360 likes | 779 Views
KONUYA GİRİŞ. Yeryüzünün tamamının yada bir bölümünün kuş bakışı görünümünü belli bir oranda küçültülerek düzleme aktarılmasına HARİTA denir. Bir çizimin HARİTA olabilmesi için;. Kuşbakışı olarak çizilmiş olması Ölçekli çizilmiş olması (Küçültme Oranı)
E N D
KONUYA GİRİŞ Yeryüzünün tamamının yada bir bölümünün kuş bakışı görünümünü belli bir oranda küçültülerek düzleme aktarılmasınaHARİTAdenir.
Bir çizimin HARİTA olabilmesi için; • Kuşbakışı olarak çizilmiş olması • Ölçekli çizilmiş olması (Küçültme Oranı) • Bir düzleme(Düz Bir Zemin) aktarılmış olması
ÖLÇEK NEDİR? 1 / 50.000 • Yeryüzü şekillerinin birebir haritasının çizilmesi mümkün değildir. Bu nedenle haritadaki gerçek uzunluklar belirli bir ölçek dahilinde küçülterek haritaya aktarılır. • Haritalardaki bu küçültme oranına ÖLÇEK denir…. 1 / 10.000 1 / 1.000 1 /2.500.000 Sizce Ölçeğin Paydası Az Önceki Paydadan Küçük müdür , Büyük müdür ? 1 / 500.000 Alan Büyük Ayrıntı Az 1 / 50.000 1 / 25.000 1 / 12.500 Alan Küçük Ayrıntı Fazla 1 / 1.000.000 1 / 200.000 1 / 80.000.000 1 / 20.000 1 / 50.000
Ölçek Çeşitleri Kesir Ölçek Çizik Ölçek 1/100.000
1 / 2.000.000 1 / 80.000.000 İki Harita Arasındaki Farka Bakalım mı..?
1 / 10.000 1 / 10.000.000 İki Harita Arasındaki Farka Bakalım mı..?
Ölçek Değişirse NELER değişir? 1 / 2.000.000
1 / 2 000 Ölçek Paydası ne ifade eder ? 1 / 1 500 1 / 1 000 1 / 500 Daha gerçekçi bir örnekle açıklayacaksak olursak…!
Bir görüntü ne kadar büyük bir alanı gösteriyorsa AYRINTI az olur;Bir görüntü ne kadar küçük bir alanı gösteriyorsa AYRINTI fazla olur… *
Harita Üzerinde Ölçüm 1 / 7.000.000 İstanbul - Kastamonu Arası kaç km ‘dir , Ölçelim mi? Kastamonu-İstanbul 6 Cm m dam hm dm km 1 Cm 7.000.000 Cm 6 Cm Kaç Km ‘dir 6 x 70 / 1 = 420 Km Kesir Ölçekli Harita
Harita Üzerinde Ölçüm İstanbul - Kastamonu Arası kaç km ‘dir , Ölçelim mi? Kastamonu-İstanbul 6 Cm 1 Cm ‘lik Dilim 70 km 1 Cm 70 Km 6 Cm Kaç Km ‘dir 6 x 70 / 1 = 420 Km Çizik Ölçekli Harita
Harita Üzerinde KUŞUÇUŞU ve KARAYOLU UZAKLIK Kastamonu-İzmir 6 Cm PEKİ İzmir-KASTAMONU ARASI, kuşuçuşu uzaklık 600 Km çıktı… Ama,İzmir-Kastamonu Karayolu Uzaklığı 980 Km ‘dir. Buna göre , aradaki bu fark nereden kaynaklandı,SİZCE…? KASTAMONU Karayolu Uzaklık – 260 Km 1 Cm ‘lik Dilim 100 km Kuşuçuşu Uzaklık – 180 Km İZMİR 1 Cm 100 Km 6 Cm Kaç Km ‘dir 6 x 100 / 1 = 600 Km
Örnek Soru Haydi cevabı bulun bakalım… Doğru Cevap 68 Km
Kesir Ölçeği Çizgi Ölçeğe Çevirme: Kesir ölçeği, çizgi ölçeğe çevirirken önce 1 cm'nin kaç km'yi gösterdiği bulunur. Örnek: 1 / 2.500.000 ölçeğinde 1 cm 25 km'yi gösterdiğine göre çizgi ölçekte de 1 cm 25 km'yi göstermelidir.
