Хичээл дээр баримтлах журам:

1. Хичээл дээр баримтлах журам: • Цаг баримтлана • Дэг журамтай байна. • Идэвхтэй байна. • Хамтарч ажиллана. • Бусдыг сонсоно.

2. Үнэлгээ: Хэний баг олон мод тарих вэ? Тарьсан модоо багийн үнэлгээний хуудсанд байрлуулна. • Ногоон мод O2их ялгаруулна. • Даалгавраа бүрэн гүйцэтгэвэл ногоон • өнгийн мод тарина. • Нэг ногоон мод - “5 оноо”. • Шарлаж буй мод O2 бага ялгаруулна. • Даалгавраа дутуу гүйцэтгэвэл шар • өнгийн мод тарина. • Нэг шар мод - “3 оноо”. • Даалгавраа гүйцэтгэж чадаагүй бол • мод тарихгүй. “О оноо”.

3. Үнэлгээний самбар Багийн нэр: Нийт оноо:

4. Хүний хэлбэр дүрсийг юу • илэрхийлэх вэ? • Араг яс • Хөдөлгөөнийг юу гүйцэтгэх вэ? • Булчин • Эдгээр нь ямар эрхтний • тогтолцоонд хамаарах вэ? • Тулгуур хөдөлгөөний эрхтэн • тогтолцоо

5. Юу нь ижил байна вэ? Амьсгал

6. Сэдэв: Амьсгалын эрхтэн Уушги

7. Зорилго: Амьсгалын эрхтнүүдтэй танилцах Зорилт: Амьсгалын эрхтнүүдийн бүтэц, үүрэгтэй танилцах Уушгины нэгжтэй танилцах Уушгины амьдралын багтаамж тодорхойлж сурах

8. “Туршилт №1” заавар Материал:Туршилтын багаж Туршилтын багажийг зүүн гараар зөөлөн бариад, баруун гараар доод хэсгийн резинээс зөөлөн татах хөдөлгөөнийг 3-4 удаа хийнэ. Саван дотор болон гадна ямар өөрчлөлт гарч байгааг ажиглана. 3. Дараагийн сурагчид дамжуулна. 4. Ажигласан зүйлээ дэвтэрдэх хүснэгтэнд бичнэ. 5. Хоорондоо ярилцана. 6. Ямар үйл явцтай төсөөтэй байна вэ?

9. Туршилтынүрдүн Өөрчлөлт Туршилтын явц Савны дотор Савны гадна Резинийг доош татах үед Гаднаас агаарсорно. Гаднаас агаарсорно. Бөмбөлөг хийгээр дүүрч томорно. Бөмбөлөг хийгээр дүүрч томорно. Гадагш агаар гарна. Бөмбөлөгний хий гарч шалчийна. Гадагш агаар гарна. Резинийг дээш түлхэх үед Бөмбөлөгний хий гарч шалчийна.

10. Амьсгалын эрхтнүүдийг нэрлээрэй Хамрын хөндий Хамрын хөндий Төвөнх Төвөнх Мөгөөрсөн хоолой Мөгөөрсөн хоолой Гуурсан хоолой Гуурсан хоолой Уушги Уушги Хавирган завсрын булчин Хавирган завсрын булчин Өрц Өрц

11. Туршилтын багажууд юуг төлөөлж байна вэ? Савны дээрх гуурс Хамрын хөндийг төлөөлнө Хамрын хөндийг төлөөлнө Таглаа Төвөнхийг төлөөлнө Төвөнхийг төлөөлнө Мөгөөрсөн хоолой, гуурсан хоолойг төлөөлнө Мөгөөрсөн хоолой, гуурсан хоолойг төлөөлнө Таглааны доорх гуурс Бөмбөлөг Уушгийг төлөөлнө Уушгийг төлөөлнө Хавирган завсрын булчинг Сав Цээжний хөндийг төлөөлнө Өрцийг төлөөлнө Резин Өрцийг төлөөлнө

12. Сурах бичгээ ашиглан хүснэгтийг нөхөөрэй. Үүрэг: Бүтэц: • Агаарыг шүүж • бүлээцүүлж, • Агаардамжуулна • Агаарыг шүүж • бүлээцүүлж, • дамжуулна Таславчтай, хясаа ястай • Таславчтай, • хясаа ястай Хамрын хөндий • 3 хос, 3 сондгой • мөгөөрстэй Төвөнх 3 хос, 3 сондгой мөгөөрстэй • Дуу авиа үүсгэх • Агаар дамжуулна • Дуу авиа үүсгэх • Агаар дамжуулна 9-12 ширхэг мөгөөрстэй • 9-12 ширхэг мөгөөрстэй Мөгөөрсөн хоолой • Агаар дамжуулна • Агаар дамжуулна Гуурсан хоолой • 2 салаа зөөлөн мөгөөрстэй • Агаар дамжуулна • Агаар дамжуулна 2 салаа зөөлөн мөгөөрстэй Хийн солилцоо явуулна. • Хийн солилцоо • явуулна Уушги • Альвол буюу цулцангаас тогтоно Альевол буюу цулцангаас тогтоно Эрхтэн:

13. Óóøãèны нэгж ацинус Аöèíóñíüальвеол буюу цулцан,түүнийг тойрсон хÿëãàñàíñóäñààñòîãòîíî. Альвеол + капиляр= ацинус

