GRZYBICE

1. GRZYBICE Powierzchowne -blon sluzowych -sk�ry gladkiej -sk�ry owlosionej -paznokci

2. Postep w medycynie paradoksalnie spowodowal wzrost zachorowan na grzybice narzadowe Coraz wieksza liczba pacjent�w poddawanych: intensywnemu leczeniu cytostatycznemu radioterapii leczeniu immunosupresyjnemu skutecznemu leczeniu zakazen bakteryjnych-antybiotykami o szerokim spektrum

3. Grzybice Glebokie (ukladowe, narzadowe) - jednoukladowe, - wieloukladowe, - uog�lnione : z fungemia bez fungemii

4. Grzybica inwazyjna � zajecie narzad�w wewnetrznych Przew�d pokarmowy Pluca Watroba Sledziona Zatoki oboczne nosa ( sitowie ) Galki oczne M�zg

5. Chorzy o szczeg�lnie duzym zagrozeniu grzybica inwazyjna Przeszczepianie kom�rek krwiotw�rczych Przeszczepianie narzad�w Duze zabiegi chirurgiczne ( zwlaszcza w obrebie jamy brzusznej) Chorzy na AIDS

6. wczesniactwo niska masa urodzeniowa wady wrodzone kaniulacja naczyn

7. Hospitalizacja na OIT Kaniulacja naczyn Intubacja dotchawicza Mechaniczna wentylacja Odzywianie pozajelitowe

8. Zarazenia grzybicze Zarazenia grzybicze u os�b z prawidlowo funkcjonujacym ukladem odpornosciowym sa wywolane przez grzyby bezwzglednie patogenne, nalezace do rodzaj�w: HISTOPLASMA BLASTOMYCES COCCIDIOIDES

9. Zarazenia grzybicze wystepujace u os�b hospitalizowanych dotycza gl�wnie pacjent�w z uszkodzonym ukladem odpornosciowym Sa to grzyby oportunistyczne najczesciej z rodzaju: CANDIDA � drozdzaki ASPERGILLUS � plesnie CRYPTOCOCCUS - drozdzaki

10. Pacjenci z nowotworami ukladu krwiotw�rczego: Coraz czesciej zarazeni sa innymi grzybami plesniowymi: FUSARIUM SCEDOSPORIUM ZYGOMYCETES ( szczeg�lnie wysoka smiertelnosc tylko 13 - 21 % pacjent�w przezywa 90 dni po rozpoznaniu ): RHIZOPUS MUCOR

11. Zarazenia wywolane przez grzyby drozdzakowe z rodz. CANDIDA Najczesciej endogenne , rzadziej egzogenne ( zwykle sa to zarazenia szpitalne: personel, zanieczyszczone srodki dezynfekcyjne, material opatrunkowy, narzedzia, aparatura na sali operacyjnej )

12. Jest ponad 150 gatunk�w grzyb�w Candida ale tylko 9 patogennych dla ludzi C.albicans C.glabrata C.crusei C.parapsilosis C.tropicalis C.quillermondi C.pseudotropicalis C.lusitaniae C.dubliniensis

13. CANDIDA ALBICANS Do niedawna stanowila ok. 80 % kandydoz szpitalnych, obecnie ok. 42% Obecnie ok. 60 % inne grzyby: C.crusei i C.glabrata ok. 5-9% C.tropicalis jest drugim pod wzgledem czestosci czynnikiem etiologicznym szp.kandydoz ( gl. kolonizuje bl. sluzowe chorych na nowotwory zlosliwe ) C.parapsilosis ok.10%( cewniki dozylne )

14. Mechanizmy obronne w zakazeniach Candida Fizjologiczna flora bakteryjna i integralnosc blon sluzowych i sk�ry stanowi naturalna bariere dla nadmiernej kolonizacji nowych gatnk�w grzyb�w, zwlaszcza w obrebie przewodu pokarmowego. Sprawna reaktywnosc typu kom�rkowego,zwiazana z aktywnoscia limfocyt�w T, chroni przed nadmierna kolonizacja i rozwojem powierzchownych zakazen.

15. Mechanizmy obronne w zakazeniach Candida cd Neutrofile i inne kom�rki fagocytarne (np.monocyty osiadle i kom�rki dendrytyczne ) chronia tkanki glebokie przed inwazja i zakazeniami krwiopochodnymi.

16. Ryzyko zakazen Candida jest zr�znicowane i zalezy od : Choroby podstawowej Leczenia Poziomu immunosupresji Powiklan bakteryjnych

17. Postacie kliniczne zakazen ukladowych Candida Zapalenie pluc � wystepuje w 2 postaciach: -I. - jako powiklanie z.p. o pierwotnej etiologii bakt(czynniki ryzyka to przewl.niewydolnosc oddechowa,niewydolnosc krazenia, POCHP,przewlekle stosowanie GKS takze w inhalacji

18. Rozpoznanie kliniczne Brak poprawy po leczeniu p.bakteryjnym Stany podgoraczkowe Suchy kaszel i nasilajaca sie dusznosc W bad.rtg klatki piersiowej: nacieki okolooskrzelowe, czesto w dolnych partiach pluc,moga byc jednostronne.

