1 / 56

Verem Egitim ve Propaganda Haftasi

ETKINLIKLERIMIZ. 7 Ocak 2008 saat 14:00 Il jandarma Alay Kmt'liginda Konferans (Dr. Erdal ISILAK)8 Ocak 2008 saat 10:00 ve 14:00'da Halk Egitim Mrkz. M

trevor
Download Presentation

Verem Egitim ve Propaganda Haftasi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

    1. Verem Egitim ve Propaganda Haftasi Bu yil 06-12 Ocak 2008 tarihleri arasinda Verem Savasi Egitim ve Propaganda Haftasi olmasi nedeniyle etkinlikler yapilmaktadir. Bu haftada yapilacak etkinlikler Rize için Il Saglik Müdürlügü ile Verem Savas Dispanseri Bastabipligince düzenlenmektedir.

    2. ETKINLIKLERIMIZ 7 Ocak 2008 saat 14:00 Il jandarma Alay Kmt’liginda Konferans (Dr. Erdal ISILAK) 8 Ocak 2008 saat 10:00 ve 14:00’da Halk Egitim Mrkz. Müd.’de iki konferans(Dr.Yasemin Mamus) 10 Ocak 2008 saat 14:00 Ismail Kahraman Kültür Mrkz.’de Halka Yönelik konferans (Dr. Bülent ALTINSOY - Dr.Erdal ISILAK) 11 Ocak 2008 saat 09:00 Çiraklik Egitim Mrkz. Müd.’de Konferans (Dr. Erdal ISILAK) Tüm Okullarda Egitim Toplantilari (Tüm il Saglik Ocaklari)

    3. TÜBERKÜLOZ (VEREM) (INCE HASTALIK)

    4. TÜBERKÜLOZ Mikrobik bir hastaliktir. MYCOBACTERIUM TUBERCULOZIS basili tarafindan olusturulur. Tüberküloz hastasindan hava araciligi ile saglam kisiye bulasir.

    5. DÜNYADAKI DURUM Bugün dünya nüfusunun %32’si Tüberküloz (Verem) basili ile enfektedir. Zengin-fakir, genç- yasli , sosyo- ekonomik düzey demeden Dünyanin tüm toplumlarini etkilemektedir. Her yil yaklasik 8 milyon insan Tüberküloz hastaligina yakalanmakta ve yaklasik 2 milyonu ölmektedir.

    6. Acil Durum… Tüberküloz (Verem) hasta sayilarindaki artislar ve Tüberküloz (Verem) kontrolü çabalarinin yeterince basari saglayamamasi nedeniyle Dünya Saglik Örgütü 1993 yilinda Tüberküloz (Verem) için acil durum ilan etmistir. (Dünya Saglik Örgütü Bir hastalik için dünya çapinda ilk kez acil durum ilan etmistir.)

    7. Dünyadaki durum Dünya saglik örgütünün küresel Tüberküloz (Verem) kontrolü 2002 raporuna göre; 1) 2000 yilinda kayitli hasta sayisi 3.671.973 dür. 2) Bugün 22 ülke dünyadaki Tüberküloz hastalarinin %80nini barindirmaktadir. En çok hastanin bulundugu 5 ülke Hindistan , Çin, Banglades , Filipinler ve Güney Afrika ‘dir.

    8. TÜRKIYEDE DURUM Türkiye de yüzyilin basinda ciddi epidemi () yasaniyordu. Tüberkülozdan (Verem) ölümler bütün ölümlerin içinde birinci sirada yer almaktaydi.Bu durum 1950’li yillara kadar devam etti. 1945 yilinda tüberkülozdan ölüm yüz binde 262 1950 yilinda tüberkülozdan ölüm yüz binde 204

    9. Hastaligin yayginligi (insidansi) degerlendirildiginde Kontrol programi uygulanmis ülkeler ile , kötü program uygulamis ülkeler arasinda bir konumda yer almaktadir. 2000 yilinin verilerine göre Avrupa ülkelerinin çogunda yüz binde 20’den az iken Ülkemizde yüz binde 27 ‘dir.

    10. Türkiye’de durum Verem Savasi Daire Baskanliginin Dünya Saglik Örgütüne gönderdigi kayitlarina göre; 1997 ‘de Türkiye nüfusu 62.774.000 tani konulan hasta sayisi 20.778 insidans (yayginlik) Yüz binde 33,1 2005 ‘de Türkiye nüfusu 72.065.000 tani konulan hasta sayisi 20.535; insidans (yayginlik) Yüz binde 28,5

    11. VEREMLE SAVASIN HEDEFLERI Hastaligin saglikli bireylere bulasmasini önlemek Hastalanan kisilerin tamamen iyilesmesini saglamak Hastaliga yakalananlarin sayisini (morbiditesi) azaltmak Hastaliga bagli ölümleri (mortalite) azaltmak

    12. Tüberküloz (Verem) Hastaliginda Bulasma Hastalik ; Mycobacterium Tuberculozis basili tarafindan olusturulur. Basil ; Verem hastasindan hava araciligi ile (basil içeren Damlaciklarin saglam kisinin nefes alip- vermesi sirasinda damlaciklari akcigerine almasi ile ) saglam kisiye bulasir.

