNIX,NT gibi işletim sistemleriyle beraber bile verilmemektedir. • Bir ağ sistemi seçileceği zaman, onun hangi protokolları desteklediği en önce gözönüne alınan parametredir.

29. Novell NetWare Protokolleri • NetWare, bir ağ iletişim sistemidir.TCP/IP gibi kullanıcı/sunucu mimarisine sahip olup, ilk olarak PC tabanlı sistemler LAN oluşturulması için tasarlandı (Novell Firması)

30. IBM SNA Protokolu SNA (System Network Architecture), IBM tarafından (1974) geliştirilen bir ağ mimarisidir. SNA terminal ve yazıcı sistemlerin büyük ana makinalara ağ üzerinden bağlanılması için düşünülmüştür;

31. AĞ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ • ETHERNET •   FAST ETHERNET •   ATM (Asynchronous Transfer Mode) •   FRAME RELAY •   ISDN (Integrated Services Network) •   DSL (Digital Subscriber Line -Sayısal Abone Hattı) •   UYDU İLETİŞİMİ • ADSL

32. Bizi dinlediğiniz için teşekkür ederiz