19. Postac kliniczna zakazen ukladowych Candida c.d. II Zapalenie pluc w przebiegu uog�lnionej postaci zakazenia Candida z dominujacymi objawami ze str. u.oddechowego W obrazie rtg � okragle nacieki zapalne o r�znym nasileniu az do rozpadu i tworzenia sie ropni

20. Rozpoznanie zapalenia pluc wywolane przez Candida Bad. kliniczne i obrazowe Izolacja Candida: z posiewu z plwociny pobranej przy glebokim odkrztuszaniu, z wydzieliny drzewa oskrzelowego przez aspiracje, posiewu krwi i innych material�w biologicznych � w ciezkich przypadkach, bad serologiczne � jedynie znaczenie wspomagajace

21. Postacie kliniczne zakazen ukladowych Candida Zapalenie wsierdzia � spowodowane przez Candida �rozwija sie sie jako powiklanie ch.bakteryjnej, po zabiegach kardiochiurgicznych Rozlegle zajecie struktur serca , posocznica i septyczne zatory w r�znych narzadach( m�zg ) Smiertelnosc wysoka 40-70 % Leczenie farmakologiczne i operacyjne.

22. Zakazenia wewnatrzbrzuszne Po operacjach na przewodzie pokarmowym (niedroznosc, perforacja, rak jelita grubego) Powiklania chirurgiczne : rozejscie sie zespolenia ,przetoka jelitowa, septyczne powiklania ostrego zapalenia trzustki

23. Rozpoznanie zakazen wewnatrzbrzusznych Obraz kliniczny Badanie obrazowe : USG i CT

24. Leczenie zakazen wewnatrzbrzusznych Swoiste przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne w zakazeniach mieszanych oraz chirurgiczne.

25. Badania c.d. Badania laboratoryjne: testy serologiczne oznaczenie obecnosci antygen�w oznaczenie obecnosci DNA bad.histopatologiczne

26. Zakazenia ukladu moczowego Zapalenie dolnych dr�g moczowych zwykle poprzedzone jest kolonizacja przez Candida (zwiazane jest z przeszkoda w odplywie moczu, obecnoscia cewnika w pecherzu, wielokrotnym leczeniem p.bakteryjnym u.moczowego z powodu nawracajacych zakazen

27. Zapalenie g�rnych dr�g moczowych Jest czestym powiklaniem : - po operacjach naprawczych u.moczowego � obecnosc cewnika w pecherzu lub moczowodzie, -po przeszepieniu nerki -nawracajace zakazenia bakteryjne w przebiegu kamicy

28. Rokowanie i leczenie Rokowanie jest dobre � jezeli mozna usunac pierwotna przyczyne choroby (np.usunac lub wymienic cewnik ) Leczenie p.grzybicze obowiazuje � moze byc kr�tkie jezeli usunie sie przyczyne

29. Zapalenie kosci i staw�w Wystepuje rzadko Choroba jest zwykle przewlekla, wystepuje z nawrotami, uszkadza strukture kosci i staw�w Pourazowe zapalenie kosci Po implantacji sztucznych staw�w Krwiopochodne zwiazane z uog�lniona postacia zakazenia

30. Zarazenie grzybami plesniowymiAspergilozy Sa zawsze egzogenne dochodzi do nich w wyniku wdychania zarodnik�w znajdujacych sie w powietrzu. Wystepuja w glebie, w murach itp.

31. Aspergilloza �najczestsza lokalizacja Gl�wnie drogi oddechowe � zapalenie pluc Osrodkowy uklad nerwowy Zatoki oboczne nosa ( sitowie )

32. ASPERGILLOZA Grzybiak kropidlakowy � rozwija sie zwykle po przebytej gruzlicy, sarkoidozie, pylicy pluc Ostre zapalenie zatok u chorych leczonych przewlekle lekami immunosupresyjnymi Aspergilloza m�zgu � najczesciej krwiopochodna.

33. Cryptococcus neoformans Wystepuje w wydalinach golebi Wrotami zarazenia � uklad oddechowy Najczestsza postacia � zapalenie opon m.rdz. Gl�wny czynnik etiologiczny grzybic u chorych na AIDS oraz u pacjent�w z nowotworami zlosliwymi ukl.krwiotw�rczego

34. KETOKONAZOL Szerokie spektrum przeciwgrzybicze � jednak nieaktywny wobec Aspergillus oraz Mucor, niewielka aktywnosc wobec C.glabrata. Dobrze sie wchlania z p.pokarmowego Dobrze penetruje do sk�ry i blon sluzowych � zastosowanie w leczeniu grzybic powierzchownych Takze skuteczny w leczeniu kandydozy przelyku

35. ITRAKONAZOL Stosowany dozylnie W formie zawiesiny W formie kapsulek Koniecznosc monitorowania - wahanie stezenia w surowicy Liczne interakcje lekowe

