WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

1. WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości w województwie podkarpackim ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego WP w latach 2007 - 2013

2. WYTYCZNE DO SPORZĄDZENIA STUDIUM WYKONALNOŚCI OŚ I RPO WP „Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka” Działanie 1.4 „Promocja gospodarcza i aktywizacja inwestycyjna regionu” schemat A – projekty inwestycyjne Kompleksowe uzbrojenie i przygotowanie terenów inwestycyjnych

3. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Analiza finansowa Celem przeprowadzenia analizy finansowej jest: • ocena rentowności i efektywności finansowej projektu, • ustalenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE, • ocena płynności i trwałości finansowej projektu. Analizy należy wykonywać kierując się zasadami rzetelności oraz ostrożnej wyceny.

4. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Podstawowe zasady analizy finansowej • w analizach należy stosować ceny stałe w złotych tj. ceny z roku bazowego (po korekcie wpływu inflacji), • stopa dyskontowa wynosi 5%, • punktem wyjścia projekcji finansowych są dane finansowo-księgowe beneficjenta za rok poprzedni, • prognoza finansowa sporządzana musi być w okresach rocznych (stan kont na 31.12) dla 30-letniego okresu referencyjnego, poczynając od roku poniesienia pierwszych wydatków inwestycyjnych, • do podstawowych narzędzi analizy należą: rachunek przepływów pieniężnych oraz rachunek zysków i strat, pomocniczo można opracować bilans dla głównych pozycji aktywów i pasywów.

5. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Pozostałe zasady analizy finansowej • analizę sporządza się przy użyciu metody przyrostu – projekt jest oceniany na podstawie różnicy w kosztachi przychodach między opcją zakładająca realizację projektu, a alternatywną opcją bez realizacji projektu, • analiza musi obejmować wszystkie nakłady inwestycyjne oraz wszystkie koszty utrzymania terenów inwestycyjnych, • oddziaływanie projektu należy liczyć względem obszaru skąd będą pochodzić pracownicy przyszłych inwestorów oraz ich dostawcy.

6. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Harmonogram, nakłady inwestycyjne i odtworzeniowe • W punkcie tym należy uszczegółowić i opisać informacje podawane we wniosku o dofinansowanie w zakresie: - planowanych terminów realizacji, w tym procedur wyłonienia wykonawcy, terminów realizacji poszczególnych etapów, terminów odbiorów, planowanych rozliczeń; - nakładów inwestycyjnych, w tym kwalifikowalności poszczególnych kategorii, pod kątem celów RPO oraz wymogów IZ RPO. • W studium zaleca się także przedstawienie terminarza realizacji w postaci harmonogramu rzeczowo-finansowego, który przedstawia nakłady ponoszone na poszczególne składniki inwestycji (lub etapy) Uzupełniająco można wykorzystać wykresy Gantta oraz wykresy analizy sieciowej a także analizę elementów krytycznych wraz z wskazaniem czynników ryzyka mogących wpłynąć na opóźnienia w realizacji projektu.

7. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Umorzenie, nakłady odtworzeniowe, amortyzacja • Ponieważ okres referencyjny projektu jest dłuższy niż okresy umorzenia niektórych składników majątkowych systemu uzbrojenia terenu, w związku z tym analiza finansowa powinna przewidzieć wydatki na odtworzenie majątku objętego projektem w takiej wysokości, aby utrzymać jego użyteczność do końca okresu referencyjnego. • Plan inwestycji odtworzeniowych stanowi więc także element uzasadnienia trwałości (technicznej) projektu. Inwestycji odtworzeniowych nie należy mylić z kosztami bieżących napraw, remontów i konserwacji zaliczanych wprost do kosztów operacyjnych.

8. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Stawki amortyzacji W niniejszych wytycznych przyjęto zasadę, że należy stosować stawki amortyzacji wynikające z załącznika nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w sposób następujący: - jeżeli okres amortyzacji wynikający z zastosowania powyższych stawek jest równy lub krótszy niż okres referencyjny – należy zastosować okres amortyzacji równy okresowi referencyjnemu (zmniejszyć odpowiednio stawkę amortyzacji danego środka trwałego); • jeżeli okres amortyzacji wynikający z zastosowania powyższych stawek jest dłuższy niż okres referencyjny – należy zastosować maksymalną stawkę amortyzacji wynikającą z powyższej ustawy (zastosować możliwie najkrótszy okres amortyzacji, który będzie jednak dłuższy niż okres referencyjny). Wyliczona dla ostatniego roku analizy wartość bieżąca środków trwałych stanowiących przedmiot projektu może być podstawą ustalenia wartości rezydualnej, która uwzględniana jest między innymi w kalkulacji dochodów generowanych przez projekt.

9. STUDIUM WYKONALNOŚCI – WYTYCZNEWARTOŚĆ REZYDUALNA Metoda amortyzacyjna: • Likwidacja przedmiotu inwestycji po upływie okresu referencyjnego Wartość rezydualna jest sumą wartości bieżącej środków trwałych stanowiących przedmiot inwestycji na koniec 30-tego roku analizy pomniejszona o przewidywane koszty likwidacyjne. Metoda „renty dożywotniej”: • Brak likwidacji, funkcjonowanie bezterminowe. Wartość rezydualna jest kalkulowana w oparciu o poniższy wzór:

10. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Specyfikacja działań podejmowanych w ramach promocji projektu Należy zamieścić opis i kalkulację kosztów promocji projektu realizowanego ze środków publicznych, w tym współfinansowanego z EFRR Minimalny zakres obowiązków w tym zakresie określa art. 8 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006, Wytyczne MRR w zakresie informacji i promocjioraz Wytyczne IZ RPO WP w zakresie informacji i promocji

11. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Analiza popytu Analizę popytu należy przedstawić zarówno dla wariantu bazowego, jak i wybranego wariantu inwestycyjnego. „Wariant bazowy” oznacza tu wariant bez realizacji projektu (gdyby projektodawca funkcjonował tak jak do tej pory, inwestując w uzbrajanie terenów jedynie za własne środki). Należy w tym miejscu przedstawić szacunek liczby użytkowników rezultatów projektu oraz wielkość oferowanych uzbrojonych terenów inwestycyjnych przy założeniu zarówno realizacji projektu, jak i przy normalnej działalności wnioskodawcy.

12. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Liczba użytkowników oraz wielkość oferowanych uzbrojonych terenów inwestycyjnych jest silnie uzależniona od założeń, jakie zostały poczynione w części opisowej tj.: • obecnego poziomu oferowanych uzbrojonych terenów inwestycyjnych, • możliwości wystąpienia ‘efektu kanibalizmu’ nowych uzbrojonych terenów inwestycyjnych kosztem starych, • charakterystyki segmentu, do którego adresowane są uzbrojone tereny inwestycyjne (również jego tendencji rozwojowych), • tego, czy uzbrojone tereny inwestycyjne są adresowane do segmentów obsługiwanych już przez wnioskodawcę, czy do nowych segmentów, • jakie potrzeby i oczekiwania spełniają uzbrojone tereny inwestycyjne .

13. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE W tym rozdziale należy opisać także w sposób ogólny kryteria wyboru poszczególnych lokatorów uzbrojonych terenów inwestycyjnych. Należy: • przedstawić je w sposób rzetelny; • dostosować je do lokalnych realiów; • wypracować je na bazie analizy otoczenia społeczno-ekonomicznego; • wziąć pod uwagę zapotrzebowanie zgłaszane przez lokalnych przedsiębiorców

14. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE PRZYCHODY Na podstawie przewidywanego popytu oraz prognozowanych cen sprzedaży należy określić poziom przyszłych przychodów projektu związanych z udostępnieniem uzbrojonych terenów inwestycyjnych dla przedsiębiorców.

15. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Koszty operacyjne Koszty operacyjne należy przedstawiać w układzie kont rodzajowych.* Koszty operacyjne związane z infrastrukturą uzbrojonych terenów inwestycyjnych będą dotyczyć m in. kosztów utrzymania dróg, kanalizacji deszczowej, oświetlenia, których utrzymanie pozostaje w gestii samorządu terytorialnego. * Pomija się tutaj wszystkie pozycje, którym nie odpowiada rzeczywisty wydatek pieniężny (amortyzację i rezerwy na wydatki nadzwyczajne);

16. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE ANALIZA WYNIKU FINANSOWEGO – WSKAŹNIKÓW FINANSOWYCH Na podstawie przepływów pieniężnych (wariant przyrostu) należy wyznaczyć finansowe wskaźniki efektywności przedsięwzięcia, czyli: • FRR/C projektu (finansowa stopa zwrotu z inwestycji), • FNPV/C projektu (finansowa zaktualizowana wartość netto), Do obliczenia ww. wskaźników należy wziąć pod uwagę następujące przepływy środków pieniężnych (FCF) w okresie referencyjnym: jako wydatki: • początkowe nakłady inwestycyjne, • inwestycje odtworzeniowe, • koszty działalności operacyjnej (bez amortyzacji), oraz jako wpływy: • wpływy z przychodów generowanych przez projekt, • wartość rezydualną projektu na koniec okresu jego użytkowania.

17. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Ocenie merytoryczno-technicznej będą podlegać wyłącznie projekty, które spełnią łącznie kryteria progowe wskaźników finansowych, określone w Szczegółowym Opisie RPO WP tj. • (finansowa zaktualizowana wartość netto) FNPV/C < 0 oraz • (finansowa stopa zwrotu z inwestycji) FRR/C < stopa dyskonta (5%).

18. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Dochody netto generowane przez projekt – obliczanie luki w finansowaniu Kluczowym elementem studium wykonalności projektów generujących dochody jest ustalenie luki w finansowaniu projektu i poziomu maksymalnego dopuszczalnego dofinansowania. Wytyczne Komisji Europejskiej; - Dokument roboczy nr 4 „Wytyczne dotyczące metodologii przeprowadzania analizy kosztów i korzyści” z sierpnia 2006 r. -Część E i H.2 załącznika XXI do rozporządzenia 1828/2006 - algorytm wyliczania dofinansowania oraz Wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym generujących dochód, 15 stycznia 2009 r.

19. Lukę finansową oblicza się dla projektów generujących dochody Projekt generujący dochódoznacza jakąkolwiek operację [projekt] obejmującą inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystającychlub jakąkolwiek operację pociągającą za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub jakiekolwiek inneodpłatneświadczenie usług.”Podstawaprawna:RozporządzenieRady(WE)1083/2006,art.55 generujący dochód

20. Istota „luki w finansowaniu” Luka w finansowaniu w danym projekcie oznacza : zdyskontowaną cześć kosztu inwestycji, która nie jest pokryta dochodem netto z projektu Art. 55 ust. 2Rozporządzenia 1083/2006 przyjmuje metodę luki w finansowaniu jako podstawę obliczania dotacji UE, przewidując, iżwydatki kwalifikowane nie mogą przekraczać bieżącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej o bieżącą wartość dochodu netto z inwestycji. Określenie luki finansowej obniża poziom wydatków kwalifikowanych projektu, a nie stopę dofinansowania

21. Podstawowe zasady określania luki finansowej Podstawą określenia luki finansowej i poziomu dofinansowania są przepływy pieniężne uwzględniające: • zdyskontowane nakłady inwestycyjne, • zdyskontowane przychody projektu, - zdyskontowane koszty operacyjne projektu, - zdyskontowaną wartość rezydualną.

