12 . 03 .201 4

1. Obowiązki podatników w podatku dochodowym od osób prawnych i w podatku VAT w związku z tzw. zatorami płatniczymi.

2. Art. 3 i 4 ustawy z dnia 16 listopada 2012r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012r. poz. 1342). W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: po art. 15a dodaje się art. 15b W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: po art. 24c dodaje się art. 24d 12.03.2014

3. art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: Wprowadzenie obowiązkowej korekty kosztów przez dłużników miało na celu: - poprawę płynności finansowej przedsiębiorców i - ograniczenie zatorów płatniczych.

4. art. 15b ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: 1. W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - kwoty wynikającej z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów. 2. Jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z dokumentów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie. 4

5. Art. 15b ust. 4 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 4. Jeżeli po dokonaniu zmniejszenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, zobowiązanie zostanie uregulowane, podatnik w miesiącu, w którym uregulował zobowiązanie, zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę dokonanego zmniejszenia. 5. Jeżeli w miesiącu, w którym podatnik ma obowiązek dokonać zmniejszenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, podatnik nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub poniesione koszty są niższe od kwoty zmniejszenia, wówczas ma obowiązek zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów. 12.03.2014

6. art. 15b ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Jeżeli zgodnie z art. 15 zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z dokumentów, o których mowa w ust. 1, nastąpi po upływie terminu określonego w ust. 1 lub 2, to zaliczenie tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów następuje z uwzględnieniem art. 15, z tym że nie wcześniej niż w miesiącu jej uregulowania.

7. Przykład dot. kosztów bezpośrednich: Podatnik prowadzący księgi rachunkowe nabędzie w grudniu 2013 r. partię telewizorów. Zapłata za tę dostawę będzie miała nastąpić w ciągu 45 dni od otrzymania faktury. Faktura zostanie przekazana w dniu 20 grudnia 2013 r. Termin płatności upływa zatem 03 lutego 2014r. 30 dni od terminu płatności upłynie zatem w dniu 05 marca 2014r.Podatnik dokona sprzedaży tej partii towaru w dniu 20 stycznia 2014 r. Prawo do rozliczenia kosztu bezpośredniego z tytułu zakupu tych towarów powstanie zatem w styczniu 2014 r., a więc jeszcze przed upływem 30 dni od dnia upływu terminu płatności zobowiązania. Podatnik zaliczy zatem memoriałowo ten koszt do kosztów uzyskania przychodów w styczniu 2014 r., bez względu na to, czy do tego czasu zobowiązanie podatnika wobec powiązanego dostawcy zostanie uregulowane. Jeżeli zobowiązanie to nie zostanie uregulowane przez podatnika do końca wspomnianego terminu 30-dniowego, wówczas w miesiącu upływu tego terminu (w marcu 2014 r.) podatnik zobowiązany będzie do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o równowartość rozliczonego uprzednio w styczniu 2014 r. kosztu bezpośredniego.

8. Przykład dot. kosztów bezpośrednich: Jeżeli natomiast w przedstawionej sytuacji podatnik dokonałby sprzedaży telewizorów dopiero w maju 2014 r., zaś zapłaty za ich nabycie dokonałby dopiero w lipcu 2014 r., wówczas prawo do zaliczenia wydatku na nabycie telewizorów do kosztów podatkowych powstałoby według nowych przepisów dopiero w lipcu 2014 r. (a nie w maju 2014 r.)

9. Obowiązek korekty kosztów w trybie art. 15b ustawy nie jest uzależniony od okoliczności takiej jak rodzaj nabytego towaru czy usługi. Podstawą do takiej korekty jest nieterminowe regulowanie kwot wynikających z faktury, umowy czy innego dokumentu, bądź nieregulowanie tych kwot po upływie terminów wskazanych przez ustawodawcę, a nie to, czego dany wydatek dotyczy.

10. Przykład dotyczący kosztów pośrednich W dniu 30.06.2013 r. Spółka dokonuje zakupu materiałów do produkcji za kwotę 100.000 zł netto. Termin płatności określono na 60 dni, czyli przypada on na 29.08.2013 r. 30-ty dzień od terminu płatności przypada zatem na 28.09.2013r. W lipcu 2013 r. do produkcji wydane zostaną materiały o wartości 20.000 zł netto i kwota ta zostanie zaliczona w tym miesiącu do kosztów uzyskania przychodów. Pozostała część zakupionych materiałów (na kwotę 80.000 zł netto) pozostanie nadal na stanie magazynu i kwota ta nie zostanie ujęta na ten moment w kosztach uzyskania przychodów. 12.03.2014

11. Zapłata za zakupione materiały (100.000 zł netto + VAT) nastąpi 01.10.2013 r., tj. z przekroczeniem o ponad 30 dni terminu płatności określonego na fakturze zakupu, w związku z czym Spółka dokona korekty kosztów uzyskania przychodów, pomniejszając je o kwotę 20.000 zł w miesiącu, w którym upłynie 30 dni od terminu płatności faktury - we wrześniu 2013 r. Po zapłacie całości faktury - w październiku 2013 r. Spółka dokona zwiększenia kosztów uzyskania przychodów tego miesiąca o wartość, o którą zmniejszyła je w poprzednim miesiącu (o 20.000 zł). Pomimo, że faktura opiewa na 100 tys. i taka właśnie kwota nie została zapłacona, to korygujemy tylko o 20 tys., które były zaliczone do kosztów.

