Download
1 / 33
360 likes | 773 Views
اعتیاد. تعریف اعتياد:. « وابستگی به مواد به گو نه ای که کاملاً مض ر به حال شخص و اجتما ع باشد » « هرنوع ت رکیب ش یمیایی که باعث تغییر در کارکرد مغز شود » « وابستگي به مواد و ناتواني در ترك آن ». وابستگی :. « تمایل شدید فرد برای ادامه مصرف یک ماده »
E N D
تعریف اعتياد: « وابستگی به مواد به گونه ای که کاملاً مضر به حال شخص و اجتماع باشد » « هرنوع ترکیب شیمیایی که باعث تغییر در کارکرد مغز شود» « وابستگي به مواد و ناتواني در ترك آن»
وابستگی : « تمایل شدید فرد برای ادامه مصرف یک ماده » روانی : فعالیت های مواد جویی در فرد جسمی:جنبه های فیزیولوژیک و آثار مواد بر بدن(ترک و تحمل)
تحمل: اجبار درافزايش مقدار ماده مصرفي جهت رسيدن به اثر دلخواه ترك: بروز علايم ناخوشايند در اثر نرسيدن مواد به بدن
انواع مصرف 1-مصرفتفننی و آزمایشی 2-سوء مصرف مواد 3 -مصرف توام با وابستگی
با توجه به تعریف وابستگی به مواد و مفهوم سوء مصرف 1.سوء مصرف حالت خفیف تر از وابستگی است . 2. سوء مصرف به هر حال نتایج مضر و مخرب وابستگی به مواد را دارد . 3. الگوی سوء مصرف می تواند با خطرات فیزیکی نیز همراه گردد .
سیر سو ء مصرف : مصرفسوء مصرف وابستگی
مواد اثر خود را از طريق گيرنده هایی که در سیستم اعصاب مرکزی وجود دارند می گذارند . ( مانند عمل هورمونها ) این گیرنده ها در مناطق خاصی از مغز به نام سیستم پاداش قرار دارند .
عملكرد مركز پاداش ايجاد انگيزه كافي براي انجام اعمال حياتي و مهم و در عين حال لذت بخش برای انسان می باشد . به دنبال مصرف مواد عملكرد این سيستم وابسته به مواد مي گردد.
در صورت عدم مصرف مواد در فرد وابسته : فرد انگيزه كافي براي انجام فعاليتهاي خود را ندارد و احساس کسالت وافسردگي مي نماید و یا اینکه دچار واکنش سیستم خودکار بدن شده و علائمی از قبیل بی خوابی ، اسهال ، بی قراری ، و عصبانیت را نشان می دهد .
تحمل ونشانگان ترک : تحمل :افزایش مقدار ماده مصرفی به علـت نرسیدن به حالت دلخواهبا مصرف مقادیر قبلی نشانگان ترک :علائم ناراحت کننـده و تخریب عملکرد اجتماعی، شغلی و....به علت عدم مصرف یا کاهش مصرف
گروه های مختلف مواد مواد کند ساز سیستم عصبی مواد توهم زا مواد استنشاقی مواد مخدر ( افیونی) حشیش و ماری جوانا مواد محرک سیستم عصبی سیگار و نیکوتین
آثار مصرف مواد مخدر : • روی مغز (تفكر كند-واكنش آهسته-شادي موقت-خيالبافي-گيجي) • روی بدن(احساس رخوت-شل شدن عضلات-ضعيف شدن تنفس-كاهش ضربان قلب و فشار خون-كاهش اشتها-يبوست-تهوع و استفراغ) • مرگ( در اثر عفونت هاي حاد خوني-قلبي و سيستم عصبي در مصرف تزريقي و نيز مسموميت )
اختلالا ت جنسی(كاهش ميل جنسي مردان-بي نظمي قاعدگي در زنان) • تغییرات ظاهری نامناسب (كاهش بافت عضلاني-پوست كدر - لب تيره) • اختلالات روانی (افسردگي-شيدايي يا مخلوط آنها-اختلال خواب) • بیماری های خطرناک(عفونت بافت قلب - پوست - آبسه هاي جلدي و هپاتيت و ايدز در اثر تزريق)
علایم مصرف مواد مخدر : • سر خوشی • گیجی • اختلال عملکرد روانی • کاهش تنفس • تنگ شدن مردمک چشم • تهوع واستفراغ
