Rækjuálitið

1. Rækjuálitið Framløga fyri vinnunevndini Minnilutatilmæli 28. apríl 2005

2. Minnilutatilmæli “Minnilutin mælir til, at rækjuflotin tillagar seg teimum givnu fyritreytunum viðvíkj-andi veiði- og marknaðarviðurskiftum.”

3. Úrslit hjá fýra trolarum

4. Úrslit • Ein miðal rækjutrolari:

5. Søla • Ein miðal rækjutrolari:

6. Heimsframleiðsla

7. Marknaðarpartur

8. Veiða av kaltvatnsrækjum

9. Prísir á ídnaðarrækjum

10. Prísgongd ymsar støddir

11. Niðurstøða • Rækjuskipini tillaga seg viðurskiftini • Møguleikar hjá reiðara: • Gevast • Færri skip – størri nøgdir • Flagga út – lægri hýra • Avgerðin liggur hjá reiðaranum og ikki í løgtinginum

12. Hækkandi livistøði • Endamálið við vinnupolitikki: • At økja livistøðið í Føroyum • Rækjuvinnan umsitur trý tilfeingi: • Manningar (arbeiðsmegi) • Skip (kapitalur) • Rækjurættindi (náttúrutilfeingi)

13. Høgt livistøði • Føroyskir borgarar skulu hava sum mest fyri hetta tilfeingið • Hvussu ? • Frá teimum fyritøkum, sum hava bestu orku til at avløna tilfeingi

14. Hvussu hækkar livistøði • Produktiv reiðarí skulu umsita tilfeingið • og harvið: • Hækkar hýran til manningina • Hækkar vinningsbýtið til reiðaran • Hækkar avkastið til rættindini

15. Frí kapping • Eingin veit, hvørjar produktivu fyritøkurnar eru • Er frí kapping er ikki neyðugt at vita • Produktiv reiðarí “vinna” kappingina • Endamálið er at veiða somu nøgd við færri skipum og minni manning

16. Rækjustuðul • Rækjustuðul viðførir: • Ov nógv skip ov mangir sjómenn • Hýran verður lítil • Vinningsbýtið er einki • Føroya fólk einki avkast

17. Løn pr. skipabólk

18. Argumentir fyri studningi • Rækjuflotin hvørvur • Veiðurættindini hvørva • Skipini flagga út • Førleikin hvørvur • Arbeiðsloysi • Stórt búskaparligt íkast hvørvur

19. Rækjuflotin hvørvur ? • Í dag eru 5 rækjutrolarar • Sum ikki klára seg • 1.150 tons í Eysturgrønlandi • Hevði borið 1 til 2 skip • Við Flemish Cap sum íkast • Betri at hava tvær sunnar fyritøkur • ...enn fimm ósunnar....

20. Veiðurættindini hvørva ?

21. Veiðurættindini hvørva ? • Bert nýtt 30 – 40% við Svalbard • 2003 vóru bert 6% nýtt við Svalbard • Barentshavið ikki brúkt • 3M vóru millum 58% og 89% nýtt

22. Útflagging ? • Um tað loysir seg at flagga út í dag – loysir tað seg eisini um tvey ár. • Lækkar kostnaðurin við at flagga út, skal reiðarin flagga skipið út • Uppgávan hjá reiðaranum er at vinna pening til íleggjarar – ikki at skapa og varðveita arbeiðspláss

23. Førleikin hvørvur ? • Førleiking hvørvur ikki, soleingi royndir trolaraskiparar og trolaramanningar eru undir Føroyum og í Barentshavinum • Tað tekur bert 2 túrar á Flemish Cap við royndum fólki at læra at veiða rækjur

24. Arbeiðsloysi ? • Áleið 100 mans eru á rækjuveiðu • Veiðumøguleikarnir kunnu breyðføða 2 skipum • Viðførir at 60 mans vera sendir í land • Hesir skulu finna sær annað arbeiði • Ikki torført fyri royndar sjómenn

25. Mótsetningar • “....teljast millum heimsins fremstu tjóðir.....” Strategi 2015 Strategi fyri framtíð Føroya 31.01.2005 Rækjustuðul 2005 • ..sum forðar fyri hægst møguligum livistøði..

26. Takk