Kasım ÖZER Genel Müdür Aralık 2009

1. Kasım ÖZER Genel Müdür Aralık 2009

2. İSG İstatistikleri – 2008 (SGK) • Türkiye’deki işyeri sayısı– 1.170.248 • SSK’lı işçi sayısı – 8.802.989 • İşyerlerinin %99.7’si KOBİ (1-250 işçi)’dir • İşçilerin %83.8’i KOBİ (1-250 işçi)’lerde çalışmaktadır. • İş kazası sayısı– 72.963 • Meslek hastalığı sayısı - 539 • İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm– 866 • Kaybedilen iş günü- 1.865.115

3. İSG İstatistikleri – 2008 (SGK) • 1.170.248 işletmenin %85.4’ü 1-9 sigortalı çalıştıran işyerlerinden, %12.7’si 10-49 sigortalı çalıştıran işyerlerinden %1.6’sı 50-249 sigortalı çalıştıran işyerlerinden oluşmaktadır. • Çalışanların ise %29.1’i 1-9 işçi istihdam eden işyerlerinde, %32.9’u 10-49 işçi istihdam eden işyerlerinde, %21.8’i 50-249 işçi istihdam eden işyerlerinde bulunmaktadır

4. İSG İstatistikleri – 2008 (SGK) • 2008 yılında meydana gelen iş kazalarının %33.8’i 1-9 işçi çalıştıran işyerlerinde, %26.7’si 10-49 işçi çalıştıran işyerlerinde, %20.2’si 50-249 işçi çalıştıran işyerlerinde İş kazalarının toplam %80.7’si KOBİ’lerde meydana gelmektedir.

5. İSG İstatistikleri – 2008 (SGK) • İş kazalarının sektörel dağılımı incelendiğinde; • metal sektörü %15, • maden sektörü %9, • inşaat sektörü %7.6 ile ilk üç sıradaki sektörler olarak görülmektedir.

6. Türkiye’de hergün; • 217iş kazası olmaktadır. • 4 işçi, iş kazası sonucu hayatını kaybetmektedir. • 5 kişi, iş kazası sonucu iş göremez hale gelmektedir.

7. İSG Kaynaklı Maddi Kayıp ILO’nun yayınlarına göre, endüstrileşmiş ülkelerde iş kazaları ve meslek hastalıklarının toplam maliyeti, bu ülkelerin Gayrı Safi Yurtiçi Hasılalarının yaklaşık %4’ü oranındadır. Ülkemizde ise, Türkiye İstatistik Kurumundan alınan 2007 yılı GSYİH rakamına göre iş kazaları ve meslek hastalıklarının toplam maliyetinin yaklaşık yılda 35 milyar YTL olacağı tahmin edilebilir.

8. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ • Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması görevi, 1945 yılında kurulan Çalışma Bakanlığı bünyesinde İşçi Sağlığı Genel Müdürlüğüne verilmiştir. Son olarak, 24.07.2003 tarih ve 25178 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4947 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kuruluş Kanununun 12 nci maddesi gereğince,İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüadı altında yeniden yapılandırılmıştır.

9. GENEL MÜDÜRLÜĞÜN GÖREVLERİ • İş sağlığı ve güvenliği konularında, mevzuatın uygulanmasını sağlamak ve mevzuat çalışması yapmak. • Ulusal politikalar belirlemek, bu politikalar çerçevesinde programlar hazırlamak. • Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu sağlamak. • Etkin denetim sağlamak amacıyla gerekli önerilerde bulunmak, sonuçlarını izlemek.

10. GENEL MÜDÜRLÜĞÜN GÖREVLERİ • Standart çalışmaları yapmak, normlar hazırlamak ve geliştirmek, ölçüm, değerlendirme, teknik kontrol, eğitim, danışmanlık, uzmanlık ve benzeri çalışmaları yapmak ve bunları yapan kişi ve kuruluşları inceleyerek değerlendirmek ve yetki vermek. • Kişisel koruyucuların imalâtını yapacak kişi ve kuruluşlara yetki vermek, ithal edilecek kişisel koruyucuların ve makine koruyucularının standartlara uygunluğunu ve bu hususlarda usul ve esasları belirlemek. • İSG ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında inceleme ve araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak ve uygulanmasını sağlamak.