12. Interpretacja dyrektora IS w Bydgoszczy z 28.05.2013r. nr ITPB/423-136a/13/PS i Dyrektora IS w Katowicach z 9.04.2013r. nr IBPBI/2/423-67/13/JD Nie ma podstaw do wyłączenia zastosowania przepisu art. 15b tylko dlatego, że podatnik nie może ustalić kiedy dany wydatek trafia do kosztów uzyskania przychodów. Przepis ten nie znajdzie zastosowania jedynie wtedy, gdy kwoty wynikającej czy to z umowy, czy z innego dokumentu nie zaliczono do kosztów uzyskania przychodów.

13. Interpretacja Dyrektora IS z Bydgoszczy z25.04.2013r. nr ITPB3/423-40e/13/PS i Dyrektora IS w Katowicach z 25.04.2013r. nr IBPBI/2/423-91/13/SD Obowiązek korekty kosztów podatkowych nie może być uzależniony od okoliczności takiej jak miejsce siedziby (zamieszkania) kontrahenta. Podstawą do takiej korekty jest fakt nieterminowego regulowania kwot wynikających z faktury, umowy lub innego dokumentu, bez względu na to, kto jest kontrahentem podatnika.

14. Interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Bydgoszczy z 28.05.2013r. nr ITPB3/423-136c/13/PS Moment, od którego płyną terminy płatności może być dowolnie ustalony przez strony. To dostawca z odbiorcą ustalają, od jakiego zdarzenia należy liczyć termin płatności. A zatem mogą oni uzgodnić, że punktem wyjścia będzie np. odbiór towaru, koniec następnego miesiąca po dostawie, odsprzedaż itp. 12.03.2014

15. Interpretacja Dyrektora IS w Bydgoszczy z 25.04.2013r. nr ITPB3/423-40a/13/PS Strony mogą zgodnie przedłużyć termin płatności zobowiązania przed jego upływem, ale trzeba to robić umiejętnie, bo nieprzemyślane przedłużanie terminów umowy nie zawsze zwolni z obowiązku zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów i podatnik będzie zobowiązany do zmniejszenia kosztów o kwotę wynikającą z faktury z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, wystąpi bowiem druga z okoliczności korekty czyli termin płatności dłuższy niż 60 dni.

16. Interpretacja indywidualna Dyrektor IS w Katowicach z 09.04.2013r. nr IBPBI/2/423-68/13/JD. W przypadku wystawienia faktury bez terminu płatności bądź w nie określenie go w sposób konkretny, odpowiednie zastosowanie znajdzie art. 455 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli termin spełnienia świadczenia jest nieoznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

18. Przykład: Podatnik zakupił komputer o wartości nieprzekraczającej 3.500 zł. Wydatki na jego nabycie zostały bezpośrednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Termin płatności został rozłożony na 24 miesiące. Czy w tej sytuacji podatnik powinien dokonać korekty kosztu po 30 czy po 90 dniach ? W tym przypadku podatnik jest zobowiązany uwzględnić oba terminy, tj. termin 30 dni od upływu terminu płatności (w przypadku rat, których termin płatności nie przekracza 60 dni) lub 90 dni od dnia rozliczenia kosztu (w przypadku rat, których termin płatności jest dłuższy niż 60 dni).

19. Przykład: Faktura dokumentująca zakup komputera, wystawiona była 15 stycznia 2013 r. W tym samym dniu komputer został oddany do używania. Zapłata za niego następuje w ratach. Raty są rozłożone na 24 miesiące. Pierwsza płatność pokrywa się z datą wystawienia faktury i została uregulowana. Kolejne płatności powinny być dokonywane co miesiąc, do 15 każdego miesiąca. Raty przypadające na miesiące od lutego do lipca były zapłacone w terminie. Rozliczenie kosztów podatkowych w pierwszych siedmiu miesiącach używania komputera ma następujący przebieg:

