PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK

1. ROK SZKOLNY 2011/2012 PROGRAMSPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK

2. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Program rozpoczęty we wrześniu 2010 roku z udziałem 150 szkół podstawowych województwa dolnośląskiego i prawie 13.000 uczniów Tytuły Sprawnego Dolnoślązaczka w roku szkolnym 2010/2011 zdobyło 9.000 dzieci ze 150 szkół

3. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Program kontynuowany w roku szkolnym 2011/2012 z udziałem 127 szkół podstawowych województwa dolnośląskiego i prawie 12.000 uczniów Tytuły Sprawnego Dolnoślązaczka w roku szkolnym 2011/2012 zdobyło 9.500 dzieci ze 120 szkół

4. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Główne założenia programu : - uaktywnienie dzieci z klas I – III szkół podstawowych poprzez ciekawe formy zajęć wychowania fizycznego - pomoc nauczycielom edukacji wczesnoszkolnej i współpracującym nauczycielom wychowania fizycznego w zaprogramowaniu działań z uczniami, które doprowadzą do zdobycia przez nich nowych umiejętności i sprawności zostały wg nas osiągnięte

5. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Nauczyciele, którzy biorą udział w programie Sprawny Dolnoślązaczek zostali poproszeni o wypełnienie ankiet, które posłużą do ewaluacji programu w roku szkolnym 2011/2012. Otrzymaliśmy ankiety ze 119 szkół, tj. z 94 %wszystkich zaangażowanych w realizację programu

6. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Z zebranego materiału ankietowego wynika, że 578 nauczycieli podjęło się w tym roku realizacji Programu w klasach I – III, w tym 87 nauczycieli wychowania fizycznego tj. 15 % w stosunku do ogólnej liczby; o 2 % więcej aniżeli w zeszłym roku, a w bezwzględnych liczbach przyrost ten wynosi 33 osoby. Jeśli chodzi o stopnie specjalizacji zawodowej to rozkład jest następujący: • n. stażysta 7 - + 1 % rok 2010/11 - 2 % • n. kontraktowy 34 - 6 % - 9 % • n. mianowany 185 - 32 % - 39 % • n. dyplomowany 349 - 61 % - 50 %

7. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Na najważniejsze dla nas pytania ankiety nauczyciele odpowiadali następująco :Czy Pana/i zdaniem Program uatrakcyjnia zajęcia ruchowe uczniów edukacji wczesnoszkolnej? Tak 117 - 76,0 % Raczej tak 32 - 20,8 Trudno powiedzieć 5 - 3,2 Raczej nie 0 - 0 Nie 0 - 0

8. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Czy opracował/a Pan/i własny model pracy z dziećmi na zajęciach ruchowych w oparciu o Program ? Tak 72 - 46,8 % Raczej tak 48 - 31,2 Trudno powiedzieć 13 - 8,4 Raczej nie 7 - 4,6 Nie 14 - 9,0

9. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Czy placówka szkolna, w której Pan/i pracuje jest przygotowana do realizacji Programu Sprawny Dolnoślązaczek? Tak 60 - 39,0 % Raczej tak 71 - 46,1 Trudno powiedzieć 16 - 10,4 Raczej nie 7 - 4,5 Nie 0 - 0

10. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Czy w realizacji w realizacji Programu Sprawny Dolnoślązaczek miał/a Pan/i wsparcie ze strony dyrekcji szkoły? Tak 110 - 71,4 % Raczej tak 25 - 16,2 Trudno powiedzieć 13 - 8,4 Raczej nie 3 - 2,0 Nie 3 - 2,0

11. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK . …wsparcie ze strony nauczycieli wf? Tak 95 - 61,7 % Raczej tak 28 - 18,2 Trudno powiedzieć 9 - 5,8 Raczej nie 3 - 2,0 Nie 19 - 12,3

12. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK . …wsparcie ze strony rodziców? Tak 59 - 38,3 % Raczej tak 47 - 30,5 Trudno powiedzieć 22 - 14,3 Raczej nie 17 - 10,1 Nie 9 - 5,8

13. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Czy Pana/i zdaniem Program Sprawny Dolnoślązaczek zainteresował uczniów? Tak 123 - 79,9 % Raczej tak 27 - 17,5 Trudno powiedzieć 4 - 2,6 Raczej nie 0 - 0 Nie 0 - 0

14. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Czy …zainteresował rodziców? Tak 46 - 29,9 % Raczej tak 59 - 38,3 Trudno powiedzieć 42 - 27,3 Raczej nie 5 - 3,2 Nie 2 - 1,3

15. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Czy…zainteresował innych nauczycieli? Tak 32 - 20,9 % Raczej tak 41 - 26,8 Trudno powiedzieć 54 - 35,3 Raczej nie 17 - 11,1 Nie 9 - 5,9

16. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Dane liczbowe są wielce budujące - prawie 97 % respondentów (tak i raczej tak) uznała, ze Program uatrakcyjnia zajęcia ruchowew klasach I – III i podobnie ponad 97 % stwierdza, że Program wzbudził zainteresowanie uczniów.

17. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Na pytanie „ Jakiej pomocy oczekuje Pan/i od SZS, współtwórców programu – proszę wymienić formy oczekiwanej pomocy „ najczęstsze postulaty to : ● scenariusze zajęć; przykładowe konspekty zajęć ruchowych dla klas I –III; zestawy ćwiczeń; przykłady zajęć w szkole gdzie nie ma sali gimnastycznej; materiały dydaktyczne z zakresu gier sportowych – pływania; ● warsztaty, spotkania metodyczne; „cykliczne spotkania (lekcje otwarte) np. co 2 miesiące” (SP Nr 2 Ziębice); „spotkania, na których można by wymieniać się swoimi doświadczeniami” (ZS Sam. Boguszów Gorce); lekcje pokazowe;

18. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK ● pomoc w dostępie do obiektów sportowych (np. SP Nr 9 Lubin –aby miasto udostępniło obiekty nieodpłatnie do zajęć dla klas I-III); pomoc w remontach boisk – np. SP Nr 30 W-ch ● pomoc w zdobyciu sprzętu niezbędnego do realizacji Programu Sprawny Dolnoślązaczek ● pomoc w zdobyciu środków na opłacenie wyjazdów na basen, na wycieczki, ● pomoc w zaproszeniu do szkoły znanego sportowca; ● przedstawić projekt zamiennych sprawności za sprawności pływak-wodniak; i podobnie zamiast: saneczkarz - łyżwiarz – narciarz;

19. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK ● więcej materiałów dydaktycznych w Internecie; „stworzenie mailowego newslettera związanego z tym projektem” (SP Nr 8 Wrocław) ● przygotować materiały dla rodziców zachęcające do aktywnego współudziału w realizacji Programu, a także do aktywności własnej – jako wzorca dla swoich dzieci. ● przygotować dokumentację dla każdego ucznia (?)

20. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Konkluzje: ► scenariusze (konspekty) zajęć ukazały się drukiem –Przewodnik III, a zestawy ćwiczeń prezentowane są w Przewodniku II, a także w Internecie na stronie SZS Dolny Śląsk; ► warsztaty metodyczne –lekcje otwarte, to postulat, który zbieżny jest z działaniami SZS, który zainicjował powstanie 4. regionalnych punktów konsultacyjnych, aby pobudzić do aktywnego współdziałania nauczycieli z najbliższego otoczenia (regionu); ► materiały w Internecie już są prezentowane, a postulat stworzenia mailowego newslettera zostaje podchwycony i w tym kierunku będą szły działania udostępniania nauczycielom opracowań ułatwiających realizację Programu ► materiały propagandowo-informacyjne dla rodziców zostaną przygotowane we współpracy z nauczycielami mającymi w tej mierze bogate doświadczenie; ► inne, bardziej szczegółowe uwagi i wnioski zostaną wnikliwie rozważone;

21. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Na pytanie „Co najbardziej utrudnia Pani/u realizację programu Sprawny Dolnoślązaczek?” najczęstsze odpowiedzi to: ● brak możliwości przeprowadzenia sprawności pływaka – dostęp do pływalni!; sprawności wodniaka; sprawności związanych ze sportami zimowymi; ● brak lub niedostępność (z uwagi m.in. na mnogość klas) do obiektów sportowych - sala gimnastyczna !; boiska, bieżnie; ● niedostatek lub też brak sprzętu sportowego – w tym także tak prostych jak szarfy itp. ● duża ilość dodatkowych zajęć – w tym także program Sprawny Dolnoślązaczek;

22. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK ● brak finansów m.in. na dojazdy na basen, na wycieczki; ● brak dostatecznego zainteresowania ze strony nauczycielek edukacji wczesnoszkolnej; ● brak czasu (?!); ● brak alternatywnych propozycji zastąpienia trudnych do realizacji sprawności; ● brak dostatecznego zainteresowania ze strony rodziców; ● dzieciom, a także i rodzicom wszystko podaje się na tacy, nie muszą się o nic starać (nauczyciel wf – Sokołowsko)

23. Konkluzje: Około 20 % nauczycieli wypowiedziało się na temat napotykanych trudności w realizacji programu Sprawny Dolnoślązaczek, a większość z tych wypowiedzi dotyczyło: ► trudności z realizacją sprawności pływak – wodniak, a także „sportów zimowych”, choć kilku nauczycieli zaznaczyło, że dzięki temu programowi pewna grupa uczniów, aby zdobyć sprawność pływka, miała organizowane zajęcia z pływania przez rodziców; ► braku lub niedostatku obiektów sportowych oraz odpowiedniego sprzętu sportowego; ► w niektórych szkołach problemem jest małe zainteresowanie programem dyrekcji szkół, a także innych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej; ► również niektórzy nauczyciele podkreślają, że w realizacji programu brak jest należytego zainteresowania i pomocy ze strony rodziców ; warto odesłać tych nauczycieli po porady do innych nauczycieli, którzy potrafili nawiązać owocną współpracę z rodzicami; ► problem „zastępczych” sprawności może być z powodzeniem rozwiązywany przez samych nauczycieli o ile tylko wykażą więcej inicjatywy i kreatywności – podobnie jak to czynią inni; postaramy się rozpropagować tego rodzaju propozycje;

24. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Na pytanie „ Co uważa Pan/i za swój największy sukces w realizacji Programu Sprawny Dolnoślązaczek? najczęstsze odpowiedzi to : ● wzrost poziomu zajęć wf i sprawności fizycznej uczniów; większe zaangażowanie dzieci do zajęć ruchowych; dzieci dużo chętniej ćwiczą i często uczniowie sami proponują nowe zabawy; „Uatrakcyjnienie zajęć wychowania fizycznego poprzez różne ćwiczenia, które wpłynęły na łatwiejsze zdobywanie przez uczniów sprawności. Wielu z nich z wielkim zaangażowaniem uczestniczyło w zdobywaniu sprawności. Każdemu zależało, żeby zaliczyćdaną sprawność”. (Ludmiła B. SP nr 3 Głogów) ● każde dziecko znalazło swój rodzaj „sportu-ruchu” na miarę swoich możliwościi zainteresowań. W dużej mierze zaspokojone zostały potrzeby rywalizacji i osiąganiasukcesu. (SP Platerówka); ● uaktywniły się dzieci, które były mało sprawne i niezbyt chętne do ćwiczeń;

25. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK ● radość dzieci i wiara w siebie po zdobyciu każdej sprawności; poczucie sukcesu i zainteresowanie m.in. pływaniem; ● niektóre dzieci, aby zdobyć sprawność pływaka same (z rodzicami) jeżdżą na basen (SP Ujeździec Wielki); wszyscy uczniowie zdobyli sprawność pływaka (SP Nr 3 Trzebnica); program stał się motywacją do nauki pływania; wielu uczniów zachęciłam do nauki pływania, do jazdy na rowerze (SP Nr 6 Dzierżoniów); cykliczne wyjazdy na basen (SP Sokołowsko); ● zorganizowanie „Małej Olimpiady” (SP Rokitnica); zorganizowanie „SpartakiadyMikołajkowej” , „Olimpiady Sprawny Dolnoślązaczek” (SP Nr 5 Boguszów-Gorce); „Bieg ku słońcu”; zdobycie medalu laureata „Powiatowych Potyczek Sportowych” (SP Męcinka); ● wprowadzenie nowych elementów, których wcześniej nie wprowadziłabym – badminton, tenis, unihokej;

26. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK I najlepiej chyba oddająca „ducha„ Programu wypowiedź „ Rozwinięta współpraca z rodzicami w realizacji programu, rozbudzenie zainteresowań sportowych dzieci i ogromnej chęci do zdobywania nowych umiejętności ruchowych. Pośrednio za sprawą programu cztery dziewczynki rozpoczęłytreningi siatkarskie. Wiele dzieci jeździło z rodzicami na lodowisko, rodzice podeszlido sprawy ambicjonalnie i uczyli swoje nie jeżdżące jeszcze dzieci jazdy na rowerze.To cieszy! (Katarzyna W. SP Nr 4 Lubań). NAS TEŻ

27. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Na pytanie „ Jakie Pana/i zdaniem należy podjąć działania, aby Program Sprawny Dolnoślązaczek stał się bardziej popularny wśród uczniów, szkół, nauczycieli, rodziców?„ najczęstsze odpowiedzi to: ● więcej promocji, rozreklamowania – szczególnie w lokalnych środkach masowego przekazu; ● wyposażyć szkoły w materiały propagandowe; ● więcej szkoleń, doszkoleń, konferencji metodycznych, więcej materiałów dydaktycznych; ● uaktywnić dyrektorów szkół i szersze grono nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej;

28. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK ● organizować zajęcia pokazowe z rodzicami; przygotować materiały propagandowe dla rodziców; „włączyć rodziców – przygotować materiały typu: „Wysportowana Rodzina”, „Mamo – Tato ćwiczymy razem- będziemy sprawni i zdrowi”, „Festyn rodzinny” itp. (SP Nr 2 Ziębice); wprowadzić sprawności do wspólnej realizacji: dzieci-rodzice; ● organizować zawody między szkołami realizującymi program Sprawny Dolnoślązaczek; „Dolnośląska Olimpiada Sprawnych Dolnoślązaczków”; ● opracować inne konkurencje sprawnościowe oprócz obowiązujących sześciu, to ułatwiłoby życie realizatorom programu, (SP Nr 6 Boguszów-Gorce); ● większe wsparcie ze strony nauczycieli WF; „Zachęcić nauczycieli wychowania fizycznego, by nam bardziej pomagali, pokierowali, doradzili, gdyż nie wszystko potrafimy zrobić w pełni fachowo”. (G.K. Świeradów Zdrój);

29. Konkluzje Niektóre z wymienionych przez nauczycieli postulatów już zostały spełnione, a inne – jak np. więcej materiałów propagandowych – dla szkół i rodziców – zostaną wzięte pod uwagę i mogą być w następnej edycji zrealizowane. Wiele w tej mierze mogą zdziałać same szkoły i nauczyciele przy ściślejszej współpracy z innymi szkołami (wymiana doświadczeń) i lokalnymi władzami. „A może nawiązanie współpracy z Powiatowymi Centrami Edukacji i Kultury, i przekazanie wiadomości o programie, przygotowanie krótkich szkoleń sprawi, że większa grupa nauczycieli dowie się o nim. Konferencje w miejscach zbyt odległych od miejsc zamieszkania nauczycieli nie są zachęcającą formą uczestnictwa w nich. ( SP Nr 8 Oleśnica). W następnej edycji warto więcej uwagi poświęcić szerszemu zaangażowaniu się do współpracy i pomocy ze strony nauczycieli wychowania fizycznego, chociaż już w tym roku wyraźnie poszerzyło się grono wuefiaków wspomagających program Sprawny Dolnoślązaczek

30. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK Konkluzje końcowe ; • Z wypowiedzi respondentów wyraźnie widać, że większość nauczycieli przyjęła program jako wsparcie warsztatowe, a nie dodatkowy obowiązek. • Z ogólnego tonu wypowiedzi respondentów oraz zebranych danych liczbowych nasuwa się optymistyczny wniosek, że program będzie dalej się rozwijał, będzie realizowany w „sprawdzonych” i (miejmy nadzieję) w kolejnych szkołach – z pożytkiem dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, jak również nauczycieli wychowania fizycznego, a przede wszystkim z największym pożytkiem dla uczniów i po części ich rodziców.

31. PROGRAM SPRAWNY DOLNOŚLĄZACZEK DZIĘKUJEMY PAŃSTWU ZA REALIZACJĘ PROGRAMU ORAZ ZA PODZIELENIE SIĘ Z NAMI UWAGAMI NA TEMAT JEGO PRZEBIEGU W ROKU SZKOLNYM 2011/2012