West-Vlaams CHARTER Duurzaam Ondernemen Actualiteit milieuwetgeving evoluties en tendensen

2. West-Vlaams CHARTER Duurzaam Ondernemen Actualiteit milieuwetgeving evoluties en tendensen 11 februari 2014 Danny Wiels Pres. Kennedylaan 100B 8500 KORTRIJK Tel. (056) 75 42 81 – fax (056) 75 42 82 danny.wiels@wiels-partners.be

3. Handhaving • Lozing bedrijfsafvalwater • Lozing hemelwater • Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI • Mer-screening • Vlarem-trein 2012 • Vlarem-trein 2013 • Permanente omgevingsvergunning Agenda

4. Handhaving

5. Handhaving milieu • Milieuhandhavingsdecreet 21.12.2007 • Ingevoegd als hoofdstuk XVI in DABM • Uitvoeringsbesluit 12.12.2008 • Doel: harmonisatie toezicht en sancties • Instrument: bestuurlijke maatregelen en geldboetes • Nieuwe organen: AMMC en MHHC handhaving

6. Duidelijk onderscheid milieu-inbreuk vs. milieumisdrijf • AMMC bevoegde dienst voor bestuurlijke geldboete (exclusieve + alternatieve) • AMMC: + 1600 dossiers • Parket: stuur ¼ door, nog steeds seponeringen handhaving

7. Lokale politie (49%), ANB (20%) en AMI (15%) • Boete totaal €1.130.000, gemiddeld €965 • Beroep MHHC: 90 dossiers, 66 uitspraken, in 45% vermindering aanvankelijke geldboete handhaving

8. Invoering “bestuurlijke transactie”= minnelijke schikking voor kleine delicten (06.07.2012) • Strikte voorwaarden • Misdrijf: tot €2000 - Inbreuk: tot €500 • Gelden gaan naar MINA-fonds • Toekomst: principiële beslissing tot verdere depenalisering handhaving

9. Tips • Totaalcontrole vs flitscontrole • Groeiende rol van de gemeentepolitie • Meer bedrijven klasse 2 • Veranderende rol van de milieu-inspectie • Overlap milieu – veiligheid – R.O. • verhoor door politie • verklaringen aan bv. MI • Belang van voorbereiding van mogelijk controlebezoek handhaving

10. Lozingafvalwater

11. Europese Kaderrichtlijn Water (22.12.2000) • Ambitie: zorgen voor goede kwaliteit van oppervlakte- en grondwater in 2015 • Gevolgen van overstroming én van droogte beperken • Verplicht de lidstaten om duurzaam met water om te springen • Uitwerking via beheerplannen per stroomgebied • In Vlaanderen: Decreet Integraal Waterbeleid. Lozing afvalwater

12. Omvat duidelijke milieukwaliteitsnormen • PS te verminderen tot niveau norm, PGS stopzetten • Lijst PS en PGS op Europees niveau uitgebreid met 12 nieuwe stoffen, waarvan 6 als PGS (o.a. PFOS en HBCDD) • Van 14 bestaande PS werden de normen gewijzigd (o.a. lood, nikkel, PAK’s) • Wordt vertaald naar VLAREM Lozing afvalwater

13. Tips • Belang van gevaarlijke stoffen in afvalwater • Detecteren • Analyseren • Opvolgen • Vermijden • Vergunbaarheid • Belang van lozingspunt – ontvangende oppervlaktewater • Voorwaarden milieuvergunning • vergunbaarheid • Niet-vergunde lozing !!! Lozing afvalwater

14. hemelwater

15. Verordening hemelwater (01.10.2004) • Aspect waterkwantiteit • Bij gebouwen met oppervlakte >75m² of uitbreiding >50m² • Van toepassing op percelen vanaf 300m² • Nieuwe gebouwen RW-put minimum 3.000 liter • RW-put voorzien van pomp • Voor verharding vanaf 200 m²: infiltratie hemelwater

16. Nieuwe verordening hemelwater (05/07/2013; BS 08/10/2013) • Bij gebouw of verharding >40m² • Uitbreiding verplichting infiltratievoorziening • 4m² per 100m² en vanaf 250m² verharding • Nieuwe gebouwen >100m²: RW-put min. 5.000 • Uitz. percelen <250 m² en bij beperkte uitbreiding/renovatie hemelwater

17. Nieuwe verordening hemelwater • Collectieve infiltratie bij nieuwe verkavelingen met wegenis • Regels bij aanleg afwatering • RW-put voorzien van pomp en tappunt • Van kracht 01/01/2014 hemelwater

18. Hemelwater in VLAREM • Nadruk op kwaliteit • Duidelijke keuzevoorkeur (art. 4.2.1.3): • Opvang voor hergebruik • Infiltratie • Buffering voor vertraagd lozen op oppervlaktewater • Lozen op RWA hemelwater

19. Hemelwater in VLAREM (2) • scheiding afvalwater en hemelwater verplicht bij aanleg gescheiden riolering • Uitzondering voor bestaande gesloten bebouwing: verplichting enkel indien geen leidingen onder of door het gebouw moeten worden aangelegd hemelwater