21. Interpretacja indywidualna z 28 maja 2013 r. nr ITPB3/423-136d/13/PS Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy Literalna wykładnia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym art. 15b ustawy, prowadzi do wniosku, że przepisy nie zawierają wyłączeń, jeśli chodzi o ich stosowanie, w odniesieniu do zakupu, w wypadku gdy dostawca i odbiorca uzgodnili, że należność z faktury (rachunku) będzie płatna w ratach. 12.03.2014

22. art.15b ust. 6 i 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 6. Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów. 7. W przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli termin, o którym mowa w ust. 1 lub 2, upływa nie później niż w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych w części, w jakiej ich cena nabycia lub koszt wytworzenia wynikający z dokumentów, o których mowa w ust. 1, zostały uregulowane w terminie określonym w ust. 1 lub 2. Jeżeli zobowiązanie zostało uregulowane w terminie późniejszym, podatnik w miesiącu uregulowania tego zobowiązania zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę odpisów amortyzacyjnych, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie zdania pierwszego.

23. Przykład: Podatnik w styczniu 2013 r. nabył maszynę produkcyjną stanowiącą środek trwały. Termin płatności ceny nabycia został ustalony na 45 dni od dnia otrzymania faktury. Upływał on 10 marca 2013 r. Termin 30-dniowy, o którym mowa w nowych przepisach, upłynął zatem 9 kwietnia 2013 r. Podatnik dokonał zapłaty tego zobowiązania w całości dopiero w dniu 3 czerwca 2013 r. Jeżeli podatnik wprowadził wspomniany środek trwały do ewidencji w styczniu 2013 r., wówczas odpisy amortyzacyjne dokonane za miesiące luty i marzec 2013 r. podatnik mógł zaliczyć w całości do kosztów podatkowych, pomimo braku dokonania zapłaty zobowiązania. Jednakże w kwietniu 2013 r. – w związku z upływem wspomnianego terminu 30-dniowego – podatnik był zobowiązany do zmniejszenia kosztów podatkowych tego miesiąca o odpisy amortyzacyjne zaliczone uprzednio do kosztów. Natomiast w czerwcu 2013 r. podatnik zyskał możliwość ponownego zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych oraz prawo do zwiększenia kosztów podatkowych tego miesiąca o odpisy amortyzacyjne uprzednio wyłączone z kosztów.

24. Jeżeli podatnik wprowadziłby omawiany środek trwały do ewidencji dopiero w marcu 2013 r. (tj. miesiącu poprzedzającym miesiąc upływu terminu 30-dniowego), wówczas do momentu dokonania zapłaty zobowiązania nie mógłby zaliczać do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od tego środka trwałego. Prawo to powstałoby dopiero w odniesieniu do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych począwszy od czerwca 2013 r. (miesiąc zapłaty zobowiązania). W tym miesiącu podatnik zwiększyłby też kwotę kosztów podatkowych o sumę wcześniejszych odpisów amortyzacyjnych (za miesiące kwiecień-maj 2013 r.), które do momentu uregulowania zobowiązania nie mogłyby być zaliczane do kosztów podatkowych.

25. Przepisy art. 15b dotyczą również tych podatników, którzy amortyzują środki trwałe nabyte w latach poprzednich, jeśli za nie dotychczas nie zapłacili.

26. Przykład: Podatnik 30.11.2012r. nabył na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej budynek magazynowy. Strony ustaliły, że zapłata nastąpi do 19.01.2013 r., czyli ustalono 50-dniowy termin płatności. Budynek został wprowadzony do ewidencji w miesiącu nabycia, a od grudnia rozpoczęła się jego amortyzacja. Podatnik dokonuje odpisów w okresach miesięcznych. Odpis za styczeń 2013 r. podatnik będzie wprawdzie mógł zaliczyć do kosztów podatkowych tego miesiąca, jeśli jednak zapłata ceny zakupu nie nastąpi do 18.02.2013 r. (czyli do 30 dnia od daty upływu terminu płatności), konieczna będzie korekta kosztu. Odpis za grudzień pozostanie w kosztach niezależnie od terminu dokonania zapłaty, ponieważ odpis ten został ujęty w kosztach uzyskania przychodów w 2012r., czyli przed wejściem w życie tych regulacji.

27. Art. 15b ust. 9 – przepisy ust. 1 – 8 stosuje się odpowiednio, w przypadku, gdy zobowiązanie zostało zapłacone w części. W takim przypadku podatnicy są zobowiązani do proporcjonalnego „wyłączenia" z kosztów podatkowych tej części kosztu, która odpowiada niezapłaconej części zobowiązania. Reguła ta ma zastosowanie zarówno do kosztów wykazywanych bezpośrednio, jak i kosztów rozliczanych przez odpisy amortyzacyjne.

