SIĞA VE KONDANSATÖRLER

1. SIĞA VEKONDANSATÖRLER GRUP SAYISALCILAR

2. Giriş • Sığa ve Kondansatörler • Bu sunuda sığa kavramını ve kondansatörleri öğreneceğiz. • Sığa ve Kondansatörlerden LYS sınavında soru beklenmektedir.

3. SIĞA VE KONDANSATÖRLER Sığa • İletkenlerin yük depolamalarının ölçüsü Kondansatör • Yük depolamaya yarayan devre elemanı Kondansatörlerin enerjisi • Yük depolamak için harcanan enerji kondansatörde birikir. Kondansatörlerin bağlanması • Kondansatörler seri ve paralel bağlanabilir.

4. SIĞA Elektrometre + + + + +q +q + + +q + + + + Yükleme küreleri + + + + + + İletken silindir

5. SIĞA • İletken silindirin yükü q olduğunda elektrometre V potansiyelini gösterir. • Silindirin yükü 2q yapıldığında ise elektrometre 2V potansiyelini gösterir. • Silindirin yükü 3q ya çıkarıldığında ise elektrometre 3V potansiyelini gösterir. • Yükün potansiyeli oranı sabittir. • Bu sabite iletkenin sığası denir.

6. SIĞA Sığa birimi dir. Bunun özel adı Farad’dır. Farad çok büyük bir birim olduğundan ast katları kullanılır.

7. SIĞA

8. SIĞA İletken Bir Kürenin Sığası Yüklü bir iletken kürenin potansiyeli eşitliği ile bulunur. Bu ifade sığa denkleminde yerine yazılırsa; olur. İletken bir kürenin sığası sadece yarıçapa bağlıdır.

9. KONDANSATÖRLER • İki iletken arasına yalıtkan bir ortam konularak hazırlanan düzeneğe kondansatör denir. • Kondansatör yük depolamaya yarar. • İletken arasına konulan yalıtkan çoğunlukla; Boşluk, hava, porselen, cam, mika, kağıt vb.

10. KONDANSATÖR ÇEŞİTLERİ • Kondansatörler iletken levhaların şekline göre adlandırılırlar; İletken levhalar; düz şeklinde ise düzlem silindir şeklinde ise silindirik küre şeklinde ise küresel kondansatörler olarak adlandırılır.

11. DÜZLEM KONDANSATÖRLER İletken levhaların her birine ARMATÜR denir.

12. DÜZLEM KONDANSATÖRLER Bir düzlem kondansatörün sığası denklemi ile bulunur.

13. DÜZLEM KONDANSATÖRLER ε, yalıtkan ortamın elektrik geçirgenliğidir. Elektrik geçirgenliği yalıtkan ortamın elektriksel kuvvetlere karşı gösterdiği direncin bir ölçüsüdür. Yalıtkan ortamın cinsine bağlıdır. Boşluğun elektriksel geçirgenliği

14. DÜZLEM KONDANSATÖRLER • Boşluk dışındaki diğer yalıtkan maddelerin elektriksel geçirgenlikleri denklemi ile bulunur. • Burada ya yalıtkan ortamın dielektrik sabiti denir. Dielektrik sabiti ayırtedici bir özelliktir. Birimsizdir.

15. DÜZLEM KONDANSATÖRLER

16. DÜZLEM KONDANSATÖRLER • Sabit sığalı kondansatörler şeklinde • Değişken sığalı kondansatörler ise şeklinde gösterilir.

17. DÜZLEM KONDANSATÖRLER • Kullanılan levhaların yüzey alanları genellikle eşittir. • Eğer eşit değil ise küçük levhanın yüzey alanı dikkate alınır.

18. KONDANSATÖRÜN ENEJİSİ • Yüksüz bir kondansatörü yüklemek için levhaların birinden diğerine elektrik yükü taşımak ve bunun için de iş yapmak gerekir. • Yapılan bu iş kondansatöre enerji olarak aktarılır.

19. KONDANSATÖRÜN ENEJİSİ • Buna göre bir kondansatörün enerjisi; Yük – potansiyel grafiğinde alan kondansatörün enerjisini verir.

20. KONDANSATÖRLERİN BAĞLANMASI Birden fazla kondansatörün yaptığı işi tek başına yapabilen kondansatörün sığasına eşdeğer sığa denir.

21. KONDANSATÖRLERİN BAĞLANMASI 1. SERİ BAĞLAMA Seri bağlı kondansatörlerde eşit miktarda yük birikir.

22. KONDANSATÖRLERİN BAĞLANMASI 1. SERİ BAĞLAMA

23. KONDANSATÖRLERİN BAĞLANMASI 1. SERİ BAĞLAMA Sığaları ve olan iki kondansatör seri bağlanmışsa eşdeğer sığa Sığaları eşit n tane kondansatör seri bağlanmışsa eşdeğer sığa olur.

24. KONDANSATÖRLERİN BAĞLANMASI 1. PARALEL BAĞLAMA Paralel bağlı kondansatörlerin uçları arasındaki potansiyel farklar eşittir.

25. KONDANSATÖRLERİN BAĞLANMASI 1. PARALEL BAĞLAMA Paralel bağlı kondansatörlerin uçları arasındaki potansiyel farklar eşittir. Paralel bağlı kondansatörlerin yükleri sığaları ile doğru orantılıdır.

26. Örnek 1

27. Örnek 2

28. Örnek 3

29. Örnek 4

30. Örnek 5

31. Örnek 6

32. Örnek 7

33. Örnek 8

34. Örnek 9

35. Örnek 10