20. Tips • In kaart brengen van hemelwaterafvoer op site • Alle stromen en lozingspunten • Samenkomst HW / BA / HA / KW ?? • Wordt (strenger) geëvalueerd tijdens milieuvergunningsprocedure • Mogelijke totaalevaluatie bij milieuvergunningsaanvraag (bv. bij lozing in beek of gracht) hemelwater

21. Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

22. Huidige situatie: • Omzendbrief 2005/01: wanneer verwerking op RWZI mogelijk? • Klein bedrijf • Kleine impact • Ad hoc benadering • Besluit contractuele sanering BA op RWZI (21.10.2005) • Regelt: • Contractvorming • Vergoeding (fiscaliteit !) • Beroepsprocedure Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

23. Huidige situatie: • Verwijzing naar omzendbrieven: criteria verwerkbaarheid • Klein bedrijf: N1<600 en N2<200 en N3<400 en geen grote verdunning (<200 m³/d bij BZV<100 mg/l) en niet schadelijk • Kleine impact: debiet, CZV, ZS, N, P • Overige: ad hoc benadering o.a. • CZV/BZV <4 • BZV/N>4 • BZV/P>25 Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

24. Ontwerp nieuw besluit lozing bedrijfsafvalwater op RWZI Toekomst: • Criteria voor lozing op RWZI • Duidelijk onderscheid permanente, tijdelijke of noodlozing • Contractvorming lozing en bronbemaling: vóór aanvang • Procedures aanvraag en beroep • Volgens principes “vervuiler betaalt” en “win-win” • Aanvullend op systeem financierende heffing Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

25. Toekomst: • Grondige evaluatie nodig indien: • verdund BA >200 m³/d bij BZV<100 mg/l (gemiddeld) • BA >20 m³/d en >2,5% biologische capaciteit RWZI • BZV-vracht >15% ontwerpcapaciteit RWZI • CZV en ZS >5% ontwerpcapaciteit RWZI • N en P >5% ontwerpcapaciteit RWZI Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

26. Grondige evaluatie: • Goede werking RWZI en riolering • Goed verwerkbaar of complementair (art. 35quinq §1 wet 1971) • Afkoppelen verregaand gezuiverd of verdund BA • Impact overstorten bij BA >500 mg/l BZV • Gevaarlijke stoffen uitgezonderd P • Cofinanciering aanpassing RWZI Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

27. Noodaansluiting: via bijzondere voorwaarde milieuvergunning • Saneringscontract: via bijzondere voorwaarde milieuvergunning indien maatregelen voor RWZI noodzakelijk en voor bronbemaling • Contract omvat duidelijke kosten investering/exploitatie • Noodlozing: contract kan tot 90 dagen nadien worden afgesloten • Melding en kennisgeving bij noodlozing • Staalname, analyse en continu debietmeting Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

28. Contract: • Advies VMM tenzij bronbemaling • Negatief advies  minister beslist • Beroep via de VMM, beslissing door de minister • Snellere doorlooptijden procedure Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

29. Tips • Lozing op RWZI niet meer zo vaststaand en afdwingbaar in toekomst • Aandacht voor gevaarlijke stoffen • Aandacht voor impact op RWZI • Te hoog • Te laag Lozing bedrijfsafvalwater op RWZI

30. MER screening

31. MER-wetgeving • Historiek omzetting EU-richtlijn • Veroordeling België door EU Hof Justitie • Problematiek extra drempels= beperking toepassing MER screening

32. Drie lijsten in bijlage: • eerste lijst: Mer-plichtig • tweede lijst: ontheffing mogelijk • Nieuwe derde lijst: opstellen screeningsnota • Nieuwe bijlage III met activiteiten = deels bijlage II zonder drempels • Bij elke vergunningsaanvraag toetsen aan nieuwe lijst bijlage III MER screening

33. Wanneer? • Nakijken bij elke aanvraag, ook elke mededeling • Beperkt tot voorwerp van de aanvraag • Koptitels categorieën spelen niet (meer) mee • Opletten met “algemene” activiteiten • Voorbeeld • Schrijnwerker met 1000 liter diesel= categorie 2.e • Parking, school, zwembad= categorie 10.b MER screening

34. Procedure? • Onderzoek V&O: 14 dagen  30 dagen • Door administratie vergunningverlenende overheid • Volledig onafhankelijk van adviesverlenende instanties… rolverdeling ? • Geen stilzwijgende OVO ! • In de praktijk: terugkoppeling, communicatie MER screening

35. Opbouw screening? • Toetsen drempels bijlage I – II • Ligging ruimtelijke zonering • Ligging specifieke kwetsbare functies • Impact op lucht, water, bodem, verkeer, veiligheid,… • Verwijzen naar andere delen aanvraagdossier • Van standaardvermelding tot standaardformulier • Richtsnoeren MER-cel • Quid cumulatieve effecten !? MER screening

36. Tips • Meer en meer totaalevaluatie van bedrijf • Zeer variërende invulling van screening • Aandacht voor top drie : geluid – geur – transport en mobiliteit • Juridische impact van nieuwe verplichting • Invulling kan verdergaan dan MER qua onderdelen • Veiligheid • Brandveiligheid • mobiliteit MER-screening

