Start zawodowy młodzieży – planowanie kariery zawodowej uczniów szkół ponadgimnazjalnych

1. Start zawodowy młodzieży –planowanie kariery zawodowejuczniów szkół ponadgimnazjalnych Wągrowiec 2010 Piotr Malczewski

2. Cele projektu: 1. Ułatwienie dostępu młodzieży do profesjonalnego doradztwa zawodowego. 2. Zwiększenie oferty zawodowo-edukacyjnej dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych w Powiecie Wągrowieckim. 3. Zdobycie nowych kwalifikacji przez nauczycieli w zakresie prowadzenia zajęć pozalekcyjnych (warsztatów), związanych z planowaniem ścieżki kariery zawodowej. 4. Propagowanie zajęć z podstaw przedsiębiorczości. 5. Pomoc i wsparcie przy planowaniu kariery zawodowej młodzieży ponadgimnazjalnej z Powiatu Wągrowieckiego.

3. Zagrożenia dla planowaniai rozwoju kariery zawodowej młodzieży: 1. Wysoka stopa bezrobocia w Powiecie Wągrowieckim (jedna z wyższych w regionie – 18%; stan z 31.01.2010) 2. Duży procent osób do 25 roku życia wśród bezrobotnych w naszym powiecie – 30,7%. 3. Niska świadomość młodzieży i ich rodziców w kwestii wagi edukacji w życiu zawodowym, społecznym. 4. Duże rozbieżności miedzy wyborami zawodowymi młodzieży a zapotrzebowaniem rynku pracy. 5. Mała mobilność zawodowa młodzieży (zmiana zawodu i miejsca zamieszkania).

4. Wybrane dane o stanie bezrobociaw Powiecie Wągrowieckim Stopa bezrobocia w powiecie wynosi już 18% (dane na koniec stycznia 2010 r.) Liczba bezrobotnych przekroczyła 4.500 osób (4655) Stopa bezrobocia w województwie wynosi 9,8%, przy stopie bezrobocia w kraju 12,7% (dane na koniec stycznia 2010 r.) Ok. 55% bezrobotnych w powiecie stanowią osoby z obszarów wiejskich Grupa osób bezrobotnych do 25 roku życia (30,7%): - 437 z L.O i L.P (34%), - 330 z wykształceniem zawodowym (25,7%), - 272 z wykształceniem podstawowym (21%), - 197 ze średnim zawodowym (15,3%), - 50 z wyższym (3,9%) (dane na koniec stycznia 2010 r.). Dane: PUP Wągrowiec

5. Współczesny rynek pracy wymaga od młodych ludzi przygotowania zawodowego poprzez kształcenie. Decyzja wyboru zawodu jest jedną z najważniejszych decyzji w życiu każdego człowieka. Od niej bowiem zależy nasza przyszłość. Trafna decyzja wyboru zawodu rokuje zadowolenie, sukces i poczucie satysfakcji. Tak więc rynek pracy XXI wieku wymaga kształtowania u uczniów umiejętności rozwiązywania problemów, umiejętności współdziałania w zespole, budowania i podtrzymywania kontaktów, umiejętności szybkiego uczenia się oraz kształcenia w duchu kreatywności.

6. Wspieranie rozwoju zawodowego młodzieży to jedno z podstawowych zadań nauczycieli, wychowawców, pedagogów, psychologów oraz doradców zawodowych.

7. ELEMENTY WPŁYWAJĄCE NA TRAFNY WYBÓR PRZYSZŁEJ SZKOŁY i ZAWODU • ZAINTERESOWANIA • ZDOLNOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI • OSOBOWOŚĆ

8. ZAINTERESOWANIA • W określeniu zainteresowań młodych ludzi pomocne mogą być wszelkie testy psychologiczne, testy badające inteligencję, testy zainteresowań, testy osobowości, testy predyspozycji zawodowych czy testy uzdolnień przedsiębiorczych. • Psychologowie podzielili zainteresowania na trzy grupy: • zainteresowania odnoszące się do ludzi, • zainteresowania związane z faktami i informacjami, • zainteresowania dotyczące rzeczy i przedmiotów. • Pomocnym narzędziem w określeniu zainteresowań ucznia może być również ustalenie jego ulubionych szkolnych przedmiotów. Ta metoda dostarcza nauczycielowi informacji o ulubionych zakresach tematycznych.

9. ZDOLNOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI Umiejętności świadczą o tym co potrafimy robić. Natomiast zdolności to nic innego jak możliwość szybkiego zdobycia umiejętności, bowiem każdy może wyrobić w sobie określoną umiejętność, ale nie wszyscy zrobią to w jednakowym czasie. W ustaleniu listy zdolności i umiejętności, które uczeń posiada pomóc mogą rodzice i przyjaciele. Również oceny z poszczególnych przedmiotów szkolnych świadczyć mogą o uzdolnieniach. Zarówno umiejętności jak i zdolności są indywidualnymi predyspozycjami mającymi ogromne znaczenie na współczesnym rynku pracy.

10. OSOBOWOŚĆ • Na osobowość składają się m.in.: • - charakter, • - wychowanie, • - sposób patrzenia na życie, • - postawy wobec ludzi i całego otaczającego świata.

11. Start zawodowy można przyrównać do startu w sporcie czy komunikacji lotniczej, gdyż nabiera się wtedy „rozpędu do życia” Alicja Kargulowa wyróżnia 3 etapy tego startu: wybór profesjonalnego kształcenia i zdobywania umiejętności zawodowych, podejmowanie pierwszej pracy zawodowej i adaptacji w zawodzie („praca nie zawsze w swoim zawodzie”), czas jaki upływa do podjęcia w miarę ustabilizowanej pracy – „próba sił”, przymierzanie się do zawodu (staże, okresy próbne). A. Kargulowa „O teorii i praktyce poradnictwa”

12. „Właściwie nie madokładnie podanej granicy wieku młodego i wieku dojrzałego, dlatego trudno mówić współcześnie o wyborze zawodu na całe życie, a raczej o karierze zawodowej” (A. Kargulowa) Typologia młodzieży startującej w zawodzie lub karierze zawodowej: zdecydowany wykonawca zdecydowany czasowo bierny aspołeczny wykonawca inercyjny niezadowolony wykonawca poszukiwacz negatywista A. Kargulowa „O teorii i praktyce poradnictwa”

13. OTO NAJWAŻNIEJSZE POWODY, DLA KTÓRYCH PRACUJE WIĘKSZOŚĆ DOROSŁYCH: dla pieniędzy, ponieważ są niezbędne by móc zaspokoić podstawowe potrzeby. Tak więc wiele osób szuka przede wszystkim dobrze płatnej pracy, aby określić swoją tożsamość. Dla takich osób praca jest częścią tożsamości. Praca wówczas określa sposób postrzegania nas przez innych, dla dobrego samopoczucia. Często ludzie chcą się czuć ważni. Wówczas osoby te są dumne z tego co robią, by móc przebywać z innymi. Praca wówczas daje im możliwość przebywania i rozmowy z ludźmi. Często jest to praca o charakterze społecznym.

14. Konieczne staje się kształcenie młodzieży w zawodach poszukiwanych przez pracodawców, a wcześniej przygotowanie przyszłych absolwentów do wejścia na rynek pracy, jak i pokazanie młodzieży jak wielkie znaczenie ma dla nich podjęcie dalszej nauki. Absolwenci wkraczający na rynek powinni być: elastyczni, znać aktualną sytuację rynku pracy, powinni posiadać umiejętność samodzielnego sporządzenia dokumentów aplikacyjnych i przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej, pożądana jest znajomość języków obcych i obsługi komputera.

