Anoplophora chinensis (Forster)

1. Anoplophora chinensis (Forster)

2. Status prawny Organizmy kwarantannowe: • Anoplophora chinensis ( Thomson) • Anoplophora glabripennis ( Motschulsky) • Anoplophora malasiaca ( Forster) • dwa gatunkiA. chinensis orazA. malasiaca obecnie uznane za jeden: A. chinensis, nazwy są synonimami

3. Akty prawne - unijne • Dyrektywa Rady 2000/29/WE Zał. I Część A Dział I • Decyzja komisji z dnia 07 listopada 2008r. w sprawie środków nadzwyczajnych zapobiegających wprowadzaniu do Wspólnoty i rozprzestrzenianiu się we Wspólnocie organizmu Anoplophora chinensis

4. Akty prawne - krajowe • rozporządzenie MRiRW z dnia 21 lutego 2008r.( Dz. U. Nr 46, poz. 272 -ze zm.) zał. I, część A, dział I, tabela A, pkt 4 w sprawie zapobiegania wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannowych • rozporządzenie MRiRW z dnia 18 listopada 2009r. ( Dz. U. Nr 206, poz. 1593) w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzenianiu się organizmu Anoplophora chinensis

5. Rozmieszczenie geograficzne • A. chinensis – Chiny, Japonia, Korea Płn. i Płd., Tajwan, Hong Kong, Birma, Malezja, Wietnam, Stany Zjednoczone, Włochy, Francja, Holandia [ Litwa ,Wielka Brytania ] • A. glabripennis- Chiny, Korea Płn. i Płn., Tajwan, Japonia, Stany Zjednoczone, Włochy, Austria, Francja, Niemcy.

8. Acer spp. (klon) Aesculus hippocastanum (kasztanowiec zwyczajny) Alnus spp. (olcha) Betula spp. (brzoza) Carpinus spp. (grab) Citrus spp. (cytrusowe) Corylus spp (leszczyna) Cotoneaster spp. (irga) Fagus spp. (buk) Lagerstroemia spp. Malus spp. (jabłoń) Anoplophora chinensis.- rośliny żywicielskie

9. Rośliny żywicielskie – cd. • Platanus spp. (platan) • Populus spp. (topola) • Prunus spp. (śliwa, morela,brzoskwinia, wiśnia, czereśnia) • Pyrus spp. (grusza) • Salix spp. ( wierzba) • Ulmus spp.( wiąz)

10. Anoplophora chinensis (Forster) • biologia, objawy występowania i wykrywanie A.chinensis te same jak w przypadkuA. glabripennis • cechą różniącą A. chinensis i A. glabripennis są nierówności na podstawie pokryw

11. Odróżnianie gatunków Anoplophora glabripennis(Motchulsky) Anoplophora chinensis(Thomson)

12. Anoplophora chinensis

13. Anoplophora chinensis

14. Anoplophora spp.- Biologia • owady dorosłe występują w okresie kwiecień – październik, odżywiają się liśćmi, ogonkami liściowymi i młodą korą • jaja składane pojedynczo pod korą u podstawy pnia, do wysokości ok. 60 cm • larwy żerują w zdrewniałych tkankach gałęzi, pnia i korzeni (cykl rozwojowy trwa od 1 do 2 lat) • osobniki dorosłe wychodzą przez otwory znajdujące się u podstawy pnia ( 5-20 cm) lub na odkrytych korzeniach

15. Identyfikacja szkodnika - jaja • na powierzchni kory występują owalne uszkodzenia kory średnicy 10-15 mm - miejsca złożenia jaj • jaja są wydłużone, cylindryczne, lekko zwężające się ku tyłowi, barwy kremowobiałej, ok. 5 mm długości i ok. 2 mm szerokości • w miejscach złożenia jaj często dochodzi do wycieków soku

