Sarmatyzm

1. Sarmatyzm Opracowały: Marta Matras, Magdalena Chmiel, Zuzanna Mleczko Klasa VI B

2. Sarmaci Sarmaci był to wojowniczy lud zamieszkujący w starożytności tereny od Środkowej Azji po południowo-wschodnią Europę.

3. Kultura sarmacka Dla sarmatów niezwykle ważne były więzy rodzinne i towarzyskie. Odnoszono się z galanterią do kobiet. Ulubionym zajęciem była rozmowa. Bardzo chętnie przyjmowano gości: krewnych, przyjaciół, a także nieznajomych, zwłaszcza cudzoziemców. Dość swobodnie posługiwano się łaciną. Urządzano wystawne uczty, zawsze zakrapiane alkoholem. Nieraz dochodziło do bójek. Na przyjęciach tańczono poloneza, mazura, oberka. Dbano o swój honor.

4. Kultura sarmacka Ślub brano w wieku 20-25 lat (kobiety) i 25-29 lat (mężczyźni). Małżeństwo określano jako głęboką przyjaźń, choć małżonkowie często nie znali się przed zawarciem związku małżeńskiego, gdyż decydujący był majątek, nie zaś wzajemne uczucie. Mężczyźni często podróżowali (na Sejmy, sejmiki, odpusty, procesy sądowe, pospolite ruszenie), kobiety spełniały się w domu jako gospodynie i matki.

5. Zwyczaje • urządzano wystawne uczty zakrapiane alkoholem • nieraz dochodziło do bójek • na przyjęciach tańczono poloneza, mazurka i oberka

6. Strój Sarmatów

7. Części stroju

8. Męski strój Sarmatów

9. Żeński strój Sarmatów

10. Wierzenia Szlachta Rzeczpospolitej uznawała swój kraj, otoczony ze wszystkich stron przez „niewiernych”, za zbawcę Europy. Graniczyła: • od północy z protestancką Szwecją, • od południa z muzułmańską Turcją, • od wschodu z prawosławną Rosją.

11. Wierzenia Uważano, że Matka Boska sprawuje szczególną opiekę nad Rzeczpospolitą. Dowodem na to był „Cud Jasnogórski” – obrona częstochowskiego klasztoru przed atakiem Szwedów w czasie „potopu”.

12. Tradycje piśmiennictwa Powstało wiele utworów literackich sławiących waleczność szlachty w walkach z Turcją i Szwecją. Do najsłynniejszych dzieł należy poemat „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza oraz powieści „Ogniem i mieczem” i „Pan Wołodyjowski” Henryka Sienkiewicza.

13. Tradycje piśmiennictwa Opisywano również: • życie w wiejskich dworkach, • polowania, • kuligi.

14. Wpływ sarmatyzmu Uroczyste bale w Polsce nadal otwiera Polonez, czyli dawny taniec szlachecki z XVII i XVIII wieku. Wiele osób twierdzi, że w charakterze Polaków pozostało wiele cech odziedziczonych po Sarmatach, takich jak: • poczucie godności, • przekora, • swawola, • rozrzutność, • upodobanie do popisywania się przed innymi.

15. Ciekawostki Charakterystycznym dla kultury sarmackiej był portret trumienny. Przedstawiano na nim zmarłą osobę w realistycznym wyglądzie.

16. Ciekawostki Zamożni szlachcice nosili kolorowe i bogato zdobione stroje.

17. Ciekawostki Gołota (biedna szlachta) nosiła szare lub brunatne szaty z taniego sukna.

18. Ciekawostki Szlachta Rzeczpospolitej uznawała, że Sarmaci pochodzili od Jafeta (syna Noe).

19. Ciekawostki Wzorem prawdziwego Sarmaty był hetman Stanisław Żółkiewski, który poległ za wiarę w bitwie z Turkami pod Cecorą w roku 1620.