Aktywizacja społeczna, zawodowa i zatrudnienie jako sposób na powrót do zdrowia

1. Aktywizacja społeczna, zawodowa i zatrudnienie jako sposób na powrót do zdrowia Krystyna Wyrwicka Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 2008r.

2. Definicja: Wykluczenie Społeczne Sytuacja uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca jednostce lub grupie zgodnie z prawem pełnienie ról społecznych, korzystanie z dóbr publicznych i infrastruktury społecznej, gromadzenie zasobów i zdobywanie dochodów w godny sposób.

3. Definicja:Rehabilitacja osób niepełnosprawnych Jest to zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych zmierzających do osiągnięcia przy aktywnym uczestnictwie tych osób możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej

4. System polityki integracji • Akty prawne – ustawodawstwo • Instytucje aktywizacji społecznej, zawodowej oraz zatrudnienia, • Instrumenty aktywizacji i wspierania zatrudnienia

5. AKTY PRAWNE • Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, • Ustawa z dnia 24 kwietnia 2004r.o działalności o pożytku i o wolontariacie, • Ustawa z dnia 13 czerwca 2003r. o zatrudnieniu socjalnym, • Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, • Ustawa z dnia 20 marca 2004r. o pomocy społecznej, • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006r o spółdzielniach socjalnych.

6. Instytucje aktywizacyjne (1) • Obszar pomocy społecznej: Środowiskowy Dom Samopomocy, Klub Samopomocy, Ośrodek Wsparcia, Mieszkanie Chronione.

7. Instytucje aktywizacyjne (2) • Obszar reintegracji społecznej i zawodowej: Centra Integracji Społecznej, Kluby Integracji Społecznej

8. Instytucje aktywizacyjne (3) • Obszar rynku pracy i rehabilitacji zawodowej: Spółdzielnie Socjalne, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Zakłady Aktywizacji Zawodowej, Zakłady Pracy Chronionej, Przedsiębiorcy otwartego rynku pracy

9. Instrumenty aktywizacji (1) • Obszar pomocy społecznej – kontrakt socjalny, specjalistyczne usługi opiekuńcze, • Obszar reintegracji społecznej i zawodowej – indywidualny program zatrudnienia socjalnego, przystępowanie dospółdzielni socjalnej • Obszar rynku pracy: pakiet usług rynku pracy: szkolenia, staże, prace interwencyjne, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, oraz prace społecznie użyteczne, pakiet zachęt dla osób niepełnosprawnych i pracodawców: zwroty kosztów przejazdu do pracodawcy, do miejsca zamieszkania, kosztów zakwaterowania,

10. Instrumenty aktywizacji (2) • Pakiet instrumentów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych: - środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej i wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej, - dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie działalności gospodarczej, - zwrot dla pracodawcy kosztów przystosowania stanowiska pracy do osoby niepełnosprawnej, - zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej (dla pracodawcy, który zatrudni przez 36 miesięcy osobę niepełnosprawną, - refundacja wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne pracodawcy zatrudniającemu osoby niepełnopsrawne

11. Programy Ministra Pracy i Polityki Społecznej w obszarze pomocy i integracji społecznej 2005-2008 • Aktywne Formy Przeciwdziałania Wykluczeniu Społecznemu – centra i kluby integracji społecznej, prace społecznie użyteczne • Wspieranie Rozwoju Spółdzielczości Socjalnej – ośrodki wsparcia spółdzielni socjalnych, • Wspieranie Rozwoju Sieci Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi,

12. Efekty programów Ministra PiPS • Centra Integracji Społecznej – 55 jednostek w Polsce, • Kluby Integracji Społecznej – ponad 300 placówek, • Ośrodki Wsparcia Spółdzielni Socjalnych – 10 w kraju. Przykład: Spółdzielnia Socjalna WWW Promotion z Wrocławia założona przez osoby niepełnosprawne

13. Specjalistyczne programy celowe PEFRON (przykłady) • Programy pilotażowe: „Uczeń na wsi” – pomoc w zdobywaniu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne zamieszkujące obszary wiejskie, „Trener pracy – zatrudnienie wspomagane osób niepełnosprawnych” – przygotowanie trenerów w pracy wprowadzających osoby niepełnosprawne w miejscu zatrudnienia, szczególnie w stosunku do osób z upośledzeniem umysłowym, chorobą psychiczną, niewidome, niesłyszące, oraz dysfunkcjami ruchu. „Pitagoras 2007” – stworzenie systemu przygotowania tłumaczy migowych dla osób niesłyszących, uczących się lub pracujących, „Komputer dla Homrea 2003” – pomoc dla osób niewidomych i niesłyszących w zakupie sprzętu elektronicznego umożliwiającego rehabilitację zawodową i społeczną.

