Protokół komunikacyjny

1. Protokół komunikacyjny • To zbiór środków technicznych (procedur, mechanizmów, algorytmów, formatów przesłanych bloków informacji), które sterują komunikacją horyzontalną. • Protokół komunikacyjny określa zasady zachowania współpracujących systemów otwartych, zdefiniowane dla danej warstwy. • Znanymi protokołami internetowymi są: • W warstwie aplikacji – protokoły HTTP(80), SMTP(25), FTP(20, 21) • W warstwie transportowej – TCP, UDP • W warstwie sieciowej – IP

2. HTTP – Hypertext Transfer Protocol To protokół przesyłania dokumentów hipertekstowych sieci WWW. Za pomocą protokołu HTTP przesyła się żądania udostępnienia dokumentów WWW i informacje o kliknięciu odnośnika oraz informacje z formularzy. Zadaniem stron WWW jest publikowanie informacji – natomiast protokół HTTP właśnie to umożliwia.

3. Protokół HTTP jest użyteczny, ponieważ udostępnia znormalizowany sposób komunikowania się komputerów ze sobą. Określa on formę żądań klienta dotyczących danych oraz formę odpowiedzi serwera na te żądania. Jest zaliczany do protokołów bezstanowych z racji tego, że nie zachowuje żadnych informacji o poprzednich transakcjach z klientem. Pozwala to znacznie zmniejszyć obciążenie serwera, jednak jest kłopotliwe w sytuacji, gdy np. trzeba zapamiętać konkretny stan dla użytkownika, który wcześniej łączył się już z serwerem. Najczęstszym rozwiązaniem tego problemu jest wprowadzenie mechanizmu ciasteczek. Inne podejścia to m.in. sesje po stronie serwera, ukryte parametry (gdy aktualna strona zawiera formularz) oraz parametry umieszczone w URL.

4. URL (ang. Uniform Resource Locator) oznacza ujednolicony format adresowania zasobów (informacji, danych, usług) stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych. URL najczęściej kojarzony jest z adresami stron WWW, ale ten format adresowania służy do identyfikowania wszelkich zasobów dostępnych w Internecie. URL składa się z części określającej rodzaj zasobu/usługi, dwukropka i części zależnej od rodzaju zasobu:

5. http://www.onet.pl/aktualnosci/gospodarka Adres serwera Ścieżka dostępu do zasobu Protokół subdomeny http://www.mojastrona.onet.pl Protokół Domena trzeciego poziomu Domena drugiego poziomu Domena najwyższego poziomu

6. HTTPS - HyperText Transfer ProtocolSecure to szyfrowana wersja protokołu HTTP. Zamiast używać w komunikacji klient-serwer niezaszyfrowanego tekstu, szyfruje go za pomocą protokołu SSL. Zapobiega to przechwytywaniu i zmienianiu przesyłanych danych. HTTPS działa domyślnie na porcie nr 443 w protokole TCP. Wywołania tego protokołu zaczynają się od https:. Protokół HTTPS jest warstwę wyżej (na transporcie SSL), najpierw następuje więc wymiana kluczy SSL, a dopiero później żądanie HTTP. Powoduje to, że jeden adres IP może serwować tylko jedną domenę lub też tylko subdomeny danej domeny (zależnie od certyfikatu).

7. DNS (system nazw domenowych) to system serwerów, protokół komunikacyjny oraz usługa zapewniająca zamianę adresów znanych użytkownikom Internetu na adresy zrozumiałe dla urządzeń tworzących sieć komputerową. Dzięki wykorzystaniu DNS nazwa mnemoniczna, np. onet.pl, może zostać zamieniona na odpowiadający jej adres IP, czyli 213.180.146.27. Usługa DNS warstwy aplikacji modelu TCP/IP, jest związana z portem 53 TCP/UDP. Adresy DNS składają się z domen internetowych rozdzielonych kropkami. Wewnątrz każdej domeny można tworzyć tzw. subdomeny – stąd mówimy, że system domen jest 'hierarchiczny'. Nazwy domen i poszczególnych komputerów składają się z pewnej liczby nazw, oddzielonych kropkami. Ostatnia z tych nazw jest domeną najwyższego poziomu.

