Effecten van Verlengde schooldag, zomerschool, onderwijsleertijdverlenging in het buitenland

1. Effecten van Verlengde schooldag, zomerschool, onderwijsleertijdverlenging in het buitenland Groningen 25 april 2013 Gerard van de Burgwal

2. Meer tijd op zich is niet voldoende, er dient ook een inhoudelijke link te zijn met het reguliere onderwijs, de begeleiders dienen gekwalificeerd te zijn, en een meer individuele benadering lijkt effectiever.

3. Opzet presentatie Kinderen in beeld Lijstjes Onderzoeksresultaten Aansprekende voorbeelden Lessen en conclusies

4. De kinderen

6. En wij dan

7. De presteerders

8. De gelukkigste kinderen

10. Onderbouwing De onderbouwing van de maatregel voor onderwijstijdverlenging is vooral gebaseerd op Amerikaans onderzoek (summer schools, extended school day, earlychildhoodeducation).

11. Onderzoek algemeen - 1 • zo maar tijd in kwantitatieve zin toevoegen aan de bestaande onderwijstijd leidt niet automatisch tot betere onderwijsresultaten; • het verbeteren van de kwaliteit van de instructie is minstens zo belangrijk als verlenging van de onderwijstijd;

12. Onderzoek algemeen - 2 • uitbreiding van hoogwaardige instructie leidt vooral bij kinderen uit lage inkomensgroepen en kinderen, die geen of beperkte toegang hebben tot leersituaties buiten de school, tot resultaat en • bij de uitbreiding van de onderwijstijd kan alleen effect verwacht worden als er sprake is van uitbreiding van de instructietijd en wat genoemd wordt ‘academiclearning time’, de tijd dat leerlingen daadwerkelijk aan het leren zijn. (E. Silva)

13. Voor-en vroegschoolse educatie Onderzoek over de situatie in Nederland is niet eenduidig over de effecten. Er zijn geen overtuigende bewijzen Empirisch bewijs groeit dat gedragsproblemen op (zeer) jonge leeftijd negatief samenhangen met latere resultaten op het gebied van cognitieve ontwikkeling (bijv. geletterdheid, zie Bulotsky-Shearer). Betreft ongeveer 20% van de vve-kinderen Eerst(liefst), maar in iedergeval parallel, werkenaansociaal-emotioneleontwikkeling van het kind, immers: gedragsmatigeschoolrijpheid (behavioral readiness for school) is even belangrijkalscognitieveschoolrijpheid.

14. Zomerschool (G. Driesen 2010) Niet meer dan vier studies uit West-Europese landen gevonden die zich op dit onderwerp richtten. Bevindingen zijn niet consistent. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat achterstandsleerlingen niet lijden onder de zomervakantie (P. Appelhof, 2009; G. Driessen, 2010). Voor Nederland is er geen overtuigend bewijs dat in de vakantie de verschillen tussen kinderen uit lagere en uit hogere milieus toenemen.

15. Verlengde schooldag Risico dat programma’s stoppen als de startsubsidies van de federale overheid stoppen (Government Accountability Office, 2012 Succes in belangrijke mate bepaald door de verlenging onderdeel te laten zijn van een totale verandering (Education Sector, 2012) Een aantal uren los toevoegen heeft uiteindelijk geen effect

16. Voorbeelden HarlemChildren’s Zone (New York) Mass 2020 expandinglearning time initiative (Massachussetts) Kinderbetreuung & Ganztagschule

17. Voorbeeld 1 (HCZ) • Programma’s gericht op kinderen en ouders vanaf de zwangerschap. • Elke dag 2 uur taalonderwijs en 1,5 uur rekeninstructie. • Onderwijs van 8 tot 4 (1470 uur per jaar). • Naschoolse programma van 4 tot 6 (360 uur). • 210 dagen onderwijs waarvan 25 dagen verplichte zomerschool (Nederland 196 dagen). • Vrije toegang tot medische, tandheelkundige en geestelijke gezondheidszorg.

18. Project Pipeline From cradle to college to community: preparing our kids for bright futures.

19. Resultaten HCZ - 1 190 vierjarigenbijbinnenkomst 2009-2010: 16.5% eenschoolrijpheid die of als ‘achter’ of ‘extreemachterwerdbeoordeeld. Einde van datjaar: niemandbeoordeelals ‘extreemachter’, % als ‘voor’ beoordeeld van 21.3% naar41.6%, 99.5% op schoolrijpheidbeoordeeldals ‘gemiddeld’ of hoger’’. 100% van groep 5 van Promise Academies I and II scoorden op of boven het niveauvoorwiskunde; daarmeebeteralshunleeftijdgenoten, en zwarte en witteleerlingen op het niveau van New York State

20. Resultaten HCZ - 2 100% van de deelnemers in 2011 – 2012 aan het vsd-programma in de school voorvoortgezet onderwijs (284 of 284) zijn in school gebleven 626 HCZ verlengdeschooldagdeelnemersdoorgestroomd in college’s