    13. BULASMA Hasta kisilerin öksürme,sarki söyleme , hapsirma,konusma gibi günlük aktiviteleri sirasinda etrafa yaydiklari havada asili duran damlacik çekirdeklerinin (her bir damlacik çekirdegi 1-3 basil içerir.) çevrede bulunan saglam insanlarin solumasi ile insandan insana bulasir.

    14. Bulasmada Risk? Hasta ile yakin ve uzun süreli temasi olanlara bulasma riski fazladir. Risk altindakiler ; hastanin aile bireyleri , ayni evi paylastigi arkadaslari ve is yeri arkadaslaridir.

    15. Bulasmada Alinacak Önlemler Çesitli solunum manevralarinin aerosol (Damlacik,partikül) olusturma potansiyelleri farklidir. Konusma ile 0-200 partikül Öksürme ile 0-3.500 partikül Hapsirma ile 4.500-1.000.000 partikül olusur. Bu nedenle öksürme ve hapsirma sirasinda hastalarin agizlarini kagit yada bezden mendille kapatmalari istenmektedir.

    16. Bulasmada Alinacak Önlemler Etkili tedavi ile ilk günlerde basil sayisi hizla azalmakta bunun yaninda öksürük sikligi da azalmaktadir. Hastanin bulastiriciligi etkili tedavi ile 2-3 haftada pratik olarak sona erer.Bu nedenle Tüberkülozlu (veremli) hastayi hemen izole etmek ve etkili tedaviye baslamak önemlidir.

    17. Bulasma Tüberküloz (Verem) basilinin Akcigerlere yerlesip çogalabilmesi için akcigerlerin en küçük birimlerine (alveollere ) kadar ulasmasi gerekmektedir.Bu da ancak hasta kisiden solunum yoluyla havaya saçilan damlacik çekirdeklerinde asili halde bulunan basillerle mümkün olmaktadir. Çaplari yaklasik 1-10 mikron olan partiküller alveollere ulasir.Yaklasik 1 mikron çapli partiküller havada birkaç saat asili kalabilirler

    18. Bulasma Yapilan deneysel arastirmalar tüberküloz basilinin tozla ,toprakla , hastalarin esyalarini kullanmakla yada ayni kaptan yemekle bulasamayacagini göstermistir.

    19. Tüberküloz basilinin bulasmasini etkileyen faktörler 1) HASTAYA BAGLI FAKTÖRLER Balgamindaki basil sayisi Balgamin damlacik olusturmasi (öksürük,hapsirik,sulu balgam) Basilin canliligi(antimikrobiyal ilaçlar) Basilin hastalik olusturma gücü (virülansi)

    20. Tüberküloz basilinin bulasmasini etkileyen faktörler 2)ORTAMA BAGLI FAKTÖRLER Havalandirma(havanin hacmi arttikça basiller seyreklesir) Havalandirma sistemlerinin yeniden ayni havayi vermesi Ultraviyole , günes isigi (bunlara maruz kalan basiller 5 dakika içinde ölür.) Hastaya yakin olma (aile bireylerinde enfeksiyon ve hastalik daha fazladir.)

    21. Patogenez (Hastalik Olusumu) Alveollere (akcigerimizin en küçük birimi) kadar ulasan partiküller vücudumuzun savunma mekanizmasi (Makrofajlar) ile karsilasir. Yaklasik 2 hafta ile 2 ayda bagisiklik sistemimiz devreye girerek basilin yayilimi engellenir. Basille maruz kalanlarin ilk 2 yilda %5’i sonra yasam boyu %5’i olmak üzere %10 ‘unda hastalik gelisir.Bunun içinde basilin bagisiklik sisteminin savunmasini yenmesi ve çogalmasi gereklidir.