15. ZAWODY PRZYSZŁOŚCI Ze znalezieniem pracy nie powinni mieć problemu: Informatycy, inżynierowie, biotechnolodzy, pracownicy obsługi biznesu, pracownicy związani z ochroną środowiska, handlowcy i sprzedawcy, księgowi, pracownicy budowlani. W związku ze starzeniem się społeczeństwa: Lekarze, pielęgniarki, rehabilitanci, fizjoterapeuci, pracownicy socjalni. W związku z komputeryzacją społeczeństwa: Informatycy, programiści komputerowi, administratorzy baz danych, specjaliści ds. zabezpieczenia sieci komputerowych.

16. Metody i sposoby poszukiwania zatrudnienia: • wykorzystywanie kontaktów osobistych, • korzystanie z usług zawodowych pośredników pracy, • analiza ogłoszeń prasowych i internetowych, • konstruowanie i zamieszczanie własnych ofert (prasa, Internet, TV), • udział w targach i giełdach pracy, • osobiste wizyty u pracodawców, • wykorzystywanie telefonu przy poszukiwaniu zatrudnienia, • powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy, • prywatne agencje pośrednictwa pracy, • udział w programach rynku pracy, • witryny sklepowe i tablice ogłoszeń, • założenie własnej działalności gospodarczej. „Klub Pracy. Program Szkolenia” MGPiPS, Warszawa 2003.

17. Dokumenty aplikacyjne 1. Curriculum vitae, życiorys zawodowy,chronologiczny. 2. List motywacyjny. 3. Życiorys i list motywacyjny to narzędzia kreowania własnego wizerunku zawodowego. 4. Wiarygodność i znaczenie tych dokumentów. 5. Rodzaje życiorysów zawodowych. 6. Cechy i schemat dokumentów aplikacyjnych.

18. CURRICULUM VITAE DANE OSOBISTE: Imię i nazwisko: Anna Nowak Adres: 45-273 Opole, ul. Krótka 4/3 Nr tel.: 077 55 55 555 Data urodzenia: 19.03.1973 r. Stan cywilny: panna WYKSZTAŁCENIE: 1992-1997: Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu kierunek: handel zagraniczny DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE: 2002 - aktualnie: praca dorywcza w charakterze tłumacza w biurach turystycznych w Opolu 1996 - 2001: pilot wycieczek zagranicznych w biurze turystycznym "WAKACJE" PRZEBYTE KURSY: kurs prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, kurs pilota wycieczek zagranicznych INNE UMIEJĘTNOŚCI: obsługa komputera (znajomość programów pakietu Microsoft Office, MS Word oraz MS Excel) prawo jazdy kategorii B ZNAJOMOŚĆ JĘZYKÓW OBCYCH: język angielski w stopniu zaawansowanym, język włoski w stopniu średnio-zaawansowanym CECHY OSOBOWOŚCI: umiejętność pracy zespołowej, asertywność, łatwość w nawiązywaniu kontaktów interpersonalnych, komunikatywność ZAINTERESOWANIA: podróże, sport: tenis Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w ofercie pracy dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997r o ochronie danych osobowych (Dz.U. nr 133, poz. 883). Anna Kowalska

19. Imię nazwisko Miejscowość, data Adres Nr telefonu Ew. e-mail Imię i nazwisko Stanowisko Nazwa instytucji Adres Zwrot grzecznościowy, Krótka prośba o przyjęcie do pracy oraz informacja o jakie stanowisko ubiega się kandydat. Rozwinięcie – kilka słów o osobie (wykształcenie, umiejętności, doświadczenie zawodowe, ale nie powtarzane z życiorysu) oraz uzasadnienie, że jest się odpowiednią osobą na dane stanowisko Zakończenie – wyrażenie gotowości spotkania się w celu odbycia rozmowy kwalifikacyjnej. Zwrot pożegnalny czytelny, odręczny podpis Załączniki: dołączone dokumenty