1 Cm=4 Km göstermektedir 1 Cm -------- 4 Km Çizgi Ölçeği Kesir Ölçeğe Çevirme Çizgi ölçeği kesir ölçeğe çevirirken önce 1 cm’de kaç km gösterdiği tespit edilir… Örneğin: Çizgi ölçeğin uzunluğu 5 cm'dir. 5 cm 20 km gösterdiğine göre 1 cm kaç km'yi gösterir. ---------------------------------------- x = 20 / 5 = 4 km 4 km = 400.000 cm Bulunan deger cm'ye çevrilir. Buna göre kesir ölçek 1 / 400.000'dir. UYARI: Çizgi ölçeği kesir ölçege çevirirken, grafigin sonundaki uzunluk birimine dikkat etmemiz gerekir. Farklı birimlerde olabilir. Km , Cm ‘ye çevrilir / 5 Sıfır eklenir
Şimdi de Aşağıdaki Haritalara bakarakÖlçekleri Yorumlayalım mı…? HARTİTALAR / Farklı Ölçeklİ Alan KÜÇÜK Ayrıntı FAZLA KÜÇÜK ÖLÇEKLİ HARİTALAR Alan BÜYÜK Ayrıntı AZ BÜYÜK ÖLÇEKLİ HARİTALAR
KoordinatlarıSatrancın Dili İle Anlamak A B C D E F G H 1 – 1A ‘daki taş BEYAZ KALE BEYAZ PİYON 2 – 2G ‘daki taş 3 – 3D ‘daki taş BEYAZ VEZİR BEYAZ KALE 4 – 4B ‘daki taş SİYAH VEZİR 5 – 5E ‘daki taş 6 – 5D ‘daki taş BEYAZ PİYON SİYAH PİYON 7 – 6B ‘daki taş SİYAH PİYON 8 – 7G ‘daki taş SİYAH FİL 9 – 7D ‘daki taş SİYAH PİYON 10 – 7B ‘daki taş SİYAH KALE 11 – 8A ‘daki taş SİYAH ŞAH 12 – 8G ‘daki taş SİYAH KALE 13 – 8E ‘daki taş 14 – 6H ‘daki taş SİYAH PİYON 15 – 1H ‘daki taş BEYAZ ŞAH
Basit Koordinatlar İleHaritaların Dili’ni Anlamak 30 B 15 B 0 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 60 Doğu Dikey Çizgi ve 60 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ? RUSYA 75 K 60 K 45 K Grönland 0 Dikey Çizgi ve 45 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ? FRANSA 30 Batı Dikey Çizgi ve 75 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ? GRÖNLAND
Şimdi de Koordinatlarda KullandığımızAsıl Çizgilerin Neler Olduğunu Öğrenelim… E K V A T O R PARALELLER / Yatay Çizgiler Kutup noktalarından eşit uzaklıkta olan ve yer yuvarlağını iki eşit yarım küreye ayıran dairedir.Derecesi 0 (sıfır) dır.
PARALELLER / Yatay Çizgiler Ekvatora paralel olarak çizildiği varsayılan hayali çemberlere denir.
PARALELLER / Yatay Çizgiler EKVATOR Başlangıç Paraleli Ekvatordur
PARALELLER / Yatay Çizgiler Ekvator Dünyayı İki eşit yarım küreye ayırır Kuzey Yarım Küre Güney Yarım Küre Ekvator
PARALELLER / Yatay Çizgiler 90 Kuzey ve 90 Güney Yarım Kürede olmak üzere 180 paralel vardır
PARALELLER / Yatay Çizgiler • İki paralel arası uzaklık 111 km’dir.
PARALELLER / Yatay Çizgiler Paralellerin numaraları ekvatordan kutuplara gidildikçe büyür.
Ekvator PARALELLER / Yatay Çizgiler Ekvator’dan Kutuplara doğru gidildikçe PARALELLER ’in uzunlukları kısalır.
PARALELLER / Yatay Çizgiler En Büyük paralel Ekvator’dur:40.076 kmEn küçük paralel Kutup Noktaları ‘dır:0 km
Şimdi de Koordinatlarda KullandığımızAsıl Çizgilerden Meridyenlere Bakalım Başlangıç Meridyeni MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Başlangıç Meridyeni İngiltere yakınlarında bulunan GRİNİÇ İSTASYONU ‘dur…
Batı M. Doğu M MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Başlangıç meridyeninin doğusunda 180 batısında da 180 tane olmak üzere toplam 360 tane meridyen vardır.
50B 30B 10B 10D 30D 50D MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Griniç’in Batısına Batı Boylamları 00 Griniç’in doğusuna Doğu Boylamları
MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Ekvator’dan Kutuplara doğru gidildikçe MERİDYENLER arası kısalır. Ekvator’da iki meridyen arası mesafe 111 km Ekvator Kutuplarda ise birleşerek 0 km olur
11.48 GÜNEŞ d c b a 11.52 12.00 MERİDYENLER / Dikey Çizgiler 11.56 Her bir MERİDYEN ARASI4 DK .’dır.Dünya BATIDAN DOĞUYA DOĞRU döndüğü için, devamlı en doğuda olanın saati,diğerine göre DAHA İLERİDİR.
Meridyen ve Paralel Koordinatları İle Haritaların Dili’ni Anlamak 30 B 15 B 0 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 60 Doğu Meridyeni ve 60 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ? RUSYA 75 K 60 K 45 K Grönland 0 Meridyeni ve 45 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ? FRANSA 30 Batı Meridyeni ve 75 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ? GRÖNLAND