    22. Basile maruz kalan kisilerde hastaligin gelismesini artiran nedenler Seker hastaligi (diyabetes Mellitus) (3 kat) Uzun süre kortikosteroid kullanimi Bagisiklik sistemini baskilayan tedaviler Sigara tiryakiligi (2-3 kat) HIV enfeksiyonu(100-170 kat) Kanser hastaligi Uyusturucu kullanimi Basile maruz kalan kisinin 0-5 yas veya çok ileri yasta olmasi

    23. Hastaligin Tutuldugu Organlar Tüm tüberküloz (Verem) olgularinin %80-90 unda hastalik akcigerlerde ortaya çikar. Sik görüldügü diger organlar Lenf sistemi Akciger zari (pleura) Merkezi sinir sistemi Genitoüriner sistem Kemikler Eklemler

    24. TANI Hastanin öyküsü (anamnezi) Fizik muayene bulgulari Akciger filmi Laboratuar tahlilleri Tüberkülin cilt testi (PPD) Yukaridaki tani yöntemlerinin hepsi ile Tüberkülozdan süphelenilir.

    25. Tanida Balgam Incelemesi KESIN TANI BALGAMDA BASILIN GÖSTERILMESI ILE KONULUR.

    26. BULGULAR AKCIGERE AIT OLANLAR ÖKSÜRÜK (3 haftadan uzun süren her öksürükte tüberkülozdan süphelenilmelidir.) BALGAM (öksürük çogu zaman balgamla birlikte görülür balgam bazen kanlida olabilir.) GÖGÜS AGRISI SIRT AGRISI YAN AGRISI SES KISIKLIGI (Girtlak <larenks> tutulumunda görülür.)

    27. BULGULAR GENEL BULGULAR Halsizlik Çabuk yorulma Istahsizlik Kilo kaybi Çocuklarda kilo almada duraklama Ates (Genelde araliklidir.Sabahlari yoktur.Ögleden sonra baslar gece terleme ile düser.) Gece terlemesi (Iç çamasirlari degistirecek kadar fazladir.)

    28. Tani Fizik muayenede belirgin bir bulgu yoktur. Hastalik ilerleyene kadar akciger sesleri dogaldir. Akciger filminde hemen daima bulgu vardir. Ama sadece Akciger filmi ile Tüberküloz (verem) tanisi konulamaz.

    29. Tani Tüberkülin Cilt Testi (PPD) vücudun mikropla karsilasip karsilasmadigini gösterir. Ancak pozitif çikmasi hastalik oldugunu göstermez. Hastalik tanisinda yardimcidir.

    30. Hastaligin Bildirimi Tüberküloz hastaligini tespit eden tüm hekimler il saglik Müdürlügüne bildirimde bulunmak zorundalar.(Umumi Hifzissihha Kanununun 113 maddesine göre) Hastalarin ve temaslilarinin takip ve kontrolü Verem Savas Dispanserleri tarafindan ücretsiz olarak yapilir. Ilaçlar hastalara ücretsiz olarak verilir.

    31. Temaslilar Aktif Tüberkülozlu bir hasta tarafindan basilin bulastirilmasi olasi kisilerdir. a) Ev içi yakin temaslilar bulastirici hasta ile ayni evde yasayanlardir. b) Ev disi yakin temaslilar bulastirici hasta ile düzenli, bir sekilde uzun süre ayni havayi paylasan kisilerdir. Yakin arkadaslar gibi

    32. Temasli Muayenesi c) diger temaslilar bulastirici hasta ile ayni ortamda kisa süreler ile birlikte zaman geçiren kisilerdir. Sinifta , iste, dernekte v.b. Temaslilar hasta tani aldiktan sonra en kisa sürede (bir hafta içinde ) Tüberküloz (verem) hastaligi yönünden kontrolden geçirilir. Ilk muayenede temaslinin öyküsü alinir , fizik muayenesi yapilir,Akciger filmi çekilir, PPD yapilir, öksürügü yada baska belirtileri olana en az üç kez olmak üzere balgam incelemesi yapilir. Temaslida hastalik saptanamazsa koruyucu tedavi verilir yada izlenir.

    33. TEDAVI Tüberküloz hastaliginin tek tedavisi ücretsiz olarak verilen ilaçlarladir. Tedavi genelde 6 ay sürer. Ancak 9 aya kadar uzatilabilir.

    34. Tedavide basari için; Hasta ilaçlarini düzenli kullanmali Hasta ilaçlarini yeterli süre kullanmalidir. Bunu saglamak için tedavi gözetim altinda olmalidir

    35. Tedavi Tüberküloz (verem) tedavisi; hem hasta için hem de toplum sagligi için yarar saglamaktadir . Tedavi edilen her hasta basil kaynaklarinin kurumasi ve toplum sagligina katki anlamina gelmektedir. Bu nedenle tedavide hastanin uyumunu saglamak önemlidir ve saglik çalisaninin görevidir. Tedaviyi sürdüren hekim ve saglik çalisani tedaviyi yürütmek ve tamamlamakla görevlidir. Bu nedenle her Tüberküloz (verem) hastasinda dogrudan Gözetimli tedavi standarttir.