22. Podstawowe zasady • wszystkie projekty mają jednakowy poziom dofinansowaniaodnoszący się do wydatków kwalifikowanych, • każdy projekt ma indywidualnie wyliczaną „kwotę decyzji”, zależną od dochodów – która określa maksymalny poziom wydatków kwalifikowanych, • wydatki wykraczające poza lukę finansową nie są kwalifikowane do dofinansowania, • brane są pod uwagę wyłącznie elementy związane z przepływami finansowymi oraz wartość rezydualna, • nie bierze się pod uwagę, amortyzacji i tworzonych rezerw,

23. Podstawowe zasady - dochód uwzględniany jest na etapie składania wnioskuo dofinansowanie, na podstawie prognozowanych dochodów, - powinien obejmować wszystkie dochody, także te np. pośrednio związane z realizacją inwestycji (może to być np. sprzedaż drewna powstałego z wycinki drzew), • tylko w sytuacji, w której dany dochód nie został uwzględniony na etapie wniosku, będzie konieczne jego odliczenie w ramach wniosku o płatność. Należy dochować szczególnej staranności i rzetelności w wyliczaniu dochodów generowanych przez projekt, gdyż zgodnie z art. 55 ust, 4 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083.2006 osiągane w wyniku realizacji i eksploatacji projektu dochody będą podlegały monitorowaniu i rozliczaniu.

24. Kroki przy ustalaniu dotacji z UE Wyliczenie stopy luki finansowej, tj. Wyliczenie wartości bieżącej dochodów (przychody – koszty operacyjne + wartość rezydualna), Odniesienie jej do wartości bieżącej inwestycji. Określenie „kwoty decyzji”, tj. Pomnożenie kosztów kwalifikowanych przez stopę luki finansowej. Określenie maks. kwoty dofinansowania: Pomnożenie „kwoty decyzji” przez stopę dofinansowania z priorytetu/działania.

25. Kroki przy ustalaniu dotacji z UE • Wyliczenie stopy luki finansowej Niezbędne dane: • DIC– zdyskontowany (bieżący) koszt całkowity inwestycji. • DNR-Zdyskontowany (bieżący) dochód netto (dochody-koszty operacyjne+ wartość rezydualna). • Max EE – maksymalne kwalifikowane wydatki = zdyskontowany koszt inwestycji (DIC) – zdyskontowany dochód netto (DNR). Stopa Luki finansowej = Maksymalne wydatki kwalifikowane (Max EE) /zdyskontowany (bieżący)koszt inwestycji DIC

26. Kroki przy ustalaniu dotacji z UE 2. Podstawa poziomu dofinansowania (kwota decyzji) – DA (Luka finansowa (R) * koszty kwalifikowane (EC)) 3. Obliczenie wielkości (maksymalnej) dotacji UE Dotacja UE = DA* (Max CRpa = maksymalna wielkość współfinansowania w ramach konkretnego działania osi priorytetowej RPO.

27. Przykład Założenia: • Koszt uzbrojenia terenów inwestycyjnych – 10 mln zł (wartość bieżąca 9,5 mln zł), • Bieżąca wartość przyszłych dochodów (opłaty użytkowników – koszty eksploatacyjne+ wartość rezydualna) – 1,5 mln zł, • Poziom dofinansowania w działaniu – 70%. Wyliczenia: • Luka finansowa = (9,5 mln zł – 1,5 mln zł) = 8,0 mln zł • Stopa luki finansowej = 8,0 mln zł/9,5 mln zł = 84,2%, • Kwota decyzji = (10 mln * 84,2%) = 8,42 mln zł, • Poziom dofinansowania: 8,42 mln zł * 70% = 5,89 mln zł. Efektywna stopa dofinansowania wynosi– 58,9%.

28. Potencjalne błędy - niespójne stosowanie założeń – część danych jest wyrażona w cenach stałych, część danych jest wyrażona w cenach zmiennych, - nieuwzględnienie wartości rezydualnej, lub jej uwzględnienie w niezdyskontowanej wysokości, - pominięcie niektórych kosztów operacyjnych, • nieuwzględnienie kosztów niekwalifikowalnych przy wyliczaniu luki, - uwzględnienie amortyzacji w kosztach operacyjnych,

29. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Trwałość finansowa projektu Analiza finansowa inwestycji powinna wykazać finansową trwałość projektu, która oznacza, że przedsięwzięciu nie grozi wyczerpanie środków pieniężnych i utrata zdolności do bieżącego regulowania wydatków. Podstawowym narzędziem do analizy trwałości jest pełny rachunek przepływów pieniężnych inwestycji. Dane dotyczące ww. pozycji należy zaczerpnąć z poprzednich analiz. Trwałość występuje wtedy, gdy suma przepływów generowanych przez projekt jest dodatnia we wszystkich latach objętych analizą.

30. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Kolejnym wymaganym krokiem analizy trwałości jest weryfikacja zdolności Wnioskodawcy do zapewnienia środków finansowych koniecznych do pokrycia kosztów. W tym celu na podstawie oszacowanego wcześniej zapotrzebowania na środki obrotowe i inwestycyjne, należy określić źródła pochodzenia kapitału niezbędnego do zapewnienia płynności na etapie realizacji i eksploatacji projektu.

31. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Źródła finansowania W punkcie tym powinien znaleźć się opis źródeł finansowania nakładów inwestycyjnych projektu z uwzględnieniem środków EFRR w ramach RPO WP. W przypadku finansowania wkładu własnego za pomocą kredytów należy określić podstawowe zakładane parametry tych kredytów.

32. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Analiza ekonomiczna Celem analizy ekonomicznej jest określenie korzyści i kosztów społecznych i gospodarczych wywołanych realizacją projektu. Punktem wyjścia do sporządzenia analizy są ustalenia przyjęte w analizie finansowej, które należy: • skorygować o efekty związane z systemem fiskalnym, • skorygować o efekty zewnętrzne, • przekształcić z cen rynkowych na ceny rozrachunkowe,

33. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Korekta o efekty fiskalne Korekty fiskalne polegają na odliczeniu tych wydatków, które nie mają odpowiednika w realnych zasobach, jak np. dotacje i podatki pośrednie (VAT) od nakładów i przepływów projektu. Ponadto: - objęte analizą ekonomiczną nakłady i koszty powinny obejmować podatki bezpośrednie (np. od nieruchomości), • należy pominąć „płatności z tytułu ubezpieczeń społecznych na rzecz osób fizycznych, • niekiedy podatki pośrednie lub dotacje mają na celu skorygowanie efektów zewnętrznych i uzasadnione może być włączenie takich podatków do kosztów projektu, unikając jednocześnie podwójnego dofinansowania.

34. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Korekty o efekty zewnętrzne W pozycjach wydatków i wpływów należy uwzględnić także zewnętrzne koszty i korzyści, którym nie towarzyszą przepływy pieniężne, np. wzrost wartości nieruchomości w najbliższej okolicy.

35. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Korzyści wynikające z realizacji projektu Do najpopularniejszych metod szacowania korzyści i kosztów projektu należą: • metoda oddziaływanie skutek (zwana metodą efektów produkcyjnych), • metoda odtworzeniowa, • metoda prewencyjna, • koszty utraconych możliwości.

36. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Najczęściej występujące korzyści ekonomiczne w zakresie uzbrajania terenów inwestycyjnych to: • dochody osiągane przez lokalnych partnerów i dostawców, • wynagrodzenia pracowników (ukryte), • podatki uzyskiwane przez samorząd, • dochody uzyskiwane przez lokalne jednostki użyteczności publicznej (operatorów sieci kanalizacyjnej, wodociągowej, cieplnej itd.) – należy tu wykorzystać nadwyżkę przychodów nad kosztami, • wzrost dochodów z turystyki biznesowej lub turystyki wypoczynkowej (jeżeli taki będzie profil inwestorów), • korzyści wynikające z dodatkowego zatrudnienia, • wzrost wartości nieruchomości oraz przeznaczenie gruntów rolnych na cele inwestycyjne,

37. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Odpowiednie pozycje oszacowania należy zaprezentować w formie tabelarycznej dla okresu referencyjnego (30 lat) jako wpływy ekonomiczne projektu. Dla tych kategorii oddziaływań, dla których kwantyfikacja i oszacowanie wartości byłoby obarczone zbyt dużym ryzykiem (dla których wnioskodawca nie dysponuje wiarygodnymi i uzasadnionymi szacunkami), należy przedstawić opis uwzględniający charakterystykę i skalę pozytywnych oddziaływań.

38. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Nakłady i koszty społeczno gospodarcze związane z realizacją projektu Do przykładowych dodatkowych kosztów ekonomicznych można zaliczyć: • koszty związane ze wzrostem opłat za korzystanie z infrastruktury, • utracone korzyści alternatywnego wykorzystania nieruchomości przeznaczonych włącznie do celów projektu, • negatywne efekty zewnętrzne na etapie budowy, • niekorzystne efekty zewnętrzne w wyniku potencjalnego oddziaływania na środowisko (zużycie ziemi, pogorszenie stosunków wodnych, pogorszenie walorów krajobrazowych, wpływ na środowisko przyrodnicze) i na infrastrukturę innego rodzaju np. zmniejszenie nośności drogi.

39. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Analiza wskaźników ekonomicznych Wartości korzyści i kosztów ekonomicznych należy przedstawić w formie tabelarycznej dla okresu prognozy (30 lat). Do obliczenia nw. wskaźników ekonomicznych należy wziąć pod uwagę następujące przepływy o charakterze ekonomicznym: • wydatki: - nakłady inwestycyjne (bez uwzględniania dotacji), - koszty ekonomiczne, • wpływy: - przychody i korzyści o charakterze ekonomicznym, - wartość rezydualną.

40. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Na podstawie tych przepływów pieniężnych należy wyznaczyć ekonomiczne wskaźniki efektywności przedsięwzięcia, czyli: • ERR projektu, (wew. stopa zwrotu), ERR > społeczna stopa dyskontowa • ENPV projektu, (zdyskontowana wartość netto ); ENPV > O • B/C projektu. (stosunek zdyskontowanych korzyści do sumy zdyskontowanych kosztów generowanych); B/C > 1 W celu uproszczenia obliczeń zaleca się, aby dla analizy ekonomicznej stosować stopę dyskontową równą 5 %. Społeczną stopę dyskontową należy przyjąć na poziomie 5,5 %. Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z kryteriami oceny merytorycznej określonymi w Szczegółowym Opisie RPO WP, dofinansowaniem ze środków EFRR może być objęty jedynie projekt społecznie „korzystny” spełniający powyższe kryteria.

41. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Analiza ryzyka i wrażliwości Analiza ryzyka obejmuje: • identyfikację istniejących i potencjalnych zagrożeń, • określeniu prawdopodobieństwa ich wystąpienia (niskie, średnie, wysokie) i ich wpływu na projekt • analizę działań zapobiegawczych. Do najważniejszych grup ryzyka należą ryzyka: społeczne, popytowe, finansowe, prawne, organizacyjne, związane z zasobami ludzkimi, techniczne i związane z infrastrukturą. Analiza ryzyka w pełnym zakresie powinna zostać przeprowadzona pod warunkiem, że istnieje możliwość sformułowania prawidłowych wniosków, co do rozkładu prawdopodobieństwa krytycznych zmiennych. W przypadku gdy nie jest to możliwe, wnioskodawca powinien sporządzić jakościową ocenę ryzyka.

42. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Analiza wrażliwości Zaleca się również przeprowadzenie analizy wrażliwości podstawowych wskaźników finansowych lub ekonomicznych (np. NPV, IRR) w zależności od zmian kluczowych czynników składowych przepływów finansowych lub ekonomicznych (np. cen, kosztów eksploatacyjnych, wzrostu nakładów inwestycyjnych). Najlepiej jest przedstawić to w formie tabeli pokazującej jak kształtują się ww. wskaźniki w zależności od różnych scenariuszy (podstawowy, pesymistyczny).

43. STUDIUM WYKONALNOŚCI - WYTYCZNE Departament Wspierania Przedsiębiorczości Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego ul. Hanasiewicza 17 Rzeszów Tel. (017)-747-64-70 dwp@podkarpackie.pl