Download
1 / 64
690 likes | 1.18k Views
JAK WYGLĄDA „GŁUCHY MÓZG” I CZY ARYSTOTELES MIAŁ RACJĘ?. Dobrawa Płudowska. O CZYM BĘDZIE MOWA?. CZĘŚĆ I: Wprowadzenie. CZĘŚĆ II: Trochę informacji o mózgu… CZĘŚĆ III: Jak wygląda „Głuchy Mózg”? CZĘŚĆ IV: Czym są procesy poznawcze? CZĘŚĆ V: Poznanie u osób Głuchych. .
E N D
JAK WYGLĄDA „GŁUCHY MÓZG” I CZY ARYSTOTELES MIAŁ RACJĘ? Dobrawa Płudowska
O CZYM BĘDZIE MOWA? • CZĘŚĆ I: Wprowadzenie. • CZĘŚĆ II: Trochę informacji o mózgu… • CZĘŚĆ III: Jak wygląda „Głuchy Mózg”? • CZĘŚĆ IV: Czym są procesy poznawcze? • CZĘŚĆ V: Poznanie u osób Głuchych.
GŁUCHY – KTO TO? • „głuchy” - odnosi się do stanu audiologicznego, w którym osoba nie słyszy. • „Głuchy” - odnosi się do grupy głuchych, którzy dzielą wspólny język i kulturę, którzy odziedziczyli język migowy i są częścią większej społeczności (Głusi). • Różnica: ktoś jest głuchy z powodu urazu, choroby lub wieku, czyli dzieli warunek niesłyszenia, ale nie ma dostępu do wiedzy, przekonań i zwyczajów, które tworzą kulturę Głuchych.
TROCHĘ HISTORII… ARYSTOTELES • Najważniejszy moment we wczesnej historii Głuchych. • Głusi jako barbarzyńcy – nie ma sposobu, żeby się z nimi porozumieć. • Opinia, która utrzymywała się prawie 2000 lat.
CZY ARYSTOTELES MIAŁ RACJĘ? • CZY POZNANIE GŁUCHYCH JEST W JAKIŚ SPOSÓB USZKODZONE? • Czy osoby Głuche są mniej inteligentne niż osoby słyszące? • Czy mózg Głuchych różni się od mózgu słyszących? • Jakie są neuronalne podstawy języków migowych? • Czy istnieją jakieś różnice pomiędzy Głuchymi i słyszącymi w rozwoju dziecka?
AFAZJE • Poizner, Klima i Bellugi (1987) zaprezentowali sześć studiów przypadków głuchych z lezjami w różnych częściach mózgu.
AFAZJA BROCA (RUCHOWA) • Schorzenie polegające na pogorszeniu płynności mowy oraz błędnym posługiwaniu się i rozumieniu przyimków, końcówek oraz innych środków gramatycznych. • U osób Głuchych: uszkodzenie zdolności migania, ale bez uszkodzenia zdolności rozumienia miganego materiału.
AFAZJA BROCA (RUCHOWA) • Przypadek 1:Gail D. • Przyczyny i lokalizacja: udar obejmujący lewy płat czołowy z okolicą Broca. • Skutki: • brak możliwości wyrażenia czegokolwiek w języku migowym; • podobne problemy z pisaniem; • rozumienie i pamięć pozostały nienaruszone. • Wnioski: utrata zdolności produkcji języka (miganego i pisanego).
AFAZJA WERNICKEGO (CZUCIOWA) • Schorzenie polegające na słabym rozumieniu mowy i trudności w przypominaniu sobie nazw przedmiotów. • U osób Głuchych: zachowana zdolność migania, ale uszkodzenia zdolności rozumienia miganego materiału.
AFAZJA WERNICKEGO (CZUCIOWA) • Przypadek 2: Karen L. • Przyczyny i lokalizacja: udar obejmujący okolice lewego płata ciemieniowego, włączając w to część kory ruchowej i okolice Wernickego. • Skutki: • możliwość porozumiewania się została nienaruszona, język migowy był płynny i w większości zrozumiały; • problemy ze zrozumieniem poleceń i rozkazów, straciła w pewnym stopniu zdolność rozumienia; • liczne małe błędy w strukturze przekazu (układ rąk, ruch, umiejscawianie).
NEUROOBRAZOWANIE • Badania pokazują, że te same regiony w mózgu odpowiadają za mowę u osób słyszących i miganie u osób Głuchych.
NEUROOBRAZOWANIE 1 • Neville (1998) • Użycie fMRI do porównania struktur mózgowych u trzech grup: • ludzie słyszący, którzy nie mieli wiedzy na temat ASL, • Głusi, użytkownicy ASL, • CODA, ASL był ich pierwszym językiem.
NEUROOBRAZOWANIE 1 – WYNIKI 1 • Zadania z użyciem języka angielskiego. • Słyszący wykazywali aktywację obszarów lewej półkuli (pola Broca i Wernickego, zakręt kątowy, grzbietowo-boczna część kory przedczołowej), ze słabymi reakcjami w prawej półkuli. • U Głuchych wykazano aktywację środkowych i tylnych struktur ciemieniowo-skroniowych w prawej półkuli. • U osób dwujęzycznych aktywacja była podobna jak u osób słyszących.
NEUROOBRAZOWANIE 1 – WNIOSKI 1 • Wczesne nabywanie języka migowego nie wpływa na użycie struktur mózgu.