16. Anoplophora glabripennisUszkodzenia Miejsce złożenia jaj Miejsce złożenia jaj

17. Anoplophora spp.Uszkodzenia: miejsca złożenia jaj

18. Anoplophora spp.Uszkodzenia: miejsca złożenia jaj

19. Identyfikacja szkodnika- larwa • larwy (5-60mm) po opuszczeniu osłonek jajowych wgryzają się w głębsze warstwy, gdzie drążą spłaszczone w przekroju korytarze przebiegające w różnych kierunkach i na różnej głębokości • larwy bardzo podobne do larw żerdzianek ( Monochamus), ciało beznogie, barwy od kremowobiałej do żółtawej z brązową głową, rozszerzające się w części tułowiowej, spłaszczone grzbieto-brzusznie

20. Anoplophora chinensis Larwa

21. Identyfikacja szkodnika - poczwarka • poczwarka typu wolnego - podobna do osobnika dorosłego z wyraźnie widocznymi poszczególnymi częściami ciała, jasno zabarwiona

22. Anoplophora spp.- Poczwarka

23. Anoplophora spp.- Poczwarka

24. Anoplophora glabripennisPostać dorosła

25. Anoplophora glabripennis Otwory wylotowe – okrągłe 6-11 mm średnicy

26. Anoplophora spp.Uszkodzenia: okrągłe otwory wylotowe

27. Anoplophora spp.Uszkodzenia: okrągłe otwory wylotowe

29. Anoplophora chinensis Postać dorosła 20-40 mm

30. Anoplophora chinensis Ciało czarne z lekkim połyskiem, na pokrywach nieregularne plamki z jasnych włosków, stopy i strona brzuszna pokryta delikatnym niebieskim omszeniem

31. Anoplophora chinensis

33. Anoplophora glabripennis

34. Anoplophora glabripennisPostać dorosła – dymorfizm płciowy samica samiec 1,7-2 Czułki 1.2

35. Anoplophora glabripennisUszkodzenia Trociny Wycieki soku

36. Anoplophora spp. Ślady żerowania chrząszczy

37. Anoplophora spp.

38. Anoplophora spp.- Wykrywanie • postaci dorosłe żerują na wierzchołkach pędów • owady duże, postaci dorosłe20–40 mm długości • wyróżniające ubarwienie postaci dorosłych, chrząszcze wykazują dymorfizm płciowy • beznogie larwy, barwy kremowej, do 60 mm długości • okrągłe otwory wyjściowe/wylotowe postaci dorosłych, trociny • miejsca złożenia jaj w postaci szczelin w korze • wycieki soku • korytarze pod korą i w drewnie • więdnięcie i zamieranie zaatakowanych roślin

39. Anoplophora spp. - Znaczenie ekonomiczne • znaczące szkodniki drewna • obniżanie wartości drewna • zakłócony transport wody i składników pokarmowych • uszkodzenia drzew owocowych- obniżenie plonu • rośliny stają się podatniejsze na ataki innych szkodników i chorób • zamieranie roślin

40. Nowe regulacje prawne UE • Decyzja Komisji z dnia 7 listopada 2008r. w sprawie środków nadzwyczajnych zapobiegających wprowadzaniu do Wspólnoty i rozprzestrzenianiu się we Wspólnocie Anoplophora chinensis ( Forster) ( 2008/840/WE)

41. Nowe regulacje prawne UE • Art. 4 • państwa członkowskie prowadzą coroczne urzędowe kontrole dotyczące występowania organizmu Anoplophora chinensis oraz dowodów porażenia przez ten organizm roślin żywicielskich na swoich terytoriach • wyniki tych kontroli, wraz z wykazem wyznaczonych obszarów są zgłaszane Komisji i pozostałym państwom członkowskim do 30. 04 każdego roku

42. Nowe regulacje prawne UE • „ określone rośliny” oznaczają rośliny do sadzenia, inne niż nasiona • rodzajów: Acer spp., Alnus spp., Betula spp. Carpinus spp., Citrus spp., Corylus spp., Cotoneaster spp., Fagus spp., Lagerstroemia spp., Malus spp., Platanus spp., Populus spp., Prunus spp., Pyrus spp., Salix spp.,oraz Ulmus spp., • gatunku: Aesculus hippocastanum