37. VLAREM 2012

38. Toezichthouder onverwijld verwittigen VLAREM I: • bij schending voorwaarden inzake GPBV of inzake emissies (lucht, water, bodem, afval)voor GPBV-bedrijven en voor rubriek 59 VLAREM II: • bij defect zuiveringstechnische voorzieningen of bij overschrijding emissie/immissienorm • Bij voorval VLAREM trein 2012

39. Melding voorval • « voorval » : gebeurtenis zoals brand, explosie of accidentele emissie, die wordt veroorzaaktdoor ongecontroleerde ontwikkelingen tijdens de exploitatie van een inrichting, die hetzijonmiddellijk, hetzij na verloop van tijd gevolgen kan hebben voor de mens of voor het leefmilieu; VLAREM trein 2012

40. Melding voorval • Telefonisch bij burgemeester en toezichthouder • Melding voorval (nieuw formulier bijlage 4.1.12) • Informatieplicht tijdens opvolging VLAREM trein 2012

41. BBT, BBT-conclusies, en BREF • Nieuwe definitie BBT in VLAREM • Geavanceerd en doeltreffend • Praktisch bruikbaar • Emissie en effect op milieu beperken of voorkomen • VLAREM I bijlage 18: 12 criteria waaraan BBT moet voldoen • Alle inrichtingen: BBT geldt als referentie • Voor GPBV: BBT-conclusies bindend • Europees niveau • Omvat BBT met BBT-gen en monitoring, als onderdeel van BREF • Indien nog niet opgesteld: BREF’s tot 07.01.2011 VLAREM trein 2012

42. Vormvereisten voor vergunningstekst • Bij GPBV: o.a. titel BREF’s, verwijzing afwijking • Opbouw voorwaarden • Expliciete vermelding emissiegrenswaarden en monitoring • Maatregelen ter vrijwaring van het milieu, onderhoud • Maatregelen uitzonderlijke bedrijfsomstandigheden • … • Mogelijkheid tot opleggen strengere voorwaarden dan haalbaar door gebruik te maken van BBT (-conclusies) VLAREM trein 2012

43. Uitbating GPBV: • alle passende preventieve maatregelen tegen verontreiniging met toepassing BBT • geen significante verontreiniging wordt veroorzaakt; • afvalstoffen prioriteitsvolgorde • energie doelmatig gebruiken • ongevallen voorkomen en de gevolgen ervan beperken • bij de definitieve stopzetting maatregelen nemen om risico op verontreiniging te voorkomen en om het bedrijfsterrein weer in een bevredigende toestand te brengen (art. 4.1.13.3 van Vlarem II) VLAREM trein 2012

44. Overzicht GPBV • Bijkomende GPBV-rubrieken indelingslijst cfr. lijst LNE • Indien “S” in indelingslijst: situatierapport bodem • Beslissingen publiek via internet • Periodieke toetsing en controle BBT-conclusie VLAREM trein 2012

45. Invoering situatierapport S= Inrichting waarvoor conform het Bodemdecreet een oriënterend bodemonderzoek verplicht is vóór volgend tijdstip: • 1° bestaande GPBV-inrichtingen: vóór 7 januari 2014 • 2° GPBV-inrichting door omzetting RIE: vóór 7 juli 2015 • 3°nieuwe GPBV-inrichting: vóór vergunningsaanvraag VLAREM trein 2012

46. Situatierapport • Informatie over huidig en vroeger gebruik van terrein • Informatie over toestand bodem en grondwater • Moet referentiepunt zijn met toestand na stopzetting • Herstel oorspronkelijke toestand (Batnec) VLAREM trein 2012

47. Situatierapport • Bij bestaande inrichtingen: eerder uitgevoerde OBO volstaat • Onderzoekstrategie “verdachte locatie” • Bij nieuwe inrichtingen: vooraf OBO uitvoeren, bodemattest bij aanvraagdossier voegen • Onderzoekstrategie “zonder verdachte locatie” • Indien voorheen toch verdachte locatie: detail bekijken inplanting GPBV-installatie VLAREM trein 2012

48. Rapportering GPBV • gegevens monitoring emissie: jaarlijks bij LNE AMI • periodieke toetsing vergunningsvoorwaarden: bij LNE AMV • emissiegegeven bij afwijking BBT-gen: vergunningverlener • P.M. melding schending voorwaarden en melding voorval VLAREM trein 2012

49. Toezicht GPBV • door LNE AMI en/of OVAM • opmaak controleplan (GPBV-handhavingssysteem) • alle GPBV-installaties en alle relevante milieu-aspecten ervan • evaluatie naleving vergunningsvoorwaarden en milieuzorgsysteem • frequentie jaarlijks tot 3-jaarlijks VLAREM trein 2012

50. Toezicht GPBV • Controle binnen 4 jaar na bekendmaking BBT-conclusies • Indien tekorten: herneming binnen 6 maand • Controlerapport • overzicht bevindingen • evaluatie maatregelen • binnen 2 maand aan exploitant • binnen 4 maand publiek gemaakt VLAREM trein 2012