21. Voorbeeld 2 (Mass 2020)

22. Uitgangspunten 300 uur extra onderwijsvoorelkeleerling Een complete herstructurering van de school Basisvaardigheden, verrijking en verbeterdeinstructie Nieuwe partners brengennieuweontwikkelingen in Ondersteuning en financiëlemiddelenvanuit de overheid

23. Resultaten - 1 alle leerlingen van de betrokken scholen doen mee (19 scholen en ruim 10.000 leerlingen) de prestaties met betrekking tot de basisvakken zijn enorm gestegen scholen slagen erin om hun achterstanden voor een aanzienlijk deel weg te werken en in vele gevallen zelfs boven gemiddeldes te scoren

24. Resultaten - 2 toename van verrijkingsprogramma’s, een groeiende belangstelling van ouders, grotere tevredenheid van leerkrachten meer en betere samenwerking met organisaties, die verrijkingsprogramma’s verzorgen of leerlingen individueel ondersteunen

25. Succes van deze aanpak - 1 • daadwerkelijke gerichtheid op uitbreiding van de onderwijstijd ,concentratie op een klein aantal hoofddoelstellingen; • systematisch gebruik van data om permanent te werken aan verbetering en versterking van de instructie; • tijd toevoegen voor de basisvakken zodat leerkrachten in staat zijn om aandacht te besteden aan individuele leerlingen en sneller tot resultaten te komen;

26. Succes van deze aanpak - 2 • creëren van tijd voor leerkrachten om samen met collega’s te werken aan een betere instructie; • zorgen dat kinderen mee doen in hoogwaardige verrijkingsprogramma’s , die inzetten op vaardigheden, belangstelling en zelfvertrouwen.

27. Betreuung & Ganztagschulen

28. Bayern hat Nachholbedarf bei Ganztagsschulen

29. Kenmerken ‘GebundeneGanztagschule’ Tenminste4 dagengedurende 7 uur per dagaanwezig, in principetussen 08.00 en 16.00. Conceptionele samenhang tussenhetprogramma in de ochtend (onderwijs) en in de middag (ganztag). Verplichteprogrammakanover de ochtend en middagverdeeld worden. Over de dagverdeeld wisselend instructie, verwerking, sport, kultuur en huiswerk. Daarnaastaanbod van vrijetijdsactiviteiten. Bezoekaaneen „gebundenen Ganztagsschule“ metuitzondering van de lunch kostenloos.

30. Resultaten - 1 Geen aantoonbare cognitieve wonderen maar ……….. Vooral sport, muziek, kunst, vrije tijd en huiswerk Geen terugloop in deelnemers van o.a. sportverenigingen, muziekscholen wel een aanzuigende werking van nieuwe doelgroepen Aanbod van sport en muziek minder sociaal selectief als dat van sportverenigingen, muziekscholen

31. Resultaten - 2 Vooral deelname kinderen werkzoekenden en alleenstaande opvoeders 80% deelname kinderen van moeders die voltijdswerken en 67% deelname in deeltijd werkenden Gebruik kinderen uit de hogere sociaal-economische milieus groter als kinderen uit een achterstandssituatie en kinderen met een migrantenachtergrond. Verschil neemt met ouder worden af.

32. Wat leert ons deze voorbeelden - 1 • Reorganiseer de schooldag of het schooljaar in plaats van het toevoegen van een uurtje aan het einde van de dag. • Voeg een substantiële hoeveelheid tijd toe, minimaal 300 uur per jaar noodzakelijk is. • Alle kinderen en niet een selecte groep nemen deel. Reorganiseer de hele school voor alle kinderen. • Focus op de groep met de grootste achterstanden. Voor deze groep moet de achterstand worden ingehaald.

33. Wat leert ons deze voorbeelden - 2 • Organiseer tijd en ondersteuning om tot een aanpak te komen. Met inzet en betrokkenheid van leerkrachten, ondersteunend personeel en partners van de school, die uiteindelijk allemaal betrokken zijn bij en verantwoordelijk zijn voor de implementatie van de aanpak. • Vrijwillige deelname. Scholen moeten vrijwillig in zo’n veranderingsproces stappen. Zonder sterk leiderschap, steun van het team en een stabiele schoolomgeving gaat zo’n verandering niet lukken.

34. Conclusies Als wij kiezen voor leertijduitbreiding dan moeten de argumenten duidelijk zijn én er mag een onderbouwing van die argumenten niet alleen verwacht maar ook geëist worden. Leereffecten op het cognitieve niveau liggen in Nederland niet voor de hand. In ieder geval niet voor de verlengde schooldag en voor de zomerschool. In de huidige vorm en intensiviteit. Op andere terreinen valt zeker winst te behalen. Kijk naar de resultaten van de ‘Ganztagschule’.

35. But like money, time is only a resource; whether it will help children learn depends on how it is used. Elena Silva, 2012