    36. DOGRUDAN GÖZETIMLI TEDAVI (DGT)

    37. DGT Bu tedavi seklinin uygulanmasi Dr. Styblo‘nun önerisi ile Afrika kitasinda baslatilmistir. Ilk uygulama örnegi Tanzanya olup burada saglanan basari iyi bir uygulama ile çok fakir bölgelerde ve ülkelerde bile Tüberkülozun (Verem) Kontrol edilebilecegini kanitlamistir.Tüberküloz (Verem ) ile yeterince mücadele edilemeyecegi gibi yaygin kanaati yikarak Çin, Peru, Hindistan gibi ülkelerde bu tedavi seklinin uygulamaya konmasini saglamistir.

    38. DGT DGT (Dogrudan Gözetimli Tedavi) sadece fakir ülkeler için geçerli bir strateji olarak görülmemelidir. ABD’de uygulanmakta olup dünyada halen 183 ülkede uygulanmaktadir. Ülkemizde de DGT (Dogrudan Gözetimli Tedavi) uygulanmaya baslanmistir.

    39. DGT DGT (Dogrudan Gözetimli Tedavi) Egitimli ve denetimi yapilan bir kisinin hastanin ilaçlarini yuttugunu gözlemlemesidir. Her hastaya uygun bir yerde Dispanserde , Saglik Ocaginda , Çalistigi is yerinde, evinde ilaç içirilerek uygulanir.

    40. Hastanin Evinde

    41. Hastanin Is Yerinde

    42. Saglik Ocaginda

    43. Verem Savasi Dispanserinde

    44. Okulda

    45. Köy evinde

    46. Hastaya Ulasilabilen her yerde DGT

    47. Uyumsuz Hastaya Umumi Hifzissihha kanununun 119 maddesine göre zorunlu tecrit ve karantina uygulanabilir.

    48. 27 Eylül 2004 Hürriyet gazetesi

    49. Tüberkülozdan Korunma Dört baslik altinda toplanabilir. 1)Bulastirici hastalarin tedavisi; basil kaynagini yok eder. 2) Koruyucu tedavi ; Temaslilara verilir. 3) BCG Asisi 4) Bulasmanin Önlenmesi

    50. Bacille Calmette Guerin (B.C.G) 1920’li yillarda Fransa’da Calmette ve Guerin tarafindan yapilan çalismalar sonucu bulunmustur . Hastalik yapma gücü azaltilmis canli asidir.Yani hastalik yapmadan direnç kazandiran basilin deri içine verilmesiyle uygulanir. Basile karsi direnç olusturarak ; basilin yayilmasini engeller. Yapilan çalismalarda Türkiye'de tüm yas gruplarinda koruyuculugu %72.7 olarak bulunmustur. Özellikle 0-6 yas koruyuculugu %85 olarak hesaplanmistir.

    51. BCG ASISI Saglik Bakanligimiz dogumdan 2 ay sonra 3. ay sonuna kadar bir kez direk BCG yapilmasini kararlastirmistir. Asi ücretsiz olarak yapilmaktadir. 3. aydan sonra TCT uygulanarak, sonucuna göre BCG uygulanir.

    52. Bulasmanin önlenmesi Tüberküloz (verem) hastalarina hizli tani konulmasi ve tedavinin hemen baslamasi sonucu hastalarin etrafa saçtiklari basiller hizli bir sekilde azalmakta ve hastanin öksürük sayisi da azalmaktadir.

    53. Önlemler Hastanin kendi evinde kullandiklari malzemeler bardak,tabak, çatal v.b veya yatak örtüsü , elbiseleri v.b için normal temizlik islemlerinin yapilmasi yeterlidir.

    54. Önlemler Hastaya bulasmanin hava araciligiyla ve solunum yoluyla olacagi belirtilmelidir. Öksürük yada hapsirik sirasinda agizlarini kagit mendille yada bez mendille kapatmalari gerektigi söylenmelidir.

    55. Önlemler Hastalarin bulunduklari ortamlari havalandirmak , bu ortamlara temiz hava saglamak havadaki bulastirici partikülleri seyreklestirir.Bulasma olasiligini azaltir. Ortamin günes görmesi basilleri öldürür. Basiller günes isiginda 5 dakika içinde ölürler. Basilleri öldüren günes isiginda bulunan ultraviyoledir. Bunun pencere camindan geçemiyecegi unutulmamalidir.

    56. VEREMI HEP BIRLIKTE YENECEGIZ Rize Verem Savasi Dispanseri HAZIRLAYAN Dr. Erdal ISILAK Verem Savasi Il Koordinatörü

More Related