NEUROOBRAZOWANIE 1- WYNIKI 2 • Zadania z użyciem ASL i gestów przypominających ASL. • U osób bez znajomości ASL nie wykryto żadnych różnic w aktywacji danych okolic mózgu. • U Głuchych następowała aktywacja tych obszarów mózgu, co u osób słyszących, z tą różnicą, że w prawej półkuli. • U słyszącychużytkowników ASL również aktywowała się ta sama część mózgu.
NEUROOBRAZOWANIE 1- WNIOSKI 2 • Dlaczego w tym wypadku prawa? Ma to związek z przetwarzaniem wzrokowo-przestrzennym w języku migowym. • Każda osoba posiadająca język rodzimy, będzie wykazywała aktywację w obszarach głównych dla przetwarzania języka, pomimo kanału komunikacyjnego, którego ta osoba używa.
NEUROOBRAZOWANIE 2 • Horwitz (2003) • Wyniki PET koncentrujące się na okolicy Broca. • Okolica Broca obejmuje dwa regiony: BA 44 i BA 45 • Uznano, że BA 44 jest odpowiedzialny za wytwarzanie języka, z powodu jego sąsiedztwa z obszarem ust w korze sensoryczno-motorycznej.
NEUROOBRAZOWANIE 2 • Badania wykazują, że właściwie BA 45 jest aktywowana podczas mowy fonicznej i języka migowego. • Badane były osoby słyszące, które znały angielski i ASL, oraz osoby jednojęzyczne.
NEUROOBRAZOWANIE 2 – WYNIKI I WNIOSKI • Wyniki: te same okolice mózgu są używane do tworzenia lingwistycznego znaczenia wypowiedzi w mowie i przy wytwarzaniu znaków migowych. • Wnioski: dla naszych mózgów nie ma większych różnic, czy używamy mowę foniczną, czy język migowy, ponieważ struktury mózgu pracują równie dobrze w obu przypadkach.
NEUROOBRAZOWANIE - PODSUMOWANIE • Języki migowe są przetwarzane przez te same obszary, co języki foniczne. • Pewne struktury, które nie są bezpośrednio związane z przetwarzaniem i rozumieniem języka, mogą pracować różnie u Głuchych i słyszących.
PROCESY POZNAWCZE • Psychologia poznawcza – zajmuje się odkrywaniem mechanizmów funkcjonowania umysłu na różnych poziomach organizowania odbieranych bodźców.
PAMIĘĆ 1 • Boutla, Supalla, Newport, Bavelier (2004) • Stwierdzili, że: • użytkownicy języka migowego mają krótszy zakres pamięci krótkotrwałej; • u Głuchych wynosi ona 5+/-1 elementów. • Wyniki: • Głusi – zapamiętywali średnio 4,4 pozycji; • słyszący – zapamiętywali średnio 7,2 pozycji.
PAMIĘĆ 2 • Badanie STM u osób: • dwujęzycznych, słyszących używających ASL, • słyszących używających angielskiego. • Wyniki: • ASL – średnia 5,2; • angielski foniczny – średnia 7,05.
PAMIĘĆ – KRYTYKA BADAŃ • Krytyka Wilson i Emmorey. • Wykonały jeszcze raz ten sam eksperyment (litery a cyfry) na próbie słyszącej, nie zważając na kanał (rysunkowy lub mówiony). • Wyniki dla cyfr: były dużo wyższe. • Wyniki dla liter: • 5,3 dla ASL, • 5,6 dla użytkowników angielskiego fonicznego.
PAMIĘĆ - WNIOSKI • Brak znaczących różnic w wynikach. • Powszechnym ograniczeniem jest długość/czas trwania bodźców.
ROTACJA MENTALNA • Emmorey, Kosslyn, Bellugi (1993) • Stwierdzili, że przestrzenna natura języków migowych i lokowanie przedmiotów w przestrzeni może spowodować wzrost umysłowych zdolności obrazowania, jak np. generowanie, utrzymywanie i transformacja obrazów.
ROTACJA MENTALNA • Umiejscowienie obiektów powinno być zapamiętywane podczas rozmowy. • Tak więc prawdopodobnie Głusi mogą mieć wyższe zdolności gromadzenia/przechowywania informacji wizualno-przestrzennych (nie lingwistycznych) w STM.
ROTACJA MENTALNA - WYNIKI • Głusi i słyszący użytkownicy języka migowego byli szybsi w wytwarzaniu obrazu. • Precyzja wytwarzanego obrazu była taka sama: słyszący, którzy nie migają, wytwarzali obrazy tej samej jakości, ale wolniej. • Skoro Głusi i słyszący wykonali to zadanie równie dobrze, to możliwe, że umiejętność szybszego wytwarzania mentalnych obrazów jest spowodowana używaniem języka migowego, a nie „ubóstwem” słuchowym.
ROTACJA MENTALNA - WNIOSKI • Ludzie znający język migowy wydają się wykonywać istotnie lepiej zadania w trójwymiarowej rotacji mentalnej.
INTELIGENCJA 1 • Pintner i Patterson,1915 • Próbowali udowodnić, że migający Głusi są gorsi w wielu poznawczych zdolnościach niż mówiący Głusi i słyszący. • Pierwsze odnotowane badania na głuchych dzieciach, przeprowadzone w 1915-1917, (sprawdzały także werbalne IQ), w którym Głusi wypadli jako grupa umysłowo opóźniona.
