260 likes | 923 Views
MANTARLAR ALEMİ. Konu süresi: 3 Ders saati. VIDEO. Hedefler. Mantarların genel yapılarını hücre biçimlerini kavramak. Mantarların beslenme biçimlerini ve doğadaki rollerini açıklamak. Mantarların üreme biçimlerini açıklamak.
E N D
MANTARLARALEMİ Konu süresi: 3 Ders saati
Hedefler • Mantarların genel yapılarını hücre biçimlerini kavramak. • Mantarların beslenme biçimlerini ve doğadaki rollerini açıklamak. • Mantarların üreme biçimlerini açıklamak. • Mantarların ilaçların elde edilmesinde ve sanayideki kullanım alanlarını kavramak.
GENEL ÖZELLİKLER • Mantarlar son 2.5 milyar yıldır dünyada yaşamaktadırlar. • Yaklaşık 100.000 üzerinde mantar türü tanımlanmıştır. • Bütün mantarlar ökaryotik heterotrof hücrelerden oluşmuştur. • Maya mantarları hariç birçoğu çok hücreli canlılardır. • Maya mantarları ekmek , bira ve şarap yapımında kullanılırlar. • Şapkalı mantarlar besin olarak kullanılır fakat zehirli bileşiklerde içerebilirler. • Mantar hücrelerin de sil ve kamçı bulunmaz.
Mantarlar çürükçül ya da besinlerini emilimle alan parazitik heterotroflardır. • Çoğunluk mantar hücreleri iplik yapılardan hiflerden meydana gelmiştir.Bu hifler • yan yana gelerek miselyum adı verilen dokuyu oluşturur. • Yedek besin olarak nişasta oluşturmazlar yağ ve glikojen meydana getirirler.
Hifler mantar • hücrelerinden • meydana gelmiştir • aralarında septa adı • verilen sınırlar • vardır. VİDEO
Mantarlarda beslenme Çürükçül Parazit Mutualist beslenme • Mantarların önemli bir kısmı besinlerini ölen canlıların üzerlerinden sağlar bu • beslenme sayesinde doğadaki madde döngüsü sağlanır. • Bazı mantarlar parazit olarak beslenir ikinci şekilde bir solucanı yakalayan mantar • hifleri gösterilmiştir. • Mutualist olarak bitki kökleri ile ortak yaşayan mantarlarda vardır.Mantar bitki • köklerinden besin alırken çeşitli mineral ve suyu bitki köklerine verir.
Mantarlarda üreme • Tomurcuklanma Bira mayası mantarı daha çok • tomurcuklanarak eşeysiz yolla üremesini gerçekleştirir. • Fragmantasyon(Kırıp parçalanma) Hayvanlar toprağı • kazdıkça mantar miselyumları ve hifleri parçalanarak • etrafa yayılır daha sonra bu miselyumlardan yeni • mantarlar meydana gelir bu da eşeysiz bir üreme • biçimidir bitkilerdeki vejetatif üremeye benzetilebilir. • Sporla üreme Mantarlar eşeyli ve eşeysiz üreyen • hayat evrelerine sahiptir.Bu üreme biçiminde sporla • üreme önemli bir yer kaplar.
Küf Mantarları • Küf mantarları çok hücreli mantarlardır.Çoğu çürükçül yaşar bitkilerle ortak • yaşayan türleri de vardır.Ekmek küfü eşeyli ve eşeysiz üreme gösterir.Eşeysiz • üremesini haploid sporlarla gösterir. • Eşeyli üremede farklı eşeye ait hifler arasında döllenme olur ve 2n lik zigospor • meydana gelir daha sonra mayoz bölünme geçirir ve n koromozoma ait sporları • ve onlarda n kromozomlu hifleri meydana getirir.
Askuslu Mantarlar • Karasal ve sucul ortamlarda yaşarlar. • Genellikle çok hücrelidirler , maya mantarları • ise askuslu tek hücreli mantarlardır. • Çürükçül yaşayan türleri daha çokdur. • Eşeyli ve eşeysiz üremenin ikisini de birlikde • gösterirler. • Askus adı verilen yapının içindeki sporların • etrafa yayılması ile üremelerini gerçekleştirir • ler.
Şapkalı Mantarlar • Birçoğu çok hücrelidir. • Genelde çürükçül yaşarlar. • Üremleri sıklıkla eşeyli yolla • gerçekleşir. • İki çekirdekli hücreler • sahip olarak (Dikaryotik) • bulunabilirler. • Şapkaları(Basidiyum) bir • gece içerisinde • büyüyebilir. Basidiyum Basidiyospor
LİKENLER • Mantarları alg ya da cyanobakterilerle birlikte ortak yaşamından oluşan birliktelik • ler liken adı verilen yaşam birliğini meydana getirir. Alg fotosentez yaparak mantarın • besin ihtiyacını karşılar , mantarda alge su ve karbondioksit verir. • Liken birlikteliği bu canlıların tek başlarına yaşayamayacakları kadar zor ortamlara • uyum yeteneği verir.
Değerlendirme • Mantarların bitkilere benzerlik ve farklılıkları nelerdir. • Mantarların üremesi ve beslenmesi nasıl gerçekleşir. • Mantarlar insanlara nasıl faydalarda bulunur. • Mantarların ilaç yapımındaki önemi nedir. • Mantarların doğadaki rolleri nelerdir.