20. EUROPASS - CV • Europass-CV, używany w takiej samej formie we wszystkich krajach Unii Europejskiej, jest przydatny każdemu, kto chce w ujednolicony sposób zaprezentować pracodawcy w kraju i za granicą posiadane kompetencje i kwalifikacje zawodowe. • Składa się z następujących części: • Dane osobowe i kontaktowe,- Doświadczenie zawodowe,- Wykształcenie i odbyte szkolenia, - Umiejętności i kompetencje,- Paszport Językowy. • Dla pracodawcy z kolei forma Europass-CV oraz szczegółowość podanych informacji pozwala na wybranie naprawdę wartościowych kandydatów i przeprowadzenie rozmów wyłącznie z tymi rokującymi największe nadzieję.

21. Rozmowa kwalifikacyjna to wyselekcjonowanie jak najlepszych pracowników na podstawie ich kwalifikacji, kompetencji, cech mentalnych i osobowych. Kwalifikacje i kompetencje. Przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej. Komunikacja werbalna i niewerbalna. Rozmowa kwalifikacyjna, osobista. Autoprezentacja. Rodzaje rozmów kwalifikacyjnych. Inne metody doboru i selekcji pracowników. „Pierwsze wrażenie robi się tylko raz”

22. Kwalifikacje i kompetencje „Kwalifikacje zawodowe to zakres i jakość przygotowania niezbędnego do wykonywania jakiegoś zawodu. Na kształcenie zawodowe składają się następujące czynniki: poziom wykształcenia ogólnego, wiedza zawodowa, umiejętności zawodowe, a zwłaszcza stopień wprawy oraz umiejętność organizowania i usprawniania pracy, uzdolnienia i zainteresowanie zawodem”. (W. Okoń) KWALIFIKACJE to specyficzne umiejętności zawodowe, techniczne, zawód, które można zdobyć w procesie uczenia się. „Kompetencje to wiedza, umiejętności, uzdolnienia, style działania, osobowość, wyznawane zasady, zainteresowania i inne cechy, które używane i rozwijane w procesie pracy prowadzą do osiągania rezultatów zgodnych ze strategicznymi zamierzeniami przedsiębiorstwa”.(Tomasz Rostowski)

23. Autoprezentacja • Pierwsze wrażenie to: • pierwsze 20 sekund kontaktu • pierwsze 20 gestów • pierwsze 20 wypowiedzianych słów. • Autoprezentacja to takie przedstawienie swojej osoby, które: • zawiera pośredni opis cech osobowych, • zawiera konkretny opis umiejętności, • rozwiewa obawy dotyczące słabych stron.

24. Powiatowy Urząd Pracyw Wągrowcu CAZ – Centrum Aktywizacji Zawodowej Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Aktywne formy pomocy osobom bezrobotnym: Staże dla osób do 25 roku życia, Szkolenia zawodowe grupowe i indywidualne, Warsztaty i szkolenia z zakresu aktywnego poszukiwania pracy, Środki na otwarcie własnej firmy (ok. 18.680), Stypendia na kontynuowanie nauki (do spełnienia kilka kryteriów), Pożyczka szkoleniowa na sfinansowanie szkolenia, Dofinansowanie studiów podyplomowych, kosztów uzyskania licencji i zdania egzaminu.

25. Poradnictwo zawodowe Celem poradnictwa zawodowego jest zapoznanie klienta z: jego możliwościami i zainteresowaniami z punktu widzenia dostosowania zawodowego; możliwościami zawodowymi na rynku pracy; warunkami ekonomicznymi określonych prac i zawodów; przeciwwskazaniami i szczególnymi wymaganiami z punktu widzenia minimalnego i najlepszego poziomu dostosowania zawodowego; ze sposobami poszukiwania pracy; ze sposobami kontaktowania się z pracodawcą.

