520 likes | 1.17k Views
DIALIZA OTRZEWNOWA. ZARYS Jacek Różański. Rys historyczny. 1923 – Ganter – piersza dializa otrzewnowa [DO] u zwierząt 1945 – Selingman – kliniczne zastosowanie DO 1968 – Tenckhoff – cewnik silastikowy 1975-1977 – Popovich, Nolph, Oeropoulus - CADO. Rys historyczny - Polska.
E N D
DIALIZA OTRZEWNOWA ZARYS Jacek Różański
Rys historyczny • 1923 – Ganter – piersza dializa otrzewnowa [DO] u zwierząt • 1945 – Selingman – kliniczne zastosowanie DO • 1968 – Tenckhoff – cewnik silastikowy • 1975-1977 – Popovich, Nolph, Oeropoulus - CADO
Rys historyczny - Polska • 1935 – Orłowski, Nielubowicz • 1979 – Wańkowicz, Twardowski – CADO • 1992 – DO – 1.2% • 2000 – DO – 10.6% • 2001 – DO – 11.1%
Dializa otrzewnowa Rolę filtra spełnia naturalna błona półprzepuszczalna – otrzewna, przez którą usuwane są toksyny moczni-kowe, nadmiar wody i elektrolitów. Do płynu dializacyjnego przechodzą także: białka, hormony, aminokwa-sy, witaminy, pierwiastki śladowe.
Dializa otrzewnowa Z płynu dializacyjnego do krwi i chłonki przenikają glukoza i mleczany. Substancje te wywołują jednocześnie gradient osmotyczny zapewniając odpowiednią ultrafiltrację. Powszechnie stosowane płyny zawie-rają glukozę w stężeniu 1.5g%, 2.5g% lub 4.5g%. Mleczany, metabolizowane w ustroju do dwuwęglanów maja wpływ na regulację RKZ.
Dializa otrzewnowa - PET Jakość transportu otrzewnowego oceniana jest za pomocą testu równoważenia otrzewnowego (PET – peritoneal equilibration test), który wyraża się stosunkiem Crdial/Crosocze Cztery rodzaje transportu otrzewnowego: niski, średni, średniowysoki i wysoki.
Dializa otrzewnowa - PET Wysoka przepuszczalność – niskie Crsur i Usur ale mają trudności z uzyskaniem odpowiedniej ultrafiltracji w wyniku szybkiego przechodzenia glukozy do organizmu Odwrotna zależność występuje u chorych z niską przepuszczalnością. Profil przepuszczalności zmienia się wielokrotnie podczas życia chorego.
Dializa otrzewnowa – dostęp dializacyjny Cewnik do jamy brzusznej założony na stałe W Polsce najczęściej c. Tenckhoffa stabilizowany dwoma mufkami: w mięśniu prostym brzucha i w tk. Podskórnej, zakładany techniką chirurgiczną, laparoskopową lub z zastosowaniem trokaru.
Dializa otrzewnowa - typy • przerywana dializa otrzewnowa – PDO – wielogodzinne zabiegi przy użyciu cyklera w szpitalu kilka razy w tygodniu • ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa – CADO • automatyczna dializa otrzewnowa - ADO
Przerywana dializa otrzewnowa • Śr. co drugi dzień do 20 godz. • Podeszły wiek • Brak możliwości HD i CADO/ADO • Niskie klirensy • Wysoki koszt
Dializa otrzewnowa - cykler HomeChoice firmy Baxter Aparat walizkowy, waga 12 kg [z wózkiem 17 kg] Pozwala nastawić: czas dializy, całko-witą objętość, objętość napełniania, objętość ostatniego worka i stężenie glukozy w ostatnim worku. Samoczynnie oblicza: liczbę cykli, czas zalegania.
Automatyczna dializa otrzewnowa-ADO Wskazania: -niska UF na CADO -nieadekwatność CADO -słabe powłoki brzuszne [przepukliny] -problemy z samodzielnym wykonywaniem CADO -preferencje pacjenta -wysoka częstość z. otrzewnej -zespół wypalenia pomocnika
Dializa otrzewnowa – ADO[CCDO] Zalety: -wysoki klirens -niewielkie zużycie płynu Wady: -ujemna UF w czasie dziennej wymiany -obecność płynu w pozycji stojącej w czasie dnia
Dializa otrzewnowa – ADO[NDO] Zalety: -dobra UF u chorych z nadprzepuszczalnością ptrzewnej -dializa w pozycji leżącej Wady: -niski klirens -wysokie zużycie płynu
Dializa otrzewnowa – ADO-TIDAL • W czasie wymian nocnych tylko pewien procent objętości napełniania jest uzupełniany podczas wymiany [% tidal] • Indywidualizowana w zakresie 50-0% tidal Zastosowanie: wzrost uzyskiwanych klirensów utrudniony drenaż
Dializa otrzewnowa - wskazania • dzieci • pacjenci > 65 rż • pacjenci z cukrzycą [możliwość podawania insuliny wraz z płynem dializacyjnym] • brak dostępu dializacyjnego • choroby układu sercowo-naczyniowego • duża odległość od ośrodka dializacyjnego • potrzeb bardziej libealnego programu dnia
Dializa otrzewnowa - przeciwwskazania • Przepukliny • Rozległe zabiegi na jamie brzusznej • Choroby zapalne jelit • Upośledzenie wzroku • Zła sprawność manualna • Znaczne otępienie • Brak higieny osobistej • Złe warunki mieszkaniowe