تنفس کم عمق • مردمک های خیلی کوچک(ته سنجاقی) • پوست سرد علایم مسمومیت با مواد مخدر: • تشنج • کوما(اغما) • مرگ
شایعترین مواد مورد سوء مصرف مخدرها (تریاک،شیره و هروئین )و حشیش افزایش استفاده مصرف اکستاسی ، قرص هاینیروزا(بخصوص در ورزشکاران ) آمفتامین ها و داروهای غیر مجاز سن شروع سوء مصرف در اکثر مطالعات در جوانی و نوجوانی
سن بلوغ بیماری های روانپزشکی ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران خانواده متزلزل و متشنج شکست اجتماعی مصرف سیگار عوامل زمینه ساز در اعتیاد:
فشار گروه هم سن و سال ( دوستان) ارضای کنجکاوی ناآگاهی از خطرات ناشی از مصرف مقابله با استرس، احساس بزرگی، احساس تعلق و ریسک کردن عوامل مؤثر در شروع مصرف مواد :
وابسته شدن فرد به مصرف مواد به تدریج تغییر عواطف، علایق، تجارب و نگرش های فرد بهعلت مصرف مواد مشکلدر ارتباط گیری با دیگران ناموفق بودن در کار و تحصیل در یک چرخه معیوب برای حفظ دوستان جدید (دوستان مصرف کننده مواد ) وفرار از مشکلات ایجاد شده، گرفتاری بیشتر در دام و اصرار به باقی ماندن در این حالت عوامل مؤثر در باقی ماندن در مصرف:
مهارت برقراري ارتباط مهارت سازگاری با دیگران مهارت دوست یابی مهارت های ترک اعتیاد : مهارت اظهار وجود و ارتباط مؤثر سالم مهارت حل مشکلات و مسایل مهارت« نه » گفتن
نکات مهم : وجود مشکلات در زندگی طبیعی است ، از آن فرار نکنید . وجود مشکلات دلیل بی کفایتی شما نیست ، بنابر این خود را سرزنش نکنید . عجله نکنید ، پیدا کردن راه حل مناسب ممکن است وقت گیر باشد . در مقابل مشکلات نا امید نشوید ، همیشه راهی وجود دارد حتی اگر راه اول به نتیجهنرسد. حلمشکل :
مرحله اول : نسبت به مسأله یک جهت گیری کلی بکنید . مرحله دوم : مشکل را کاملاً شناسایی کنید . مرحله سوم : راه حل های مختلف را پیدا کنید . مراحل مواجهه با مشکل مرحله چهارم : راه حل هارا ارزیابی کنید . مرحله پنجم : راه حل را به کار برید . مرحله ششم : نتایج را بررسی کنید .
مها رت های "نه" گفتن و مقاومت در برابر فشار گروه * شرایط را درک کنید . ( درک کنید وضعیت جدی است و فردی به شما پیشنهاد مصرف مواد داده ) * در ذهنتان دلایل خود را برای نه گفتن را مرور کنید . * بگویید «« نه »» * پیشنهاد دیگری بدهید . * محل را ترک کنید .
نظر خود را بگویید. به طرف مقابل خود بگویید که درباره یک موضوع خاص چه احساسی دارید و تقاضای او را برای انجام کاری که مایل نیستید، با قاطعیت رد کنید برای مثال بگویید{ نه من حشیش نمی کشم . } دلایل خود را بیان کنید. به طرف مقابل خود بگویید به چه دلیل چنین نظری دارید و چرا چنین احساسی پیدا کرده اید {به نظر من برای بی خیال شدن و فراموش کردن مشکلات، حشیش کشیدن راه درستی نیست. }
تکرار کنید : نه ، من جداً نمی خواهم . نه ، این کار خلاف قانون است . نه ، بیا به سینما برویم . نه ، من عقلم را احتیاج دارم . نه ، به اعتقاد من مصرف مواد غلط است .
مطهری کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی واحد MMT