14. Środki finansowe – źródła inicjatyw wobec osób niepełnosprawnych • Program Operacyjny „Kapitał Ludzki” w okresie 2007-2013, • Programy wspierające Ministra PiPS, • Program FIO, • Fundusze: fundusz pracy i fundusz Pefron

15. PO „Kapitał Ludzki” • Priorytet VII: Promocja integracji społecznej Cel szczegółowy 1: Poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Cel szczegółowy 2: Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej

16. Działanie VII.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji1.009.388.934,4 Euro • Instytucja pośrednicząca II stopnia – województwo samorządowe • Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia - upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji - Ośrodki pomocy społecznej • Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia (niepełnosprawni, imigranci, opuszczający placówki)- upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji- Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie • Projekt szkoleniowy służący wzmocnieniu i rozwojowi instytucjom pomocy i integracji społecznej-Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej

17. Działanie VII.2.Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej434.813.695,8 Euro • Instytucja pośrednicząca II stopnia – województwo samorządowe • Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym konkurs - Wszystkie podmioty • Wsparcie ekonomii społecznej - wszystkie podmioty

18. Działanie VII.3.Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji108.703.423,7 Euro • Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji - Wszystkie podmioty w gminach do 25 tys. mieszkańców • projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług społecznych na tych obszarach (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej); • wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich; • rozwój dialogu, partnerstwa publiczno – społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym.

19. Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Zwiększenie udziału sektora organizacji pozarządowych w realizacji zadań publicznych, w ramach kształtowanych i prowadzonych na zasadach partnerstwa i pomocniczości polityk publicznych.

20. FIO • Metody: • indywidualne działania inicjowane przez organizacje pozarządowe w zakresie realizacji zadań publicznych • wspólne inicjatywy obywatelskie w ramach partnerstwa publiczno społecznego • wspólne działania podejmowane w ramach partnerstw wewnątrz sektora pozarządowego • promocja dobrych praktyk

21. FIO • Działanie 1. Zabezpieczenie społeczne: • 1.1.aktywizacja ludzi starych, integracja międzypokoleniowa • 1.2. problemy dzieci i młodzieży • 1.3. integracja i aktywizacja osób niepełnosprawnych • 1.4. wspieranie podstawowych funkcji rodziny • 1.5. promocja zdrowia • 1.6. działania na rzecz środowisk kombatanckich i osób represjonowanych

22. FIO • Działanie 2. Integracja i aktywizacja społeczna • 2.1. wolontariat w organizacjach pozarządowych i wolontariat pracowniczy • 2.2. porozumienia na rzecz aktywizacji zawodowej • 2.3. porozumienia na rzecz integracji wspólnot i społeczności lokalnych • 2.4. działania na rzecz aktywizacji społecznej i kulturalnej młodzieży • 2.5. rozwój potencjału organizacji pozarządowych • 2.6. integracja repatriantów w środowiskach lokalnych

23. Przyczyny i bariery niepełnosprawności - przypomnienie • Liczby w kraju: osoby niepełnosprawne ogółem – ca 5,5 mln osób, w tym: potwierdzenie niepełnosprawności ca 4,5 mln osób, w tym: w wieku 15 lat i więcej – ca 4,0 mln osób

24. Problem podstawowy osób niepełnosprawnych • Bardzo wysoka bierność zawodowa, szczególnie istotna w przypadku osób w wieku produkcyjnym, • Relatywnie niższe wykształcenie, trudności w jego uzupełnieniu.

25. Przyczyny niepełnosprawności • Schorzenia układu krążenia, • Wady narządów ruchu, • Schorzenia neurologiczne, • Uszkodzenia narządów wzroku i słuchu, • Choroby psychiczne i upośledzenie umysłowe

26. PODZIĘKOWANIE„Za wiedzą powinny iść dobre czyny”słowa św.Franciszka z Asyżu Dziękuję za możliwość podzielnia się z Państwem najistotniejszymi kwestiami systemowej pomocy oraz prowadzonymi działaniami wspierającymi na rzecz integracji społecznej osób niepełnosprawnych. Krystyna Wyrwicka