8. SMTP - Simple Mail Transfer Protocol To protokół komunikacyjny opisujący sposób przekazywania poczty elektronicznej w Internecie, gdzie określa się co najmniej jednego odbiorcę wiadomości (w większości przypadków weryfikowane jest jego istnienie), a następnie przekazuje treść wiadomości. Jednym z ograniczeń SMTP jest brak mechanizmu weryfikacji nadawcy, co ułatwia rozpowszechnianie niepożądanych treści poprzez pocztę elektroniczną. Żeby temu zaradzić stworzono rozszerzenie SMTP-AUTH, które jednak jest tylko częściowym rozwiązaniem problemu - ogranicza wykorzystanie serwera wymagającego autoryzacji do zwielokrotniania poczty. Nadal nie istnieje metoda, dzięki której odbiorca autoryzowałby nadawcę – nadawca może "udawać" serwer i wysłać dowolny komunikat do dowolnego odbiorcy.

9. FTP - File Transfer Protocol protokół transferu plików – ośmiobitowy protokół komunikacyjny typu klient-serwer wykorzystujący protokół TCP, umożliwiający dwukierunkowy transfer plików w układzie serwer FTP – klient FTP. Do komunikacji wykorzystywane są dwa połączenia TCP. Jedno z nich jest połączeniem kontrolnym za pomocą którego przesyłane są polecenia, a drugie służy do transmisji danych. Serwer FTP, zależnie od konfiguracji, może pozwalać na dostęp do jego zasobów bez podawania hasła uwierzytelniającego – dostęp anonimowy. Najczęściej jednak serwer FTP autoryzuje każde połączenie za pomocą loginu i hasła uwierzytelniającego.

10. TCP - Transmission Control Protocol protokół kontroli transmisji – strumieniowy protokół komunikacji między dwoma komputerami. Jest on częścią większej całości określanej jako stos TCP/IP. W modelu ISO-OSI odpowiada warstwie transportowej. TCP jest protokołem działającym w trybie klient-serwer. Serwer oczekuje na nawiązanie połączenia na określonym porcie. Klient inicjuje połączenie do serwera.

11. W przeciwieństwie do UDP, TCP gwarantuje wyższym warstwom komunikacyjnym dostarczenie wszystkich pakietów w całości, z zachowaniem kolejności i bez duplikatów. Zapewnia to wiarygodne połączenie kosztem większego narzutu w postaci nagłówka i większej liczby przesyłanych pakietów. Chociaż protokół definiuje pakiet TCP, to z punktu widzenia wyższej warstwy oprogramowania, dane płynące połączeniem TCP należy traktować jako ciąg oktetów. Dane z jednego wywołania mogą zostać podzielone na kilka pakietów lub odwrotnie – dane z kilku wywołań mogą zostać połączone i wysłane jako jeden pakiet. Również funkcje odbierające dane w praktyce odbierają nie konkretne pakiety, ale zawartość bufora, wypełnianego sukcesywnie danymi z przychodzących pakietów.

12. UDP– UserDatagramProtocol protokół pakietów użytkownika - umieszcza się go w warstwie czwartej (transportu) modelu ISO-OSI. Jest to protokół bezpołączeniowy, więc nie ma narzutu na nawiązywanie połączenia i śledzenie sesji. Nie ma też mechanizmów kontroli przepływu i retransmisji. Korzyścią płynącą z takiego uproszczenia budowy jest większa szybkość transmisji danych i brak dodatkowych zadań, którymi musi zajmować się host posługujący się tym protokołem. Z tych względów UDP jest często używany w takich zastosowaniach jak wideokonferencje, strumienie dźwięku w Internecie i gry sieciowe, gdzie dane muszą być przesyłane możliwie szybko, a poprawianiem błędów zajmują się inne warstwy modelu OSI. Przykładem może być VoIP lub protokół DNS.

13. UDP udostępnia mechanizm identyfikacji różnych punktów końcowych (np. pracujących aplikacji, usług czy serwisów) na jednym hoście dzięki portom. UDP zajmuje się dostarczaniem pojedynczych pakietów, udostępnionych przez IP, na którym się opiera. Kolejną cechą odróżniającą UDP od TCP jest możliwość transmisji do kilku adresów docelowych na raz (multicast). Pakiety UDP zawierają oprócz nagłówków niższego poziomu nagłówek UDP. Składa się on z pól zawierających sumę kontrolną, długość pakietu oraz porty: źródłowy i docelowy. Podobnie jak w TCP, porty UDP zapisywane są na dwóch bajtach (szesnastu bitach), więc każdy adres IP może mieć przypisanych 65536 różnych zakończeń.