11. GENEL MÜDÜRLÜĞÜN GÖREVLERİ • Faaliyet konuları ile ilgili yayın ve dokümantasyon çalışmaları yapmak ve istatistikleri düzenlemek. • Meslekî eğitim görenler, rehabilite edilenler, özel risk grupları ve kamu hizmetlerinde çalışanlar da dahil olmak üzere tüm çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı korunmaları amacıyla gerekli çalışmaları yaparak tedbirlerin alınmasını sağlamak. • İSGÜM Merkez ve Bölge Laboratuvarlarının çalışmalarını düzenlemek, yönetmek ve denetlemek. • Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.

12. Türkiye’deki Çalışma Hayatı Türkiye, İSG Alanında 150 yılı aşkın zamandır,hukuki, uygulamaya dayalı ve kurumsal bilgi birikimine sahiptir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ilgili bakanlıklar ve sosyal taraflarla birlikte İSG’nin geliştirilmesinde büyük bir rol oynamaktadır.

13. Kapsam Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile İlgili Mevzuat İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Uygulamaları

14. Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile İlgili Mevzuat

15. Birincil hukuki düzenlemeler YENİ DÜZENLEME 5763 sayılı kanunla değişik 4857 sayılı İş Kanunu • 81.Md. En az 50 işçi çalıştırdıkları işyerlerinde; • İşyeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturma, • İşyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personeli ve sanayiden sayılan işlerde mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle, • Veya işletme dışında kurulu ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak bu yükümlülüğü yerine getirme kolaylığı getirilmiştir. ESKİ DÜZENLEME 4857 İş Kanunu • 81.Md. En az 50 işçi çalıştıran işyerlerine işyeri hekimi çalıştırmak ve bir işyeri sağlık birimi oluşturma yükümlülüğü, • 82.Md. sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran işyerleri mühendis veya teknik eleman görevlendirme yükümlülüğü, getirilmiştir.

16. İKİNCİL HUKUKİ DÜZENLEMELER ESKİ DÜZENLEME • İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (16.12. 2003 / 25318 R.G.) • İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (20. 01.2004 / 25352 R.G.) YENİ DÜZENLEME İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmelik (15.08.2009/ 27320 R.G.)

17. Yönetmeliğin amacı İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanlarının; Nitelikleri, sayısı ve işe alınmaları, Görev, yetki ve sorumlulukları, Çalışma şartları, Eğitimleri ve belgelendirilmeleri, Görevlerini nasıl yürütecekleri, İşyeri sağlık ve güvenlik birimleri ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin; Nitelikleri ve yetkilendirilmesi, Bu birimlerde bulunması gereken personel, araç, gereç ve teçhizat, Görevlendirilecek personelin eğitim ve nitelikleri, Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alınmasına dair usul ve esasları düzenlemek

18. Yönetmelik ile gelen yenilikler İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ve ortak sağlık ve güvenlik birimi tanımlanmış İşyeri dışından hizmet alımı imkanı sağlanmış İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ve ortak sağlık ve güvenlik birimi personelinin, görevlerinin yürütümünde gerekli taraflarla işbirliği ve koordinasyon içinde çalışma yükümlülüğü ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiş İşçiler veya temsilcileri, mesleki sağlıkla ilgili şüpheli bir durum mevcut olduğunda sağlık gözetimi isteme hakkına sahip olmuş Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetkilendirilmesi, takibi ve gerektiğinde yetkilerinin iptali getirilmiştir.