36. FLUKONAZOL Efektywnosc terapeutyczna w kandydozie por�wnywalna jest z amfoterrycyna B Jednak jest nieaktywny wobec C.glabrata i C.crusei oraz oraz plesni z rodz.Aspergillus Skuteczny wobec Cryptococcus Przenika do ciala szklistego, rog�wki oraz do plynu m�zgowo-rdzeniowego

37. Diflucan ( flukonazol )Plyn do iniekcji 2 mg/ml x 50 mlPlyn do iniekcji 2 mg/ml x 100 ml Posocznica drozdzakowa, rozsiana kandydoza Kryptokokowe zapalenie opon m.-rdz. - leczenie podstawowe - zapobieganie nawrotom chorzy na AIDS 200 400 mg/dobe, czas leczenia w zaleznosci od odpowiedzi klinicznej 200 � 400 mg/dobe, co najmniej 6 � 8 tygodni 200 mg nieograniczenie dlugo

38. FLUKONAZOL Wskazania : Kandydoza blon sluzowych j.ustnej i gardla Kandydoza przelyku Profilaktyka zak. grzybiczych u chorych z neutropenia Zapalenie blony sluzowej pochwy

39. FLUKONAZOL Leczenie zakazen OUN wymaga podawania leku nawet przez 3 miesiace Leczenie ciezkich zakazen ukladowych 12 tygodni lub wiecej

40. V FEND ( worikonazol )iniekcje 200 mg, tabl. 50 mg i 200 mg Jest grzybob�jczy w leczeniu zakazen grzybami z rodz. ASPERGILLUS i in. plesniowymi Ma silne dzialanie w stosunku do gat. CANDIDA w tym takze C.CRUSEI i C.GLABRATA Jest skuteczny w walce z opornymi na polieny szczepami z rodz.Fusarium i Scedosporium. Jest znacznie lepiej tolerowany niz amfoterycyna i bardziej skuteczny w leczeniu inwazyjnych grzybic

41. Worikonazol � dzialania uboczne 1.Przejsciowe zaburzenia widzenia zmieniona lub wzmocniona percepcja wzrokowa, nieostre widzenie, zaburzenia postrzegania kolor�w, swiatlowstret 2.Reakcje sk�rne Wysypki miernie lub umiarkowanie nasilone 3.Podwyzszone wskazniki funkcji watroby.

42. Posakonazol-nowy lek o szerokim zakresie aktywnosci wobec : Candida Aspergillus Cryptococcus i rzadko izolowane szczepy z rodzaju: Fusarium Mucor

43. POSAKONAZOL Charakteryzuje sie mala toksycznoscia - nawet po stosowaniu przez wiele miesiecy.

44. AMFOTERYCYNA B (nalezy do polien�w)0,5 � 1 mg/kg/dobe, w ciezkich przypadkach 1,5 mg/kg/dobe ) Szerokie spektrum p.grzybicze: Candida z wyjatkiem C.lusitaniae, Aspergillus, Cryptococcus, Mucor, Fusarium Synergizm z FLUCYTOZYNA ( Ankotilem )

45. Amfoterrycyna B( dzialania uboczne ) Dreszcze Goraczka Spadek cisnienia tetniczego krwi Tachykardia Hipokaliemia, hipomagnezemia Czasem dusznosc UPOSLEDZENIE CZYNNOSCI NEREK

46. Preparaty lipidowe amfoterycyny Bdzialanie lecznicze identyczne, mniej nasilone objawy uboczne,zwlaszcza nefrotoksyczne AmBisome (postac liposomalna ) Amphocil (zawiesina koloidalna ) Abelcet ( kompleks lipidowy )

47. Analogi nukleozydowe ( 5 �fluorocytozyna ) Flucytozyna ( Ancotil ) Jest dostepny w formie doustnej i dozylnej, dobrze penetruje do tkanek Synergizm dzialania przeciwgrzybiczego z amfoterycyna B i flukonazolem (nasila sie mielotoksycznosc)

48. Flucytozyna - Ancotil Dobrze penetruje do CUN oraz do tkanek oka. Dawkowanie : 50 -150 mg/kg/dobe w 4 dawkach podzielonych przez 4 - 6 tygodni, w kryptokokozie � przez 12 tygodni.

49. FLUCYTOZYNA Jest skuteczna w leczeniu ostrej rozsianej kandydozy tylko w skojarzeniu z innymi lekami przeciwgrzybiczymi - Amfoterrycyna B lub Flukonazolem. W monoterapii Flucytozyna szybko dochodzi do selekcji szczep�w opornych

50. Echinokandyny Caspofungin ( Cancidas ) Micafungin Anidulafungina

51. CASPOFUNGIN ( Cancidas ) Skuteczna w zakazeniach u chorych w immunosupresji. Malo toksyczna. Aktywna wobec : Candida i Aspergillus Nie dziala na Cryptococcus.