28. Przykład: Podatnik zakupił 19.11.2012 r. program komputerowy obsługujący linię technologiczną za 20 tys. zł. Program przyjęto do używania w grudniu 2012 r. Termin płatności określony na fakturze zakupu wynosi 7 dni. W tym terminie podatnik uiścił jedynie połowę ceny. Drugą połowę zapłacił 28.02.2013 r. Do kosztów podatkowych stycznia 2013r. podatnik powinien zaliczyć połowę wartości odpisu amortyzacyjnego. Wyłączona z kosztów część odpisu będzie mogła być zaliczona do kosztów dopiero w miesiącu uregulowania pozostałej części ceny.

29. Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 5 września 2013 r., nr IPTPB3/423-214/13-3/GG Uregulowania zawarte w art. 15b odnoszą się nie tylko do środków trwałych stanowiących własność podatnika, ale również do środków trwałych niestanowiących własności Spółki, będących przedmiotem leasingu. Zatem, gdy podmiot zaliczy do kosztów uzyskania przychodów kwotę odpisu amortyzacyjnego dokonywanego od leasingowanych składników majątku oraz jednocześnie kwota ta nie znajdzie pokrycia w dokonanej płatności i kontrahent nie ureguluje tej kwoty w terminach odpowiednio 30 dni od daty upływu terminu płatności lub 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, obowiązany będzie do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę tego odpisu amortyzacyjnego.

30. Odpowiedź MF na interpelację poselską nr 14770 Raty leasingowe w części odsetkowej są u korzystającego kosztem podatkowym w dacie ich uiszczenia, a zatem w tym zakresie przepisy o zatorach płatniczych nie mają bezpośrednio zastosowania, bowiem koszty podatkowe powstają w dacie faktycznej zapłaty raty. Natomiast nieuregulowanie w odpowiednim terminie spłaty wartości początkowej powinno skutkować wyłączeniem z kosztów odpowiedniej części odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego amortyzowanego przez korzystającego. Pod względem terminów płatności każda rata powinna być ustalana i rozliczana odrębnie. Po uregulowaniu zobowiązań korzystający ma prawo do zaliczenia do kosztów podatkowych dokonanych wcześniej zmniejszeń.

31. Interpretacja indywidualna z dnia 3 kwietnia 2013 r. Izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPB3/423-23/13-2/AO W odniesieniu do kaucji gwarancyjnej potrącanej z należności za roboty budowlano – montażowe nie znajdą zastosowania przepisy art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. 12.03.2014

32. Uregulowanie należności Chodzi o wszystkie przyjęte sposoby wygaśnięcia zobowiązania, a więc: - zapłatę, - potrącenie/kompensata, - świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum), - nowację, - wręczenie przez dłużnika weksla własnego. 12.03.2014

33. Wyjaśnienie MF z 27.03.2013 r. - „Przegląd podatku dochodowego nr 8 z 20.04.2013 r. Regulacji dotyczących ograniczenia zatorów płatniczych nie stosuje się do podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych. W uzasadnieniu do ustawy MF odwołało się do wykładni celowościowej omawianych przepisów i wskazało, że celem ich wprowadzenia była likwidacja zatorów płatniczych w obrocie gospodarczym, w relacjach między kontrahentami, a nie objęcie tą regulacją płatności dokonywanych w relacjach podatnik – organ podatkowy. 12.03.2014

34. Zatory płatnicze w latach 2011-2013

35. Zatory płatnicze ogółem w latach 2011-2013 Źródło: www.forsal.pl

36. W przypadku wątpliwości interpretacyjnych w związku z zatorami płatniczymi Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej http://www.finanse.mf.gov.pl/abc-podatkow/znajdz-informacje (w polu „Czego dotyczy sprawa?” należy wybrać „Zatory płatnicze”).

37. Art. 89a i 89b ustawy o VAT – najczęściej popełniane błędy - nieprawidłowy okres rozliczenia ulgi na złe długi zarówno przez wierzycieli jaki dłużników, - korygowanie podatku należnego przez wierzycieli w sytuacji gdy dłużnik jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji; - korygowanie przez wierzyciela vatu od wierzytelności spornych, czyli takich co do których istnieje spór między stronami, czy doszło do zapłaty, - nie składanie korekt deklaracji VAT-7 przez syndyka masy upadłościowej w związku z nieuregulowanymi przez Spółkę należnościami z faktur wystawionych przed datą ogłoszenia upadłości Spółki w trybie art. 89b ustawy o VAT, - stosowanie przez podatników nowych przepisów o uldze na złe długi w stosunku do wierzytelności, które powstały przed zmianą tych przepisów i zostały uprawdopodobnione do końca 2012r.

38. Art. 23 ustawy de regulacyjnej 1.Do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu dotychczasowym, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Przepisy art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się również do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, których nieściągalność została, zgodnie z art. 89a ust. 1a ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r.

39. Dziękuję Państwu za uwagę