19. Ortak sağlık ve güvenlik birimi Birimin kurucusunun veya kurucu ortaklarından en az birinin işyeri hekimi veya (A) sınıfı iş güvenliği uzmanı olması, Birimde tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir işyeri hekimi ve bir iş güvenliği uzmanı istihdam edilmesi, Birimin; önleyici ve koruyucu hizmetleri, işyerinin yer aldığı tehlike sınıfına ve işçi sayısına göre yürütmesi, Zorunlu haller dışında hizmet verilen işyerine, aynı işyeri hekiminin, iş güvenliği uzmanının ve diğer personelin hizmet vermesi

20. Ortak sağlık ve güvenlik birimi Birimin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülebilmesine ve çalışacak personel sayısına yetecek büyüklükte, kolay ulaşılabilir, tercihen tek katlı bir binada veya kurulacağı binanın giriş katında olması Birimin, en az bir muayene odası, bir ilkyardım ve acil müdahale odası, bir iş güvenliği uzmanı odası ile bekleme yerinden oluşması İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik’e uyumlu olması İşyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı hizmetlerinin yerine getirilmesinin başka bir birime devredilememesi

21. Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin başvuru işlemleri Biriminin unvanını, sahibini veya sahiplerini, faaliyet göstereceği adresi ve iletişim bilgilerini belirten ve yetki belgesi talep eden başvuru yazısı, Ticaret Sicil Gazetesinin tasdikli örneği, Senet veya vakıf/dernek tüzüklerinin tasdikli örneği, Kurucunun veya kurucu ortaklarından en az birinin işyeri hekimliği veya iş güvenliği uzmanlığı belgelerinin tasdikli örneği (Kamu kurum ve kuruluşlarında yöneticilerinin en az birinin), En az beş yıl süreli kira sözleşmesinin veya tapu senedinintasdikli örneği,

22. Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin başvuru işlemleri Faaliyet gösterilecek yerin intifa hakkına sahip ise ilgili tapu sicil müdürlüğünden alınacak belge, Faaliyet gösterilecek yerin bütün bölümlerini ihtiva eden 1/200 ölçekli plan, Tapu kütüğünde mesken olarak kayıtlı bir ana gayrimenkulün bağımsız bölümlerinde faaliyet gösterebileceğine dair kat malikleri kurulunun oybirliğiyle aldığı kararın tasdikli örneği, Yangına karşı gerekli tedbirlerin alındığına dair yetkili merciler tarafından verilen belge.

23. Ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetkilendirilmesi Başvuru dosyasının Genel Müdürlük tarafından incelenmesi Eksikliklerin (var ise), kurulacak olan birime yazılı olarak bildirilmesi Yönetmelikte belirtilen şartları taşıması halinde, belirtilen adrese münhasıran, yetki belgesinin düzenlenmesi Şube açılması istendiğinde, aynı usul ve esasları yerine getirerek ayrı bir yetki belgesi düzenlenmesi Yetki belgelerin, üç yılda bir Genel Müdürlüğe vize ettirilmesi Bu Yönetmelik’in, ilgili maddelerinde belirtilen hükümlerine aykırı hareket eden birimlerin yetki belgeleri iptal edilmesi

24. Birimlerce uyulması zorunlu hususlar İsim ve unvanların Türkçe olarak tescil ettirilmesi Tabelalarda sadece yetki belgesinde belirtilen isim ve unvanlar yazılması Bünyesinde olmayan faaliyetler ve fiyatlar konusunda reklam yapılmaması Tabela veya basılı evraklarında, başka bir unvan veya mevcut unvanlarının yabancı dildeki karşılıklarının kullanılmaması, Özel kuruluşlar tarafından, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan isimlerin ticari isim olarak kullanılmaması

25. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Uygulamaları

26. Yönetmelik ile ilgili Genel Müdürlük çalışmaları İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Listesi Tebliği Birinci Basamak Tedavi Hizmetleri ile İlgili Usul ve Esaslara ilişkin Tebliğ (taslak) Yönetmelikte geçen komisyonlar vasıtası ile iş güvenliği uzmanlığı ve işyeri hekimliği eğitimleri için programların hazırlanması ve yayınlanması

27. Yönetmelik ile ilgili Genel Müdürlük çalışmaları Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinin yetkilendirilmesi için Genel Müdürlükte Birim Kurulması OSGB’lerin yetkilendirilmesi için; başvurularının alınmasına, evrakların incelenmesine ve yerinde incelemelerin yapılmasına başlanması

30. TEŞEKKÜRLER http://www.isggm.gov.tr kozer@csgb.gov.tr