14. Амьсгалын хөдөлгөөн • Дасгал • Амьсгалаа аваарай. • Амьсгалаа гаргаарай. • Амьсгалаа аваарай. • Амьсгалаа нэмж аваарай. • Амьсгалаа гаргаарай. • Амьсгалаа нэмж гаргаарай. • Уушгинд агаар үлдэнэ. • Амьсгалаа урт аваарай. • Амьсгалаа бүгдийг гаргаарай. Амьсгалын агаар Нэмэгдэл агаар Нөөц агаар Үлдэгдэл агаар Уушгины амьдралын багтаамж

15. Óóøãèíûамьдралын áàãòààìæ • Гүн амьсгал авсны дараа амьсгалаа бүрэн гаргах үед амьсгалаар гарч буй агаарын дээд хэмжээг уушгины амьдралын багтаамж гэнэ.

16. “Туршилт №2” заавар • Туршилтыг 2 сурагч хамтарч хийнэ. • Материал: Урт шугам 2 ш, бөмбөлөг, хүснэгт 1. Нэг сурагч гүн амьсгал авч нэг амьсгаагаар бөмбөлгийг үлээнэ. 2. Нөгөө сурагч үлээсэн бөмбөлгийн амыг боон зурагт үзүүлснээр бөмбөлгийн диаметрийг см-ээр хэмжин, тэмдэглэж авна. 3. Бөмбөлгийн диаметрийн хэмжээг хүснэгтийн хэвтээ шугман дээрээс олж, дээш улаан шугмын огтлолцол дээр очин урагш харна. Урд байгаа тоо бол уушгины амьдралын багтаамжийн хэмжээ болно. 4. Багийн хүснэгтэн дээр эрэгтэй , эмэгтэй дүрсээр тэмдэглэнэ.

17. Уушгины амьдралын багтаамжийг тодорхойлох хүснэгт 5,0 4,5 Уушгины амьдралын багтаамж /литрээр/ 4,0 3,5 3,0 2,5 эр 2,0 1,5 эм 1,0 0,5 10 12 14 16 18 20 22 24 0 2 4 6 8 Бөмбөлгийн диаметр /см-ээр/

18. Дасгал 1 Àìüñãàëûíýðõòí¿¿äèéãíýðëýýðýé Хамрын хөндий Төвөнх Мөгөөрсөн хоолой Гуурсан хоолой Альевол Уушги

19. Дасгал 2 Àìüñãàëûíýðõòí¿¿äèéãбүтэцтэй нь зөв холбоорой. Хамрын хөндий • 3 хос, 3 сондгой • мөгөөрстэй • Дундуураа таславчтай, • хясаа ястай, Төвөнх Мөгөөрсөн хоолой • Альевол буюу цулцантай. Гуурсан хоолой • 9-12 давхарласан • мөгөөрстэй • Зөөлөн мөгөөрслөг, • 2 салаа Уушги

20. Дараах эрхтнүүд алинд нь хамаарах вэ? • Гуурсан хоолой • Уушги • Мөгөөрсөн хоолой • Төвөнх • Хамрын хөндий • Амьсгалын замын эрхтэн • Хийн солилцооны эрхтэн

21. Дүгнэлт Хүмүүсийн уушгины амьдралын багтаамж ижил байдаг уу? Эрэгтэйд их, эмэгтэйд бага 2. Уушгины багтаамж ямар байвал ашигтай вэ? Их байвал 3. Монголчууд ямар зорилгоор 32 цагаан лонх тоолдог байсан бэ? Уушгины багтаамжаа сайжруулах Хүмүүсийн уушгины амьдралын багтаамж ижил байдаг уу? Эрэгтэйд их, эмэгтэйд бага 2. Уушгины багтаамж ямар байвал ашигтай вэ? Их байвал 3. Монголчууд ямар зорилгоор 32 цагаан лонх тоолдог байсан бэ? Уушгины багтаамжаа сайжруулах 4. Хийн солилцооны эрхтэн юу вэ? c. Уушги а. Төвөнх b. Хамрын хөндий 5. Амьсгал авах үед өрц ямар байх вэ? а. дээш c. Тэгш b. Доош

22. Дүгнэлт • Амьсгалын эрхтнүүдийн бүтэц, үүргийг мэддэг боллоо. • Уушгины нэгж ацинус нь альвеол • ба хялгасан судаснаас тогтдог • болохыг мэдлээ. • Уóøãèíûхаа àìüäðàëûíáàãòààìæийг • тодорхойлж сурлаа.

23. Зөв байна. Баяр хүргэе.

24. Уучлаарай. Дахиад нэг уншаарай.

25. Эрүүл • Тамхичны 1. Энэ хоёр уушгины ялгаа юу вэ? 2. Тамхи уушгинд ямар хор нөлөөтэй вэ? 3. Өдөрт 2000 төгрөг тамхинд зарцуулдаг хүн тамхинаас гарвал сард хэдэн төгрөг хэмнэх вэ? Тэр мөнгөөр юу худалдан авч болох тооцоог хийгээрэй. Гэрийн даалгавар

26. Хичээлд идэвхтэй оролцсон сурагчиддаа баярлалаа.