O enau’r plant bychain: effaith Dechrau Da ar blant bach a’u hoedolion

1. O enau’r plant bychain: effaith Dechrau Da ar blant bach a’u hoedolion Bethan M. Hughes @BethanLlyfrgell

2. Dechrau Da yng Nghymru Cynllun cenedlaethol sy’n cefnogi teuluoedd i ddarllen gyda’i gilydd yn rheolaidd Ariannu gan Gyfadran Addysg Llywodraeth Cymru Partneriaeth rhwng Booktrust Cymru, ymwelwyr iechyd, a phob lyfrgelloedd cyhoeddus yng Nghymru

3. Un tro, amser maith yn ôl…….. 1999 yng Nghymru

4. Dechrau Da: y cynnig craidd Pob plentyn yn derbyn rhodd o 2 becyn o lyfrau ac anogaeth i ymuno â’r Llyfrgell cyn eu bod yn 3 oed

5. Atodol: Cropian drwy Lyfrau i annog dod i’r llyfrgell yn rheolaidd Pyjamarama dathliad cenedlaethol blynyddol Mehefin 3-9 Blychau Gwych i gefnogi gweithgareddau grwp

6. Dechrau Da 1999-2019 566,257 o blant wedi derbyn pecynnau 2,363,364 o lyfrau wedi eu rhoi

7. Cyflwyno’r Gymraeg • Cynllun hollol ddwyieithog • Cynnwys dwyieithog y pecynnau - un llyfr Cymraeg ac un llyfr dwyieithog • Deunydd arlein - traciau sain y llyfrau; playlists o rigymau ar Soundcloud

10. Dechrau Da yn Sir Ddinbych

11. Mwyhau y cynnig craidd Rhaglen o sesiynau Amser Rhigwm wythnosol yn y llyfrgell ac ar leoliad Tîm o staff arbenigol

12. Amser Rhigwm: bwriadau Datblygu llythrennedd, llafaredd a chyfathrebu y plant Magu hyder a sgiliau’r rhiant fel yr addysgwr cyntaf Annog aelodaeth a defnydd o’r llyfrgell Creu rhwydweithiau cyfeillgarwch https://youtu.be/ia9IhI1aiZY

13. Ffactorau llwyddiant • Cynllunio’r cynnwys • Patrwm i bob sesiwn • chwarae, sgwrsio, tacluso • rhigwm croeso • rhigymau a straeon • rhigwm ffarwelio • Rhai sesiynnau i fabis yn unig • Cynnwys Cymraeg a Saesneg • Arwyddo Makaton

14. Ffactorau llwyddiant • Atgyfnerthu cynnwys y sesiynnau yn y cartref gyda • llyfrau o’r Llyfrgell • taflenni rhigwm • CDs o ganeuon amser gwely • sianel YouTube ers 2015 • 979 o danysgrifwyr • 666,844 o ‘views’ • Dau gi bach a caneuon Cymraeg - YouTube

15. Ffactorau llwyddiant Effeithio ar hyder y rhiant: • Croesawu pob teulu a defnyddio enw’r plentyn • Llongyfarch ar lwyddo i gyrraedd heddiw • Modelu ymarfer da • Rhigymau symud a chydamseru • Gwahodd i gyfrannu o’u diwylliant • Gwneud ffrindiau • Cynigion ehangach y llyfrgell

16. Cyflwyno’r Gymraeg Y cyflwyniad cyntaf i’r iaith i lawer o’n teuluoedd (anfwriadol weithiau) Teuluoedd aml-ddiwylliant Ail-adrodd a chyfieithu Haws canu na siarad Anogaeth a chefnogaeth

17. Be di’r effaith ar y Gymraeg? Normaleiddio dwyieithrwydd Rhieni prin eu Cymraeg yn magu hyder i ddefnyddio’r Gymraeg hefo’u plentyn Teuluoedd yn defnyddio’r ddwy iaith adref Rhieni yn dewis gofal ac addysg Gymraeg i’w plant

18. Be di’r effaith ar y Gymraeg? Such a friendly and welcoming group. I love that it's bilingual too, and doesn't lose those who can't speak Welsh (like myself, I moved to Wales 4 years ago) as they explain everything they are saying, and it's repeated regularly so you have a chance to pick phrases up. In fact, it’s because I learned a few phrases at Bookstart, that it gave me the confidence to do a beginners course for parents to speak Welsh to their children. Arolwg rhieni 2019

19. Be di’r effaith ar y Gymraeg? Charlie loves coming to Bookstart and laughs during song time. I feel it helps him mix with others and it's good for his language learning both English and Welsh. We want him to start learning Welsh early as we are putting him in a Welsh school so the earlier the better! Arolwg rhieni 2019

20. Hyder a sgiliau’r rhieni: negeseuon allweddol Chi yw athro cyntaf a phwysicaf eich plentyn O’r cychwyn ac yn aml Llais, goslef a gwen Peidio poeni am fod yn ‘dda’ Ail-adrodd dro ar ôl tro

21. Canfyddiadau holi rhieni • Mae’r cyfnod o amser o fynychu Amser Rhigwm yn cael mwy effaith nag oedran y plentyn • Mae rhieni sydd wedi parhau i fynychu am dros flwyddyn yn teimlo’n fwy hyderus wrth ddatblygu sgiliau eu plant. • Tydi oedran y plentyn ddim yn cael effaith ar lefel hyder y rhiant.

22. Arolwg Dechrau’n Deg (Flying Start) 2015

23. Arolwg rhieni 2019

24. Be di’r effaith ar lesiant y fam? Dwi ddim yn dod o’r ardal ac roedd sesiynnau Dechrau Da yn hanfodol i wneud ffrindiau newydd a dod allan o’r tŷ, lle roeddwn yn teimlo’n eitha ynysig ar ol geni fy merch. Arolwg rhieni 2019

25. Be di’r effaith ar lesiant y fam? I have found attending Bookstart extremely helpful in combatting my post-natal depression. Also it has helped me build confidence in myself and my son has benefitted in terms of speech, mixing with others and learning to sit and listen. Arolwg rhieni 2019

26. Be di’r effaith ar lesiant y fam? I first found out about Bookstart 3 years ago when I had Emma. Coming here helped me a lot fighting PND. I couldn’t thank enough the Bookstart ladies and other mummies for the support and kindness. My children gain confidence and I learned a lot of songs. xxx Arolwg rhieni 2019

27. Effaith ar iechyd a lles y fam Magu hyder a datblygu sgiliau Codi allan o’r ty, trefn i’r diwrnod Gwneud ffrindiau a rhwydwaith Dod i awyrgylch croesawgar a hamddenol, heb stigma na label, lle mae pawb yn gyfartal Effaith buddiol cyd-ganu a chydamseru symudiadau hefo’r babi

28. Hwyl Fawr ffrindiau! https://youtu.be/pz6tNZvfWVY?t=55s

29. Diolch Bethan M. Hughes Prif Lyfrgellydd, Sir Ddinbych Principal Librarian, Denbighshire bethan.hughes@sirddinbych.gov.uk 01824 708207 @BethanLlyfrgell