1 / 8

Prof. d r Gordana Gasmi

Prof. d r Gordana Gasmi. P RAVNI SISTEM EV ROPSKE UNIJE. * * *. Stricto sensu, EU danas nema svojstvo pravnog lica u međunarodnom pravu, jer su E vropske zajednice zadržale svoj pravni subjektivitet.

wynne-grimes
Download Presentation

Prof. d r Gordana Gasmi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Prof.dr Gordana Gasmi PRAVNI SISTEM EVROPSKE UNIJE

  2. * * * • Stricto sensu, EU danas nema svojstvo pravnog lica u međunarodnom pravu, jer su Evropske zajednice zadržale svoj pravni subjektivitet. • U Predlogu Ugovora o Ustavu Evrope, predvidjeno je kreiranje pravne ličnosti Unije (cl. 6) • Temelji subjektiviteta EU – jos u Ugovoru o EU iz Amsterdama i iz Nice = u odredbama o zaključivanju međunarodnih ugovora • Radi se o evolutivnom procesu institucionalne reforme EU, uz promenljivu dinamiku koja zavisi od ekonomskih uslova i političkih okolnosti u državama članicama EU. • EU je novi entitet u medjunarodnom pravu, koji se opire klasičnim definicijama i tipologijama (Filip Manin – “Unija drzava”). • Države članice EU su glavni konstitutivni subjekti Unije - diktiraju tok i tempo institucionalne reforme Unije.

  3. Karakter prava EU • Osnivanje Evropskih zajednica početkom 50-tih godina označilo je istovremeno stvaranje novog pravnog sistema tzv. komunitarnog prava – ACQUIS COMMMUNAUTAIRE , danas poznatog kao prava Evropske unije (EU), posle prerastanja Zajednice u EU. • Brojna su teorijska sporenja i dileme oko karaktera pravnog sistema EU, odnosno da li se radi o: • 1) medjunarodnom pravu jedne medjunarodne organizacije (EU), • 2) o dvojnom karakteru pravnog sistema EU sa elementima medjunarodnog i nacionalnog prava ili pak, • 3) o sui generis tj. specifičnom pravnom sistemu. • Preovlađuje stav o autonomnom tj. sui generiskarakteru prava EU

  4. Autonomni karakter prava EU • U teoriji preovladjuje (treće) shvatanje o specifičnom, sui generis tj. autonomnom karakteru pravnog sistema EU, • Radi se o dinamičkoj kategoriji, u procesu transformacije u propise svojevrsnog ustavno-pravnog karaktera paralelno sa produbljivanjem integracije u pravcu stvaranja posebne evropske tvorevine federalističkog karaktera. • Radi se o još nedovršenom projektu, s obzirom i da je neuspesna pravna budućnost Predloga Ugovora o Ustavu Evrope – zamenjen Lisabonskim Ugovorom o reformi EU • Proizilazi da neoinstitucionalizam u izučavanju prava EU ukazuje na logičan pristup izučavanju značaja institucija EU. • Ključne institucije EU – Savet ministara, EP, Komisija i ECJ na čelu sa Evropskim savetom (Samit EU), poseduju samostalna pravna ovlašćenja i stvaraju pravo EU.

  5. * * * * * • Prisutne tendencije pokazuju da se prenos suvereniteta država članica na organe EU širi na sve veći broj oblasti, u cilju ekonomskog i političkog prosperiteta država članica EU. • Na taj način komunitarne institucije dobijaju autohtona (samostalna) pravna ovlašćenja za regulisanje različitih oblasti privrednog, a u novije vreme i političkog života (oblast zajedničke spoljne politike). • Time je stvoren zasebni pravni sistem koji reguliše način funkcionisanja EU, njen odnos prema državama članicama i drugim subjektima, medjusobni položaj organa i medjusobni položaj pravnih i fizičkih lica na teritoriji država članica.

  6. Osnovni principi prava EU • 1. Princip neposredne primene i direktnog dejstva (komunitarno prava stvara ovlašćenja i obaveze direktno prema organima EU, državama članicama i prema njihovim građanima i kompanijama), • 2. Princip nadnacionalnosti, tj. primata nad nacionalnim pravima država članica Oba principa ukazuju na opravdanost teorijskog shvatanja o specifičnom karakteru pravnog sistema EU (sui generis).

  7. Izvori komunitarnog prava • Primarno zakonodavstvo obuhvata: • Osnivačke ugovore koji ustanovljavaju Evropske zajednice i • medjunarodne sporazume (konvencije između država članica i sporazumi Zajednice sa trećim državama, nečlanicama i međunarodnim organizacijama). • Sekundarno zakonodavstvo (izvedeno, derivativno): • Uredbe (regulations), • Direktive (directives), • opšte i pojedinačne odluke (decisions), • preporuke i mišljenja (recommendations and opinions). • Nepisani izvori: • opsta pravna nacela • pravni obicaji Dopunski izvor: sudska praksa ECJ

  8. * * * * * • Pravna priroda komunitarnih direktiva (directives) je optimalno usmerena na prilagodjavanje nacionalnim uslovima država članica, kojima se prepušta izbor metoda i pravnih mera za primenu komunitarnih uputstava (direktiva). • Za razliku od njih, komunitarni pravilnici tj. uredbe (regulations) i odluke (decisions) ne ostavljaju takvu slobodu prilagodjavanja državama članicama u njihovoj neposrednoj primeni i precizno definišu uslove primene, tj. ne zahtevaju bilo koju razradu niti administrativnu ili pravnu meru države članice u njihovom sprovođenju • Uredbe (regulations) imaju opštu važnost • Odluke (decisions) obavezuju konkretne adresate tj. države članice, njihova pravna i/ili fizička lica kojima su upućene

More Related