43. Nowe regulacje prawne UE • określone rośliny przywożone z krajów trzecich, co do których wiadomo, że występuje w nich A. chinensis mogą być wprowadzane do Wspólnoty jedynie pod warunkiem, że: • spełnione są wymogi określone w zał. I część I pkt.1 decyzji – dodatkowa deklaracja • zostaną przy wprowadzaniu do Wspólnoty poddane kontroli przez odpowiedzialny organ urzędowy , zgodnie z zał. I część I pkt. 2 do decyzji i zostaną uznane za wolne od organizmu • w przypadku przemieszczania we Wspólnocie towarzyszy im paszport roślin

44. Nowe regulacje prawne UE • określone rośliny pochodzące z wyznaczonych obszarów we Wspólnocie, określonych zgodnie z art. 5, można przemieszczać w obrębie Wspólnoty jedynie, jeśli : • towarzyszy im paszport roślin • były uprawiane przez okres co najmniej 2 lat poprzedzających przemieszczanie w zarejestrowanym zgodnie z dyrektywą 92/90/EWG miejscu produkcji, które było dwa razy w roku poddawane drobiazgowym kontrolom i uznane za wolne od organizmu

45. Nowe regulacje prawne UE • wyznaczone obszary składają się z : • strefy porażenia będącej strefą, w której potwierdzono występowanie A. chinensis, obejmującej wszystkie rośliny wykazujące objawy spowodowane przez w/w organizm i o ile ma zastosowanie, wszystkie rośliny należące do tej samej partii w chwili sadzenia • strefy buforowej o promieniu co najmniej 2 km wokół granic strefy porażenia

46. Nowe regulacje prawne UE • środki urzędowe podejmowane na wyznaczonych obszarach, obejmują co najmniej: - w strefie porażenia, odpowiednie środki zmierzające do zwalczenia organizmu, w tym ścinanie i niszczenie porażonych roślin i roślin wykazujących symptomy porażenia do 30 kwietnia - w strefie porażenia i strefie buforowej, intensywne monitorowanie organizmu poprzez kontrole roślin żywicielskich

47. Wykrycie organizmu w zachodniej Holandii ( rejon Boskoop ) • Grudzień 2009r - 2 larwy na grabie, a wokół 2 zamierające drzewa Acer palmarum z 7 otworami wylotowymi • Wyznaczono strefę porażenia i buforową • W promieniu 3 m wykopano i przebadano wszystkie drzewa podatne • W kolejnej strefie 100 m wykopano drzewa podatne i poddano lustracji

48. Wykrycie organizmu w zachodniej Holandii ( rejon Boskoop ) • Szczegółowe lustracje w promieniu 2 km przed wprowadzeniem roślin do obrotu • Zaopatrywanie roślin w paszporty • Przekazano listę szkółek znajdujących się w rejonie Boskoop

49. Działania Inspekcji • Przekazanie stosownych informacji podmiotom sprowadzającym rośliny podatne z rejonu Boskoop • Prowadzenie kontroli zdrowotności w szkółkach i centrach ogrodniczych roślin podatnych sprowadzonych z rejonu Boskoop • Przeprowadzenie niszczącej metody pobierania próbek o wielkości 0.5% ( ale nie mniej niż na 1 roślinie) – gdy średnica pnia wynosi min. 2cm • W przypadku podejrzenia- pobieranie prób

50. METODA NISZCZĄCA • Niszcząca metoda pobierania próbek polega na niszczeniu roślin poprzez złamanie/przecięcie w kilku miejscach gałęzi, pnia i korzeni, mającym na celu ewentualne wykrycie larw i/ lub korytarzy wydrążonych przez szkodnika wewnątrz ww. organów.