26. Poradnictwo zawodowe – Cd. Poradnictwo zawodowe kieruje się następującymi zasadami: dostępności usług poradnictwa zawodowego dla bezrobotnych i pracodawców; dobrowolności korzystania z usług poradnictwa zawodowego; równości w korzystaniu z usług poradnictwa zawodowego bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, orientację seksualną, przekonania polityczne, wyznanie religijne lub przynależność związkową; swobody wyboru zawodu i miejsca zatrudnienia; bezpłatności usług poradnictwa zawodowego; poufności i ochrony danych osobistych bezrobotnych, korzystających z usług poradnictwa zawodowego.

27. Adresy www: www.pupwagrowiec.pl - Ranking zawodów w zakładce statystyki www.wup.poznan.pl(Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu) www.mpips.gov.pl (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) www.psz.praca.gov.pl (Portal Publicznych Służb Zatrudnienia) www.eures.praca.gov.pl lub www.eures.europa.eu (Europejski Portal Mobilności Zawodowej) www.europass.org.pl (Krajowe Centrum Europass) www.ohpdlaszkoly.pl (strona OHP) www.integracja.org (Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji) www.niepelnosprawni.pl

28. Materiały szkoleniowe do wykorzystania podczas warsztatów: Testy zainteresowań zawodowych, wartości, uzdolnień przedsiębiorczych, doświadczeń życiowych (Karolina Sochańska, Katarzyna Rewers) oraz test style uczenia się-David Kolb, testy Hollanda i Belbina. Filmy szkoleniowe – www.synergia.com.pl (filmy o przygotowaniu do rozmowy i rozmowie kwalifikacyjnej, filmy dotyczące zdolności przedsiębiorczych oraz asertywności). Wybrane metody aktywizujące.

29. Wybrane metody aktywizujące, któremożna wykorzystywać podczas warsztatów: • metoda przypadków, • metoda tekstu przewodniego, • metoda „burzy mózgów”, • metoda metaplanu, • metoda „kuli śniegowej”, • metoda inscenizacji, • gra dydaktyczna. A. Brejnak „Tworzenie modułowych programów szkoleń opartych na metodologii MES”

30. „To czego wysłucham zapomnę; To czego wysłucham i zobaczę zapamiętam; To czego wysłucham, co zobaczę i o czym będzie można z kimś podyskutować, zaczynam rozumieć; To czego wysłucham, co zobaczę, przedyskutuję i zrobię, pozwoli mi zdobyć wiedzę i umiejętności; To, czego nauczę innych, doprowadzi mnie domistrzostwa”. (David Kolb) Cytat z twórcy teorii eksperymentalnej nauki Davida Kolba, która polega na „uczeniu się przez doświadczenie”.

31. LITERATURA 1. Aktywnie szukam pracy, Stowarzyszenie Integracja, Warszawa 2005 2. Brejnak A. Tworzenie modułowych programów szkoleń opartych na metodologii MES, MGiP, Warszawa 2004. 3. Eggert M. Doskonała rozmowa kwalifikacyjna, Rebis, Poznań 2005. 4. Ferguson J. Asertywność doskonała, Rebis, Poznań2006. 5. Griesbeck J. Zabawy dla grup, Jedność, Kielce 2004. 6. Kargulowa A., O teorii i praktyce poradnictwa, PWN, Warszawa 2006. 7. Klub Pracy. Program Szkolenia, MGPiPS, Warszawa 2003. 8. Lucas M., von Rahden P. Rozmowy kwalifikacyjne, Astrum, Wrocław’01 9. Nęcka E. Trening Twórczości, GWP, Gdańsk 2005. 10. Tegze O. Komunikacja niewerbalna, Helion, Gliwice 2003. 11. Vopel K. Warsztaty-skuteczna forma nauki, Jedność, Kielce 2004. 12. Williams L. Rozmowa kwalifikacyjna bez tajemnic, Helion, Gliwice 2005.

32. SERDECZNIE DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ ! Piotr Malczewski